Ερνστ Τέλμαν – Έσκαβε ανελέητα τον τάφο του φασισμού

«Θα έρθει η στιγμή, που όλες…οι καρδιές θα ανάψουν σαν μια φλόγα και θα κάψουν ως τη ρίζα το φασισμό, τη σαπισμένη πληγή του κόσμου…Ζήτω ο Τέλμαν και οι γενναίοι σύντροφοί του, που σκάβουν ανελέητα το μνήμα του φασισμού».

Μαξίμ Γκόρκι

Ερνστ Τέλμαν (1886-1944)

Σαν σήμερα, στις 18 του Αυγούστου 1944, οι Ναζί δολοφονούν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ τον ηγέτη του γερμανικού προλεταριάτου και πρόεδρο της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας Ερνστ Τέλμαν.

Μερικά στοιχεία διαφωτιστικά για τη ζωή και τη δράση του ηγέτη του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας, που θυσιάστηκε όντας στην πρώτη γραμμή της πάλης κατά του φασισμού, στην πρώτη γραμμή του αγώνα του γερμανικού και του διεθνούς προλεταριάτου για την κοινωνική επανάσταση και το σοσιαλισμό, μας δίνει ο Έριχ Χόνεκερ σε άρθρο του γραμμένο για τη Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια.

***

Ερνστ Τέλμαν  (1886, Αμβούργο – 1944, στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ). Αγωνιστής του γερμανικού και του διεθνούς εργατικού κινήματος.  Από το 1893 ως το 1900 φοίτησε στο λαϊκό σχολείο. Ως το 1923 ήταν εργάτης μεταφορών.  Από τα νεανικά χρόνια είχε προσχωρήσει στο οργανωμένο εργατικό κίνημα. Το 1903 έγινε μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος τής Γερμανίας (ΣΔΚΓ), το 1904 του συνδικάτου εργατών μεταφορών. Υπήρξε ένας από τους οργανωτές του νεολαιίστικου συνδικαλιστικού κινήματος στο  Αμβούργο.  

Η πολυετής πείρα παραγωγικής και συνδικαλιστικής δραστηριότητας διαμόρφωσε το κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα της προσωπικότητας του Τέλμαν, τη στενή σύνδεση με την εργατική τάξη. Τις παραμονές τού Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου 1914 – 18, ο Τέλμαν αγωνίστηκε κατά της οπορτουνιστικής πολιτικής των συνδικαλιστών και σοσιαλδημοκρατών ηγετών, ακολουθώντας στα σπουδαιότατα ζητήματα της ταξικής πόλης, τη γραμμή του Καρλ Λίμπκνεχτ, της Ρόζας Λούξεμπουργκ και άλλων ηγετικών αvτιπροσώπων της γερμανικής αριστεράς. Το 1914, καταδικάζοντας τον Ιμπεριαλιστικό πόλεμο, υποστήριξε συνεπείς διεθνιστικές θέσεις. Το 1915 επιστρατεύθηκε και στάλθηκε στο Δυτικό μέτωπο. Για επαναστατική δραστηριότητα στο στρατό, διώχθηκε.

Η Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 στη Ρωσία καθόρισε το σκοπό και την κατεύθυνση του παραπέρα αγώνα του. Ο Τέλμαν έλαβε ενεργό μέρος στη Νοεμβριανή επανάσταση του 1918 στη Γερμανία, ως μέλος της αριστερής πτέρυγας του  Ανεξάρτητου Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας (ΑΣΔΚΓ).  Από το Μάιο του 1919, ήταν επικεφαλής της οργάνωσης του  Αμβούργου του ΑΣΔΚΓ.  Αγωνίστηκε για την είσοδο του ΑΣΔΚΓ στην Κομμουνιστική Διεθνή (ΚΔ). Όταν, στα τέλη του 1920, η αριστερή πτέρυγα του ΑΣΔΚΓ συγχωνεύθηκε με το κομμουνιστικό κόμμα Γερμανίας (ΚΚΓ), η μεγάλη πλειονότητα των μελών της Οργάνωσης  Αμβούργου του ΑΣΔΚΓ με επικεφαλής τον Τέλμαν προσχώρησε στο ΚΚΓ.  Από το Δεκέμβριο του 1920 ο Τέλμαν ήταν πρόεδρος της οργάνωσης  Αμβούργου του ΚΚΓ. Το Μάιο του 1923 εξελέγη στο Κέντρο (αργότερα ΚΕ) του ΚΚΓ.

