Ερνέστο Καρδενάλ: Επιγράμματα για την Κλαούδια

Ερνέστο  Καρδενάλ

Ernesto Cardenal Martínez

(Νικαράγουα. 20 Ιαν. 1925, Γρανάδα – 1 Μαρ. 2020, Μανάγουα)

11 Επιγράμματα

(Epigramas)

*

Μετάφραση
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

*

Επιγράμματα

Ερνέστο Καρδενάλ

1.

Σου προσφέρω, Κλαούδια, αυτούς εδώ τους στίχους, αφού σ’ εσένα ανήκουνε.
Τους έχω γράψει απλούς για να τους καταλάβεις.
Είναι για σένα μοναχά, μα αν σου είναι αδιάφοροι,
μια μέρα ίσως γίνουνε γνωστοί σ’ ολόκληρη την Ισπανοαμερική…
Κι αν την αγάπη που τους υπαγόρευσε, κι αυτήν ακόμα την περιφρονείς,
άλλες θα ονειρεύονταν με την αγάπη αυτή που δε γεννήθηκε για εκείνες.
Και ίσως θα δεις, Κλαούδια, πως τούτα εδώ τα ποιήματα,
(για να σε κατακτήσουνε γραμμένα) σε άλλα
ζευγάρια ερωτευμένα που τα διαβάζουνε ξυπνάνε
τα φιλιά που δεν τα εξύπνησε σε σένα ο ποιητής.

Ερνέστο Καρδενάλ – Te doy, Claudia…
(Ανάγνωση, Νοε. 2019, τρεις μήνες πριν πεθάνει)

2.

Να προσέχεις, Κλαούδια, όταν βρίσκεσαι πλάι μου,
γιατί και το παραμικρό το νεύμα, την κάθε λέξη, τον κάθε αναστεναγμό
της Κλαούδιας, το πιο μικρό της στραβοπάτημα,
μπορεί μια μέρα οι μελετητές να τα εξετάσουνε,
και ο χορός εκείνος της Κλαούδιας αξέχαστος θα μείνει στους αιώνες.

Πάντως, σε προειδοποιώ, Κλαούδια.

3.

Απ’ όλα αυτά τα έργα του σινεμά, Κλαούδια, απ’ όλα αυτά τα πανηγύρια,
κι απ’ τις ιπποδρομίες,
δε θ’ απομείνει τίποτα μες στην αιωνιότητα
παρά μονάχα οι στίχοι του Ερνέστο Καρδενάλ για την Κλαούδια
(αν κάτι μείνει)
και τ’ όνομα της Κλαούδιας που το ’βαλα εγώ σ’ αυτούς τους στίχους
κι εκείνα των αντιζήλων μου, αν πάρω την απόφαση να τους διασώσω
από τη λησμονιά, και να τους περιλάβω κι αυτούς μέσα στους στίχους μου
για να τους ρεζιλέψω.

4.

Άλλοι μπορούν να βγάζουνε χρήματα με ουρά
μα εγώ δεν το λογάριασα το χρήμα
για να γράψω αυτούς εδώ τους ύμνους μου για σένα
ή για άλλη που θα υμνήσω σαν κι εσένανε
ή για καμιά.

5.

Τώρα που χάνω εγώ εσένανε, κι εσύ κι εγώ είμαστε χαμένοι:
Εγώ αφού εσύ ήσουνα ό,τι αγαπούσα πιο πολύ
κι εσύ γιατί εγώ ήμουνα εκείνος που πιο πολύ σε αγαπούσε.
Αλλά κι από τους δυο μας εσύ ’σαι πιότερο από μένανε χαμένη:
Γιατί εγώ μπορώ να αγαπήσω άλλες όπως εσένανε αγαπούσα
αλλά εσένα δε θα σε αγαπήσουνε όπως σε αγαπούσα εγώ.

6.

Κορίτσια εσείς που κάποια μέρα συγκινημένες θα διαβάζετε αυτούς εδώ τους στίχους
και θα ονειρευόσαστε έναν ποιητή:
Έχετε κατά νου ότι τους έφτιαξα για μία σαν κι εσάς
και πήγανε στον βρόντο.

7.

Η εκδίκησή μου θα είναι αυτή:
Στα χέρια σου να πέσει το βιβλίο ενός διάσημου ποιητή
και να διαβάσεις ετούτες τις γραμμές που εκείνος έγραψε για σένα
κι εσύ να μην το ξέρεις.

8.

Μου είπανε πως ήσουνα ερωτευμένη με άλλονε
και τότε στο δωμάτιό μου εκλείστηκα
κι έγραψα εκείνο το άρθρο ενάντια στην Κυβέρνηση
γι’ αυτό και βρίσκομαι στη φυλακή.

9.

Αυτή επωλήθη εις την Κέλλυ & Μαρτίνες ΕΠΕ
και θα της στείλουνε πολλοί δώρα από ασήμι,
και άλλοι θα της στείλουνε δώρα ασημωμένα,
και ο παλιός αγαπημένος της ετούτο εδώ το επίγραμμα.

10.

