Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι: 20+1 τραγούδια του καλοκαιριού

Αύγουστος, ο αγαπημένος του καλοκαιριού. Ο καθιερωμένος μήνας των διακοπών, της ξεκούρασης και της  χαλάρωσης ενόψει του φορτωμένου με ευθύνες φθινόπωρου. Ο μήνας που παραδοσιακά οι μεγαλουπόλεις αδειάζουν και οι παραλίες… αλλά και οι «μπαταρίες» γεμίζουν. Η εποχή όπου ο έρωτας «φουρτουνιάζει» τις καρδιές, οι νύχτες γεμίζουν όμορφα χρώματα και αρώματα και οι αισθήσεις ανοίγουν σαν ανθισμένα λουλούδια…

Ο φετινός Αύγουστος δεν μοιάζει με κανέναν άλλο. Τις συνέπειες της κρίσης των τελευταίων χρόνων που βάρυνε τις πλάτες των πολλών, ήρθε να πολλαπλασιάσει η πανδημία του κορονοϊού. Η ζωή κάθε μέρα που περνάει γίνεται όλο και πιο δύσκολη και το κυνήγι της επιβίωσης, στην κοινωνία των ανισοτήτων και της εκμετάλλευσης, των λίγων πλούσιων και των εκατομμυρίων φτωχών, κάνει την ξενοιασιά και τη χαλάρωση λέξεις άγνωστες και τις διακοπές προνόμιο και ουτοπικό όνειρο όλο και για περισσότερους…

Όμως ο Αύγουστος, το καλοκαίρι, είναι εδώ. Πιστός στο ραντεβού και συνεπής ως προς αυτά που μας υποσχόταν όλους τους προηγούμενους μήνες του χρόνου. Μπροστά και στη μεγαλύτερη δυσκολία μάς προσφέρει τις ομορφιές και τα αρώματά του και μας ανοίγει την αγκαλιά του. Πεισματικά μας θυμίζει ότι η ζωή γίνεται πιο όμορφη όταν ξέρουμε να της δίνουμε νόημα, κι όταν μέσα στη μαυρίλα της εποχής καταφέρνουμε να εντοπίζουμε μικρές εστίες χαράς και ευτυχίας, που ενισχύουν τις αντοχές μας για τη συνέχεια και την ελπίδα για το μέλλον…

Τα κριτήρια της επιλογής των 20 τραγουδιών ακολουθούν το πνεύμα χαλαρότητας των ζεστών ημερών του Αυγούστου – η σειρά είναι τυχαία. Πρόκειται για τραγούδια που όλοι κάποτε ακούσαμε (ή …βαρεθήκαμε να τα ακούμε) από τα ραδιόφωνα, τις τηλεοράσεις, τις βεράντες ή τις αυλές στις γειτονιές, στο καφενείο στην πλατεία του χωριού, στα μπαράκια, στις παραλίες. Τραγούδια-παιδιά της εποχής τους, με ημερομηνία λήξης, αλλά και κάποια που αντέχουν στο χρόνο, που συνδέσαμε με μικρές ή σημαντικές στιγμές δικές μας ή αγαπημένων προσώπων, και που δε θα πάψουν ποτέ να μας θυμίζουν κάτι από τα περασμένα και να γλυκαίνουν την πικρή από το δηλητήριο της σύγχρονης εποχής γεύση μας…

Δίπλα στα 20, ένα τραγούδι έκπληξη. Θα δείτε…και θα ακούσετε…

***

1.Η νύχτα μυρίζει γιασεμί – Θέμης Αδαμαντίδης
Στίχοι: Σαράντης Αλιβιζάτος – Μουσική: Μάριος Τόκας

Πολλά χρόνια πριν καθιερωθεί ως ο λαϊκός τραγουδιστής που όλοι γνωρίζουμε, υπήρξε… και αυτός ο Θέμης Αδαμαντίδης που αγαπάμε εξίσου. Παρά το ότι από τους στίχους απουσιάζει παντελώς η λέξη καλοκαίρι, οι εικόνες του τραγουδιού είναι άκρως καλοκαιρινές…

2.Αγάπη του καλοκαιριού – Ζιγκ Ζαγκ
Στίχοι: Δημήτρης Τσακαλίας και Γιώργος Σαρρής – Μουσική: Γιώργος Σαρρής