Το καλοκαίρι του 1921, ως αντιπρόσωπος του 3ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς, επισκέφθηκε για πρώτη φορά τη Σοβιετική Ρωσία. Τεράστια εντύπωση του προκάλεσαν οι επιτεύξεις της σοβιετικής εργατικής τάξης και του κόμματος των μπολσεβίκων.  Ο Τέλμαν ήταν θερμός οπαδός της φιλίας με την ΕΣΣΔ. Έπαιξε καθοδηγητικό ρόλο στην εξέγερση του Αμβούργου το 1923. Ο Τέλμαν δέχθηκε πλήρως τη λενινιστική γραμμή, σχετικά με τη μόνιμη δουλειά ανάμεσα στις μάζες· σε αυτήν τη γραμμή έμεινε πιστός σε όλη τη μετέπειτα δραστηριότητά του, υπερασπίζοντάς την ακούραστα από τους υπεραριστερούς λογάδες και τους σεκταριστές.

Στα τέλη του 1925 ο Τέλμαν εξελέγη πρόεδρος της ΚΕ του ΚΚΓ. Έθεσε ως σκοπό του να καταστήσει το ΚΚΓ ενιαίο, πειθαρχημένο, στοχοπροσηλωμένο, στενά συνδεμένο με τις μάζες μαρξιστικο – λενινιστικό κόμμα.  Η μεγαλύτερη ιστορική υπηρεσία του Τέλμαν έγκειται στο ότι, υπό την καθοδήγησή του, το ΚΚΓ στάθηκε στέρεα στο έδαφος του λενινισμού· στο γερμανικό εργατικό κίνημα αναπτύχθηκε κολλεκτίβα επαναστατών λενινιστικού τύπου.  Από τις αρχές του 1925, ο Τέλμαν ήταν επικεφαλής της ‘Ενωσης κόκκινων στρατιωτών του μετώπου. Από το Μάιο του 1924 αντιπροσώπευε το ΚΚΓ στο ράιχσταγ. Το 1925 και το 1932 ο Τέλμαν έθεσε υποψηφιότητα για το αξίωμα του προέδρου της χώρας.

Υπήρξε ένας από τους καλύτερους διαφωτιστές του κόμματος, φλογερός κήρυκας της επανάστασης, ιδιαίτερα σεβαστός στις πλατιές μάζες των εργαζόμενων. Ήταν ένας από τους ηγετικούς παράγοντες της Κομμουνιστικής Διεθνούς.  Από το 1924, μέλος του Προεδρείου της  Εκτελεστικής  Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς (ΕΕΚΔ) και ένας από τους αναπληρωτές του προέδρου της ΕΕΚΔ. Πήρε μέρος στα 5ο και 6ο Συνέδρια της ΚΔ, καθώς και σε όλες τις ολομέλειες της ΕΕΚΔ, που έγιναν από το 1926 ως το 1932. Υπεράσπιζε με αποφασιστικότητα την ενότητα και συσπείρωση της ΚΔ.

Ο Τέλμαν θεωρούσε την υπεράσπιση της Σοβιετικής Ένωσης και την κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας σπουδαιότατα καθήκοντα του προλετάριου επαναστάτη, αδιάρρηκτα δεμένα μεταξύ τους. Στην ολομέλεια της ΕΕΚΔ (1926) δήλωσε: «Το αποφασιστικό ζήτημα για το διεθνές εργατικό κίνημα είναι η σχέση προς τη δικτατορία του προλεταριάτου και τη Σοβιετική Ένωση.  Εδώ οι γνώμες χωρίζονται και πρέπει να χωριστούν! Η σχέση προς τη Σοβιετική Ένωση δίνει απάντηση και στο ερώτημα, σε ποιο στρατόπεδο ανήκεις στα ζητήματα της γερμανικής πολιτικής: στο στρατόπεδο της επανάστασης ή στο στρατόπεδο της αντεπανάστασης;» (Εκλεκτά άρθρα και λόγοι,  τ. 1, Μ., 1957, σ. 309).

