Συνέντευξη Κρις Χελάλι – “Το ΚΚΕ είναι το πιο ηθικό και αφοσιωμένο κόμμα στην Ελλάδα”

Ο Κρις Χελάλι, πρώτος μετά από τρεισήμισι δεκαετίες κομμουνιστής που κατεβαίνει για την αμερικανική Βουλή των Αντιπροσώπων, δε χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Ενόψει της προεδρικής εκλογής στις 3 Νοέμβρη, που συμπίπτει με την αντίστοιχη αναμέτρηση για την κάλυψη της έδρας του Βερμόντ, στο ένα από τα δύο σώματα του Κογκρέσου, το μέλος του Κόμματος Κομμουνιστών ΗΠΑ μίλησε στην “Κατιούσα” μεταξύ πολλών για τα κίνητρα της απόφασής του, τις ως τώρα αντιδράσεις του κόσμου στην εκστρατεία του, το κίνημα BLM, τον Μπέρνι Σάντερς και τους δυο “μονομάχους” της προεδρικής κούρσας, τους δεσμούς του με την Ελλάδα και τη γνώμη του για το ΚΚΕ.

Πώς νιώθεις που είσαι ο πρώτος κομμουνιστής υποψήφιος για το Κογκρέσο των ΗΠΑ από το 1984; Πώς πήρες αυτή την απόφαση; 

Μοιάζει σαν να πέρασε υπερβολικά πολύς καιρός από τότε που είχαμε κομμουνιστές αφοσιωμένους και με αρχές ως υποψήφιους για αξιώματα στις ΗΠΑ. Δε βασίζουμε τις ελπίδες μας στην εκλογική πολιτική, αλλά απεναντίας βλέπουμε την ευκαιρία που δίνει μια υποψηφιότητα για τη διάδοση των ιδεών και των μηνυμάτων μας στις μάζες. Πήρα αυτή την απόφαση εξαιτίας δύο βασικών σημερινών ζητημάτων: α) τη συνεχιζόμενη πανδημία του COVID-19 και του βάρβαρου καπιταλιστικού συστήματος που αποκάλυψε και β) το κίνημα Black Lives Matter, που αποτελεί απάντηση όχι μόνο στις βίαιες δολοφονίες των μαύρων και άλλων έγχρωμων ανθρώπων από την αστυνομία, αλλά και στο ρατσισμό και την κοινωνικοοικονομική αδικία που υφίσταται στο παρόν μας σύστημα.

Ποιες είναι οι αντιδράσεις του λαού του Βερμόντ στην υποψηφιότητά σου; Ενδιαφέρονται για το πρόγραμμά σου και το πρόγραμμα του Κόμματος Κομμουνιστών ΗΠΑ (PCUSA);

Η ανταπόκριση έχει υπάρξει πολύ θετική ως τώρα. Έχουμε λάβει μηνύματα ακόμα και από συντηρητικούς και υποστηρικτές του Τραμπ που μας ψηφίζουν για τη στάση αρχών μας ενάντια στις μεγάλες εταιρείες, τα μονοπώλια και τους ιμπεριαλιστές. Υπάρχει ενδιαφέρον για το κόμμα μας, το Κόμμα Κομμουνιστών ΗΠΑ, όπως επίσης και μια συντονισμένη προσπάθεια να συνεργαστούμε με άλλους κομμουνιστές, σοσιαλιστές και προοδευτικούς στην πολιτεία μας.

Λαμβάνεις ποτέ περίεργα ή ακόμα και εχθρικά σχόλια όταν λες πως είσαι κομμουνιστής υποψήφιος; 

Φυσικά! Τις περισσότερες φορές, αυτά τα σχόλια δεν προέρχονται από τη δεξιά, αλλά από αναρχικούς, αριστοκρατικούς και φιλελεύθερους που βλέπουν την εξουσία των κομμουνιστών ως απειλή. Διαβάλλουν τους κομμουνιστές μιλώντας για τα “δεκάδες εκατομμύρια” που σκότωσαν οι κομμουνιστικές κυβερνήσεις. Όλοι τους χρησιμοποιούν την ίδια ορολογία “κόκκινου τρόμου” περί “ολοκληρωτισμού”, “σταλινισμού” και “αυταρχισμού”. Απλά παπαγαλίζουν το αφήγημα και τις θέσεις του αμερικανονατοϊκού ιμπεριαλισμού.

