Όλα τα νούμερα κερδίζουν για την Φύση – Ο ιός, οι μεταλλάξεις και η αλληλούχηση ανά χώρα

Μετάλλαξη

Μετάλλαξη είναι ο εκπληκτικός μηχανισμός της Φύσης ώστε οι ζωντανοί οργανισμοί να προσαρμόζονται στο περιβάλλον τους, που αλλάζει.

Η μετάλλαξη δεν είναι απόφαση των οργανισμών αλλά οφείλεται σε τυχαία γεγονότα που συμβαίνουν είτε μέσα τους (π.χ. λάθη κατά την αναπαραγωγή κυττάρων) ή στο γήινο περιβάλλον: χημικά, ιονίζουσα ακτινοβολία από ασταθείς πυρήνες ραδιενεργών υλικών, υπεριώδη ακτινοβολία. Ή ακόμα και σε γεγονότα που συνέβησαν, ίσως και πριν την εμφάνιση της Ζωής στην Γη, σε μακρινούς ή κοντινούς πλανήτες – στον Ήλιο, με την μορφή ακτινοβολίας ή σωματιδίων. Που συνήθως απορροφά η γήινη ατμόσφαιρα, αλλά όχι πάντοτε.

Έτσι ο γενετικός κώδικας τυχαίων οργανισμών αλλάζει τυχαία από τυχαίους παράγοντες, γήινους και εξωγήινους. Η Τυχαιότητα σε όλο της το μεγαλείο.

Οι μεταλλάξεις από ακτινοβολία υψηλής ενέργειας οφείλονται στην βίαιη διάσπαση των χημικών δεσμών, μέσα στο γενετικό υλικό, που προκαλεί η ακτινοβολία. Τα “χημικά” επίσης επιδρούν πάνω στο γενετικό υλικό και του προκαλούν αλλαγές.

Το γενετικό υλικό δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία τεράστια χημική ένωση-αλυσίδα που χωρίζεται σε διάφορα μέρη, τα γονίδια, που το καθένα, χοντρικά, αντιστοιχεί σε μία πρωτεΐνη του οργανισμού. Ένα γονίδιο χρησιμοποιείται ως αρχιτεκτονικό σχέδιο για την αντίστοιχη πρωτεΐνη. Όταν αυτή χρειαστεί, το κύτταρο μελετά το σχετικό γονίδιο και “κτίζει” την πρωτεΐνη.

Έτσι ακτινοβολία (μεγάλης ενέργειας) μπορεί να διαπεράσει το σώμα, να εισχωρήσει σε ένα κύτταρο, να μπει στον πυρήνα του και να κτυπήσει, να διαλύσει, ένα χημικό δεσμό μέσα στο τεράστιο μόριο του DNA, στην περιοχή του γονιδίου Χ που κωδικοποιεί την πρωτεΐνη Χ. Που δεν θα είναι πλέον Χ αλλά θα έχει αλλάξει, λόγω της διάσπασης του χημικού δεσμού, σε Υ. Από αυτή την στιγμή το κύτταρο αυτό και οι απόγονοι του είναι διαφορετικά. Ενώ οι γείτονες και οι απόγονοι τους παραμένουν ως έχουν.

Πέραν των μεταλλάξεων που επιδρούν, εξ ορισμού, μόνο στην δομή των γονιδίων, όπως περιέγραψα, υπάρχει ακόμα ένα είδος αλλαγών, οι επιγονικές. Που δρουν πάνω στο “περιτύλιγμα”, το πακετάρισμα και τα συνοδευτικά των γονιδίων, και όχι στα ίδια. Επειδή όμως και αυτά τα “περιτυλίγματα” είναι μέρος του DNA, οι αλλαγές τους κληρονομούνται στους απογόνους του κυττάρου. Ένα τέτοιο “συνοδευτικό” είναι και οι πληροφορίες για σίγηση κάποιων γονιδίων. Για παράδειγμα, κύτταρα στους μυς έχουν “σιγασμένα” τα γονίδια υπεύθυνα για την ανάπτυξη κοκάλων. Δεν έχει νόημα να τα έχουν “on” και “standby”, χοντρικά μιλώντας.