Μια γλυκιά μελαγχολία αναβλύζει από τους στίχους και τη μελωδία αυτού του όμορφου τραγουδιού. Σαν από παλιό ραδιόφωνο, η αγαπημένη φωνή του Γιώργου Σαρρή μας μεταφέρει στο «ίδιο πάντα ραντεβού» όσα χρόνια κι αν περάσουν…

3.Πάμε όλοι μαζί σε μια παραλία – Ημισκούμπρια
Στίχοι: Δημήτρης Μεντζέλος και Μιθριδάτης – Μουσική: Μιθριδάτης

«Μπήκαμε και ‘μεις στο Μόσχοβιτς το μπεζ» και πάμε… Αν και δεν θα επιλέγαμε για παρέα όλους όσοι εμφανίζονται στο παρακάτω κλιπάκι, ο Δημήτρης Μεντζέλος, ο Μιθριδάτης και ο Πρύτανης, δηλαδή τα Ημισκούμπρια, είναι η μεγαλύτερη εγγύηση ότι θα περάσουμε καλά. Κι εμείς τους εμπιστευόμαστε. Το κομμάτι κυκλοφόρησε το 2001, όμως οι αναφορές του ξεπερνούν χρονολογίες καθώς πολλές από τις εικόνες, τους ήχους… και τις μυρωδιές που περιγράφονται τόσο παραστατικά, όλοι λίγο πολύ και ανεξαρτήτως ηλικίας βιώσαμε στο παρελθόν, συναντάμε ή πρόκειται να συναντήσουμε σε κάποια ελληνική παραλία…

4.Λιωμένο παγωτό – Ξύλινα Σπαθιά
Στίχοι – Μουσική: Παύλος Παυλίδης

«Κι όμως είμαι ακόμα εδώ κι αυτό το καλοκαίρι» μας λένε τα Ξύλινα Σπαθιά, 26 χρόνια μετά την κυκλοφορία του κομματιού που χρωμάτισε ανεξίτηλα τις  ‘90s διακοπές μας. Γι’ αυτούς που δεν τους λείπει η ροκ διάθεση, όλους τους μήνες του χρόνου…

5.Τα θερινά σινεμά – Λουκιανός Κηλαηδόνης
Στίχοι – Μουσική: Λουκιανός Κηλαηδόνης

Πόσο δίκιο έχει ο αξέχαστος Λουκιανός… Πίσω από την ειδυλλιακή εικόνα του θερινού σινεμά, δίπλα στ’ αγιόκλημα και τα γιασεμιά, η πικρή διαπίστωση ότι ο χρόνος κυλά σαν το τρεχούμενο νερό, τα νιάτα περνούν γρήγορα και φεύγουν και οι όμορφες μέρες και νύχτες μας δεν ξαναγυρνούν. Γι’ αυτό αξίζει ν’ αναζητούμε και να καταχτούμε κάθε όμορφη στιγμή και να προσπαθούμε να κάνουμε τη ζωή καλύτερη, ενάντια σε αυτούς που, φανερά ή μυστικά, κλέβουν τα χρόνια μας…

6.Αύγουστος – Νίκος Παπάζογλου
Στίχοι – Μουσική: Νίκος Παπάζογλου

«Θα πάω κι ας μου βγει και σε κακό»… Όποιος είχε την τύχη να βρεθεί Αύγουστο σε συναυλία του Νίκου Παπάζογλου, έχει να διηγείται μια ιδιαίτερη και αναντικατάστατη εμπειρία. Τραγούδι ύμνος στον Αύγουστο και στον αδιέξοδο έρωτα. Μουσική, στίχοι και ερμηνεία από τον αγαπημένο καρντάση, «που σαν καταρράχτης έλουζε» και θα «λούζει» όσα χρόνια κι αν περάσουν με ποικίλα συναισθήματα τις ψυχές μας…

7.Ένα πρωινό – Άναμπελ – Μαρία Δημητριάδη
Στίχοι: Γιώργος Παπαστεφάνου – Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος

