Το πνεύμα των εορτών

Αυτές τις «γιορτινές» μέρες θυμάμαι να μαζευόμαστε κάμποσα πιτσιρίκια στο χωριό και να λέμε τα κάλαντα. Νομίζαμε τότε ότι μας ανήκε ολόκληρος ο κόσμος. Το σπίτι μας μύριζε ζάχαρη άχνη και κανέλα, στο τραπέζι θα έβλεπε κανείς κουραμπιέδες και μελομακάρονα και εμάς γύρω από το τζάκι να παίζουμε με την ψυχή μας, να γελάμε δυνατά και να διαβάζουμε παραμύθια ανακαλύπτοντας νέους κόσμους. Από νωρίς καταλάβαμε ότι δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης. Στην πραγματικότητα, πίσω από αυτόν τον παχουλό κύριο με την πελώρια γενειάδα και την κόκκινη στολή κρύβονταν οι γονείς μας. Οι άνθρωποι εκείνοι που από το υστέρημά τους μας άφηναν τα δώρα κάτω από το δέντρο. Μικρά, μεγάλα, φτηνά, ακριβά, δεν έχει απολύτως καμία σημασία. Το μόνο που είχε και έχει σημασία είναι εκείνη η αγκαλιά και εκείνο το «Καλά Χριστούγεννα σε όλους»…

Τα χρόνια πέρασαν, εμείς μεγαλώσαμε και οι ζωές μας άλλαξαν. Ακόμη μαζευόμαστε στα «γιορτινά» τραπέζια όμως σε κάποια σπίτια θα δει κανείς πρόσωπα θλιμμένα, πρόσωπα απεγνωσμένα, σκυθρωπά. Η ανεργία, η επισφάλεια και η ανασφάλεια μαστίζουν, αρκετές οικογένειες στο σύνολό τους δεν μπορούν να καλύψουν βασικές βιοποριστικές ανάγκες, νιώθουν ντροπή, θαρρώντας πως εκείνοι είναι υπαίτιοι για αυτό που τους «συνέβη», σπίτια χωρίς θέρμανση, χωρίς πρόσβαση στα είδη πρώτης ανάγκης, σπίτια στα πρόθυρα του υποσιτισμού, σπίτια μοναχικά, άνθρωποι του Μανώλη Αναγνωστάκη «Όρθιοι και μόνοι μες στη φοβερή ερημία του πλήθους». Νέοι που εργάζονται με ευέλικτες μορφές εργασίας και με εξαντλητικά ωράρια που θέλουν αλλά διστάζουν να δημιουργήσουν οικογένεια. Μετράνε και ξαναμετράνε αλλά το μέτρημα ούτε αυτή τη φορά τους βγαίνει. Αβεβαιότητα, άγχος, πίεση, σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης και μια κατάθλιψη να γυροφέρνει τις ζωές μας. Ανέχεια, φτώχεια, κοινωνικός αποκλεισμός, πολλή βία, ασύλληπτη βία, κακοποιητικές συμπεριφορές, υψηλά ποσοστά γυναικοκτονιών, ενδοοικογενειακή βία, μια πανδημία και ένα επιτελικό κράτος που έχουν στοιχειώσει την καθημερινότητά μας, υποστελεχωμένο σύστημα υγείας και παντελής απουσία κράτους πρόνοιας…

Σε πείσμα των καιρών, να μη σκύψουμε το κεφάλι. Χρειαζόμαστε πιο πολύ από ποτέ άλλωστε την ελπίδα, τη διεκδίκηση, την αλληλεγγύη, τη συμπόνια, τη στοργή, την ανιδιοτελή αγάπη, τη φιλία, μια ζεστή αγκαλιά, κάποιον ή κάποια να μας πάρει από το χέρι και να μας δείξει το φως… Και πού ξέρεις, μπορεί να ξαναθυμηθούμε με ζέση και νοσταλγία τις μυρωδιές από το σπίτι της γιαγιάς και του παππού, να γελάσουμε και πάλι σαν μικρά παιδιά και να θυμηθούμε και κείνη τη φράση από την «Τοσοδούλα» του Hans Christian Andersen «Το να ζεις μόνο δεν είναι αρκετό, είπε η πεταλούδα. Πρέπει να έχεις λιακάδα, ελευθερία και ένα μικρό λουλούδι»…

Καλά Χριστούγεννα και καλές γιορτές με την ελπίδα πως η νέα χρονιά θα δημιουργήσει νέους χρόνους και εποχές, και θα γίνει προπομπός ανάτασης από το σκοτάδι στο φως. Είναι στο χέρι μας.