Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια ταξιδεύουν: «Ο θάνατος του Κομσομόλου» («Εκεί, πέρα από το ποτάμι»)

«Ο θάνατος του Κομσομόλου» ήταν ένα από τα πρώτα τραγούδια του σοβιετικού Κόκκινου Στρατού και για πρώτη φορά τραγουδήθηκε από το Πρώτο Σύνταγμα Ιππικού, διοικητής του οποίου ήταν ο Σεμιόν Μπουντιόνι.

Τους στίχους έγραψε ο ποιητής Νικολάι Μαρτίνοβιτς Κοόλ (1902-1974),  ο οποίος το 1924 τους πρόσφερε στον τακτικό στρατό της ΕΣΣΔ. Μελοποιήθηκαν τέσσερα χρόνια μετά από τον συνθέτη και μαέστρο Αλεξάντρ Βασίλιεβιτς Αλεξαντρόφ (συνθέτης και του Ύμνου της ΕΣΣΔ) και έγιναν ένα από τα περίφημα εμβατήρια του Κόκκινου Στρατού.

«Άλογό μου πιστό, στην καλή μου να πεις,
πως σκοτώθηκα για τους εργάτες…»

Το ίδιο τραγούδι είναι γνωστό και με τον τίτλο «Εκεί, πέρα από το ποτάμι». Ο Σεμιόν Μπουντιόνι, που αναφέρεται και στο τραγούδι, ήταν Σοβιετικός στρατιωτικός ηγέτης, τρεις φορές Ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης, Διοικητής του πρώτου ιππικού του Κόκκινου Στρατού κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου και ένας από τους βασικούς διοργανωτές του Κόκκινου Ιππικού. Μεγάλη συνεισφορά είχε και στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

«Εκεί, πέρα από το ποτάμι» – Η συγκινητική ερμηνεία της Ελένα Καμπούροβα (1976):

Ο θάνατος του Κομσομόλου
(απόδοση στα ελληνικά: Φώντας Λάδης)

Στο ποτάμι μακριά τρεμοσβήνει η αυγή
και φωτιές στον ορίζοντα λάμπουν.
Του Μπουντιόνι μια φούχτα στρατιώτες πιστοί
στη γαλήνη κάλπαζαν του κάμπου.

Πέρα δώθε γυρίζανε ώρα πολλή
μες στη νύχτα και ψάχναν στις λόχμες,
όταν ξάφνου βαθιά στην ουκρανική γη
των Λευκών ξεπροβάλαν οι λόγχες.

Δίχως φόβο κανένα χυμούν στον εχθρό
κι αδυσώπητη μάχη αρχίζει.
Μα τη δόλια καρδιά ένα βόλι καυτό
του φτωχού κομσομόλου τσακίζει.

Απ’ το κόκκινο τ’ άλογο πέφτει βαρύς
και σιμά του για πάντα κοιμάται.
Άλογό μου πιστό, στην καλή μου να πεις,
πως σκοτώθηκα για τους εργάτες.

Το τραγούδι ακούγεται και στην ταινία «Πώς δενότανε τ’ ατσάλι» (βασισμένη στο μυθιστόρημα του Νικολάι Οστρόφσκι):

Ο Αλεξάντρ Βασίλιεβιτς Αλεξαντρόφ υπήρξε ο ιδρυτής την παγκοσμίου φήμης χορωδία του Κόκκινου Στρατού που φέρει το όνομά του, το θρυλικό μουσικό σύνολο «Αλεξαντρόφ». Μέσα σε λίγα χρόνια από την ίδρυσή του, το μουσικό σύνολο έφτασε να αποτελείται από 300 καλλιτέχνες και η φήμη του ξεπέρασε τα σύνορα της ΕΣΣΔ, ενώ στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έδωσε πάνω από 1.500 συναυλίες, παίζοντας καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση του ηθικού του Κόκκινου Στρατού.

Το τραγούδι από τη Χορωδία του Κόκκινου Στρατού – μουσικό σύνολο «Αλεξαντρόφ» (1985):

Στις μέρες μας το «Alexandrov Ensemble» είναι η επίσημη στρατιωτική χορωδία των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων και αποτελείται από μια αποκλειστικά ανδρική χορωδία, μια μουσική ορχήστρα και ένα χορευτικό σύνολο. Ένα τραγικό αεροπορικό δυστύχημα ανήμερα Χριστούγεννα του 2016, στέρησε τη ζωή σε 64 μέλη του συνόλου (το ένα τρίτο των μελών του) όταν το αεροπλάνο όπου επέβαιναν συνετρίβη στη Μαύρη Θάλασσα.

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια ταξιδεύουν: «Ο θάνατος του Κομσομόλου» («Εκεί, πέρα από το ποτάμι») – Σεμιόν Μπουντιόνι

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι… και από 26/10/2020 νέα ονομασία: Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια ταξιδεύουν… Τι κι αν γράφτηκαν πριν από πολλά χρόνια, κάποια τραγούδια συνεχίζουν να  συγκινούν, να συντροφεύουν τις μικρές και μεγάλες στιγμές των ανθρώπων, να εκφράζουν τις αγωνίες, τον πόνο και τα όνειρά τους, να εμπνέουν τους αγώνες τους.

Η στήλη, χωρίς να διεκδικεί το αλάθητο ή τον τίτλο του «ειδικού», «παίζει» τραγούδια που γράφτηκαν για τον έρωτα, την αγάπη, το μεροκάματο, τη μετανάστευση, τον αγώνα για λευτεριά και για καλύτερη ζωή. Τραγούδια γραμμένα από ποιητές, αλλά κι από δημιουργούς που δεν διάβασαν ποτέ στη ζωή τους ποίηση… Ανασκαλεύοντας το παρελθόν και ψηλαφώντας την ιστορία τους, πότε γράφτηκαν, σε ποιες συνθήκες, από ποιους πρωτοτραγουδήθηκαν, ποιοι τα τραγουδούν στις μέρες μας.

Χωρίς διαχωρισμούς, χωρίς αποκλεισμούς, τραγούδια ελληνικά και «ξένα», με γνώμονα ότι, εκτός από το να θυμίζουν εικόνες από το παρελθόν, συναρπάζουν τις αισθήσεις, γεννούν συναισθήματα, εμπνέουν και συγκινούν σήμερα.

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια ταξιδεύουν… Ακούστε τα όλα εδώ.