Το Βερμόντ είναι ευρέως γνωστό ως προπύργιο των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ, όπως επίσης και πολιτεία του γερουσιαστή Μπέρνι Σάντερς. Πρόσφατα δήλωσες στο pressproject.gr πώς τον στήριξες, παρότι δεν είναι σοσιαλιστής με την πραγματική έννοια. Θεωρείς ότι πραγματικά εκπροσωπεί μια εναλλακτική στην τωρινή κυρίαρχη πολιτική στις ΗΠΑ; Πώς κρίνεις την απόφασή του να αποχωρήσει από την προεδρική κούρσα και να συνταχθεί με το Τζο Μπάιντεν; 

Φυσικά και όχι! Ξέρουμε πως δεν εκπροσωπεί μια εναλλακτική στην τωρινή κυρίαρχη πολιτική στις ΗΠΑ. Θα συνέχιζε την αμερικανική αυτοκρατορία και πολλές από τις πιο βίαιες πτυχές της στο εξωτερικό. Δεν ζητούσε την κατάργηση του ΝΑΤΟ ή την απομάκρυνση των ξένων στρατιωτικών βάσεων. Θα επρόκειτο για “ιμπεριαλισμό διαίτης”. Δεν ήταν ο Μπέρνι. Ήταν το μαζικό κίνημα πίσω του που στ’ αλήθεια υποστηρίζαμε. Αμέτρητοι αγωνιστές ήθελαν να τελειώσουν οι πόλεμοι, να δοθεί γενική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, να σβηστούν τα φοιτητικά χρέη και να προχωρήσουμε σε μια πιο σοσιαλιστική κοινωνία. Η απόφασή του να εγκαταλείψει την προεδρική κούρσα και να συνταχθεί με το Τζο Μπάιντεν αποκάλυψε τις ρεφορμιστικές του τάσεις και επιβεβαίωσε ότι δεν είναι ούτε σοσιαλιστής, ούτε επαναστάτης. Αντί να αξιοποιήσει το κίνημά του, που είχε εκατομμύρια αφοσιωμένων οπαδών, για να αμφισβητήσει το διπολισμό και να επιτεθεί στους Δημοκρατικούς από τα αριστερά, σταύρωσε τα χέρια του. Για πολλούς ήταν μια τραγωδία και αποκάλυψε την αναγκαιότητα για κόμματα αρχών, που δε θα συνθηκολογήσουν στον αγώνα τους υπέρ της εργατικής τάξης. Αυτός είναι ο λόγος που κατεβαίνω υποψήφιος.

Πόσο έχει επηρεάσει το Black Lives Matter την αμερικανική κοινωνία ως τώρα; Πιστεύεις ότι είναι ένα κίνημα με τη δυνατότητα να γίνει δύναμη προοδευτικής πολιτικής αλλαγής στις ΗΠΑ μακροπρόθεσμα ή φοβάσαι ότι μπορεί να ατονήσει ή να γίνει απλά άλλο ένα παρακλάδι των Δημοκρατικών; 

Το κίνημα BLM έχει αλλάξει βαθιά το αφήγημα και το διάλογο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ενώ πιστεύουμε ότι το κίνημα πράγματι έχει φοβερή προοδευτική δυναμική, έχουμε επίσης παρατηρήσει πώς το καπιταλιστικό σύστημα οικειοποιείται το κίνημα για τους δικούς του σκοπούς. Μεγάλες εταιρείες, τεχνολογικές εταιρείες και μεγάλα μονοπώλια όλα στηρίζουν το Black Lives Matter. Eίναι ενδεχόμενο το κίνημα να διασπαστεί μεταξύ όσων αφομοιωθούν από τους Δημοκρατικούς και τα πιο επαναστατικά στοιχεία που καθοδηγούνται από κομμουνιστές οργανωτές με αρχές.

Εντός ΗΠΑ αλλά και διεθνώς, οι Μπάιντεν και Χάρις προωθούνται ως η “ελπίδα” για τον αμερικανικό λαό, αλλά και για μια ριζικά διαφορετική στάση της χώρας σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Ποια είναι η γνώμη σου; 

Δεν υπάρχει καμία ελπίδα από μια κυβέρνηση Μπάιντεν – Χάρις για τους λαούς της Παλαιστίνης, της Υεμένης, της Συρίας, του Ιράκ, της Λιβύης, του Αφγανιστάν και των αναρίθμητων χωρών όπου εξαπολύεται ο αμερικανονατοϊκός ιμπεριαλισμός. Η γνώμη μου ενσαρκώνεται από ένα τέλειο meme που είδα στο διαδίκτυο. Ένα έδειχνε ένα Β-52 να ρίχνει βόμβες και έγραφε “Τραμπ”. Το άλλο έδειχνε ένα Β-52 με αυτοκόλητο BLM και ΛΟΑΤΚΙ+ ουράνιο τόξο και πάλι να πετάει βόμβες. Τίποτε δε θα αλλάξει σε ό,τι αφορά τον ιμπεριαλισμό των ΗΠΑ. Στην πραγματικότητα, αυτή τη στιγμή υπάρχει ανταγωνισμός ποιος υποψήφιος θα φανεί περισσότερο ενάντιος στη Ρωσία και στην Κίνα. Αυτή είναι μια επικίνδυνη κλιμάκωση και είμαστε καταμεσής της ανάπτυξης ενός νέου Ψυχρού Πολέμου. Πρέπει να το σταματήσουμε.

