Πίσσα και πούπουλα

Δεν είναι ο Πισσαρίδης το πρόβλημα. Μ’ όλο το σεβασμό, που δεν τρέφω για τα Νόμπελ Οικονομίας γενικώς. Είναι κυριολεκτικά πίσσα και πούπουλα όσα μεθοδεύονται, προτείνονται, νομοθετούνται και εφαρμόζονται εναντίον των εργαζομένων. Σε όλες μάλιστα τις καπιταλιστικές χώρες, είτε σατράπικες, είτε της αντιπροσωπευτικής αστικοδημοκρατίας, είτε ακόμη και σε κολοσσούς σαν την Κίνα, που πλασάρουν έναν μεταμοντέρνο «καπιταλιστικό κομμουνισμό». Η έλλειψη ομοιομορφίας των μέτρων στο Μεγάλο Πόλεμο κατά του Κορονοϊού δεν είναι ούτε άλλοθι ούτε απάντηση στις περισσότερο ή λιγότερο εύπεπτες θεωρίες συνωμοσίας. Είναι απλώς οι διαφορετικές ρίζες, ιστορικές και κοινωνικές, και το εποικοδόμημα ανάπτυξης των οικονομιών τους.

Ο κορονοϊός, ως πανδημία, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ο μεγάλος οπορτουνισμός του εικοστού πρώτου αιώνα. Η εκφοβιστική και λογικοφανής ευκαιρία στην εποχή της εξελιγμένης τεχνολογίας, που έψαχνε το κεφάλαιο για να γυρίσει την εργασία, με πρόσχημα την προσωρινή προσαρμογή στις συνθήκες, πίσω στο 18ο – 19ο αιώνα, και εμφανίστηκε, και αδράχτηκε κυριολεκτικά από τα μαλλιά.

Στρατιές εκατομμυρίων ανέργων που δεν μπορούν είτε να… ψηφιοποιηθούν, αλλά κυρίως να προσαρμοστούν σε υποτυπώδεις μισθούς, ανεπαρκή ψευτοεπιδόματα και συνθήκες προσφερόμενης καταναγκαστικής εργασίας σε σύγχρονα στρατόπεδα επιχειρηματικής ή και κρατικοκαπιταλιστικής συγκέντρωσης, απειλούνται κυριολεκτικά με την τιμωρία και τον εξευτελισμό, κάτι σαν λιντσάρισμα που ήταν, τρεις αιώνες πριν, το πίσσα και πούπουλα. Αυτή είναι η μεγάλη εικόνα που χάνεται πίσω από τον δηλητηριώδη καθημερινό αριθμητικό βομβαρδισμό των εργατικών μαζών για κρούσματα, θανάτους, εμβόλια, πρόστιμα, απαγορευτικά, ατομικές ευθύνες κ.λπ.

Στον πόλεμο κεφαλαίου – εργασίας, με ευκαιριακούς όρους πανδημίας, ας δούμε τι συμβαίνει: Το θύμα εργαζόμενος λαός πρέπει να ακινητοποιηθεί. Δεν πρέπει απλώς να αποφεύγει τον συγχρωτισμό, αλλά να μη μιλάει, να μην απεργεί, να μην έχει άποψη και γνώμη, και να ψηφίζει μόνο για να επιζήσει. Δεν μπορεί να ζητάει τίποτα. Γυμνωμένος από δικαιώματα απ’ τη μέση κι απάνω, πασαλείβεται με την καυτή πίσσα της ανάγκης για υγεία κι ένα ξεροκόμματο ψωμιού. Κι ύστερα, σπρώχνεται πάνω στα φτερά του αναγκαστικού συγχρωτισμού στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στα σχολεία, στα εργοστάσια και τις κατοικίες αποθήκες τηλεργασίας.

Με πίσσα και πούπουλα ο εργαζόμενος, ο αυτοαπασχολούμενος, ο εργάτης, ο επιστήμονας, σέρνεται επιδεικτικά ως εικόνα στα media, τιμωρημένος για τις «καταστροφικές συνέπειες» μιας πράξης ατομικής ευθύνης, που ενώ μοιάζει φυσική είναι τιμωρητέα από τα αφεντικά. Δε θέλει να επιζεί, αλλά να ζήσει ως υγιής και ελεύθερος, και όχι ως δούλος. Με πίσσα και πούπουλα δεν μπορεί να απειλήσει τη χρυσοτόκο κερδοφορία των διαχειριστών της πανδημίας.

Πού θα πάει; Θα μάθει, σκέφτονται. Θα συνηθίσει στην ιδέα ότι η ζωή του είναι στα χέρια των πολυεθνικών, των ηγετών αφεντικών που εσχάτως αυτοπροσδιορίζονται και ως θεοί και σωτήρες.

Σ’ αυτό το μεγάλο κάδρο, η ελπίδα να διαβαστεί αλλιώς η εικόνα, και καλύτερα να καταστραφεί, είναι μόνον τα μικρά πλήγματα. Που γίνονται εντέλει μεγάλες λαϊκές χαρακιές στον καμβά του πανδημικού καπιταλισμού, σαν τις διαδηλώσεις και την προχτεσινή απεργία και τις πράξεις αντίστασης που έρχονται. Αυτές που οι εμπνευστές της τιμωρίας πίσσα και πούπουλα δεν έχουν ούτε φανταστεί, αλλά ήδη τρέμουν. Επειδή ακριβώς αυτή η τιμωρία μπορεί να εφαρμοστεί επαναστατικά και στις μετοχές, και στα χρηματιστήρια, και στα άυλα χρηματιστηριακά τους προϊόντα. Κόλαση…

Σημείωση: Το άρθρο της Λιάνας Κανέλλη αναδημοσιεύεται από τον Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου 28-29/11/2020