Αργύρης Νικολάου:”Μέσα στον Πανελλήνιο Μουσικό σύλλογο παλεύουμε για ένα καλύτερο αύριο, τόσο μέσα στον κλάδο, όσο και για το σύνολο της κοινωνίας μας”
Είτε επειδή κάποιοι καβαλούν καλάμι, είτε -πολλές φορές αθέλητα- λόγω του ξενυχτιού, παρατηρείται μια αποστροφή για τα κοινά. Οι πιατσόβιοι της νύχτας σαν να ξεχνάνε το φως της μέρας με αποτέλεσμα πολλοί να ποντικοποιούμαστε. Θέλουμε ταρακούνημα..
Ο Αργύρης Νικολάου γεμίζει με τις νότες από την κιθάρα του τα Αθηναϊκά και όχι μόνο βράδια μας. Ένας σκεπτόμενος πολιτικοποιημένος άνθρωπος, που παλεύει για το μεροκάματο βρίσκεται σήμερα στην θέση του συνεντευξιαζόμενου ενώ το θρυλικό κασετοφωνάκι μας τον ”αιχμαλωτίζει” για λίγο”.
Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη για την συνέντευξη με τον Αργύρη Νικολάου. Άνθρωπος απλός, καθημερινός, με αγάπη για την μουσική και την αγαπημένη πόλη της Πάτρας, στην οποία υπήρξε φοιτητής. Μιλά για την ζωή του, την δουλειά του και το πόσο απαραίτητο είναι ένας μουσικός να εγγράφεται στο σωματείο του.
-Θέλω να το νιώσεις σαν συνεδρία ψυχολόγου το σημερινό και να πάμε χρόνια πίσω -δεν θα πούμε πόσα για να μην προδώσουμε ηλικίες… Και να μας πεις σαν παιδί τα μουσικά ακούσματα πήρες μέσα από την οικογένειά σου;
Μεγάλωσα σε ένα σπίτι με πολλή μουσική. Ο πατέρας μου ήταν οικοδόμος και ερασιτεχνικά παίζει μπουζούκι.. Εκείνη την εποχή ακούγαμε Θεοδωράκη, τα Αντάρτικα του Τζαβέλλα, ρεμπέτικα και πάααρα πολύ Βαμβακάρη.
Παράλληλα όμως η αδερφή μου άκουγε πανκ μουσική, ακούσματα τα οποία με επηρέασαν και αυτά! Οι μουσικές της Πειραιώτικης και Λονδρέζικης άγριας νεολαίας με συγκλονίσανε! Νομίζω τα βγάζω ακόμα και σήμερα στα παιξίματά μου.
-Μεγαλώνοντας με έναν πατέρα έστω και ερασιτέχνη μπουζουξή, πως και βρέθηκες με κιθάρα και όχι με μπουζούκι;
Μέχρι τα 14 είχα αυτόν τον διχασμό κιθάρα-μπουζούκι, μπουζούκι-κιθάρα αλλά κόλλησα πολύ με Παύλο Σιδηρόπουλο, Νικόλα Άσιμο και έτσι κατέληξα στην κιθάρα. Πήγα ένα χρόνο μετά στο Ωδείο. Δεν άντεξα παραπάνω. Ήθελα να μάθω ακόρντα και οι άνθρωποι εκεί ήταν με παρτιτούρες.. Τότε εκεί γύρω στο ’95, η ελληνική λαϊκή μουσική δεν στηριζόταν μέσα στα Ωδεία όπως σήμερα. Υπήρχε κλασική παιδεία, νότες κ.λπ.
-Πώς συνεχίζεις μετά το Ωδείο να μαθαίνεις μουσική;
Από φωτοτυπίες συμμαθητών μου που έπαιζαν εξίσου κιθάρα και ρωτώντας από εδώ και από εκεί.. Μετά με το αυτί όπως όλοι.
-Το πρώτο τραγούδι που έβγαλες ”με το αυτί” ποιο ήταν, αν θυμάσαι;
”Νεκρόφιλοι ήχοι” των ΣΤΙΓΜΑ, ένα απλό πανκ τραγούδι..
-Απλό μέλος του αντι-εξουσιαστικού χώρου μέσα στην απλή απλότητα.. Είχες συναίσθηση καθώς μεγάλωνες πως η μουσική θα γινόταν το επάγγελμά σου;
Ήξερα πως θα με συντροφεύει πάντα και πως πιθανά να είναι ένας τρόπος να βγάζω κάνα ψιλό. Στην πορεία έκανα σπουδές και στην Πάτρα, άρα δεν μπορώ να πω πως είχα στο μυαλό μου μέχρι και την αρχή της ενήλικης ζωής μου την σκέψη πως θα βιοπορίζομαι από την μουσική. Έχω δουλέψει άλλωστε και σε πρωινές δουλειές για κάποια διαστήματα μέχρι και πρόσφατα..