Έτσι, εκτός από αλλαγές στα γονίδια που αλλάζουν την δομή των παραγομένων πρωτεϊνών (μετάλλαξη), έχουμε και σίγηση ή ενεργοποίηση της παραγωγής τους (επιγονικές αλλαγές). Κάτι πραγματικά πολύ δραστικό. Αυτές οι αλλαγές συντελούνται με την επίδραση μιας μεγάλης γκάμας χημικών ουσιών που βρίσκονται στο περιβάλλον μας και που αυξάνονται με τον χρόνο και την “εξέλιξη” του είδους μας.

01 101 – Οι Ιοί !

Ο ιός δεν είναι παρά περιπλανώμενο γενετικό υλικό. Δηλαδή “πεντέξι” (χιλιάδες) γονίδια (πρωτεϊνικά αρχιτεκτονικά σχέδια όπως είπα) ατάκτως ερριμμένα και ραμμένα μέσα σε μια μεμβράνη λίπους. Ένας γονιδιακός νομάς σε μορφή ενός λιγδιασμένου εικοσάεδρου που περικλείει το γενετικό του υλικό και που γυρεύει φωτοτυπικό για να πολλαπλασιαστεί και να αφήσει απογόνους. Σπέρμα του Κούκου του Κακού που ψάχνει για μια ανύποπτη οικογένεια και την φωλιά της.

Μεταφορικά μιλώντας.

Γιατί στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένα Σχέδιο, καμιά ιική πρόθεση πέραν από τους Νόμους της Φυσικής και της Χημείας.

Και, παρεμπιπτόντως, το σχήμα τους δεν είναι πάντα σφαιρικό, εικοσάεδρο ή ωοειδές. Το πιο περίεργο σχήμα το έχουν οι βακτηριοφάγοι ιοί.

Το βασικό είναι ότι ένας ιός δεν περιέχει την γονιδιακή φωτοτυπική μηχανή που έχουν ένα κύτταρο ή ένα βακτήριο. Αυτή που τους επιτρέπει, αυτόνομα, να κλωνοποιούν το DNA τους και να αναπαράγονται με τον γνωστό διπλασιασμό. Για αυτό και ένας ιός δεν αναπαράγεται από μόνος του, όταν, για παράδειγμα, κάθεται στο πόμολο μιας πόρτας.

Ο ιός θα αναπαραχθεί μόνο όταν καταφέρει να εισχωρήσει σε κάποιον οργανισμό, βρει εκεί κάποιο κύτταρο-ξενιστή, καταφέρει να το ξεκλειδώσει και εισχωρήσει στα ενδότερα σαν πειρατής και χάκερ.

Οι πρωτεΐνες

Η πρωτεΐνη είναι μια σχετικά μεγάλη χημική ένωση-αλυσίδα με βάση τον άνθρακα, υδρογόνο, οξυγόνο, άζωτο και ολίγον θείο. Είναι μια θαυμαστή κατασκευή που εξυπηρετεί πολλούς σκοπούς, στα θολά σύνορα της Χημείας, της Φυσικής, της Μηχανικής. Ακόμα και της Λογικής (λογικές πύλες: AND, OR).

Ο μεγάλος αριθμός μορίων που αποτελούν μία πρωτεΐνη της προσδίδει μεγάλο εύρος συμπεριφοράς. Που σημαίνει πολυχρηστικότητα. Για παράδειγμα, η πρόσδεση ενός μορίου με χημικό δεσμό – τέτοιο δεσμό όπως κάνουν νάτριο και χλώριο για να σχηματίσουν μαγειρικό αλάτι – στο ένα άκρο της πρωτεΐνης θα προκαλέσει φυσικο-χημικές επιπτώσεις στα υπόλοιπα μόρια της, έως και το άλλο της άκρο. Κάποια θα γυρίσουν δεξιά, κάποια αριστερά, κάποια θα δυσανασχετήσουν και δεν θα μιλιούνται ενώ κάποια θα σπρωχθούν να ενωθούν με κάτι άλλο που προηγουμένως δεν ήθελαν καν να δουν. Δηλαδή η Φυσική δεν ήθελε. Τα ηλεκτρόνια, τα μαγνητικά πεδία, οι έλξεις και οι απωθήσεις των φορτίων των ιόντων – αυτά δεν ήθελαν. Και τώρα άλλαξαν επειδή ο καινούριος δεσμός έχει αλλάξει την ισορροπία αυτών των παραγόντων.

