Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια ταξιδεύουν: «Με το ζερβό»

Οι Active Member δημιουργήθηκαν το 1992 από τον B.D. Foxmoor (Μιχάλης Μυτακίδης)  και τον DJ MCD (Δημήτρης Κρητικός) και το 1993 κυκλοφόρησαν τον πρώτο ελληνικό hip-hop δίσκο, με τίτλο «Διαμαρτυρία». Σήμερα αποτελούνται από τον B.D. Foxmoor και την Sadahzinia (Γιολάντα Τσιαμπόκαλου).

Το 2002 κυκλοφορούν το δίσκο «Πέρασμα στ’ ακρόνειρο». Ανάμεσα στα κομμάτια που ξεχωρίζουν το «Με το ζερβό» καθηλώνει με το πάντρεμα της νοσταλγικής μελωδίας με τον ρυθμό που μοιάζει να αντιπροσωπεύει την εποχή που γράφτηκε. Η ποιητική γραφή του Μιχάλη Μυτακίδη μεταφέρει εικόνες  της μετεμφυλιακής Ελλάδας, της χούντας των συνταγματαρχών, της μεταπολίτευσης, της Ελλάδας των ψευδαισθήσεων και των αναίσθητων. Οι εποχές αλλάζουν όμως στα βασικά παραμένουν ίδιες, όπως και ο λεγόμενος «μέσος Έλληνας», ο «παροιμιώδης μέσος ανθρωπάκος» όπως έγραψε ο Βολφ Μπίρμαν ή ο «έντιμος άνθρωπος κυρ Παντελής» όπως τον τραγούδησε ο Πάνος Τζαβέλλας.

«Παππού, μάθε με, σου ‘λεγα για να τους τη σπάω,
να γράφω με το ζερβό…»

Αισιόδοξο το μήνυμα του κομματιού («Είναι όλα εδώ, παππού, τον ίδιο κύκλο κάνουν/ πλανιούνται οικτρά πως ποτέ δε θα πεθάνουν»), αν και ο δρόμος που ο δημιουργός φαίνεται να επιλέγει για τον ήρωά του μοιάζει μοναχικός (βλ. ρεφρέν), θα λέγαμε «δον-κιχοτικός».

Γεννήθηκα και πήγα σχολείο πάνω στη Χούντα
με δασκάλους και παπάδες δοχεία συγκοινωνούντα,
ψυχές σαβανωμένες, θεόρατες σκιές
στου έθνους του αθάνατου τις μυρμηγκοφωλιές.
Μαζική παραγωγή, κρέατα ντόπια στο τσιγκέλι,
όμως, μας φύλαγαν εξόριστοι αγγέλοι.
Ρόζοι στα παιδικά μας χέρια απ’ του δασκάλου το ξύλο
που έβγαζε μίσος στον εχθρό και περηφάνια στο φίλο.
Η γραφή με το ζερβό άνοιγε τραύματα,
‘ξομολογήσεις σε δοσίλογους παπάδες και θυμιάματα.
Τα προσκοπάκια με τα μπλε σωβρακάκια
γινήκαν μπάτσοι που ξεσπούσαν σε προσφυγικά σπιτάκια.
Είναι όλα ίδια, παππού, κι ας αλλάξαν όψη·
ντροπή μεγάλη στου σπαθιού την τρομερή την κόψη
που όσο κι αν κόψει κεφάλια, γλώσσες και χέρια
ποτέ του δε θα φτάσει να κόψει από τ’ αστέρια.
Είναι όλα εδώ, παππού, τον ίδιο κύκλο κάνουν,
πλανιούνται οικτρά πως ποτέ δε θα πεθάνουν.
Σκέψη κοινόχρηστη, θαμμένη σε τόπο επώνυμο
κι έτσι το χώμα που έχεις μπει, δεν είναι γόνιμο.

Κάνε με σου ‘χα πει μεγάλη μπόρα
να τους πνίξω όλους μέσα στη δικιά τους σαπίλα.
Σου ’πα να με κάνεις δράκο
να σας φυλάω απ’ τους φασίστες, μονάχα εγώ.
Πάντα σου ζήταγα να φτιάξεις ένα ασπρόμαυρο σακάκι
να φοράω με της «Αυγής» τα φύλλα.
Παππού μου, μάθε με, σου ‘λεγα για να τους τη σπάω,
να γράφω με το ζερβό.