«Στάσου, μύγδαλα»… Από την ταινία του Βασίλη Γεωργιάδη «Κορίτσια στον ήλιο» (1968). Ένα αέρινο θηλυκό πλάσμα επισκέπτεται για καλοκαιρινές διακοπές την Άνδρο και από την επεισοδιακή συνάντησή της με έναν ντόπιο βοσκό θα γεννηθεί ένας μεγάλος έρωτας. Η εκθαμβωτικής ομορφιάς Αν Λόμπεργκ ως Άναμπελ και ο Έλληνας γόης Γιάννης Βόγλης ως… άξεστος βοσκός επιβεβαιώνουν ότι – και στον έρωτα – τα ετερώνυμα έλκονται… Το τραγούδι που σφράγισε η αισθαντική ερμηνεία της νεαρής τότε Μαρίας Δημητριάδη, αποτέλεσε ένα από τα μεγαλύτερα χιτ στα πάρτι της εποχής (και όχι μόνο) και το 45άρι δισκάκι «έλιωσε» σε αμέτρητα πικάπ…

8.Πέτα τα βιβλία – Γιάννης Γιοκαρίνης
Στίχοι: Σαράντης Αλιβιζάτος – Μουσική: Γιάννης Γιοκαρίνης

«Πέτα τα βιβλία κλείσαν τα σχολεία, γράψε στο μαγιό σου την βαθμολογία»… Το κλείσιμο των σχολείων ανέκαθεν σηματοδοτούσε με την έναρξη των διακοπών και την απαρχή μιας περιόδου όπου κυριαρχεί η ανεμελιά. Ο αγαπημένος ροκάς, «μπαμπάς» της Ευλαμπίας, αδημονεί να ταξιδέψει με την αγαπημένη του στη θάλασσα του άγνωστου με μοναδική αποσκευή τον έρωτα…

9.Καλοκαιρινά ραντεβού – Δυτικές Συνοικίες
Στίχοι: Κώστας Μυλώσης – Μουσική: Βασίλης Μαντζουράνης

«Όλο το νησί ένα βότσαλο στα πόδια σου»… Έντονος ρυθμός, καλοκαιρινή διάθεση και ροκ ήχος από ένα συγκρότημα της «δυτικής όχθης»…

10.Κρουαζιέρα – Βαγγέλης Γερμανός
Στίχοι – Μουσική: Βαγγέλης Γερμανός

«Εμείς με σλίπιγκ-μπαγκ και με καρπούζι θα κάνουμε το γύρο τον νησιών»… Η πιο διάσημη και δημοφιλής κρουαζιέρα είναι αυτή. Ένα τραγούδι που σχεδόν τέσσερις δεκαετίες μετά την κυκλοφορία του συνεχίζει να πρωταγωνιστεί στα καλοκαίρια μας, είτε είμαστε σε διακοπές είτε όχι, παρέα με την ανάγκη να ταξιδέψουμε, να ερωτευτούμε και να ζήσουμε όμορφες και ευτυχισμένες στιγμές…

11.Το καλοκαιράκι – Φατμέ
Στίχοι – Μουσική: Νίκος Πορτοκάλογλου

Κλασικό τραγούδι του καλοκαιριού. Γιατί οι διακοπές έρχονται και στα όνειρά μας – για πολλούς δυστυχώς παραμένουν εκεί…

12.Απόψε λέω να μην κοιμηθούμε – Λαθρεπιβάτες
Στίχοι: Παντελής Θαλασσινός – Μουσική: Παντελής Θαλασσινός και Γιάννης Νικολάου

«Λαθρεπιβάτες» θα πει Παντελής Θαλασσινός και Γιάννης Νικολάου (και το αντίστροφο)… Μετά από οχτώ χρόνια συνεργασίας και τέσσερις δίσκους, το 1993 οι δυο αγαπημένοι μας τροβαδούροι αποφασίζουν να τραβήξουν ο καθένας το δικό του ξεχωριστό δρόμο. Ως δίδυμο πρόλαβαν να μας χαρίσουν αρκετά όμορφα τραγούδια, μεταξύ των οποίων κι αυτό. Τι μας λέει; Όταν δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα (…διακοπές), μερικές φορές φτάνει η φαντασία και η διάθεση για να περάσουμε όμορφες στιγμές. Φτάνει να τ’ αποφασίσουμε…

13.Μια αγάπη για το καλοκαίρι – Καίτη Χωματά
Στίχοι: Γιώργος Παπαστεφάνου – Μουσική: Γιάννης Σπανός