Γενικά, θα ταραχθεί η πρωτεΐνη όταν περάσει κάτι, μια άλλη πρωτεΐνη ή ένα μόνο μόριο, από δίπλα της, όταν ενωθεί σε κάποιο μέρος της και όταν τελικά αποκολληθεί. Αυτή η διαταραχή θα εκδηλωθεί με προσωρινές αλλαγές στην φυσικο-χημική συμπεριφορά της, δηλαδή με τι ενώνεται, και στην μηχανική δομή της, δηλαδή το σχήμα της. Το οποίο επίσης καθορίζει την συμπεριφορά της.

Η πρωτεΐνη είναι σίγουρα το πολυ-εργαλείο της Ζωής.

Παράδειγμα: πρωτεΐνες και κύτταρο

Στην επιφάνεια της κυτταρικής μεμβράνης υπάρχουν “φυτεμένες” πολλές πρωτεΐνες, με το μισό τους μέρος να βρίσκεται έξω από το κύτταρο και το άλλο μισό τους να είναι μέσα στο κύτταρο, διαμέσου της μεμβράνης. Η οποία μεμβράνη δρα σαν πόρτα-δίχτυ, που συνήθως είναι κλειστή, και κρατά το εσωτερικό του κυττάρου ασφαλές αλλά ανοίγει όταν πρέπει υλικό να μπει ή να βγει.

Έτσι, χοντρικά και πάλι μιλώντας, αν μια άλλη πρωτεΐνη ή ακόμα και ένα απλό μόριο-ιόν που περνά τυχαία έξω από το κύτταρο, προσκολληθεί στην “έξω” μεριά μιας τέτοιας επιφανειακής πρωτεΐνης, “φυτεμένης” στην κυτταρική μεμβράνη, θα αλλάξει την συμπεριφορά της τελευταίας με τους τρόπους που αναφέραμε ήδη. Φυσικά θα επηρεαστεί και το “εσωτερικό” μισό της. Αυτή η αλλαγή ισοδυναμεί με ένα “μήνυμα”, ένα “σήμα” από το εξωτερικό προς το εσωτερικό του κυττάρου. Ένα “μήνυμα” στην γλώσσα της Φυσικής. Ιόντα θα απελευθερωθούν, φορτία θα κινηθούν, έλξεις και απωθήσεις θα σημειωθούν ώστε κάποιες χημικές αντιδράσεις στο εσωτερικό να δρομολογηθούν δια, π.χ., της “κατάλυσης” και άλλες να σταματήσουν ή να μειωθούν.

Τέτοια σήματα λαμβάνει το κύτταρο από το εξωτερικό του κάθε λίγο, π.χ. από διπλανά κύτταρα που απελευθερώνουν πρωτεΐνες-μήνυμα-σε-μπουκάλι με την ελπίδα να φτάσουν στους γείτονες. Ώστε λειτουργίες στο εσωτερικό τους να κανονιστούν ανάλογα. Με Χημικό και Φυσικό τρόπο.

Για παράδειγμα, οι Ιντερφερόνες είναι πρωτεΐνες που εκκρίνει ένα κύτταρο ως αντίδραση στην επίθεση που δέχεται από ιό και στόχος είναι τα γειτονικά κύτταρα. Σκοπός είναι να τα “προειδοποιήσει” για τον ιό και να “σταματήσουν” την αναπαραγωγή του ιού με τους κυτταρικούς μηχανισμούς τους.

Όσο απίστευτα λεπτεπίλεπτος και να είναι αυτός ο μηχανισμός, δουλεύει. Γιατί αν δεν δούλευε δεν θα ήμασταν εδώ. Αλλά δούλεψε. Μια στο τρισεκατομμύριο και βάλε. Και έτσι είμαστε εδώ, έχοντας εξαργυρώσει τον Λαχνό που κλήρωσε η Τυχαιότητα.

