Κυριακή πρωί μ’ ένα ποίημα: «Τουρκία, θλιμμένη μου πατρίδα…» του Αταόλ Μπεχράμογλου

Ο Αταόλ Μπεχράμογλου συγκαταλέγεται στους κορυφαίους σύγχρονους Τούρκους ποιητές.

Γεννήθηκε στις 13 του Απρίλη 1942. Το 1970 ταξιδεύει για πρώτη φορά στο εξωτερικό. Θα ζήσει κατά διαστήματα στο Λονδίνο και το Παρίσι, όπου θα γνωρίσει τον Λουί Αραγκόν και τον Πάμπλο Νερούδα.

Για τα προοδευτικά του φρονήματα και τη δράση του έχει συρθεί αμέτρητες φορές στα στρατοδικεία και τα μπουντρούμια της χούντας του Εβρέν. Μετά την καταδίκη του σε οκτάχρονη φυλάκιση, το 1983, στη δίκη της Επιτροπής Ειρήνης, κατόρθωσε να διαφύγει τη σύλληψη.

Το 1972 προσκαλείται στη Σοβιετική Ένωση, όπου θα σπουδάσει Ρωσική Λογοτεχνία στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας.

Ενώ ήταν στη φυλακή, το 1981, τιμήθηκε με το Βραβείο Lotus της Ένωσης Συγγραφέων Ασιατικών-Αφρικανικών Χωρών.

Έχει επισκεφτεί αρκετές φορές την Ελλάδα (το 1977 θα γνωρίσει τον Γιάννη Ρίτσο – βλ. κεντρική φωτογραφία ανάρτησης) και διάβασε ποιήματά του στα γήπεδα Σπόρτιγκ (1978) και Καυτατζόγλειο (1980).

Έχει εκδώσει πλήθος ποιητικών συλλογών και πεζά, ενώ έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.

Ο Αταόλ Μπεχράμογλου το 1980 στο Παρίσι

Το 1981 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή» η ποιητική συλλογή του Αταόλ Μπεχράμογλου «Τουρκία θλιμμένη μου πατρίδα, πατρίδα μου ωραία» που έως το 1983 έκανε τρεις εκδόσεις.

Σε επίσκεψή του στην 7η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου, το 2010 στη Θεσσαλονίκη, ο Μπεχράμογλου θα αναφερθεί στο συγκεκριμένο βιβλίο και στη σχέση του με την Ελλάδα: «Πριν από 30 χρόνια κυκλοφόρησε στην Ελλάδα, από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», το βιβλίο μου «Τουρκία θλιμμένη μου πατρίδα, πατρίδα μου ωραία» και μάλιστα έκανε τρεις εκδόσεις. Το βιβλίο, το μετέφρασε ο Γιώργος Μπόζης και ο μεγάλος ποιητής Γιάννης Ρίτσος έκανε κάποιες υποδείξεις πάνω στις μεταφράσεις. Αν και έχω γράψει πολλά βιβλία και ποιήματα από τότε μέχρι σήμερα, κανένα δεν μεταφράστηκε στα ελληνικά. Όμως, έχουν μεταφραστεί μεμονωμένα ποιήματα και έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά περιοδικά και σε ποιητικές συναντήσεις, που έχω συμμετάσχει, στην Ελλάδα, τα απαγγέλλω στα τούρκικα και στη συνέχεια απαγγέλλονται και ελληνικά και βλέπω ότι τυγχάνουν αποδοχής και χαίρομαι».

Ακολουθούν αποσπάσματα από το βιβλίο:

Ι

(…)

Εμάς τους αγωνιστές
Για το καλύτερο αύριο
Και τη λευτεριά
Αδιάκοπα μας κυνηγούν
Μα δεν ξέρουν πως έτσι
Οι στίχοι μας
Με την επιμονή
Και την ελπίδα της νίκης
Θ’ ατσαλωθούν

Ο αδελφός μου
Εδώ και μήνες είναι στη φυλακή
Ίσως για πολλά χρόνια
Θα σαπίζει εκεί
Αμάρτημά του είναι
Που ακούμπησε τον ώμο του
Στον ώμο του λαού.

ΙΙ

(…)

Με το αίμα μας
Γράφτηκε
Το έπος της ζωής
Με τα σημάδια
Των χειλιών μας
Χαράχτηκε η γη.
Και στα μέτωπα
Όπου ξεπαγιάζαμε
Σκόρπια τα τσαλακωμένα γράμματα
Που δεν έφτασαν
Στον προορισμό τους.
Ο πόλεμος
Η θλίψη
Τα ποιήματα
Και μια τρομερή
Ερωτική νοσταλγία.
Η αγάπη που νοιώθω
Για τους ανθρώπους
Με πνίγει
Μου ραγίζει
Την καρδιά
Αυτή την καρδιά
Που κουβαλώ μαζί μου
Στα τραίνα
Και στα οράματά μου.

Καθώς διασχίζω
Τις πολιτείες
Συναντώ
Στα βλέμματα των ανθρώπων
Μακρινά αισθήματα
Και χωριά.
Νοσταλγώ
Ν’ αγαπηθούμε χωρίς τελειωμό
Γνωρίζοντας
Πως είμαι τόσο άντρας
Τόσο σύγχρονος κι απλός
Όσο το γράμμα
Του μελλοθάνατου
Στη γυναίκα του.
Τόσο θλιμμένος
Όσο το ψωμί.
Όσο τα ποιήματα
Του Βαπτσάροφ.

Αγαπημένη μου, σε χιλιάδες χιλιόμετρα
Έχουν απλωθεί
Η καρδιά και τα δάκρυά μου
Θέλω να προλάβω
Τα πάντα

(…)

“Κυριακή πρωί μ’ ένα ποίημα”: Δείτε όλα τα ποιήματα εδώ.