Λουίς Μπουνιουέλ – Βιριδιάνα

Ελάτε όλοι, αστοί, προλετάριοι, παπάδες, άνθρωποι του βούρκου και των τεχνών! Ενωθείτε χωρίς κοινωνικά στρώματα και ιδεολογίες, γίνετε ένα όλοι εσείς οι φεουδάρχες και καταπιεσμένοι!

Ο Λουίς Μπονιουέλ, αυτός ο αιρετικά ευφυής εραστής της σκηνοθεσίας, αυτός ο αφοριστικά πρωτότυπος και δίχως συστολή σκηνοθέτης, δε διστάζει να αναμετρηθεί με θεούς και δαίμονες. Δε φοβάται να προκαλέσει και να διχάσει, δε φοβάται να δείξει ωμή βία και σεξουαλικότητα που παραμένει αγαστή με νευρώσεις, φοβίες και ακραίες ψυχοσεξουαλικές συμπεριφορές. Η ταινία δημιουργήθηκε ως προϊόν αντίδρασης στη δικτατορία του Φράνκο, δημιούργησε την έντονη οργή του και ανέδειξε ένα μείζον κοινωνικό θέμα: τον εξουσιαστικό ρόλο της θρησκείας, την ενοχή του ανθρώπου και την αιώνια διαμάχη ανάμεσα στο καλό και το κακό.

Η Βιριδιάνα, δίχως αμφιβολία, παραμένει μία από τις κυνικότερες ομολογίες στην ιστορία του κινηματογράφου. Αν και δε με εντυπωσίασε ποτέ ιδιαίτερα ως ταινία, τη θεωρώ λιγότερο καλή σε αντίθεση με άλλα έργα του Μπονιουέλ (Εκείνος, Ανδαλουσιανός Σκύλος), ωστόσο αναγνωρίζω την τόλμη της να ανακατεύει μέσα σε διάρκεια 90 λεπτών ηθική και, ακραίες και ψυχωτικές σεξουαλικές συμπεριφορές (όπως η νεκροφιλία) θρησκευτικό συναίσθημα, ενοχή, φτώχεια και ηθική παρακμή. Όλα μαζί, ένας αχταρμάς, τα πάντα ανακατεμένα.

Ένας αξιοσέβαστος μεγαλοκτηματίας εφορμά νεκροφιλικά επάνω στην ανιψιά του, η οποία είναι αφοσιωμένη στο Θεό και στη μοναστική ζωή. Μία ψυχοσεξουαλική εκτροπή που σαν την αναδυομένη Αφροδίτη του Μποτιτσέλι θα τον οδηγήσει στα πρόθυρα της απελπισίας, της ενοχής, και τελικά, της αυτοχειρίας.

Η θεοσέβεια της Βιριδιάνας θα την ωθήσει να θέλει να ανακουφίσει τον πόνο όλων των φτωχών, ασθενών, κουτσών, τυφλών, λεπρών συνανθρώπων της. Μέσα σε μία φρενίτιδα σεξουαλικής ορμής, πείνας, φτώχειας, όλο το εξαγριωμένο αυτό πλήθος θα επιχειρήσει ακόμα και να ασελγήσει στο αλαβάστρινο σώμα της Βιριδιάνας, η οποία πίσω από τη θεοσέβειά της, κρύβει ένα πλάσμα που διεγείρει τον σεξουαλικό πόθο.

Η ταινία δεν ανήκει στις αγαπημένες μου. Αλλά ο Μπονιουέλ, που ο ίδιος ο μεγάλος δάσκαλος του τρόμου Άλφρεντ Χίτσκοκ θεωρούσε ως τον καλύτερο σκηνοθέτη όλων των εποχών, σπάει κάθε συστολή. Η Βιριδιάνα είναι ένα κράμα αναρχικού, κωμικού, τραγικού, ιερόσυλου φιλμ που αναδεικνύει τη σύμπλευση όλων των καταπιεσμένων και των προλετάριων, δίχως ιδεολογίες και διαχωρισμούς!