Οι άδικες κατηγορίες κατά του Νίκου Πλουμπίδη κι η αποκατάστασή του από το ΚΚΕ

Σαν σήμερα, στις 14 Αυγούστου του 1954, εκτελέστηκε από το αστικό κράτος ο ήρωας κομμουνιστής Νίκος Πλουμπίδης. Στη μνήμη του αντιγράφουμε και δημοσιεύουμε ένα απόσπασμα από το σχετικό κεφάλαιο της πρόσφατης έκδοσης της Σύγχρονης Εποχής “δεν αναγνωρίζω κανένα νόμο σας. Ούτε το κράτος σας…” που είναι αφιερωμένη στη διαδρομή και τη θυσία 28 ηρωικών στελεχών, που διετέλεσαν μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος. Το συγκεκριμένο απόσπασμα αναφέρεται στις άδικες κατηγορίες που αποδόθηκαν από το κόμμα στο Νίκο Πλουμπίδη, μες σε συνθήκες σκληρής παρανομίας και σύγχυσης που έσπερναν τα όργανα της Ασφάλειας, και στην αλύγιστη πίστη του Πλουμπιδη στο κόμμα του, που αποκατέστησε το όνομα και τιμά τη μνήμη του.

Την άνοιξη του 1948, όταν έφυγε και η Χατζηβασιλείου για το Γράμμο, ο Πλουμπίδης μαζί με το Στέργιο Αναστασιάδη ανέλαβαν την καθοδήγηση του Κόμματος στην Αθήνα. Ο Πλουμπίδης έδρασε σε περίοδο που πραγματοποιήθηκαν πολλά χτυπήματα στο παράνομο Κόμμα στην Αθήνα. Η σειρά των συλλήψεων (πιάστηκε ο καθοδηγητής του Πλουμπίδη, ο Στέργιος Αναστασιάδης, και ο καθοδηγούμενος από τον Πλουμπιδη, ο Βαγγέλης Καββαδίας), καθώς και άλλα περιστατικά, ενίσχυσαν σε συνθήκες δύσκολης επικοινωνίας την καχυποψία του ΠΓ σε βάρος του Πλουμπίδη.

Όταν είχε γίνει η δεύτερη δίκη του Μπελογιάννη, ήταν καταδικασμένος σε θάνατο και βρισκόταν σε εξέλιξη η διαδικασία στο “Συμβούλιο Χαρίτων”, ο Πλουμπίδης στις 12 Μάρτη 1952 έστειλε επιστολή στους δικηγόρους του Μπελογιάννη με την οποία διαμήνυε στις διωκτικές αρχές ότι “καθοδηγητής του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ ήμουν εγώ και ΟΧΙ ο Μπελογιάννης”, υποσχόταν ότι θα εμφανιστεί στις διωκτικές αρχές για να δικαστεί, άρα σύμφωνα με το σκεπτικό του θα έπρεπε να μετατραπούν οι θανατικές καταδίκες του Μπελογιάννη. Η επιστολή αυτή δημοσιεύτηκε και στην εφημερίδα Δημοκρατική Αλλαγή στις 16 Μάρτη.

Τότε το ΠΓ κατήγγειλε από το Ραδιοφωνικό Σταθμό “Ελεύθερη Ελλάδα” ότι η επιστολή αυτή ήταν πλαστή – μεθοδευμένη από την Ασφάλεια και ανακοίνωσε ότι ο Ν. Πλουμπίδης βρισκόταν βαριά άρρωστος στο εξωτερικό.

Στις 27 Ιούλη 1952 το ΠΓ της ΚΕ πήρε απόφαση ότι “διαγράφει τον Πλουμπίδη από μέλος του ΚΚΕ και τον καταγγέλλει στο λαό και στο Κόμμα σα χαφιέ, προβοκάτορα και προδότη”.

Ο Πλουμπίδης συνελήφθη στις 25 Νοέμβρη 1952 σ’ ένα σπίτι στον Κολωνό, Πρεβέζης 14, όπου κρυβόταν. Στις 27 Νοέμβρη μεταδόθηκε από το Ραδιοφωνικό Σταθμό “Ελεύθερη Ελλάδα” ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ, στην οποία ο Πλουμπίδης καταγγελόταν ως πράκτορας της Ασφάλειας. Την επόμενη μέρα η ίδια ανακοίνωση δημοσιεύτηκε και στην εφημερίδα Αυγή.

“Η απόφαση του ΠΓ για τον Πλουμπίδη ήταν άδικη. Στηριζόταν σε μεγάλο βαθμό σε πληροφορίες που έδιναν στελέχη του Κόμματος από την Ελλάδα, καθώς και σε παραβιάσεις από τον Πλουμπίδη του κομματικού-καταστατικού πλαισίου” (Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, τόμος Β’). Συγχρόνως, το συνολικό πλαίσιο της όξυνσης της ταξικής πάλης, με τους μηχανισμούς του ελληνικού αστικού κράτους καθώς και άλλων κρατών να επιδιώκουν διάβρωση στις γραμμές του ΚΚΕ, διαμόρφωναν πρόσφορο έδαφος για καχυποψία απέναντι σε διαφορετικές αντιλήψεις στις γραμμές του Κόμματος, που ακόμα και αν εξ αντικειμένου βοηθούσαν τον ταξικό αντίπαλο, δε σήμαινε ότι οι φορείς τους ήταν όργανα του αντιπάλου.

Επτά μήνες αργότερα, τον Ιούλη του 1953, το Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών τον καταδίκασε “δις εις θάνατο”. Εκτελέστηκε την αυγή της 14ης Αυγούστου 1954 στο δάσος του Δαφνιού, ζητωκραυγάζοντας υπέρ του ΚΚΕ. Οι εφημερίδες της εποχής έγραψαν: “Εξετελέσθη ζητωκραυγάζων υπέρ του ΚΚΕ, αντιμετώπισε με απόλυτον ψυχραιμίαν τας σφαίρας του αποσπάσματος” και “δεν εδέχθη ούτε να κοινωνήση, ούτε να του δέσουν τους οφθαλμούς του”.

Στο στρατοδικείο, όπου δικαζόταν ερήμην και όλη η ηγεσία του ΚΚΕ με την κατηγορία της κατασκοπίας κ.ά., ο Πλουμπίδης υπερασπίστηκε το Κόμμα, την πολιτική του και την ηγεσία του Κόμματος. Στις αιτιάσεις των στρατοδικών ότι το Κόμμα έχει κηλιδώσει την τιμή του, απάντησε: “Τιμή μου εγώ πάνω απ’ όλα έχω την τιμή του Κόμματος”.

Η 9η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ του 1958 επανεξέτασε την υπόθεση του Νίκου Πλουμπίδη και διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε κανένα στοιχείο που να στήριζε την κατηγορία σε βάρος του, αντίθετα, την χαρακτήρισε αστήριχτη και άδικη.

Στην εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ στις 29 Μάρτη του 2016 τονίστηκε: “Σε πολύ δύσκολες συνθήκες για τον ίδιο και το Κόμμα, έδειξε την ηθική ανωτερότητα των κομμουνιστών. Μας άφησε ως παρακαταθήκη τι σημαίνει ακλόνητη πίστη στο Κόμμα και μας δίδαξε με τη στάση του το μοναδικό δρόμο δικαίωσης για κάθε μέλος και στέλεχος του κόμματος. Πάνω απ’ όλα και πρώτα απ’ όλα το Κόμμα”.