Κώστας Κάππος – Το μόνο που δεν ήξερε ήταν η αντοχή του

Ένα κεφάλαιο της αγωνιστικής διαδρομής του Κώστα Κάππου ήταν τα φριχτά βασανιστήρια που δέχτηκε από τα όργανα της αμερικανοκίνητης χούντας των συνταγματαρχών (1967-74). Βασανιστήρια που λίγο έλλειψε να του κόψουν το νήμα της ζωής, αφήνοντας για πάντα τα σημάδια τους.

Μεταφέρουμε ένα μοναδικό ντοκουμέντο που δημοσιεύτηκε στο πρώτο τεύχος του περιοδικού «Αντί», τον Σεπτέμβρη του 1974. Φωτογραφίες από τα σημάδια των βασανιστηρίων στο κορμί του Κώστα Κάππου, εικόνες – ντοκουμέντα που μαρτυρούν τη  διαστροφική μανία των βασανιστών του, καθώς και την αλύγιστη αντοχή του κομμουνιστή που αρνείται να προδώσει τις ιδέες του και τους συντρόφους του.

Στον τίτλο του δημοσιεύματος το περιοδικό αναφέρεται στο “λεξικό του τρόμου”. Χαρακτηριστικός και ο υπότιτλος:  “Η φρίκη στην ψυχρή γλώσσα της ιατρικής”…

***

Ονομάζεται Κώστας Κάππος, είναι ηλικίας 37 ετών, πατέρας ενός ανήλικου αγοριού. Στις 25 Απριλίου 1968 το απόγευμα συνελήφθη. Κρατήθηκε στη Γενική Ασφάλεια ένα μήνα και μετά οδηγήθηκε στο Διόνυσο. Βασανίστηκε ένα μήνα εκεί και τον ξανάφεραν στην Ασφάλεια Αθηνών, από όπου οδηγήθηκε στη Λέρο. Καμιά κατηγορία δεν απαγγέλθηκε σε βάρος του. Κανένας μάρτυρας δεν τον κατάγγειλε για τίποτα. Η δουλειά του ήταν λογιστής. Αρτιμελής, καλοφτιαγμένος από τη φύση του… Το μόνο που δεν ήξερε ήταν η αντοχή του. Αυτή την δοκίμασε στο Διόνυσο και αργότερα στο Μπογιάτι. Όσοι τον ήξεραν πριν, είδαν ότι, τόσο η φυσιογνωμία του, όσο και η διάπλασή του είχαν αλλοιωθεί. Τα βασανιστήρια είχαν αλλοιώσει τη διάπλαση και τη μορφή του.

Δεκαέξι βασανιστές, εκτός από εκείνους που έδιναν μόνο ξύλο, όργωσαν κυριολεκτικά το κορμί του. Νοσηρές διάνοιες, σατανικοί εφευρέτες. Τέσσερις στο Διόνυσο, 12 στο Μπογιάτι. Μετά τις 500 περίπου ώρες των βασανιστηρίων, που συνολικά πέρασε σε μπουντρούμια, στις φυλακές, στα κρατητήρια και στις απομονώσεις, είναι τώρα σε θέση να εξηγήσει ένα λεξικό. Το λεξικό των μαρτυρίων του:

«Δύσμορφος, βαθεία ουλή 4 εκατοστών μετ’ ανωμάλων χειλέων, βάθους δύο εκατοστών κατά την αριστεράν ζυγωματικήν χώραν, προκληθείσα προφανώς εξ αμβλέος οργάνου».

«ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ»: Έτσι έλεγαν οι δεσμοφύλακες κάτι λαμαρίνες που χτυπούσαν επί 12 ώρες συνέχεια πάνω από το κελί του στο Διόνυσο. Άρχιζαν στις 7 το απόγευμα και τέλειωναν στις 7 το πρωί. Ο Κάππος λέει ότι γι’ αυτή τη δουλειά σχηματίζονταν τέσσερις βάρδιες «χειριστών».

«ΠΑΥΛΟΣ»: Φανατικός βασανιστής. Πιθανόν να πρόκειται για ψευδώνυμο. Ο Κάππος τον συνάντησε μόνο μια βραδιά όταν τον υπόβαλε σε «ειδικά βασανιστήρια». Από τότε, η αναφορά και μόνο στο όνομα αυτό σήμαινε τρόμο. Του έλεγαν: «θα φωνάξουμε τον Παύλο». Κατά την άποψη τού Κάππου, ο βασανιστής αυτός ήταν «περιοδεύων». Πρέπει να επισκεπτόταν πολλούς κρατούμενους. Ήταν ένα είδος «δασκάλου» για τους «άτσαλους» βασανιστές. Μεθοδικός και προσεχτικός.

