Δώρα Χρυσικού: “Δεν θα πέσουμε αμαχητί”

Εν όψει της νέας χρονιάς, απευθυνθήκαμε σε καλλιτέχνες με σκοπό να αναδειχθεί όσο καλύτερα γίνεται η δύσκολη κατάσταση που βιώνουν και τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.

Σε μια από τις πιο δύσκολες περιόδους για την τέχνη, δίνουμε λόγο στους ίδιους τους ανθρώπους που την εκπροσωπούν. Με κλειστά, θέατρα, κινηματογράφους και μουσικές σκηνές, η ζωή μας είναι ακόμη πιο δύσκολη, φαντάζει άχαρη. Για πολλούς από εκείνους έχει γίνει δύσκολη και η ίδια η επιβίωση. Ας τους ακούσουμε λοιπόν.

Ο λόγος στην ηθοποιό Δώρα Χρυσικού:

Πώς θα περιέγραφες την κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι καλιτέχνες σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτα σχετικά;

Είμαστε πλέον αόρατοι, γι’ αυτό και πια δεν αναφερόμαστε πουθενά στις κυβερνητικές εξαγγελίες για επιστροφή στην «κανονικότητα». Έχουμε υπάρξει ανεπάγγελτοι, χομπίστες, ψώνια κι όλα αυτά τα χαριτωμένα, πλέον είμαστε και ανύπαρκτοι.

Πώς κρίνεις τις αποφάσεις της κυβέρνησης για τον Πολιτισμό και τα μέτρα στήριξης προς τους καλλιτέχνες;

Θα σου απαντήσω με black humor. Βρε παιδί μου, τι άλλο να κάνει κι αυτή η ταλανισμένη Μενδώνη για να μας δείξει πόσο πολύ ΔΕΝ μας υπολογίζει ως επαγγελματικό κλάδο; Αν δεν υπήρχαν οι κινητοποιήσεις των καλλιτεχνών, η μεγάλη στήριξη του κόσμου στα αιτήματα και τις διεκδικήσεις μας, και το κίνημα των SupportArtWorkers, που επι της ουσίας επικοινώνησε και διοχέτευσε την πληροφορία αναφορικά με την κατάσταση που βιώνουν οι καλλιτέχνες, το αρμόδιο Υπουργείο ακόμα θα αναρωτιόταν πόσοι είμαστε και πώς γίνεται να υπάρχει μαύρη εργασία. Γιατί η κυρία Μενδώνη παρόλο που είναι 100 χρόνια στο Υπουργείο Πολιτισμού προφανώς δεν είχε ποτέ ασχοληθεί με τις παραστατικές Τέχνες, τον σύγχρονο Πολιτισμό, και τώρα της έκατσε ο μουτζούρης στο χέρι. Την καταλαβαίνω, θέλει πολύ ξόδεμα φαιάς ουσίας για να τσιμεντώσεις την Ακρόπολη, που ‘ναι άλλωστε και το αντικείμενο της. Πού να ασχοληθεί με κάτι γραφικούς καλλιτέχνες;

Τι θα μπορούσε να είχε γίνει επιπλέον/διαφορετικά κατά τη γνώμη σου;

Θα έπρεπε εξ’ αρχής να εκπονηθεί ένα σοβαρό, υπεύθυνο και ρεαλιστικό σχέδιο στήριξης των καλλιτεχνών. Το παιχνίδι ήδη χάθηκε από τον Μάρτιο. Τα σωματεία μας, έχουν στείλει από πριν το καλοκαίρι προτάσεις συγκεκριμένες για το πως και κάτω από ποιες προϋποθέσεις θα μπορούσαν να λειτουργήσουν τα θεάματα, και εάν αυτό δεν ήταν εφικτό, τι θα έπρεπε να γίνει για να στηριχτούν οι καλλιτέχνες. Είχαμε το know how από την πρώτη καραντίνα, και ξέραμε ότι θα έρθει και δεύτερο κύμα κορωνοϊού, οπότε δεν υπάρχει καμία δικαιολογία. Παρεπιπτόντως ακόμα περιμένουμε την απάντηση του Υπουργείου. Αντ’ αυτού μας πετάει το επίδομα των 534 ευρώ και πρέπει να πούμε και ευχαριστώ. Αλλά για να μην τους αδικώ, εδώ δεν μπόρεσαν να επανδρώσουν την δημόσια Υγεία, εμάς θα κοιτούσαν;

