Τι δεν κατάλαβε ο Τσίπρας από το Λένιν

Ο λενινισμός από τα Λιντλ είναι ένα από τα αγαπημένα σπορ των Συριζαίων, και δε θα μπορούσε να λείψει κι από τη χθεσινή ομιλία Τσίπρα, σημαντικό μέρος της οποίας αφιερώθηκε σε μια ολομέτωπη επίθεση στο ΚΚΕ, που… δεν μπορεί πια «να χαίρει ασυλίας», όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός σε μια διάλεκτο που θεωρητικά προσιδιάζει σε αδωνοβορίδηδες, αλλά ποιος στέκεται τώρα σε τέτοιες λεπτομέρειες.

Σε μια αποστροφή του λοιπόν, την οποία δεν ξέρουμε αν εμπνεύστηκε ο ίδιος ή ανήκε στο σκονάκι που αγχωμένα διάβαζε από μέσα κατά διαστήματα, κυρίως ως προς τα ιστορικά στοιχεία, ο Τσίπρας αναρωτήθηκε: «Ή εγώ διάβασα λάθος το Λένιν όταν ήμουν μικρός ή κάτι άλλο συμβαίνει». Δε θα σχολιάσουμε την οίηση του πρωθυπουργού που θεωρεί ότι το διάβασμα που έκανε ως μαθητής της ΚΝΕ τον κατέστησε και μύστη του μαρξισμού – λενινισμού, η οποία συγκρίνεται μόνο με εκείνη του γνωστού μοντέλου που απέρριψε το «Κεφάλαιο» και το συγγραφέα του στα 15 της.

Θα σταθούμε στην ουσία αυτού που «κατάλαβε» ο Τσίπρας από το μεγάλο επαναστάτη κι όσα ακριβώς έλεγε. Η αναφορά του πρωθυπουργού αφορούσε συγκεκριμένα τα περί αυτοδιάθεσης των λαών, τα οποία σκόπιμα συγχέει με το διαβόητο «δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού», για ν’ αποδείξει πως οι κομμουνιστές τάχα έχουν «εγκαταλείψει» τις λενινιστικές διεθνιστικές αρχές. Η γραμμή αυτή φυσικά δεν είναι καινούρια, αλλά αποτελεί μόνιμο βέλος στη φαρέτρα του Σύριζα κατά του ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή που άρχισε να γίνεται γνωστό το περιεχόμενο της Συμφωνίας των Πρεσπών.  Για να δούμε λοιπόν αν ο Τσίπρας διάβασε τα παρακάτω αποσπάσματα από το έργο του ηγέτη της Οχτωβριανής Επανάστασης:

«Γι’ αυτό η τάση (η επιδίωξη) κάθε εθνικού κινήματος είναι ο σχηματισμός εθνικών κρατών, που ικανοποιούν καλύτερα αυτές τις ανάγκες του σύγχρονου καπιταλισμού. Προς το σχηματισμό αυτό σπρώχνουν οι πιο βαθιοί οικονομικοί παράγοντες και, για το λόγο αυτό, για όλη τη Δυτική Ευρώπη – κάτι παραπάνω: για όλο τον πολιτισμένο κόσμο – χαρακτηριστικό φυσιολογικό φαινόμενο για την κεφαλαιοκρατική περίοδο είναι τα εθνικά κράτη (…) Με την έννοια αυτοδιάθεση των εθνών εννοούμε τον κρατικό χωρισμό τους από ξένα εθνικά σύνολα, εννοούμε το σχηματισμό αυτοτελούς εθνικού κράτους» (Β. Ι. Λένιν: «Για το Δικαίωμα Αυτοδιάθεσης των Εθνών», «Απαντα», τ. 25, σελ. 261.)

«Οι διάφορες διεκδικήσεις της δημοκρατίας, μαζί και η αυτοδιάθεση, δεν είναι κάτι απόλυτο, αλλά ένα “μέρος” του πανδημοκρατικού (σήμερα: πανσοσιαλιστικού) “παγκόσμιου” κινήματος. Μπορεί σε ορισμένες συγκεκριμένες περιπτώσεις το μέρος να έρχεται σε αντίθεση με το όλο και τότε πρέπει να απορρίπτεται» (Β. Ι. Λένιν, «Τα αποτελέσματα της συζήτησης για την αυτοδιάθεση». «Απαντα», τ. 30, σελ. 39).

