«Μνήμες Κατοχής στην Ελλάδα» – Πληρωμένη απάντηση στην αθλιότητα της Καθημερινής

Από τον Ριζοσπάστη της Τρίτης 4 Μάη 2021 αναδημοσιεύουμε άρθρο του Νίκου Δάρδαλη, φιλόλογου, μέλους της Ε’ ΕΛΜΕ Ανατολικής Αττικής, που απαντά στην επίθεση της «Καθημερινής» στην ΟΛΜΕ, επειδή εναντιώθηκε στο πρόγραμμα «Μνήμες από την Κατοχή στην Ελλάδα» με το οποίο επιδιώκεται να περάσει μέσα από τα σχολεία η παραχάραξη της Ιστορίας.

Θυμίζουμε ότι το «Μνήμες Κατοχής στην Ελλάδα» αποτελεί εκπαιδευτικό πρόγραμμα προς χρησιμοποίηση από εκπαιδευτικούς, στην Ελλάδα και τη Γερμανία και αφορά στη διδασκαλία της Κατοχής. Χρηματοδοτείται από το υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας, το ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου και το Γερμανικό ίδρυμα «Μνήμη, Ευθύνη και Μέλλον», σε συνεργασία με το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το εγχείρημα εντάσσεται στις επιδιώξεις της Γερμανίας για την αναθεώρηση της Ιστορίας του Β’ΠΠ, προκειμένου να βελτιώνει την εικόνα της και να προωθεί την εξωτερική της πολιτική.

Επίσης μπορείτε να δείτε εδώ τη διαδικτυακή εκδήλωση που οργάνωσε πρόσφατα η Πανελλήνια Ένωση Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ) με θέμα: «ΜΝΗΜΕΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ένα ακόμα πρόγραμμα παραχάραξης της Ιστορίας», με τη συμμετοχή των Γιώργου Μαργαρίτη, καθηγητή Σύγχρονης Ιστορίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Κώστα Σκολαρίκου, μέλος του Τμήματος Ιστορίας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, Νίκου Δάρδαλη, εκπαιδευτικού και μέλους του ΔΣ της ΟΛΜΕ και Χάρης Ραζάκου, υποψήφιου διδάκτορα Ιστορίας.

Στη φωτογραφία: Γερμανοί στρατιώτες ξεκουράζονται, ενώ πίσω τα Καλάβρυτα καίγονται

Ακολουθεί το άρθρο:

«Να σταματήσει πια να δασκαλεύει με λόγια σαν και τούτα της φωτιάς»…

«Τον δάσκαλο, τον δάσκαλο αυτόν τον σαρδανάπαλο να σταματήσει πια να δασκαλεύει με λόγια σαν και τούτα της φωτιάς, πως όποιος για το δίκιο δεν παλεύει θα ζει και θα πεθαίνει σαν ραγιάς»… Το γνωστό τραγούδι του Κώστα Βίρβου μάς θύμισαν πρόσφατα άρθρα της «Καθημερινής» που «μάλωναν» την ΟΛΜΕ γιατί έκανε το «ολίσθημα» να πάρει θέση, μαζί με πολλούς άλλους φορείς που εναντιώθηκαν στο πρόγραμμα «Μνήμες από την Κατοχή στην Ελλάδα», που χρηματοδοτεί και προωθεί στα σχολεία της Ελλάδας (και μόνο) η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας μέσω του υπουργείου Εξωτερικών και το οποίο στηρίζει και χρηματοδοτεί το ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος».

Οι γνωστοί και μη εξαιρετέοι αρθρογράφοι το έχουν κυριολεκτικά «τερματίσει»! Περιμένουν στη γωνία όταν οι εκπαιδευτικοί προβάλλουν αιτήματα για τις συνθήκες εργασίας και για τους όρους μόρφωσης των μαθητών και τους λένε ότι πρέπει να τοποθετούνται και για τα ζητήματα της επιστήμης. Τώρα, κουνάνε το δάχτυλο στους εκπαιδευτικούς ακριβώς για τον αντίθετο λόγο. Για το ότι παίρνουν θέση για το περιεχόμενο της Εκπαίδευσης. Τι θέλουν τελικά;