«Θα μ’ αγαπάς σαν καλοκαίρι και σαν παιδί, μα θα μου φύγεις με τ’ αγέρι και τη βροχή»… Για τις αγάπες που διαρκούν όσο ένα καλοκαίρι. Ένα από τα εμβληματικά τραγούδια του «Νέου Κύματος». Η νεαρή Καίτη Χωματά πρωταγωνιστεί και τραγουδάει στην ταινία «Σκιές στην άμμο» (1970), του πρώτου συζύγου της Βασίλη Μαυρομάτη, δίπλα σε έναν ακόμα κορυφαίο εκπρόσωπο του «Νέου Κύματος», τον Μιχάλη Βιολάρη. Στην ταινία ακούγονται και άλλα πασίγνωστα κι αγαπημένα τραγούδια σε μουσική του μεγάλ9υ Γιάννη Σπανού…

14.Καλοκαιρινές διακοπές για πάντα – Νίκος Καρβέλας και Άννα Βίσση
Στίχοι – Μουσική: Νίκος Καρβέλας

Από κάποιους έχει χαρακτηριστεί «απόλυτο» τραγούδι των καλοκαιρινών διακοπών. Γρήγορος ρυθμός, νότες ανεμελιάς, νοσταλγική διάθεση και εικόνες από «ρόδα, τσάντα και κοπάνα», από την «απόλυτη Ελληνίδα σταρ», με τη μεγάλη φωνή, και τον – τότε – σύζυγό της…

15.Ένα μεγάλο φωτεινό καλοκαίρι – Μανώλης Φάμελλος
Στίχοι – Μουσική: Μανώλης Φάμελλος

«Στο τέλος όλες οι υπόγειες στοές βγάζουν σ’ ένα φωτεινό καλοκαίρι»… Ένα τραγούδι γεμάτο ρυθμό και ενθάρρυνση, που… μας τραβάει απ’ το χέρι, καλώντας μας να δούμε την αισιόδοξη πλευρά των πραγμάτων. Ο Μανώλης δεν έγραψε «άσε ένα φως ανοιχτό, η ευτυχία είναι αυτό που περιμένουμε να ‘ρθει»;…

16.Μη μου μιλάς για καλοκαίρια – Σοφία Αρβανίτη
Στίχοι – Μουσική: Μιχάλης Ρακιντζής

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, μαζί με την ιδιωτική τηλεόραση αρχίζει να ανθεί στη χώρα μας και το βιντεοκλίπ. Η Σοφία Αρβανίτη στο φόρτε της, κερδίζει το χώρο που της αναλογεί στη μικρή οθόνη και τις πίστες. Μια καλή τραγουδίστρια που στη συνέχεια «χάθηκε» σαν την αγάπη που αναπολεί ο Μιχάλης Ρακιντζής στο τραγούδι του…

17.Καλοκαίρι – Locomondo
Στίχοι – Μουσική: Mάρκος Κούμαρης

Locomondo θα πει «τρελός κόσμος» (loco= τρελός στα ισπανικά, mondo= κόσμος στα ιταλικά). Με σύγχρονο ήχο και επιρροές από τη ρέγγε και λάτιν μουσική, το δημοφιλές συγκρότημα μας χαρίζει ένα όμορφο τραγούδι με έντονο χρώμα καλοκαιριού…

18.Το καλοκαίρι θα ‘ρθει – Φοίβος Δεληβοριάς
Στίχοι – Μουσική: Φοίβος Δεληβοριάς

«Το καλοκαίρι θα ‘ρθει και θα πάρει κι εσένα μαζί»… Μια τρυφερή ιστορία αγάπης και απώλειας, δοσμένη με έμπνευση και ευαισθησία. Οι νότες νοσταλγίας σμίγουν με την αίσθηση του ανολοκλήρωτου, αφήνοντας μια γλυκόπικρη γεύση να σκεπάσει τις εικόνες, που μοιάζει να ξεπηδούν από παλιά ασπρόμαυρη ιταλική ταινία. Αγαπημένος Φοίβος…

19.Πάμε Χαβάη – Άλκηστις Πρωτοψάλτη
Στίχοι: Ελένη Μηλιώκα – Mουσική: Leander Top και Pier Baigorry και Olivier Toussaint και Paul de Senneville