Η εισβολή του ιού στο κύτταρο

Ο ιός στην επιφάνεια της μεμβράνης που περικλείει το γενετικό του υλικό (DNA ή RNA) έχει κάποιες “ακίδες” — οι “βεντούζες” στις καρικατούρες των ιών που κυκλοφορούν στις εφημερίδες — οι οποίες δεν είναι τίποτε άλλο παρά πρωτεΐνες.

Γιατί φύτρωσαν εκεί;

Ας θυμηθούμε ότι ο ιός δεν μπορεί να πολλαπλασιαστεί από μόνος του. Χρειάζεται τον “ξενιστή”, δηλαδή ένα ξένο κύτταρο στο οποίο θα εισχωρήσει και ακολούθως θα “χακάρει” ώστε να το κάνει να πολλαπλασιάζει αυτόν και όχι το ίδιο!

Όμως το κύτταρο είναι γενικά κλειστό στους επισκέπτες εκτός αν αυτοί ξεκλειδώσουν με κάποιο τρόπο την πόρτα της κυτταρικής του μεμβράνης. Πράγμα το οποίο γίνεται μέσω των πρωτεϊνών που είναι “φυτεμένες” στην κυτταρική μεμβράνη του και δρουν σαν “αντένες”, και κάποιες από αυτές και σαν “κλειδαριές”. Η προσκόλληση μιας άλλης πρωτεΐνης στο “έξω” τους άκρο θα στείλει το “σήμα” προς το εσωτερικό του για να “ανοίξει η πόρτα”. Βέβαια αυτή η τελευταία πρέπει να “ταιριάξει”, να σχηματίσει χημικό δεσμό με την κυτταρική “κλειδαριά”. Όπως ταιριάζει το κλειδί (η πρωτεΐνη-ακίδα του ιού) στην πόρτα (την κυτταρική πρωτεΐνη-αντένα-κλειδαριά). Μα σύμφωνα με τους νόμους των χημικών ενώσεων και όχι των κλειδαράδων. Πράγμα που δεν είναι και τόσο εύκολο σύμφωνα με τους Νόμους των Πιθανοτήτων. Που οι ιοί προσπαθούν να νικήσουν και συνεχώς “δοκιμάζουν κλειδιά” με τις μεταλλάξεις τους.

Παρένθεση. Ο ιός δεν έχει μάτια, δεν έχει αισθήσεις, δεν έχει εγκέφαλο. Ο ιός δεν κάθεται στο πόμολο να περιμένει τον άνθρωπο, και ειδικά κάποιον που δεν πλένει τα χέρια του, για να του προσκολληθεί και με κάποιο τρόπο να μπει στην μύτη του. Και μετά ρωτώντας από δω και από κει να βρει τον δρόμο προς τα κύτταρα που θα προσπαθήσει να ξεκλειδώσει με τις ακίδες του. Που τις ακόνιζε προηγουμένως στο αρχηγείο των Ιών, μελετώντας βιβλία Βιολογίας.

Η Τυχαιότητα και οι Νόμοι των Πιθανοτήτων είναι αυτά που κατευθύνουν την διαδικασία της προσβολής του ξενιστή. Ούτε ο ιός ο ίδιος, ούτε ανώτερη δύναμη.

Αν βρεθεί άνθρωπος να βάλει το χέρι του στο πόμολο και μετά στην μύτη ή το στόμα, ο ιός θα βρεθεί στον λαιμό του. Αν όχι, τότε σε λίγες μέρες πεθαίνει στο πόμολο και κανένας δεν το πήρε είδηση. Ακόμα και αν καταλήξει στον λαιμό, πρέπει οι πιθανότητες να βρει κύτταρο που να ξεκλειδώνει από τις ακίδες του να τον ευνοούν, διαφορετικά θα περιπλανιέται στο ξένο σώμα με τα λάθος κλειδιά και σε κάποια στιγμή τα αντισώματα θα τον εξουδετερώσουν. Χοντρικά μιλώντας.