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το κείμενο της Ομοσπονδίας έγραφε: «Το ίδιο το “πρόγραμμα” ομολογεί πως “απώτερος στόχος επίσης είναι να αναζητηθούν τα αίτια και οι παράμετροι που καθόρισαν εκείνη την εποχή, η οποία αποτελεί μέχρι σήμερα ενεργό κομμάτι της συλλογικής μνήμης”. Αυτή η γενικόλογη και αφηρημένη αναζήτηση των αιτίων που προκάλεσαν τον πιο καταστροφικό πόλεμο που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα αποτελεί κυριολεκτικά ευθεία αμφισβήτηση της ιστορικής αλήθειας και μια συνειδητή προσπάθεια της γερμανικής κυβέρνησης να τη διαγράψει και να την αναθεωρήσει, ώστε να εξιλεωθεί στα μάτια της νέας γενιάς στη χώρα μας, αλλά και στον κόσμο ολόκληρο, για τα τερατώδη εγκλήματα της ναζιστικής περιόδου».

Θα μπορούσαμε πολλά να απαντήσουμε στους συντάκτες των δύο σχετικών άρθρων που κατηγορούν ένα συνδικαλιστικό όργανο που εκπροσωπεί δεκάδες χιλιάδες παιδαγωγούς, για παρωπίδες, κομματισμό, ακόμα και για την υποστήριξη των εκπαιδευτικών συλλαλητηρίων!

Να τους καλέσουμε να προβληματιστούν για ποιο λόγο το γερμανικό κράτος χρηματοδοτεί αδρά ένα πρόγραμμα που, όπως επισημαίνουν οι οργανωτές του, δεν θα υλοποιηθεί στα γερμανικά σχολεία, αλλά μόνο στα ελληνικά. Για ποιο λόγο οι προφορικές πηγές που θα αξιοποιηθούν στα σχολεία είναι μόνο αυτές οι 95 που προωθεί το πρόγραμμα, οι οποίες λήφθηκαν από το 2015 και μετά, ενώ αποκλείονται χιλιάδες μαρτυρίες που λήφθηκαν λίγα χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τους συντάκτες να βρίσκονται αντικειμενικά σε κοντινή απόσταση από τα γεγονότα που εξιστορούν;

Δεν πρέπει άραγε να αναρωτηθούμε αν το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών, που στέκεται εχθρικά σε κάθε διεκδίκηση αναγνώρισης του εγκλήματος του ναζισμού και των αντίστοιχων αποζημιώσεων, έχει σαν κύριο ενδιαφέρον να προβάλει το έπος της ρωμαλέας αντίστασης του ελληνικού λαού απέναντι στη ναζιστική φρίκη;

Η επίκληση επίσης ότι πολλές μαρτυρίες αναφέρονται στο ΕΑΜ, το οποίο άλλωστε απαριθμούσε πολλές εκατοντάδες χιλιάδες μέλη, δεν αναιρεί το γεγονός ότι μια προφορική μαρτυρία και μόνο, κομμένη και ραμμένη από τους συντελεστές του προγράμματος -έξω από τη συνολική ιστορική μεθοδολογία που απαιτεί επιστημονικότητα και την αξιοποίηση όλων των δυνατών πηγών και μεθόδων- δεν μπορεί να είναι το αποκλειστικό εργαλείο ανάδειξης της ιστορικής γνώσης.

Αυτή η συζήτηση θα μπορούσε να γίνει ακόμα και με τις διαφωνίες της…

Το ζήτημα είναι όμως ότι αυτό που απασχολεί τους συντάκτες του άρθρου είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Ότι στο κείμενο τελικά εκφράζεται η θέση πως ο δάσκαλος που έχει συνείδηση, έχει ευθύνη για το αν οι μαθητές του μαθαίνουν την ιστορική αλήθεια, για το πώς και αν διδάσκονται τα μεγάλα συλλογικά κατορθώματα της ανθρωπότητας, όπως η αντίσταση των λαών απέναντι στο φασισμό. Ο δάσκαλος που αγωνίζεται μαζί με τη νέα γενιά είναι μάλλον ο «σαρδανάπαλος» του άνωθεν τραγουδιού, ή αλλιώς αρκτικόλεξα όπως μας αποκαλούν οι συντάκτες. Να ενημερώσουμε πάντως τους κυρίους δημοσιολόγους ότι οι εκπαιδευτικοί είναι αυτοί που μπαίνουν στις τάξεις, διδάσκουν Ιστορία και μάλλον έχουν και το δικαίωμα να τοποθετούνται για τέτοια προγράμματα…