Πριν φτάσω όμως στην Πάτρα να πω πως τα πρώτα μου παιξίματα ξεκίνησαν μέσα σε παρέες και στους δρόμους της Αθήνας.. Γύρω στα 17 είχα και την πρώτη μου επαγγελματική πρόταση. Έπαιζα για μια ολόκληρη σεζόν, μια φορά την βδομάδα εκεί σε ένα μαγαζί, το Καφεδρόμιο στο Παγκράτι. Έπαιζα ελληνικό ροκ, αντάρτικα και ρεμπέτικα, μόνος με την κιθάρα. Άντε και κάνα μπλουζ με κάποιον φίλο. Έπαιρνα 5χιλ δρχ και μετά τα τρώγαμε με τα φιλαράκια στο άλσος παγκρατίου σε μπύρες.
Κ;aνα δυο φορές την βδομάδα παίζαμε στον δρόμο στην Πλάκα με φίλους.
Περίπου την ίδια εποχή έπιασα και το ηλεκτρικό μπάσο..
-Δώσαμε μας μια εικόνα της νυχτερινής της ζωής τις αρχές του 2000 όταν πρωτοπήγες;
Είναι μια αγαπημένη πόλη η Πάτρα. Μια καθαρά λαϊκή πόλη.. Η γενιά μου ήταν πολύ περίεργη γενιά.. Ζούσαμε την πλήρη ισοπέδωση των πάντων.. Γύρω μας ΠΑΣΟΚΑΡΑ, ο κόσμος και καλά ευημερούσε και εμείς την είχαμε δει αλλιώς. Τότε τριγυρνούσα με ραφτά, τζίβες όντας αναρχοπανκ.
Η Πάτρα είχε έντονο το στοιχείο της ρεμπέτικης μουσικής στην νυχτερινή της ζωής. Τα Ταμπάχανα, τα Προσφυγικά και τα Γύφτικα ήταν ο κεντρικός πυρήνας. Γειτονιές της Πάτρας όπου ο Μπάμπης Γκολές συνέχισε αυτό το νήμα της μικρασιατικής και ρεμπέτικης μουσικής μαζί και με άλλους πρόσφυγες. Μεταπολιτευτικά αυτοί που αγκάλιασαν και συνέβαλαν σε αυτό που ονομάζουμε “αναβίωση του ρεμπετικου’’ , ήταν οι φοιτητές. Μάλιστα πολλοί σπουδαίοι συνάδελφοι σήμερα όπως πχ ο Ζορμπάς, ο Καλαφάτης και άλλοι, προέρχονται από αυτό το ρεμπέτικο φοιτηταριάτο! Ήταν μια επανάσταση για τότε..βΑυτό το κλίμα στη Πάτρα κρατά ως σήμερα. Το βλέπουμε στα λαϊκά μαγαζιά που νέοι άνθρωποι χορεύουν τον ταμπαχανιώτικο χασάπικο (σχεδόν ο επίσημος πατρινός χορός!) και πιτσιρίκια που παλεύουν με ένα μπουζουκάκι στα χέρια παράλληλα με τις δουλειές τους ή τις σπουδές τους.
-Εσύ πώς ήσουν με τα τζιβάκια και τα πανκ;
Με τα τζιβάκια μου και τα πανκ παιξίματα, έπαιζα παράλληλα και ρεμπέτικα ενώ πρωτοξεκίνησα το λαούτο. Κάποια στιγμή έρχεται η πρόταση να παίξω σαν κιθαρίστας στο ”Φωνόγραφο” που με ακούσανε να παίζω με την ρεμπετοπαρέα μας που γλεντάγαμε μανιωδώς .. Η πρόταση αυτή με πέτυχε σε φάση αναθεώρησης των μέχρι τότε αναρχοπάνκ αντιλήψεων μου ”Ότι η μουσική παίζεται μόνο σε πλατείες και καταλήψεις” και είπα το ναι.. Από τότε παίζω 15 χρόνια λαϊκή κιθάρα..