Αν ο ιός καταφέρει να ξεκλειδώσει την κυτταρική μεμβράνη και μπει μέσα στο κύτταρο τότε, με πολύ απλά λόγια, το γενετικό του υλικό βγαίνει από το περίβλημα του και μπαίνει στον πυρήνα του κυττάρου-ξενιστή όπου και αρχίζει ένα ξέφρενο copy-paste του ιικού γενετικού υλικού στα φωτοτυπικά όργανα του κυττάρου μέχρι αυτό να αμελήσει τις δικές του “δουλειές” και υποχρεώσεις, να εξαντληθεί και τελικά να πεθάνει. Στο μεταξύ, τα αποτελέσματα του copy-paste συναρμολογούνται σε εκατομμύρια νέους ιούς οι οποίοι βγαίνουν έξω από το κύτταρο και περιπλανώνται μέχρι να συναντήσουν και να προσκολληθούν σε κάποιο άλλο κύτταρο για να ξεκινήσουν και πάλι την διαδικασία αναπαραγωγής. Αν πολλά κύτταρα προσβληθούν και τελικά πεθάνουν τότε ο οργανισμός έχει πρόβλημα γιατί ο πνεύμονας, ο νεφρός κτλ. χάνουν κύτταρα και δεν μπορούν να κάνουν την δουλειά τους. Εκτός αν τα αντισώματα ανιχνεύσουν το ξένο σώμα, τους ιούς, και τους εξουδετερώσουν. Όλους. Και έγκαιρα.

Μετάλλαξη: το τρομερό εργαλείο της Φύσης

Με αυτή την εικόνα, που σκόπιμα δόθηκε απλοϊστικά και χοντρικά για να γίνει κατανοητή, κάνω ορισμένες σκέψεις πάνω στις μεταλλάξεις. Ως βιολογικό φαινόμενο.

Αν ακτινοβολία διαπεράσει το DNA ενός κυττάρου τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κάποιος χημικός δεσμός να σπάσει, μια χημική ένωση να αλλοιωθεί και, ως αποτέλεσμα, να κωδικοποιεί την Υ πρωτεΐνη, αντί την Χ, όπως έκανε αυτό και οι πρόγονοι του προηγουμένως. Όλοι οι απόγονοι αυτού του κυττάρου θα επηρεαστούν και θα μεταφέρουν το μεταλλαγμένο γενετικό υλικό στο μέλλον. Μέχρι την επόμενη μετάλλαξη.

Η μετάλλαξη είναι γενικά, σύμφωνα με τους Νόμους των Πιθανοτήτων, καταστροφική ή ουδέτερη για τον οργανισμό. Σαν να ανοίγεις τον πύργο του κομπιούτερ – έναν πολύπλοκα δομημένα “οργανισμό” – και τυχαία αφαιρείς μια αντίσταση ή ένα πυκνωτή. Μπαμ. Όμως στην περίπτωση των ζωντανών οργανισμών το γενετικό τους υλικό περιέχει πλεονασμό και “αχρησιμοποίητα” μέρη άρα μεγάλη είναι και η πιθανότητα η μετάλλαξη να κτυπήσει εκεί και να είναι ουδέτερη. Να αλλάξει τον Γενότυπο αλλά να μην έχει καμιά παρενέργεια στον Φαινότυπο. Προς το παρόν, τέλος πάντων, και αν και όπως μας επιτρέπουν να το αντιληφθούμε οι αισθήσεις μας και τα επιστημονικά όργανα.

Πάντως κριτές δεν είμαστε εμείς αλλά η Φύση και το Περιβάλλον μας. Αν άλλαξε ή όχι ο Φαινότυπος και προς ποια κατεύθυνση αυτό θα το κρίνει η ίδια η Φύση μέσω του Περιβάλλοντος μας. Είτε θα μας σκοτώσει είτε θα μας προάγει στο επόμενο σκαλί της Εξέλιξης.

