Μάνος Ελευθερίου – Τα λόγια και τα χρόνια

Οι ελε- οι ελεύθεροι κι ωραίοι,
ζουν σε κα- ζουν σε κάποιες φυλακές.
Μεσ’ τα τείχη πού ‘χει χτίσει,
ο καθένας για να ζήσει
τις μεγα- τις μεγάλες του στιγμές

1963-2013. Πενήντα χρόνια τραγούδια. Οι στίχοι των τραγουδιών που έγραψε ο Μάνος Ελευθερίου, μελοποίησαν σημαντικοί παλαιότεροι και νέοι συνθέτες κι ερμήνευσαν αγαπημένοι τραγουδιστές. «Το παλικάρι έχει καημό», «Το τρένο φεύγει στις οκτώ», «Άλλος για Χίο τράβηξε», «Τα λόγια και τα χρόνια τα χαμένα», «Κάτω απ’ τη μαρκίζα», «Ναύτης βγήκε στη στεριά», «Παραπονεμένα λόγια», «Οι ελεύθεροι κι ωραίοι» κι αμέτρητα άλλα τραγούδια που, όπως όλα τα σπουδαία έργα, κερδίζουν με τον καιρό τη μεγαλύτερη αναγνώριση, περνώντας στον χώρο της ανωνυμίας των δημιουργών τους, σαν τα δημοτικά και τα λαϊκά τραγούδια.

Γιατί από εκεί, από τα δημοτικά τραγούδια και τα λαϊκά, έρχεται ως στιχουργός ο Μάνος Ελευθερίου. Ένας άνθρωπος που μας έμαθε να τραγουδάμε τα «Μαλαματένια λόγια», «Του Κάτω Κόσμου τα πουλιά και τα παγόνια», «Ποιος τη ζωή μου, ποιος την κυνηγά», «Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες» και «Στων αγγέλων τα μπουζούκια». Λόγια που τραγουδήσαμε, που τραγουδιούνται και θα τραγουδιούνται.

Ο Μάνος Ελευθερίου γεννήθηκε στην Ερμούπολη. Έχει εκδώσει μυθιστορήματα, ποιητικές συλλογές, τόμους με πεζά, λευκώματα και τέσσερις τόμους για το «Θέατρο στην Ερμούπολη τον 20ό αιώνα, 1901-1921», καθώς και την ανθολογία Ερμούπολη, Μια πόλη στη λογοτεχνία (Μεταίχμιο, 2004) και το χρονικό Μαύρα μάτια: Ο Μάρκος Βαμβακάρης και η συριανή κοινωνία τα χρόνια 1905-1920 (Μεταίχμιο, 2013). Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2005 για το μυθιστόρημά του O καιρός των χρυσανθέμων (Mεταίχμιο, 2004). Ως στιχουργός έχει στο ενεργητικό του περίπου 400 τραγούδια και συνεργάστηκε με όλους σχεδόν τους έλληνες συνθέτες.