Ιός ξενοφοβίας – Κύμα ρατσισμού κατά Κινέζων με αφορμή τον κοροναϊό

Μπορεί ο ιός να μην έχει χρώμα και να μην κάνει διακρίσεις σε φυλή και εθνότητα, αυτό όμως δεν εμποδίζει ένα τεράστιο κύμα προκατάληψης με ξεκάθαρα ρατσιστικές προεκτάσεις να διαχέεται διεθνώς με αφορμή την εξάπλωση του κοροναϊού.

Ιδιαίτερα μαζικά είναι τα περιστατικά ρατσιστικών διακρίσεων στην Ιταλία, που είναι η ευρωπαϊκή χώρα με τους περισσότερους Κινέζους επισκέπτες  (5 εκ. μόνο το 2018), ενώ 300000 τουλάχιστον είναι οι κινέζικης καταγωγής κάτοικοι της χώρας. Η υστερία έχει εκτοξευθεί σε δυσθεώρητα επίπεδα, μετά την επιβεβαίωση δύο κρουσμάτων του ιού, σε ένα ζευγάρι που έφτασε στις 23 Γενάρη στο Μιλάνο από τη Βουχάν, την πόλη όπου θεωρείται πως ξεκίνησε η επιδημία. Η ατμόσφαιρα τηρουμένων των αναλογιών θυμίζει προεόρτια πογκρόμ, με προτροπές ακόμα και για μποϊκοτάζ κινέζικων εστιατορίων και μαγαζιών.

Μεγάλες αντιδράσεις προκάλεσε η απόφαση του Ρομπέρτο Τζουλιάνι, διευθυντή του Ωδείου της Αγίας Καικιλίας στη Ρώμη, που είναι ένα από τα παλιότερα στον κόσμο, ο οποίος ζήτησε από μαθητές του κινέζικης, ιαπωνικής και νοτιοκορεατικής καταγωγής να μην έρθουν στα μαθήματά τους πριν πάρουν ιατρική βεβαίωση πως δεν έχουν κολλήσει τον ιό.

Σκοτεινές εποχές θυμίζει και εικόνα από καφετέρια κοντά στη φημισμένη Φοντάνα ντι Τρέβι στη Ρώμη, όπου έχει αναρτηθεί πινακίδα που απαγορεύει σε “όλους όσους έρχονται από την Κίνα” να μπουν στο κατάστημα.

Τις συνέπειες της “ιογενούς” ξενοφοβίας περιγράφει και ο Μάρκο Βονγκ, κινεζικής καταγωγής δημοτικός σύμβουλος στην πόλη Πράτο, που έχει μεγάλη κινέζικη παροικία. “Δυστυχώς, μια από τις αναπόφευκτες συνέπειες της αρρώστιας αυτής είναι η ξενοφοβία”, λέει ο Βονγκ, προσθέτοντας πως “Γονείς δε στέλνουν τα παιδιά στο σχολείο αν έχουν Κινέζους συμμαθητές και κόσμος γράφει στο ίντερνετ να μην πηγαίνουμε σε κινέζικα ρεστοράν και μαγαζιά. Υπάρχουν και πολλά φέικ νιουζ που διαδίδονται – για παράδειγμα ένα ακουστικό κάποιου Ιταλού τύπου που ισχυρίζεται ότι είναι στη Βουχάν και γνωρίζει ένα μυστικό εργαστήριο όπου παρασκευάστηκε ο ιός”.

Ενώ η ιταλική κυβέρνηση έχει κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης για έξι μήνες, ανακοινώνοντας παράλληλα αρχική δαπάνη 5 εκ. ευρώ για να ανασχεθεί η διάδοση του ιού, ο Ματέο Σαλβίνι δράττεται της ευκαιρίας ώστε να κάνει αντιπολίτευση και να διαδώσει το ξενοφοβικό του μίσος: “Κάθε μέρα φθάνουν ντουζίνες από πτήσεις στην Ιταλία από την Κίνα: Χρειαζόμαστε ελέγχους, ελέγχους και περισσότερους ελέγχους”.