Είναι όλα ίδια, μαστρο Μίκη, ίδια γελάνε οι φοβισμένοι.
Ίδιος ο λήθαργος, ίδιοι κι οι πλανεμένοι.
Ίδια κι εύκολα το τίποτα ακόμα αλλάζει χρώματα.
Ο χρόνος ράβει μ’ ίδια λόγια τα στριφώματα.
Στα χώματα για λίπασμα οι πρώτοι νεκροί,
ζωντανοί οι πονηροί, βαλσαμωμένοι καιροί.
Ίδια ακούνε οι γειτόνοι τη φωνή σου.
Θα ξέχναγα ό,τι σκάρωσα για ένα κρασί μαζί σου.
Στο ίδιο μέρος που ξερνάν, πάνε και στέκονται,
δεν αντιστέκονται, τα πάντα δέχονται, τα ίδια φίδια έρπονται.
Αφορισμένοι οι άτακτοι κι οι πρόσφυγες
από τους άπληστους, νευρωτικούς αυτόχθονες.
Ίδια όπως τ’ άφησες παππού, σφιχτά και αποπνικτικά,
ίδιο συμπεθεριό, ίδια ελαφρυντικά.
Μάτια στραμμένα σ’ αποκλίνοντες κυκλώνες,
σάπιοι αιώνες με μπουντέλια αρχαίες κολώνες.
Τρελοί χειμώνες, κι αυτή εδώ η πιο παράξενη ράτσα
κάνει την ίδια ειρωνική και βαριά γκριμάτσα
– δήθεν καπάτσα – τη βλέπω, και την είδες από παιδί·
ψάχνω ό,τι έψαχνες μια πορφυρένια γη.

Κάνε με σου ’χα πει μεγάλη μπόρα…
Σου ’πα να με κάνεις δράκο…
Πάντα σου ζήταγα να φτιάξεις ένα ασπρόμαυρο σακάκι
να φοράω με της «Αυγής» τα φύλλα.
Παππού, μάθε με, σου ’λεγα να τους τη σπάω,
μάθε με να γράφω με το ζερβό.

Κάνε με σου ‘χα πει μεγάλη μπόρα
να τους πνίξω όλους μέσα στη δικιά τους σαπίλα.
Σου ’πα να με κάνεις δράκο
να σας φυλάω απ’ τους φασίστες, μονάχα εγώ.
Πάντα σου ζήταγα να φτιάξεις ένα ασπρόμαυρο σακάκι
να φοράω με της «Αυγής» τα φύλλα.
Παππού μάθε με, σου ’λεγα για να τους τη σπάω,
να γράφω με το ζερβό.

Ο δρόμος, «για να ‘βρουν ανάπαυση οι πρώτοι νεκροί», για να δικαιωθούν οι αγώνες των παππούδων μας, περνάει και από τα μικρά και μεγάλα καθημερινά όχι. Χαράχτηκε κάποτε και θα ξαναβρεθεί. Να επιδιώκεις αυτό που στους πολλούς φαίνεται σήμερα ακατόρθωτο, αδύνατο, δεν αποτελεί ουτοπία αλλά ρεαλισμό. Ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, που το είπε, το  απέδειξε στην πράξη…

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια ταξιδεύουν: «Με το ζερβό» – B.D. Foxmoor (Μιχάλης Μυτακίδης)

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι… και από 26/10/2020 νέα ονομασία: Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια ταξιδεύουν… Τι κι αν γράφτηκαν πριν από πολλά χρόνια, κάποια τραγούδια συνεχίζουν να  συγκινούν, να συντροφεύουν τις μικρές και μεγάλες στιγμές των ανθρώπων, να εκφράζουν τις αγωνίες, τον πόνο και τα όνειρά τους, να εμπνέουν τους αγώνες τους.

Η στήλη, χωρίς να διεκδικεί το αλάθητο ή τον τίτλο του «ειδικού», «παίζει» τραγούδια που γράφτηκαν για τον έρωτα, την αγάπη, το μεροκάματο, τη μετανάστευση, τον αγώνα για λευτεριά και για καλύτερη ζωή. Τραγούδια γραμμένα από ποιητές, αλλά κι από δημιουργούς που δεν διάβασαν ποτέ στη ζωή τους ποίηση… Ανασκαλεύοντας το παρελθόν και ψηλαφώντας την ιστορία τους, πότε γράφτηκαν, σε ποιες συνθήκες, από ποιους πρωτοτραγουδήθηκαν, ποιοι τα τραγουδούν στις μέρες μας.

Χωρίς διαχωρισμούς, χωρίς αποκλεισμούς, τραγούδια ελληνικά και «ξένα», με γνώμονα ότι, εκτός από το να θυμίζουν εικόνες από το παρελθόν, συναρπάζουν τις αισθήσεις, γεννούν συναισθήματα, εμπνέουν και συγκινούν σήμερα.

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια ταξιδεύουν… Ακούστε τα όλα εδώ.