16 Μαρτίου 1968: Η μέρα που ο στρατός των ΗΠΑ έσφαξε γυναικόπαιδα στο Βιετνάμ, στο μαρτυρικό Μάι-Λάι

Σαν σήμερα 16η Μάρτη 1968:

Μονάδα Αμερικανών στρατιωτών του 3ου λόχου του 1ου τάγματος, το οποίο ανήκε στο 20ό Σύνταγμα Πεζικού, της 11ης ταξιαρχίας της Μεραρχίας “Americal” υπό τις διαταγές του υπολοχαγού Γουίλιαμ Κάλεϊ, εισβάλλει στο χωριό Μι Λάι στο Βιετνάμ. Ο συγκεκριμένος λόχος δεν είχε συμμετάσχει έως τότε σε καμία άμεση σύγκρουση με δυνάμεις των Βιετκόνγκ, αλλά μετρούσε πέντε θανάτους κι αρκετούς τραυματισμούς καθώς είχε εμπλακεί σε τουλάχιστον 28 περιστατικά με νάρκες και παγίδες του βιετναμέζικου Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (NLF).

Η εισβολή των Αμερικάνων ήταν προϊόν της πληροφορίας πως στην ευρύτερη περιοχή είχαν καταφύγει δυνάμεις του 48ου τάγματος του NLF. Την παραμονή της επίθεσης, ο λοχαγός Έρνεστ Μεντίνα είπε στους άνδρες του ότι σχεδόν όλοι οι άμαχοι κάτοικοι του οικισμού έχουν εγκαταλείψει την περιοχή και οποιοσδήποτε παραμείνει εκεί, είναι μέλος του NLF.

Κατά την εισβολή η Αμερικάνοι παρότι βρίσκουν κατά κύριο λόγο άμαχους, γυναικόπαιδα και ηλικιωμένους, αρχίζουν να βάλλουν εναντίον τους αδιακρίτως, σφαγιάζοντας 507 ανθρώπους, ανάμεσά τους 173 παιδιά, 76 μωρά και 60 ηλικιωμένους. Πολλά από τα πτώματα βρέθηκαν ακρωτηριασμένα, ενώ υπήρξαν μαρτυρίες για βιασμούς και βασανισμούς. Πολλοί πιστεύουν πως η πληροφορία περί ύπαρξης ανταρτών στον οικισμό, ήταν σχεδιασμένη ώστε να οδηγηθούν τα πράγματα στη σφαγή και να κοπεί ο ανεφοδιασμός των βιετναμέζικων δυνάμεων από εκεί.

Το περιστατικό έμεινε κρυφό από το Πεντάγωνο για ένα χρόνο και ήρθε στο φως από δημοσιεύματα του δημοσιογράφου Σέιμουρ Χερς, καθώς και την ομολογία ενός έφεδρου: “Ένας από μας πυροβόλησε μια γυναίκα και τότε σκόπευσαν όλοι στο κεφάλι της και άρχισαν να πυροβολούν όλοι μαζί”.

Ενώ αρχικά απαγγέλθηκαν κατηγορίες σε 26 Αμερικανούς στρατιώτες για τις πράξεις τους, μόνο ο ανθυπολοχαγός Γουίλιαμ Κάλεϋ κι ένας διμοιρίτης του τρίτου λόχου, καταδικάστηκαν. Ο Κάλεϋ κρίθηκε ένοχος για τη δολοφονία 22 χωρικών και του απαγγέλθηκε η ποινή της ισόβιας κάθειρξης, η οποία μετατρέπεται σε πρόσκαιρη κάθειρξη 20 ετών και στη συνέχεια 10 ετών.

Ο Κάλεϊ θα παραμείνει τελικά σε κατ’ οίκον περιορισμό στο διαμέρισμά του σε στρατόπεδο στην Τζόρτζια, μόλις τρεισήμισι χρόνια. Στη συνέχεια θα λάβει χάρη από τον πρόεδρο Νίξον. Σήμερα, στα 76 του χρόνια, ζει στο Κολόμπους της Τζόρτζια και είναι ιδιοκτήτης κοσμηματοπωλείου.