Σε ελάχιστες περιπτώσεις η μετάλλαξη αλλάζει τον οργανισμό ώστε να έχει καλύτερες πιθανότητες επιβίωσης στο υφιστάμενο, την δεδομένη στιγμή, περιβάλλον του. Π.χ. υψηλότερη ευκρίνεια στην όραση. Αν δεν πετύχει, ο οργανισμός εξαφανίζεται. Κάτι που είναι μέρος της Φύσης και της Τυχαιότητας. Αν πετύχει όμως, έχει ανέβει ένα σκαλοπάτι. Έχει αποκτήσει ένα πλεονέκτημα απέναντι στα στοιχεία της Φύσης αλλά και στους άλλους οργανισμούς με τους οποίους μοιράζεται πόρους. Κρατάει το πλεονέκτημα και συνεχίζει για το επόμενο, μέσα στο περιβάλλον του, την δεδομένη στιγμή. Μια μετάλλαξη για ένα Είδος είναι σαν ένα διχάλι, μια διακλάδωση. Από την μία μεριά τα “αδέλφια” του με παρόμοιο γενετικό υλικό συνεχίζουν τον δικό τους δρόμο με το αρχικό γενετικό υλικό. Από την άλλη ο μεταλλαγμένος οργανισμός ξεκινά μια καινούρια “οικογένεια” με γενετικό υλικό που είναι πανομοιότυπο εκτός από τον τόπο της μετάλλαξης. Κάτι που μπορεί να έχει πολλές παρενέργειες στο μέλλον του. Αν οι παρενέργειες είναι αρνητικές τότε το κλαδί αυτό ξηραίνεται και πεθαίνει. Αν είναι θετικές τότε το κλαδί αυτό δυναμώνει, μεγαλώνει και πολλές φορές υπονομεύει, πριονίζει το άλλο κλαδί, τους συγγενείς του, γιατί απλά λόγω γενετικής συγγένειας μοιράζονται τους ίδιους πόρους, το ίδιο φαγητό, στο ίδιο οικοσύστημα. Αυτά θα τους τα στερήσει γιατί είναι πιο “κατάλληλος” να τα συλλέγει.

Ας κρατήσουμε εδώ ότι “θετική” και “αρνητική” μετάλλαξη είναι πάντα σε σχέση με το υφιστάμενο περιβάλλον. Και επίσης ότι για κάποιο καιρό “μεταλλαγμένοι” και “κανονικοί” ζουν παράλληλα. Μέχρι να ξεκαθαρίσει ο “νικητής”.

Όλα τα νούμερα κερδίζουν για την Φύση, που δεν ρισκάρει. Τυχαιότητα, Ποικιλία, Βελτίωση.

Μια μετάλλαξη στους ανθρώπους ή στα ζώα, μπορεί να περάσει στις επόμενες γενιές μόνο αν επηρεάσει το σπέρμα ή το ωάριο. Μια μετάλλαξη στο χέρι ή στο πόδι του γονέα δεν θα περάσει στα παιδιά του. Το μεταλλαγμένο κύτταρο θα πολλαπλασιάζεται αλλά μόνο μέσα στο σώμα του γονέα, ίσως και με καταστροφικές παρενέργειες. Συνήθως Καρκίνο – δηλαδή κύτταρα-τέρατα που τα θέλουν όλα δικά τους.

Στους ιούς συμβαίνουν τα ίδια μόνο που οι μεταλλάξεις συχνότερα οφείλονται σε λάθη κατά την αναπαραγωγή τους από τα όργανα του ξενιστή. Άρα οι ιοί όταν αναπαράγονται στο σώμα του ξενιστή κατά εκατομμύρια θα έχουν πολλές και διαφορετικές μεταλλάξεις. Όσο πιο πολλά τα κρούσματα του ιού, η εισβολή στους οργανισμούς δηλαδή, τόσο πιο μεγάλη η αναπαραγωγή του ιού, τόσο περισσότερα τα λάθη κατά την αναπαραγωγή, τόσο πιο πολλές οι μεταλλάξεις. Που, όπως είπαμε, δεν ρισκάρουν και πολλά αφού κρατήθηκε και μια προηγούμενη έκδοση που “δουλεύει” ως backup αν κάτι δεν πάει καλά με την τελευταία μετάλλαξη.