Όταν επέστρεψα μετά από κάποια χρόνια Αθήνα έκανα στην αρχή της κρίσης πρωινές δουλειές, προσπαθώντας να ασχοληθώ με το πτυχίο, μετά από παραίνεση πολλών μεγαλυτέρων συναδέλφων, που έβλεπαν το πράμα να αλλάζει, και την εποχή με τα εξαήμερα μεροκάματα, να φεύγει ανεπιστρεπτί! Έχω τελειώσει Μηχανολόγος στα ΤΕΙ. Εν τέλει ούτε ασχολήθηκα σοβαρά με το πτυχίο, ούτε παράτησα την δουλειά του μουσικού. Τουναντίον είναι η δουλειά που μου έδωσε την δυνατότητα να ζω από νωρίς μόνος μου.
-Υπήρξε μια γνωριμία μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια στο χώρο της μουσικής με την οποία ”να κόλλησες”; Ξέρω πως συνήθως τα λαϊκά σχήματα σπάνια είναι σταθερά και παίζετε όλοι με όλους, αλλά υπήρξε ποτέ ένα σταθερό σχήμα ή ντουέτο με το οποίο να έπαιξες περισσότερο;
Η γνωριμία μου με τον Κώστα Τσιγώνια είναι ένα σημαντικό ορόσημο. Παίζουμε πολλά χρόνια στην Αθήνα στην ”Σκορδόπιστη”. Αυτό το μαγαζί ήταν ένα φαινόμενο για την εποχή του το 2008 όπου ξεκινήσαμε. Ένα μικρό μαγαζί, με ντουέτο μπουζούκι-κιθάρα και με θαμώνες ένα συνονθύλευμα ανθρώπων το οποίο αποτελούνταν από φοιτητές, εργάτες, φρικιά μέχρι και οικογενειάρχες. Ήταν τα χρόνια που αρχίσανε να καθιερώνονται τα ντουέτα και το γλεντάγαμε δίχως αύριο και εμείς και ο κόσμος.
Αυτά τα μικρά μαγαζιά δεν αντιμετώπισαν πολλά προβλήματα μέσα στην κρίση. Εμείς δουλεύαμε σε τέτοια μικρά μαγαζάκια που έτσι κι αλλιώς ήτανε οικονομικά για έναν άνθρωπο να φάει και να πιει, οπότε έβγαινε και το μεροκάματο μας απροβλημάτιστα.
Ορόσημο επίσης αποτελεί η δημιουργία του ΤΡΙΟ ΓΙΟΥΦ το 2010. Με εμένα και την φίλη και συνάδελφο Θεοδώρα Αθανασίου στις κιθάρες και τον Κώστα Τσιγώνια στο κόντρα μπάσο. Δύο κιθάρες και ένα κόντρα μπάσο εκείνη την εποχή ήταν σχετικά ασυνήθιστο, και μας έδωσε την ευκαιρία πέρα από το να το απολαύσουμε , να πειραματιστούμε φουλ και να κάνουμε πολλές συναυλίες και παιξίματα σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Σημαντική επίσης είναι η φιλία μας και η σταθερή συνεργασία σαν ντουέτο με τον Φώτη Βεργόπουλο από το 2012. Κάπου εδώ σταματάω, γιατί θα αρχίσω να αραδιάζω πολλούς και πολλές αγαπημένους συναδέλφους που συνεργαζόμαστε χρόνια και τους αγαπώ και τους καμαρώνω!
Επιπλέον όλα αυτά τα χρόνια πάντα παίζω –προφανώς αφιλοκερδώς- σε διάφορα παιξίματα στήριξης και αλληλεγγύης, σωματεία, οίκους ευγηρίας ανταρτών, σε φυλακές, και πολιτικούς χώρους.
-Σε αυτές τις δράσεις εμπλέκονται αρκετοί καλλιτέχνες;
Σίγουρα στους λαϊκούς παίχτες υπάρχει μια ευαισθησία..Μπορεί να ακούγομαι ρομαντικός αλλά οι λαϊκοί άνθρωποι πάντα βοηθούν όπου τίθεται ζήτημα αλληλεγγύης.
-Έχεις σκεφτεί ο ίδιος να δημιουργήσεις μια δική σου προσωπική δουλειά στην μουσική;
Είναι τέτοιος ο πλούτος της ελληνικής μουσικής ήδη, που κάθε μέρα ανακαλύπτω και από κάτι καινούργιο. Αυτό μου ικανοποιεί ως ένα βαθμό την ανάγκη να παίξω και να ερμηνεύσω πράγματα που στα δικά μου αυτιά είναι καινούργια. Δεν έχω νιώσει την ανάγκη αυτό το καινούργιο να το βρω μέσα από δικές μου συνθέσεις.