Στην Πομπηία, Κινέζος τουρίστας σύμφωνα με καταγγελία δεν μπόρεσε να μπει στον αρχαιολογικό χώρο, άλλος ομοεθνής του έγινε θύμα προσβολών στο τραίνο, ενώ ένας ανήλικος Κινέζος σε ποδοσφαιρικό ματς έξω από το Μιλάνο άκουσε από αντίπαλό του τη φράση “Εύχομαι να πάθεις κι εσύ τον ιό”. Λήξη συναγερμού σήμανε πάντως στο λιμάνι τις Τσιβιταβέκια έξω από τη Ρώμη, όπου κρουαζιερόπλοιο είχε μπει σε καραντίνα για να ελεγχθούν δυο Κινέζοι επιβάτες για τον ιό. Την ίδια ώρα, ουρές σχηματίζονται στα φαρμακεία για αγορά μάσκας, με την Ρομπέρτα Σιλικουίνι, πρώην πρόεδρο του Ανώτατου Συμβουλίου υγείας της Ιταλίας, να σχολιάζει καυστικά “Είμαστε μια χώρα στην οποία ο κόσμος δε θέλει εμβόλια κατά της ιλαράς αλλά φοβάται έναν Κινέζο 50 μέτρα μακριά”.

Η επιδημία ξενοφοβίας δεν περιορίζεται στην Ιταλία ωστόσο, σε βαθμό που στη Γαλλία έχει σχηματιστεί από Κινέζους κατοίκους το hashtag “JeNeSuisPasUnVirus” (Δεν είμαι ιός), για να αντιπαλέψει ενάντια στις προκαταλήψεις που αντιμετωπίζουν εξαιτίας του κοροναϊού. Έντονες επικρίσεις δέχτηκε πρωτοσέλιδο τοπικής εφημερίδα στην Πικαρδία, ο Courrier Picard, που κυκλοφόρησε με τίτλο “Κίτρινος Συναγερμός”. Ένας άνδρας στο Στρασβούργο δήλωσε σε τηλεοπτικές κάμερες πως μια γυναίκα τον πλησίασε στο σούπερ μάρκετ ρωτώντας τον τι εθνικότητα έχει και αν “έχει μολυνθεί από τον ιό”. Η Σασά Λιν Γιουνγ, εκπρόσωπος της ένωσης Κινέζων Γαλλίας, δήλωσε σε γαλλικά ΜΜΕ πως: “Κόσμο αρνείται να εξυπηρετηθεί από Ασιάτες στα μαγαζιά… μια γυναίκα πετάχτηκε έξω από το τραίνο επειδή ήταν Ασιάτισα, άρα προφανώς είχε τον ιό. Όλα αυτά προστίθενται στο ρατσισμό και τα στερεότυπα για τους Κινέζους που ήδη υπάρχουν”. Τα φέικ νιουζ παίζουν κι εδώ έναν ιδιαίτερα αρνητικό ρόλο, με κυριότερο εκείνο που ήθελε το δήμο Παρισίων να έχει αποκλείσει την κινέζικη συνοικία στα πρότυπα της Βουχάν.

Στη Γερμανία, στη ρατσιστική εκστρατεία πρωτοστατεί η γνωστή και μη εξαιρετέα εφημερίδα Bild, που υποδαυλίζει την ξενοφοβία με πρωτοσέλιδα όπως “Κίτρινος Κίνδυνος” και “132 νεκροί από κοροναϊό ως τώρα. Μπορούμε να εμπιστευόμαστε τους Κινέζους;”. Περιστατικά ενάντια σε Ασιάτες έχουν αναφερθεί και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η παράνοια έχει εξαπλωθεί και στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, όπου ο δήμαρχος του Τορόντο αναγκάστηκε να προχωρήσει δημόσια σε καταδίκη των φαινομένων ρατσισμού ενάντια σε Κινεζο-Καναδούς.

Οι προκαταλήψεις κατά των Κινέζων δεν περιορίζονται στο δυτικό κόσμο, αλλά αφορούν και χώρες της Ασίας. Στη Μαλαισία, όπου έχουν επιβεβαιωθεί τέσσερα κρούσματα, κείμενο για απαγόρευση εισόδου σε Κινέζους στη χώρα έχει συγκεντρώσει διαδικτυακά πάνω από 40000 υπογραφές. Ο ρατσιστικός χαρακτήρας του αιτήματος γίνεται ακόμα πιο καθαρός από το περιεχόμενο του κειμένου, που κάνει λόγο για έναν “ανθυγιεινό τρόπο ζωής”, ο οποίος υποτίθεται πως ευθύνεται για την εξάπλωση του κορονοϊού. Ανάλογες κινήσεις παρατηρούνται και στη Νότια Κορέα, όπου έχουν διαπιστωθεί 4 κρούσματα του ιού ως τώρα.

Με πληροφορίες από jungewelt, ZDF και The Guardian