Οι ιοί όμως είναι πολύ πιο απλοί από ένα σώμα ανθρώπου ή άλλου ζώου. Και έτσι οι μεταλλάξεις τους δεν είναι τόσο καταστροφικές για τους ίδιους. Αντίθετα επειδή συνήθως οι μεταλλάξεις τους αλλάζουν τις ακίδες, δηλαδή τα κλειδιά τους για να ανοίγουν πόρτες στα κύτταρα του οργανισμού, αυτό μπορεί να τους οδηγήσει να ανοίγουν πόρτες σε κύτταρα ζωτικών οργάνων, π.χ. καρδιά, συκώτι, και να προκαλέσουν μεγαλύτερες καταστροφές και θάνατο. Μέχρι να εξαλειφθούν όλοι οι οργανισμοί. Κάτι που φυσικά θα επιφέρει και τον θάνατο του ιού.

Ή οι ακίδες τους να μεταλλαχθούν ώστε να προσκολλούνται ευκολότερα στις πρωτεΐνες-αντένες-κλειδαριές στην κυτταρική μεμβράνη του ξενιστή. Αυτό θα προκαλέσει μεγαλύτερη μεταδοτικότητα άρα περισσότερη αναπαραγωγή, περισσότερες μεταλλάξεις κατά την αναπαραγωγή. Συνεπώς, περισσότερη βελτίωση για τον ιό.

Και όταν ο οργανισμός τελικά αναπτύξει αντισώματα κατά του ιού. Που, χοντρικά μιλώντας, αναγνωρίζουν τις πρωτεΐνες του ιού που βρίσκονται στο εξωτερικό του, δηλαδή τις ακίδες-κλειδιά και αρχίζει να του επιτίθεται, μια μετάλλαξη του ιού ίσως τον βγάλει με διαφορετικές ακίδες-κλειδιά. Που να ξεκλειδώνουν τα κύτταρα αλλά τα αντισώματα να μην τις αναγνωρίζουν. Ακόμα. Και έτσι ξεκινάμε πάλι από την αρχή. Αλλά με τον οργανισμό ήδη άρρωστο…

Αλληλούχηση: η ανίχνευση των Μεταλλάξεων

Για αυτό είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε κάθε στιγμή το γονιδίωμα των ιών που μας απειλούν. Και αν αυτοί μεταλλάχτηκαν και πώς. Και να συσχετιστούν αυτά με την μεταδοτικότητα του και την θνησιμότητα που επιφέρει σε κάθε γεωγραφική περιοχή. Ακόμα δύο πολύ σοβαροί λόγοι είναι φυσικά για να κατασκευάζουμε τεστ ανίχνευσης του ιού και εμβόλια και αντί-ιικά φάρμακα.

Η αλληλούχηση του γενετικού υλικού, όπως ονομάζεται, είναι σχετικά εύκολη υπόθεση με την σημερινή τεχνολογία και τις υπολογιστικές μας δυνατότητες. Γιατί χρειάζεται και δυνατός υπολογιστής για αυτή την δουλειά. Και το κόστος δεν είναι υπέρογκο ούτε απαγορευτικό — χωρίς να γνωρίζω, θα ρίσκαρα να πω ότι είναι κάτω από 200$ το δείγμα ιού. Σήμερα, Βρετανία, ΗΠΑ, Ισπανία, Αυστραλία φαίνεται ότι έχουν πάρει σοβαρά την αλληλούχηση και την εφαρμόζουν συστηματικά. Ενώ η Ελλάδα είναι από τις τελευταίες στον πίνακα και η Κύπρος τελείως εξαφανισμένη. Που δείχνει και το επίπεδο και το όραμα των Επιστημόνων της κάθε χώρας. Που κατά τα άλλα πρωτοπορούν στις νύχτες του “Ερευνητή” και στο “show”.

Αριθμός Αλληλουχήσεων σε διάφορες χώρες – Από τις τελευταίες η Ελλάδα, εξαφανισμένη η Κύπρος

Χώρες που προσβλέπουν σε αριθμούς επισκεπτών-τουριστών πολλαπλάσιους του πληθυσμού τους, και από πολλές χώρες προέλευσης είναι εγκληματικό να μην γνωρίζουν τι εισάγεται και τι κυκλοφορεί σε καιρό πανδημίας. Οι εγχώριοι Επιστήμονες θα έπρεπε να είχαν προειδοποιήσει τις κυβερνήσεις τους ότι μια συσκευή αλληλούχησης θα ήταν μια πολύ καλή επένδυση. Και διαχρονικά. Γιατί εκτός από ιούς μπορεί να αλληλουχεί και το γενετικό υλικό ανθρώπινου ιστού που είναι κάτι που χρειάζεται στις μάχες που ήδη δίνουμε, και χάνουμε, κατά άλλων ασθενειών, όπως τον καρκίνο.