Παρόλα αυτά ασχολούμαι με την στρατευμένη τέχνη, κάνοντας διασκευές και κάποια δικά μου. Αυτό το αισθάνομαι σαν φυσικό επακόλουθο, μιας και είμαι πολιτικοποιημένος από πολύ μικρός. Εάν πχ ζωγράφιζα, θα έκανα πολιτικό σκίτσο ή γκράφιτι. Επιπλέον, ο πατέρας μου συνθέτει δικά του εξαιρετικά τραγούδια, τα οποία θέλω να τα ηχογραφήσουμε και να τα παρουσιάσουμε, τιμής ένεκεν για την σημαντική του επιρροή στην ζωή μου πολιτικά και πολιτιστικά.
-Πώς αντιμετωπίζεις τις δυσκολίες της νύχτας; Υπάρχουν ουσίες, εθισμοί; Υπάρχουν.. αλλά θέλω την δική σου οπτική..
Υπάρχουν και πάνω και κάτω από το πάλκο.. ουσίες και αλκοόλ. Είναι πολύ εύκολο αν δουλεύεις νύχτα, να εξαρτηθείς από μια ουσία. Μπορείς να δεις ανθρώπους να δυσκολεύονται ένα βράδυ στην δουλειά λόγω προσωπικών θεμάτων και να ξεκινάνε το πιώμα για να αντεπεξέλθουν. Και εγώ το έχω κάνει. Κάπως έτσι ξεκινά και ο εθισμός όμως. Θέλει πολλή προσοχή, έλεγχο και μέτρο. Είναι το περιβάλλον τέτοιο..Έχω δει ανθρώπους να καταστρέφονται από το ποτό και από ουσίες.
Μπορεί να ακουστεί περίεργο γιατί μιλάμε για λαϊκά μαγαζιά αλλά δεν έχει να κάνει.. Ο εθισμός είναι εθισμός και αν είναι χρόνιος θα σε καταστρέψει κάποια στιγμή. Θέλει αυτοσυγκράτηση και αυτοπειθαρχία!
-Το μεγαλύτερο κουσούρι που θα μπορούσες να προσδώσεις σε συναδέλφους σου ποιο είναι ;
Το επάγγελμα μας έχει ένα αέρα μποέμ και πολύ εύκολα κάποιος μπορεί να δει τον εαυτό του κάτω από άλλο πρίσμα.. Να του βγει ελιτισμός και αλαζονεία. Κάποιος ξεχωριστός από το σύνολό μας, που δεν ασχολείται με τα τετριμμένα, όπως το να ελέγχεις τον εργοδότη σου για τα ένσημα, ή να διεκδικήσετε δεδουλευμένα.. Η απάντησή του σε αυτά να είναι ”Εγώ έχω την τέχνη μου δεν μπορώ να ασχολούμαι με πεζά πράγματα..” Μια λάθος νοοτροπία…
Είτε επειδή κάποιοι καβαλούν καλάμι, είτε -πολλές φορές αθέλητα- λόγω του ξενυχτιού, παρατηρείται μια αποστροφή για τα κοινά. Οι πιατσόβιοι της νύχτας σαν να ξεχνάνε το φως της μέρας με αποτέλεσμα πολλοί να ποντικοποιούμαστε. Θέλουμε ταρακούνημα..
-Η φύση όμως της δουλειάς σας δεν είναι τέτοια ώστε να την θεωρήσει κάποιος ”κινητήριο μοχλό”. Θέλω να πω, πόσο συχνά ακούμε για απεργιακές κινητοποιήσεις μουσικών σε νυχτερινά μαγαζιά; Νομίζω πως δεν έχει συμβεί ποτέ αυτό.. Οπότε ίσως αυτή η τρυφηλότητα να υπάρχει επειδή πραγματικά δεν υπάρχει και κινητοποίηση για συμμετοχή αυτής της μερίδας μουσικών στις διεκδικήσεις του κλάδου.
Ναι αλλά οι διεκδικήσεις είναι κοινές για όλους τους εργαζόμενους του κλάδου αλλά και γενικότερα: Το να δουλεύεις σε συνθήκες ασφάλειας, το να έχεις ιατρική περίθαλψη, το να πάρεις σύνταξη είναι κοινά αιτήματα για όλους μας.. Μπορείς να με σταματήσεις να λέω αστεία αν θες.. Στους καιρούς που ζούμε αυτά που είπα πριν είναι ανέκδοτα.. Αλλά το σωματείο μας, ο Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος, πάντα συμμετέχει στις απεργίες, και πολλές φορές με επιτυχία.
