Κυριακή πρωί μ’ ένα ποίημα: «Πνιγμένος τόσα χρόνια» (Άηχη των Φιλιατών η μπάντα) του Μιχάλη Γκανά

Από τους σημαντικότερους σύγχρονους ποιητές μας, ο Μιχάλης Γκανάς γεννήθηκε στον Τσαμαντά Θεσπρωτίας το 1944.

Τον Σεπτέμβρη του 1948, εν μέσω εμφυλίου, βρέθηκε στην Αλβανία και στη συνέχεια στο χωριό «Μπελογιάννης» της Λαϊκής Δημοκρατίας Ουγγαρίας, όπου έζησε για χρόνια.

Από το 1962 ζει και εργάζεται στην Αθήνα, όπου ήρθε για να σπουδάσει νομικά. Βιβλιοπώλης για μια δεκαπενταετία, συνεργάστηκε αργότερα με την κρατική τηλεόραση ως επιμελητής λογοτεχνικών εκπομπών και σεναριογράφος. Από το 1989 είναι κειμενογράφος σε διαφημιστική εταιρεία.

Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες, ενώ στίχοι του έχουν μελοποιηθεί από γνωστούς Έλληνες και ξένους συνθέτες: Μ. Θεοδωράκης, Θ. Μικρούτσικος, Ν. Μαμαγκάκης, Ν. Ξυδάκης, Δ. Παπαδημητρίου, Ν. Κυπουργός, G. Bregovic, A. Dinkjian κ.ά.

Μετέφρασε τις «Νεφέλες» του Αριστοφάνη για το Θέατρο Τέχνης – Κάρολος Κουν και τους «Επτά επί Θήβας» του Αισχύλου για το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Πατρών.

Το 1994 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για το βιβλίο του «Παραλογή». Τον Δεκέμβριο του 2011 τιμήθηκε με το Βραβείο Ποίησης του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου του. Το 2017 τιμήθηκε με Ειδική Μνεία του περιδικού «Αναγνώστης» για το βιβλίο του «Ομήρου Οδύσσεια» (Μεταίχμιο, 2016).

Τα «Μαύρα Λιθάρια» είναι η δεύτερη ποιητική συλλογή του Μιχάλη Γκανά. Κυκλοφόρησε το 1981 από τις Εκδόσεις Κείμενα. Τα «Μαύρα Λιθάρια», μαζί με τον «Ακάθιστο Δείπνο» και τη «Μητριά Πατρίδα», μεταφράστηκαν στα γερμανικά από τη Nelly Weber και κυκλοφόρησαν σε έναν τόμο με τίτλο Stiefmutter Heimat, από τις Εκδόσεις Romiossini, το 1985.

Πνιγμένος τόσα χρόνια

Στον Θεόφιλο Σωτηρίου

Πνιγμένος τόσα χρόνια κ’ είσαι πάντα
μπηγμένος αχινός στον ουρανό σου.
Περνούσε χθες επάνω στο κανό σου
άηχη των Φιλιατών η μπάντα.

Στη θάλασσα, στο χώμα θα ’ταν ίδια
άσπρα τα κόκκαλά σου και γλειμμένα.
Όλα βουβά και όλα μιλημένα,
λόγια μου λυπημένα κατοικίδια.

Το χέρι που στα φύκια σ’ έχει ρίξει,
να το ’κοβα ψηλά μ’ ένα δρεπάνι,
ο κόσμος σα μυλόπετρα να τρίξει,

να βγουν απ’ το θεόρατο τηγάνι,
τα ψάρια του καλόγερου και πίσω
την πόρτα ανάμεσά μας να μην κλείσω.

Το ποίημα έχει μελοποιηθεί από τον Θάνο Μικρούτσικο. Το τραγούδι ερμηνεύει μοναδικά ο ίδιος:

“Κυριακή πρωί μ’ ένα ποίημα”: Δείτε όλα τα ποιήματα εδώ.