Η δε Ε.Ε. και η επίτροπος (!) Υγείας της καλό θα ήταν αντί να εκδίδουν αυτά τα διαφημιστικά σποτάκια για το τι καλό κάνουν για μας και να υπογράφουν αδιαφανή συμβόλαια με υπέρογκα ποσά προς τις Φαρμακευτικές για τα εμβόλια, να οργάνωναν την συστηματική αλληλούχηση σε κάθε χώρα μέλος για να χαρτογραφούνται οι απειλές τουλάχιστον. Μα και οι Φαρμακευτικές που φτιάχνουν τα εμβόλια δεν θα έπρεπε να ήταν οι πρώτες που θα ήθελαν να μαθαίνουν για το γενετικό υλικό του εχθρού που πληρώθηκαν αδρά για να καταπολεμήσουν; Αφού ακριβώς σε αυτή την πληροφορία βασίζονται τα εμβόλια “νέας τεχνολογίας” (mRNA).

Γενετική και Τεχνητή Νοημοσύνη

Υπάρχουν αλγόριθμοι στην Τεχνητή Νοημοσύνη που τους εμπνεύστηκαν από την γενετική και ειδικά τις μεταλλάξεις και την θεωρία του Δαρβίνου για την Εξέλιξη: οι Γενετικοί Αλγόριθμοι λύνουν προβλήματα βελτιστοποίησης εξελίσσοντας μια λύση, “παντρεύοντάς” την με άλλες “καλές” λύσεις για να κάνει παιδάκια ακόμα καλύτερες λύσεις. Τόσο απλά.

Διευκρίνιση

Σε κάποιο σημείο της Εξέλιξης στον πλανήτη μας τα ζώα απέκτησαν εγκέφαλο. Ο άνθρωπος τον χρησιμοποιεί πιο αποτελεσματικά. Έχει αλλάξει το περιβάλλον του, ακόμα και τον ίδιο ώστε να έχει μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης. Ακόμα και όπλα μαζικής καταστροφής έχει εφεύρει! Μα και τρακτέρ, αεροπλάνα, υπολογιστές. Θα ήταν χυδαίος υλισμός αν προσπαθούσα να αποδώσω τα ανθρώπινα έργα, τις εφευρέσεις, τον Πολιτισμό, την Σκέψη στην Τυχαιότητα, στην Χημεία και στην Φυσική όπως έκανα για τις πρωτεΐνες, τους ιούς και τα κύτταρα.

Δηλώνω ότι δεν είμαι Βιολόγος. Έχω εργαστεί σε εργαστήριο Βιολογίας (κατά του Καρκίνου) σαν ερευνητής βιοπληροφορικής για 4 χρόνια και άλλα τόσα σε εργαστήριο Νευρολογίας. Σκοπός μου σε αυτό το άρθρο είναι να εκλαϊκεύσω κάποια βασικά θέματα Βιολογίας και να εκφράσω τις σκέψεις μου για την Εξέλιξη και τις Μεταλλάξεις μέσα και από το πρίσμα της επιστήμης μου, που είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη.

Περισσότερο διάβασμα

• -Γενετική (“ανοικτό” σύγγραμμα Creative Commons): Πηνελόπη Μαυραγάνη-Τσιπίδου, Τμήμα Βιολογίας, ΑΠΘ
• -Γενετική: Γιώργος Γαρίνης, FORTH
• -Γενετικοί Αλγόριθμοι: Αναστάσιος Ντούνης, Καθηγητής, Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τ.Τ.
• -Γενετικοί Αλγόριθμοι: ΑΣ. Φωτόπουλος ΠΑΝΕΠ. ΠΑΤΡΩΝ