Ο Τέλμαν βρισκόταν πάντα στην πρώτη γραμμή του αγώνα κατά του γερμανικού μονοπωλιακού κεφαλαίου. Σημαντική ήταν η συμβολή του στη δημιουργική εφαρμογή του μαρξισμού – λενινισμού και στην προετοιμασία του δρόμου για την κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας από την εργατική τάξη στις συνθήκες της Γερμανίας. Οι ιδέες του, προπάντων το κάλεσμα για αποφασιστικό αγώνα κατά του εθνικισμού, του κύριου ιδεολογικού όπλου του φασισμού, περιλήφθηκαν στην προγραμματική διακήρυξη του ΚΚΓ (Αύγουστος του 1930) για την εθνική και κοινωνική απελευθέρωση του γερμανικού λαού.

Το Μάρτιο του 1931 ο Τέλμαν διακήρυξε το πρόγραμμα του ΚΚΓ για την παροχή βοήθειας στους αγρότες.  Ο αντιφασιστικός αγώνας του ΚΚΓ εκφράστηκε έντονα στη δραστηριότητα του Τέλμαν. Με πρωτοβουλία του το ΚΚΓ οργάνωσε, το Μάιο του 1932, το κίνημα αντιφασιστικής δράσης, που κατευθυνόταν στην επίτευξη ενότητας της εργατικής τάξης και τη συνένωση όλων των αντιφασιστικών δημοκρατικών δυνάμεων κατά της επιβολής φασιστικής δικτατορίας. Μαζί με τους στενότερους συνεργάτες του Β. Πικ και Ι. Σερ, ο Τέλμαν διαπραγματεύθηκε τη δημιουργία αντιφασιστικού ενιαίου μετώπου με τους σοσιαλδημοκράτες. Με επιμονή του, η ΚΕ του ΚΚΓ πρότεινε στην ηγεσία του ΣΔΚΓ να αγωνισθούν από κοινού κατά της επίθεσης της φασιστικής αντίδρασης και του σχηματισμού κυβέρνησης Χίτλερ.  Η άρνηση των δεξιών ηγετών του ΣΔΚΓ να δεχθούν την ενότητα δράσης της εργατικής τάξης εδραίωσε τις θέσεις της αντίδρασης, εξασθένισε τις δυνάμεις του προλεταριάτου και ευνόησε την επικράτηση του φασισμού.

Το 1933, μετά την εγκαθίδρυση φασιστικής δικτατορίας, ο Τέλμαν πέρασε στην παρανομία, από όπου συνέχιζε τον αγώνα. Στις 3 Μαρτίου 1933 συνελήφθη από τους γκεσταπίτες. Αρχικά κλείστηκε στις φυλακές Μοαμπίτ του Βερολίνου (1933 – 37), αργότερα στις φυλακές του  Ανόβερου (1937 – 43) και Μπάουτσεν (1943 – 44). Μέσω της συζύγου του Ρόζας Τέλμαν και της κόρης του Ίρμας κρατούσε μόνιμη σύνδεση με την ΚΕ του ΚΚΓ, έδινε σημαντικές οδηγίες και πληροφορίες, που έδειχναν την αλύγιστη σταθερότητα του κομμουνιστή, του αγωνιστή κατά του ιμπεριαλισμού και του φασισμού, τη μεγάλη πίστη του στη δύναμη της εργατικής τάξης, την αγάπη του για τη Σοβιετική Ένωση και την απαρασάλευτη πίστη στον προλεταριακό διεθνισμό.

Τον Αύγουστο του 1944 ο Ερνστ Τέλμαν στάλθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ και δολοφονήθηκε με άμεση διαταγή του Χίτλερ και του Χίμλερ.

Η εγκαθίδρυση σοσιαλιστικού κοινωνικού συστήματος στη ΛΔΓ, η αδελφική συμμαχία  του πρώτου γερμανικού κράτους των εργατών και αγροτών με τη Σοβιετική Ένωση και  τις άλλες χώρες της σοσιαλιστικής κοινότητας, ήταν η πραγμάτωση των υποθηκών του Τέλμαν.

Ε. Χόνεκερ