«…Κατά την ιεράν χωράν φέρει βαθείας ουλορικνωτικάς περιοχάς, αποτόκους έπιμολυνθεισών τραυματικών κακώσεων».

«…Μυοτραυματική αρθρίτις κατ’ αμφότερα τα γόνατα μετά πυορροίας, λόγω πιθανής οστεομυελίτιδος, αποτόκου βιαίων πληγμάτων διά θλώντος οργάνου».

«ΚΑΡΦΙ»; Ήταν μια από τις μεθόδους του «Παύλου». Του έδεναν με χειροπέδες τα χέρια και τον κρεμούσαν για μισή ώρα από ένα καρφί στον τοίχο.

Συνέπειες: Αφυδάτωση και συρροή αίματος στα χέρια, αφού το βάρος του σώματος έπεφτε σ’ αυτά.

«ΛΑΚΚΟΣ»: Ένας λάκκος στο χώμα όσο το μπόι ενός ανθρώπου. Αυτό έγινε στο Διόνυσο. Τον έκλεισαν μέσα και τον σκέπασαν με λαμαρίνες και χώμα. Έξη ώρες έμεινε εκεί και όταν διαπίστωσαν οι φρουροί ότι έχε χάσει τις αισθήσεις του, τον έδεσαν κι έβαλαν μέσα έναν φαντάρο, που άρχισε να τον χτυπάει μέχρι λιποθυμίας.

«…Ουλώδεις ραβδώσεις 10 – 15 εκατοστών, προκληθείσαι προφανώς εκ τέμνοντος οργάνου».

«…Ουλώδεις ρικνώσεις κατ’ αμφοτέρους τους δείκτας, συνεπεία τραυματισμών αυτών εξ αμβλέως οργάνου».

«…Κατά την αριστεράν λαγόνιον περιοχήν πυορροούσα εξηλκωμένη επιφάνεια εκτάσεως 10 – 15 εκατοστών και βάθους τριών εκατοστών, λόγω χημικού εγκαύματος εξ  εναποθέσεως υδρασβέστου».

«ΑΚΙΝΗΣΙΑ»: Με έναν σπάγκο έδεσαν το λαιμό με τα γεννητικά του όργανα. Σκυμμένος καθώς ήταν δεν μπορούσε να κάνει καμιά κίνηση ούτε μπρος, ούτε πίσω, ούτε στο πλάι. Το βασανιστήριο αυτό το εφάρμοζαν στο Μπογιάτι και το έλεγαν και «διαρκή επίκυψη».

«ΤΣΙΜΕΝΤΟ»: Από τις 10 το βράδυ του έδεσαν τα χέρια σε μια ζώνη που του φόρεσαν στη μέση. Του έδεσαν τα πόδια και καθώς ήταν μπρούμυτα, δεμένος πάνω σ’ ένα κρεβάτι, έβαλαν στη ράχη του ένα σάκο με τσιμέντο. Κατά τις πρωινές ώρες, είπε ο Κάππος, κόπηκε η αναπνοή του και θα πέθαινε από ασφυξία, αν δεν κατέβαλλε μια απεγνωσμένη  προσπάθεια να φέρει το νύχι του μικρού του δάκτυλου στο τσουβάλι, να το σκίσει και μετά από μια ώρα να αδειάσει το τσιμέντο από το τσουβάλι. Ανάπνευσε, αλλά σε λίγο το πήραν είδηση οι φρουροί, τον έλυσαν και τον χτύπησαν.

«…Κατά την αριστεράν κνήμην και τον σύντοχον άκρον πόδα φέρει ελεφαντιασικόν οίδημα».

«ΑΣΒΕΣΤΗΣ»: Τον έσκισαν με ξιφολόγχη στην κοιλιά, τον έδεσαν ανάσκελα στο κρεβάτι, έβαλαν επάνω στην πληγή ένα κομμάτι άσβεστη ξερό. Το έγκαυμα δεν έχει κλείσει ακόμα.

«ΠΕΙΝΑ»: Παροχή νερού.

«ΔΙΨΑ»: Παροχή φαγητού.

Μεθοδευμένες «δουλειές» και λεξικό άψογο. Στην επταετία μπορούσε ο καθένας να το «σπουδάσει», αδιάφορο να ήταν γυναίκα ή άντρας, παιδί ή μεγάλος, εργάτης ή διανοούμενος, δυνατός ή αδύνατος.

Δεκαετίες μετά τα βασανιστήρια, η βαθιά ουλή στο αριστερό ζυγωματικό, παράσημο στην αγωνιστική διαδρομή του κομμουνιστή Κώστα Κάππου