Δεν είναι τυχαίο βέβαια ότι όσοι ενοχλούνται με τα παραπάνω είναι οι ίδιοι που δεν διστάζουν να προσβάλλουν τις διεκδικήσεις των εκπαιδευτικών για μαζικούς εμβολιασμούς, μαζικά τεστ και αραιωμένα τμήματα στα σχολεία εδώ και πολλούς μήνες. Την ίδια στιγμή, τους ενοχλούν και τα εκπαιδευτικά συλλαλητήρια και οι φοιτητικές κινητοποιήσεις που έχουν αυτά τα αιτήματα.

Όσο για τη στάση του «μέσου εκπαιδευτικού» για την οποία αναρωτιούνται, μάλλον θα τους στενοχωρήσουμε. Θα τους ζητήσουμε να συγχωρέσουν τους χιλιάδες εκπαιδευτικούς που μιλάνε όλα αυτά τα χρόνια για το ρόλο της Χρυσής Αυγής στα σχολεία, για τις εξαιρετικές γιορτές που γίνονται κάθε χρόνο και αναφέρονται στο δράμα της φασιστικής Κατοχής και την Εθνική Αντίσταση, για τους εκπαιδευτικούς που άνοιξαν συζήτηση για τη δολοφονία του Φύσσα, του Αμερικανού Φλόιντ, για όλους αυτούς που αναφέρονται στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, στο έγκλημα στην Κύπρο, για τους χιλιάδες μαθητές και εκπαιδευτικούς που συμμετέχουν σε αντιπολεμικά συλλαλητήρια.

Μάλλον οι εν λόγω δημοσιογράφοι θα χειροκροτούσαν έναν εκπαιδευτικό σκυφτό που δέχεται ό,τι του σερβίρουν τα διάφορα ευαγή ιδρύματα, που κωφεύει μπροστά στην τραγική υποχρηματοδότηση και βγαίνει ζήτουλας μπας και βρει κανέναν χορηγό, βάζοντας νερό στο κρασί του περιεχομένου της Εκπαίδευσης.

Είναι όντως απαράδεκτο οι αγωνιστές, ριζοσπάστες εκπαιδευτικοί, οι εκπαιδευτικοί που τιμούν τον ρόλο τους, να μεταλαμπαδεύουν στα μυαλά της νεολαίας ότι έχει δικαίωμα να διεκδικεί μια αξιοπρεπή και ανθρώπινη ζωή στον 21ο αιώνα και να αγωνίζεται συλλογικά για αυτό. Καταλαβαίνουμε τον πόνο τους… Το σημερινό σύστημα δεν θέλει «φυλές» καταληψιών, όπως ονομάζουν τη νεολαία που αγωνίζεται, αλλά «φυλές» ανθρώπων που θα δουλεύουν μέχρι τελικής πτώσης, θα παίρνουν ψίχουλα και θα ζουν σαν μοναχικές νησίδες, χωρίς οργάνωση, συλλογικότητα, αλληλεγγύη. Δυστυχώς για αυτούς είναι πολλοί εκπαιδευτικοί που είναι κοντά στους μαθητές τους και τις σύγχρονες ανάγκες τους και δεν θα τους κάνουν τη χάρη.

ΥΓ: Επειδή υπάρχει σοβαρή πιθανότητα πολλοί δάσκαλοι να μιλήσουν στα παιδιά τους για την Πρωτομαγιά και τον αγώνα ενάντια στην κατάργηση του οκταώρου, αναμένουμε με αγωνία το επόμενο άρθρο σας…

Νίκος Δάρδαλης,
φιλόλογος, μέλος της Ε’ ΕΛΜΕ Ανατολικής Αττικής
Ριζοσπάστης