Έχει αφήσει η εποχή Τραμπ μόνιμες πληγές στην αμερικανική κοινωνία; Ποιο θεωρείς βασικό λόγο για τη νίκη του το 2016 και πιστεύει ότι έχει ακόμα πιθανότητες επανεκλογής; 

Ναι, θεωρώ πως η εποχή Τραμπ αποκάλυψε τρομαχτικές ρωγμές στην κοινωνία των ΗΠΑ που θα επιμείνουν και θα κακοφορμίζουν για πολύ καιρό αφότου φύγει από το Λευκό Οίκο. Βρισκόμαστε εν μέσω μιας τρομαχτικής αναταραχής στις ΗΠΑ. Η εισοδηματική ανισότητα μεγαλώνει. Θεωρώ πως η ταξική πάλι οξύνεται, αλλά σαμποτάρεται από όσους θέλουν να δουν ένα φυλετικό πόλεμο ή μια επιστροφή στο 1950. Ο λαϊκισμός ήρθε για να μείνει στις ΗΠΑ. Αυτό που χρειάζεται περισσότερο αυτή τη στιγμή είναι ένα αριστερό κόμμα που να μπορεί να μιλήσει για τις ανάγκες της εργατικής τάξης και να μη δεσμεύεται από την άρχουσα τάξη και τα λεφτά των δωρεών της. Τα βασικά αίτια για την νίκη το 2016 ήταν κυρίως οικονομικά θέματα, όχι κοινωνικά. Θεωρώ πως εκεί έγκειται η πραγματική δύναμη. Θεωρώ πως ο Τραμπ έχει ακόμα πιθανότητες να κερδίσει λόγω του σώματος των εκλεκτόρων και των αριθμητικών δεδομένων τη βραδιά των εκλογών. Οι περισσότεροι αναλυτές λένε ότι ο Μπάιντεν θα κερδίσει, αλλά το ίδιο έλεγαν (σ.τ.Μ. για τη Χίλαρι Κλίντον) και το 2016. Θα δούμε.

Πες μας λίγα ακόμα για το κόμμα σου, το Κόμμα Κομμουνιστών ΗΠΑ, την ιστορία του, τους στόχους του και τη σχέση του με το ΚΚ ΗΠΑ. 

Το Κόμμα Κομμουνιστών ΗΠΑ είναι η μαρξιστική – λενινιστική συνέχεια του ΚΚ ΗΠΑ που δημιουργήθηκε το 2014. Το κόμμα μας παραμένει πιστό στην ιστορία και την κληρονομιά οργάνωσης και πάλης της εργατικής τάξης του ΚΚ ΗΠΑ. Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε σχέση με το ΚΚ ΗΠΑ και τους θεωρούμε αριστερή πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος.

Όπως πολλοί Αμερικανοί, μπήκες στο στρατό των ΗΠΑ για να χρηματοδοτήσεις τις σπουδές σου κι αργότερα παραιτήθηκες ως αντιρρησίας συνείδησης. Πόσο σε διαμόρφωσε προσωπικά και κοσμοθεωρητικά αυτή η εμπειρία; 

Η εμπειρία αυτή με διαμόρφωσε σε πολλά επίπεδα. Κατά πρώτον, μπόρεσα να πάρω εκπαίδευση που οι περισσότεροι σύντροφοι ποτέ δε θα μπορέσουν να λάβουν. Αποφοίτησα από την αεροπορική σχολή του στρατού των ΗΠΑ ως αλεξιπτωτιστής και επίσης έλαβα προχωρημένη εκπαίδευση πάνω σε όπλα και τακτικές όσο ήμουν στο στρατό. Είδα ακόμα πώς οι πόλεμοι στη Μ. Ανατολή επηρεάζουν τους στρατιώτες που επιστρέφουν και τις οικογένειές τους. Το ποσό των χρημάτων, πόρων και ενέργεια που πάει στο στρατό των ΗΠΑ θα χρησιμοποιούνταν καλύτερα αν πήγαινε στο λαό των ΗΠΑ για να παρέχει δωρεάν, υψηλής ποιότητας καθολική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εκπαίδευση και πρόνοια για τα παιδιά.