Σε άλλο σημείο υπογράμμιζε:

«Το άρθρο του προγράμματός μας για την αυτοδιάθεση των εθνών δεν μπορεί να ερμηνευτεί αλλιώς παρά μόνο με την έννοια της πολιτικής αυτοδιάθεσης, δηλαδή του δικαιώματος αποχωρισμού και σχηματισμού ανεξάρτητου κράτους» (Β. Ι. Λένιν, «Θέσεις πάνω στο Εθνικό Ζήτημα», «Απαντα», τ. 23, σελ. 315).

Λίγο παρακάτω συμπλήρωνε:

«Η αναγνώριση (…) του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης όλων των εθνοτήτων δε σημαίνει καθόλου πως οι σοσιαλδημοκράτες (κομμουνιστές) παραιτούνται από το να δώσουν δική τους εκτίμηση όσον αφορά τη σκοπιμότητα του κρατικού αποχωρισμού του ενός ή του άλλου έθνους σε κάθε ξεχωριστή περίπτωση. Αντίθετα οι σοδιαλδημοκράτες πρέπει να δίνουν ίσα – ίσα δική τους εκτίμηση, παίρνοντας υπόψη τόσο τις συνθήκες εξέλιξης του καπιταλισμού και της καταπίεσης των προλετάριων των διαφόρων εθνών από την ενωμένη αστική τάξη όλων των εθνοτήτων, όσο και τα γενικότερα καθήκοντα της δημοκρατίας και στην πρώτη σειρά και πάνω απ’ όλα τα συμφέροντα της ταξικής πάλης του προλετάριου για το σοσιαλισμό» (Β. Ι. Λένιν, «Θέσεις πάνω στο Εθνικό Ζήτημα», «Απαντα», τ. 23, σελ. 316).

Κι αν έχει συνηθίσει στα σκονάκια και του φαίνονται μεγάλα όλα αυτά, μπορεί να τα δει κωδικοποιημένα σε τίτλους από τον Παφίλη στο παρακάτω βίντεο.

Πόσα από αυτά που αναφέρει ο Λένιν έχουν σχέση με την κατάσταση στη σημερινή ΠΓΔΜ κι οσονούπω Βόρεια Μακεδονία; Μήπως βρισκόμαστε σε εποχή που ο σχηματισμός των εθνών κρατών είναι ακόμα σε εξέλιξη, στην εποχή της αποικιοκρατίας και των πολυεθνικών αυτοκρατοριών; Μήπως δεν έχει ολοκληρωθεί ο μετασχηματισμός της γειτονικής χώρας σε ανεξάρτητο κράτος; Μήπως αρνείται το ΚΚΕ το δικαίωμα ύπαρξής του, όπως οι μακεδονομάχοι των συλλαλητήριων που μιλούν για «θνησιγενές κρατίδιο των Σκοπίων»; Μήπως δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη σλαβομακεδόνων ή βορειομακεδόνων, όπως επίσης εντέχνως κατηγόρησε με τις δακρύβρεχτες αναφορές στο σλαβομακεδονικό αλφαβητάρι των κομμουνιστών της Τασκένδης ο Τσίπρας το ΚΚΕ;

Τίποτε από όλ’ αυτά δε συμβαίνει φυσικά. Κι όσο μικρή εμπιστοσύνη κι αν έχουμε στη λενινιστική, αλλά και στην εγκυκλοπαιδική μόρφωση του Τσίπρα, θεωρούμε ότι είναι πιθανό όντως να έχει καταλάβει περισσότερα από το Λένιν από όσα αφήνει να εννοηθούν στο «αθώο» ρητορικό του ερώτημα στη βουλή. Πολύ καλύτερα εξάλλου τα γνωρίζουν οι σύμβουλοι και λογογράφοι του. Η διαστρέβλωση λοιπόν είναι σε σημαντικό βαθμό συνειδητή.

Το λενινιστικό πασπάλισμα των αντιδραστικών θεωριών του «είσαι ό,τι δηλώσεις», το οποίο σε επίπεδο διακρατικών σχέσεων είναι όχημα ανακίνησης αλυτρωτισμών, ειδικά στην ευαίσθητη περιοχή των Βαλκανίων, είναι εκ των ων ουκ άνευ για να συντηρείται το ψευδοδίπολο των «προοδευτικών» διεθνιστών που στηρίζουν τη συμφωνία Τσίπρα – Ζάεφ, και των «συντηρητικών», στους οποίους τσουβαλιάζονται αδιακρίτως οι αντίπαλοί της ανεξάρτητα από τη σκοπιά της κριτικής τους. Μια νατοϊκή αριστερά χρειάζεται όμως και τον ιμπεριαλιστικό λενινισμό της ως «θεωρητικό» υπόβαθρό της, ποντάροντας στην άγνοια ή την ιδιοτέλεια των υποστηρικτών της.