-Δεν πουλεύουν οι μπουζουξήδες από τα πάλκα παρά μόνο στο τραγούδι όλα ”Τα σκυλιά της νύχτας’..
Συμφωνώ. Το ωράριο και ο χώρος εργασίας είναι ζόρικος και δεν σε βοηθά στο να κινητοποιηθείς, να συνεργαστείς, να απεργήσεις.. Οι ανάγκες όμως είναι ίδιες όπως οποιουδήποτε εργαζόμενου. Έστω και σε μια πορεία να πας μέσα στο μήνα, να ενισχύσεις με ένα αλληλέγγυο παίξιμο,να γραφτείς στο σωματείο σου, κάνεις κάτι για σένα και τον κλάδο σου. Κάτι που σε αφορά άμεσα..
-Υπάρχει και ο φόβος όπως σε πρωινές δουλειές ”Ξέρεις αυτός συνδικαλίζεται.. Να μην τον βάλω στο μαγαζί μου..”;
Η ζήτηση στα νυχτερινά μαγαζιά είναι μεγάλη, μιας και μια απλή ψησταριά μπορεί να βάλει ζωντανή μουσική. Οπότε μεροκάματα βρίσκεις εύκολα, ακόμα και αν στραβώσει μια κατάσταση. Το θέμα είναι η κάθε επιχείρηση να πληροί τις αντίστοιχες συνθήκες για να εργαστεί ο συνάδελφος. Δεν μου έχει τύχει να στραβώσει δουλειά για πολιτικούς και συνδικαλιστικούς λόγους, αν και έχουν καταγραφεί στο σωματείο τέτοια περιστατικά. Το αντίθετο μάλιστα. Το να είσαι συνδικαλισμένος, σε θωρακίζει απέναντι στις ορέξεις τυχόν παράτυπου εργοδότη. Οι περισσότερες συνεργασίες χαλάνε γιατί σου τρώνε λεφτά ή ένσημα και δυστυχώς πολλοί συναδέλφοι λόγω έλλειψης εμπειρίας αλλά και μιας απολιτίκ στάσης-συνείδησης, απλά θα τσακωθούν και θα φύγουν πολλές φορές χαρίζοντάς τους τα δεδουλευμένα.
-Να μιλήσουμε για την σωματειακή δράση.. Τι προσφέρει ένα σωματείο στα μέλη του; Σε τι τα βοηθά; Πολλοί πιστεύουν πως απλά είσαι γραμμένος κάπου και πληρώνεις μια συνδρομή και σε βάζουν να κάνεις αγγαρείες.. Ας τους πούμε πως δεν ισχύει και είναι προς όφελός τους..
Σίγουρα, το να ανήκεις σε σωματείο σε ατσαλώνει ως ένα βαθμό μπρος στα αρνητικά φαινόμενα που μπορεί να αντιμετωπίσεις στον χώρο. Πρώτα και κύρια, δεν είσαι μόνος και αισθάνεσαι την συναδελφική ασφάλεια. Σε οτιδήποτε αντιμετωπίσεις, θα έχεις δίπλα σου το σωματείο και στο χώρο δουλειάς ακόμα και σε προσωπικό επίπεδο γιατί δεν είσαι μέλος ενός απρόσωπου συνδικάτου-σφραγίδα αλλά μια ζωντανής κοινότητας που παλεύει για ένα καλύτερο αύριο και στον κλάδο και στην κοινωνία γενικότερα.
Σε ό,τι αφορά στον Πανελλήνιο Μουσικό Σύλλογο, κάνει μια αρκετά αξιόλογη προσπάθεια. Έχουμε μαζευτεί συνάδελφοι μικρών μαγαζιών και έχουμε σκοπό να επικοινωνήσουμε τα προβλήματά μας και να διεκδικήσουμε μια κοινή συλλογική σύμβαση. Καλώ όλους τους συναδέλφους να παλέψουμε ως προς αυτό.
-Πού σε βρίσκουμε αυτόν το χειμώνα;
Θα με βρείτε όπως πάντα τα τελευταία 12 περίπου χρόνια, στην Σκορδόπιστη τις Κυριακές με τον Κώστα Τσιγώνια.
Τις Τετάρτες στον Τηλέμαχο στην Καισαριανή, με τους Σάκη Νικολετόπουλο και Σωτήρη Τσόγκα.
Παρασκευές στο Στέκι Πινόκλη με τον Φώτη Βεργόπουλο.
Και τα Σάββατα στο Ναυάγιο των Αγγέλων με τον Άρη Σπηλιωτόπουλο.