Πολέμησες επίσης με τις δυνάμεις του YPG στη Συρία. Κοιτώντας πίσω, πώς κρίνεις τους στόχους αυτού του κινήματος, ήταν πραγματικά αντιιμπεριαλιστικό ή υπήρχαν και πιο αμφιλεγόμενες ή και σκοτεινές πλευρές σε αυτό; 

Θεωρώ ότι πολλοί σύντροφοι στο πεδίο είχαν έντονα αντιιμπεριαλιστικές πεποιθήσεις. Ωστόσο, νιώθω ότι η ηγεσία του PKK και του PYD στη βορειανατολική Συρία ήταν τυχοδιωκτική στη συμμαχία της με τον ιμπεριαλισμό ΗΠΑ και ΝΑΤΟ, ενάντια στη θέληση της κυβέρνησης της Συριακής Αραβικής Δημοκρατίας και του προέδρου της, Μπασάρ αλ-Άσαντ. Θεωρώ πως υπήρξαν τεράστια τακτικά, ιδεολογικά και στρατηγικά σφάλματα από πλευράς της ηγεσίας του ΡΚΚ και του PYD, που επέτρεψαν στην Τουρκία να εισβάλλει στο Αφρίν και αργότερα να καταλάβει πόλεις όπως το Σερεκάνιγιε. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί της να εγκαταλείψουν τη Συρία και οι Κούρδοι να έρθουν σε συμφωνία με τη Δαμασκό και τη Μόσχα. Μόνο τότε μπορεί να υπάρξει ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή.

Έχεις τόσο ελληνορθόδοξο, όσο και σιϊτικό μουσουλμανικό υπόβαθρο, αλλά ήσουν και μεταπτυχιακός φοιτητής στην Θεολογική Ελληνορθόδοξη Σχολή του Τίμιου Σταυρού. Μπορείς να μας πεις περισσότερα για αυτή την πτυχή σου; 

Μεγάλωσε με τον παππού και τη γιαγιά (σ.τ.Μ, ελληνικά στο πρωτότυπο), που ήταν θρήσκοι και κοντά στην εκκλησία. Ερωτεύτηκα την θεολογία της απελευθέρωσης και την είδα ως τρόπο σύνδεσης της επαναστατικής πολιτικής με τη θρησκεία. Αυτό ήταν παρόμοιο με την πίστη του πατέρα μου, όπου οι Ιρανοί τα συνέδεσαν επίσης ιστορικά και σε πιο σύγχρονες περιόδους. Αγαπώ τη μελέτη της ιστορίας, των τελετών, της τέχνης και της αρχιτεκτονικής διαφορετικών θρησκειών. Ωστόσο, πρέπει να ξέρει κανείς ότι είμαι άθεος.

Ποια είναι η σχέση σου με την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό; Σε ενδιαφέρει η εγχώρια πολιτική και το εργατικό της κίνημα; Ποια είναι η γνώμη σου για το ΚΚΕ;

Η σχέση μου με την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό είναι τόσο βαθιά, όσο οι ρίζες ενός αρχαίου δέντρου. Είμαι Έλληνας πολίτης. Έζησα στην Ελλάδα για σχεδόν τρία χρόνια. Σπούδασα και ολοκλήρωσα το μεταπτυχιακό μου στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας το 2019. Έχω τεράστιο ενδιαφέρον για την ελληνική ιστορία, πολιτική και το εργατικό κίνημα. Ο παππούς μου ήταν στην ΕΠΟΝ. Τα δύο αδέρφια του ήταν στον ΕΛΑΣ. Ο αδερφός του ο Γιώργος εκτελέστηκε το Μάρτη του 1947 στο Γύθειο επειδή ήταν κομμουνιστής. Αυτή η ιστορία είναι μέρος της ύπαρξής μου και θεμέλιο της πολιτικής μου συνείδησης. Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας είναι το πιο ηθικό και αφοσιωμένο κόμμα στην Ελλάδα. Κανένα άλλο κόμμα δεν μπορεί να υποστηρίζει ότι πάλεψε για την Ελλάδα και ότι έχυσε περισσότερο αίμα παλεύοντας κατά του φασισμού, του ιμπεριαλισμού και την εργατική εξουσία περισσότερο από το ΚΚΕ. Είναι το μόνο κόμμα που αποδεικνύεται σωστό, ξανά και ξανά, όταν μιλά για τον ιμπεριαλισμό ΗΠΑ-ΕΕ-ΝΑΤΟ, τη φασιστική απειλή της Χρυσής Αυγής και τη συνεχιζόμενη βαρβαρότητα του καπιταλιστικού συστήματος.

Τι θα ήθελες να πεις στους αναγνώστες μας; 

 Θα ήθελα να απευθύνω τους θερμούς συντροφικούς χαιρετισμούς μου στους αναγνώστες σας. Ελπίζω εσείς και οι δικοί σας άνθρωποι να παραμείνουν υγιείς στη διάρκεια αυτής της πανδημίας. Μείνετε ασφαλείς. Ας συνεχίσουμε να παλεύουμε για έναν κόσμο πέρα από τον καπιταλισμό! Ας συνεχίσουμε να παλεύουμε για την εργατική τάξη! Ας χτίσουμε το σοσιαλισμό – κομμουνισμό! Εμπρός!