«Θωμά είσαι σπίτι;»… Στο τραγούδι δεν «παίζουν» οι λέξεις καλοκαίρι και διακοπές, όμως στο άκουσμά της και μόνο η Χαβάη παραπέμπει σε ατέλειωτες αμμουδερές παραλίες, ομπρέλες και ηλιοκαμένα κορμιά. Στα όνειρα ή στην πραγματικότητα, το νησιωτικό σύμπλεγμα εκτός από πολιτεία των ΗΠΑ αποτελεί διαχρονικά κι έναν εξωτικό προορισμό…

20.Τόσα καλοκαίρια – Δάκης
Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος – Μουσική: Μίμης Πλέσσας

Το τραγούδι ακούγεται στην κλασική αγαπημένη κωμωδία του Γιάννη Δαλιανίδη «Γοργόνες και μάγκες» (1968), με τους Μαίρη Χρονοπούλου, Φαίδωνα Γεωργίτση και Μάρθα Καραγιάννη στους πρωταγωνιστικούς ρόλους και δίπλα τους μια πλειάδα αξιόλογων ηθοποιών. Το ερμηνεύει ο Δάκης, αξιόλογος τραγουδιστής του ελαφρού και της ποπ, δημοφιλέστατος τις δεκαετίες του 1970-80. Η ταινία γυρίστηκε καλοκαίρι στην Ύδρα και είναι πλημμυρισμένη από την υπέροχη μουσική και τα τραγούδια των Μίμη Πλέσσα – Λευτέρη Παπαδόπουλου…

Bonus: Το καλοκαίρι τώρα – Στελλάκης Περπινιάδης
Στίχοι – Μουσική: Παναγιώτης Τούντας

«Ξαπλωμένοι βλέπεις χάμω νέοι-γέροι σαν τρελοί, να κυλιούνται μες στην άμμο με τη ζέστη την πολλή»… Σατιρικό ρεμπέτικο του σπουδαίου εκπροσώπου της Σμυρναίικης Σχολής, Παναγιώτη Τούντα. Ηχογραφήθηκε το 1937, εποχή που η ηλιοθεραπεία και τα μαγιό δεν είχαν τη μορφή που έχουν σήμερα. Το… υπέρ του δέοντος παρατηρητικό μάτι του δημιουργού ακτινογραφεί μια ελληνική παραλία και εστιάζει στις ομορφιές της νιότης… σιχτιρίζοντας… τα «χάλια» στην εμφάνιση των ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας. Ο Τούντας κυριολεκτικά κεντάει στους στίχους και τους ντύνει με παιχνιδιάρικο ρυθμό, ενώ η ερμηνεία του μεγάλου Στελλάκη Περπινιάδη συνάδει με το σκωπτικό ύφος της αφηγούμενης ιστορίας…

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι… Τι κι αν γράφτηκαν πριν από πολλά χρόνια, κάποια τραγούδια συνεχίζουν να συγκινούν τους ανθρώπους ανεξαρτήτως ηλικίας, να τους συντροφεύουν στις μικρές και μεγάλες στιγμές της ζωής, να εκφράζουν τις αγωνίες, τον πόνο και τα όνειρά τους, να εμπνέουν τους αγώνες τους.

Η στήλη, χωρίς να διεκδικεί το αλάθητο ή τον τίτλο του «ειδικού», φιλοδοξεί να «παίξει» τραγούδια που γράφτηκαν για τον έρωτα, την αγάπη, το μεροκάματο, τη μετανάστευση, τον αγώνα για λευτεριά και για καλύτερη ζωή. Τραγούδια που γράφτηκαν από ποιητές, αλλά κι από δημιουργούς, που δεν διάβασαν ποτέ στη ζωή τους ποίηση… Ανασκαλεύοντας το παρελθόν και ψηλαφώντας την ιστορία τους, πότε γράφτηκαν, σε ποιες συνθήκες, από ποιους πρωτοτραγουδήθηκαν, ποιοι τα τραγουδούν στις μέρες μας.

Χωρίς διαχωρισμούς, χωρίς αποκλεισμούς, τραγούδια ελληνικά και «ξένα», με γνώμονα ότι, εκτός από το να θυμίζουν εικόνες από το παρελθόν, συναρπάζουν τις αισθήσεις, γεννούν συναισθήματα, μας εμπνέουν και μας συγκινούν σήμερα.

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι… Ακούστε τα όλα εδώ.