Εσύ που είσαι περήφανη για τους στίχους μου
κι όχι γιατί εγώ τους έχω γράψει
αλλά επειδή εσύ μου τους ενέπνευσες
κι ας ήτανε εναντίον σου:

Θα μπορούσες να εμπνεύσεις καλύτερη ποίηση.
Θα μπορούσες να εμπνεύσεις καλύτερη ποίηση.

11.

Εγώ που έχω μοιράσει παράνομα φυλλάδια
φωνάζοντας: ΖΗΤΩ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ! στη μέση του δρόμου
δίχως να λογαριάζω τους ένοπλους εθνοφρουρούς.
Εγώ που πήρα μέρος στον Ξεσηκωμό του Απρίλη
γίνομαι κάτωχρος όταν περνάω από το σπίτι σου
και μια ματιά σου μοναχά μου φέρνει ταραχή.

Επιγράμματα (1961)
Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος, Απρίλης 2019

(Ernesto Cardenal, Poesía completa, Tomo I
México, Universidad Veracruzana, 2007)

*

– Η συλλογή αποτελείται από 51 Επιγράμματα

– Για τον Ξεσηκωμό του Απρίλη βλ. Σαντίνο, Ώρα Μηδέν (από κάτω)

(Πηγή φωτό: https://www.newslocker.com)

*

Ernesto Cardenal – Al perderte yo a tí…
(Τώρα που χάνω εγώ εσένανε…)
Μουσική: Luis Enrique Mejía Godoy
Ερμηνεία: Luis Pastor
Πιάνο: Reynaldo Ruíz

____________

Για τη ζωή και το έργο του Καρδενάλ με φωτό και ένα ακόμη ποίημα,
βλέπε από Μποτίλια Στον Άνεμο:
Μνήμη Ερνέστο Καρδενάλ (20 Ιαν. 1925 – 1 Μαρ. 2020): Το Κινητό

Και από Κατιούσα

Μέριλυν με 49 φωτό:

Ερνέστο Καρδενάλ: Προσευχή για τη Μέριλυν Μονρόε

Ερνέστο Καρδενάλ: Σαντίνο, Ώρα 0 (56 Φωτό)

*

Διαβάζει ο Ernesto Cardenal  – Al perderte yo a tí…
(Τώρα που χάνω εγώ εσένανε…)
XV Festival Internacional de Poesía de Medellín (2005)

Epigramas (1961)

Ernesto Cardenal

1.

Te doy, Claudia, estos versos, porque tú eres su dueña.
Los he escrito sencillos para que tú los entiendas.
Son para ti solamente, pero si a ti no te interesan,
un día se divulgarán tal vez por toda Hispanoamérica…
Y si el amor que los dictó, tú también lo desprecias,
otras soñaran con este amor que no fue para ellas.
Y tal vez verás, Claudia, que estos poemas,
(escritos para conquistarte a ti) despiertan
en otras parejas enamoradas que los lean
los besos que en ti no despertó el poeta.

2.

Cuídate, Claudia, cuando estés conmigo,
porque el gesto más leve, cualquier palabra un suspiro
de Claudia, el menor descuido,
tal vez un día lo examinen eruditos,
y este baile de Claudia se recuerde por siglos.

Claudia ya te lo aviso

3.

De estos cines, Claudia, de estas fiestas,
de estas carreras de caballos,
no quedará nada para la posteridad
sino los versos de Ernesto Cardenal para Claudia
(si acaso)
y el nombre de Claudia que yo puse en esos versos
y los de mis rivales, si es que yo decido rescatarlos
del olvido, y los incluyo también en mis versos
para ridiculizarlos.

4.

Otros podrán ganar mucho dinero
pero yo he sacrificado ese dinero
para escribir estos cantos a ti
o a otra que cantaré en vez de ti
o a nadie.

5.

Al perderte yo a ti tú y yo hemos perdido:
yo porque tú eras lo que yo más amaba
y tú porque yo era el que te amaba más.
Pero de nosotros dos tú pierdes más que yo:
porque yo podré amar a otras como te amaba a ti
pero a ti no te amarán como te amaba yo.

6.

Muchachas que algún día leáis emocionadas estos versos
y soñéis con un poeta:
sabed que yo los hice para una como vosotras
y que fue en vano.

7.

Esta será mi venganza:
Que un día llegue a tus manos el libro de un poeta famoso
y leas estas líneas que el autor escribió para ti
y tú no lo sepas.

8.

Me contaron que estabas enamorada de otro
y entonces me fue a mi cuarto
y escribí ese artículo contra el Gobierno
por el que estoy preso.

9.

Ella fue vendida a Kelly & Martínez Cía. Ltda.,
y muchos le enviarán regalos de plata,
y otros le enviarán regalos de electroplata,
y su antiguo enamorado le envía este epigram

10.

Tú que estás orgullosa de mis versos
pero no porque yo los escribí
sino porque los inspiraste tú
y a pesar de que fueron contra ti:

Tú pudistes inspirar mejores poesía.
Tú pudistes inspirar mejores poesía.

11.

Yo he repartido papeletas clandestinas,
gritando: ¡VIVA LA LIBERTAD! en plena calle
desafiando a los guardias armados.
Yo participé en la rebelión de abril:
pero palidezco cuando paso por tu casa
y tu sola mirada me hace temblar.