Πώς αποτιμάς τον αγώνα των καλλιτεχνών, τις κινητοποιήσεις, τον συντονισμό των σωματείων τους ή και την κίνηση “Support Art Workers”;

Πραγματικά είναι απ’ τις ελάχιστες φορές που νιώθω περήφανη για το συνάφι μου. Και το λέω αυτό, γιατί στο παρελθόν έχω υπάρξει αυστηρή και αιχμηρή με την «εσωστρέφεια» και τον ελιτισμό μεγάλης μερίδας καλλιτεχνών τα χρόνια της κρίσης. Θαρρώ πως έχουμε ωριμάσει ως κλάδος, έχουμε αποκτήσει συλλογική συνείδηση και μεγαλύτερη αλληλεγγύη μεταξύ μας. Έχουμε αξιολογήσει πιο σωστά τη θέση μας μέσα στην εργασιακή αλυσίδα και αφουγκραζόμαστε καλύτερα τα κοινωνικά αιτήματα. Μας περιμένουν μαύρες μέρες στα εργασιακά, και πρέπει να παλέψουμε όλοι μαζί , ο καθένας από το μετερίζι του, για να εξασφαλίσουμε αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας. Νομίζω πως οι κινητοποιήσεις και η ηχηρή παρουσία των σωματείων αλλά και το κίνημα των SupportArtWorkers συνέβαλαν τα μάλα σ αυτό. Ο λαός θα σώσει τον λαό, δεν υπάρχει τίποτα άλλο. Και η πανδημία μας το κατέδειξε περίτρανα. Ο καπιταλισμός , αυτός δηλαδή που βιώνουμε στην πιο ανάλγητη του μορφή στις χώρες της Δύσης πλέον, δεν μπορεί να βάλει στο κέντρο του τον Άνθρωπο. Ο Άνθρωπος θα το κάνει για τον ίδιο και τους συνανθρώπους τους. Αμαχητί πάντως δεν θα πέσουμε.

Τι προοπτικές βλέπεις για τη νέα χρονιά; Είσαι αισιόδοξη;

Δεν μπορώ να μην είμαι αισιόδοξη γιατί αλλιώς δεν έχω λόγο να σηκωθώ από το κρεβάτι το πρωί. Τα μηνύματα δεν είναι θετικά, νομίζω πως αυτό είναι σαφές. Ως κοινωνία βιώνουμε καταστάσεις απόλυτης σήψης, και αγριότητας, και τα αντανακλαστικά μας είναι σε ύπνωση. Απλώς πιστεύω πως τα πράγματα είναι οριακά, τη χώρα από το 2008 την έχει περάσει οδοστρωτήρας, ο λαός μας είναι κουρασμένος και μουδιασμένος. Ο «λαός» όμως δεν είναι μια ενιαία μάζα. Γιατί « λαός» είναι και οι τύποι που Χριστουγεννιάτικα πήγαν να προπηλακίσουν τα ανήλικα προσφυγόπουλα στο Ωραιόκαστρο, «λαός» όμως είναι και οι εθελοντές στις καταλήψεις, στις κοινωνικές κουζίνες, όλοι αυτοί που καθημερινά παλεύουν για το « μαζί». Εμείς διαλέγουμε πλευρά , δεν γίνεται αλλιώς, διαλέγουμε τους συνοδοιπόρους μας. Έχω την ελπίδα πως θα έρθει μια μεγάλη ανατροπή, δεν ξέρω πότε, δεν ξέρω από ποιους, ελπίζω να ζω και να είμαι γερή για να δω, και να συνδράμω στην αλλαγή. Πάντως έτσι δεν τραβάει πια. Ο πλανήτης είναι καζάνι που βράζει, από την Πολωνία, μέχρι τη Βολιβία , οι λαοί ξεσηκώνονται , διεκδικούν και κάποιες φορές κερδίζουν. Αυτό με κρατά.

*Φωτογραφία εξωφύλλου: Filio Magenta

Δείτε εδώ όλες τις συνεντεύξεις της θεματικής ενότητας “Καλλιτέχνες στην πανδημία”.