Πριν το τέλος πως μοιάζει η σιωπή με αγάπη μεγάλη…

Το όνομά του προσφέρεται για μια σειρά -όχι πολύ πρωτότυπα- λογοπαίγνια. Για το ταλέντο που σπανίζει, τη σπάνια θέληση που τα έκανε όλα πράξη μες στο γήπεδο -και του Σπανού(λη) τα γένια-, τους Ισπανούς που ήταν ο κακός μας δαίμονας αλλά τον φοβούνταν και τον προφέρουν στη γλώσσα τους “Εσπανοούλης” -όπως λέμε Espiderman. Τίποτα δε φτάνει όμως τον… “οίστρο” του Βαγγέλη Ιωάννου, που περιέγραψε το φονικό του ένστικτο με το Kill-Bill, όπου σε όλη την ταινία ο Bill τρέχει να ξεφύγει από τους διώκτες του!

Ο Σπανούλης φτάνει στο τέλος μιας διαδρομής ποτισμένης με νέκταρ, με μικρές δόσεις πικρίας. Για το σώμα του που πρόδωσε το ιδανικό φινάλε, τον χρόνο που νικά και τους πιο μεγάλους νικητές, τις ψιθυριστές μουρμούρες, την εσωτερική αμφισβήτηση από όσους έπιναν νερό στο όνομά του γιατί είχαν εθιστεί στην λειψυδρία, τις Συμπληγάδες των αιωνίων που τσαλάκωσαν λίγο το καράβι της υστεροφημίας του, αλλά δε σταμάτησαν το ταξίδι του προς το Πάνθεον με τους κορυφαίους.

Ο Σπανούλης ζούσε – ζει για το μπάσκετ και μπορεί να άντεχε και ως τα 40. Δε θα άντεχε όμως να τον βλέπουν νοσταλγικά ως έκθεμα, περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις. Κι είναι άδικο να εστιάζουμε στη φυσική φθορά του χρόνου, στον τοξικό δικομματισμό του μπάσκετ, που τα φέρνει όλα στα μέτρα του και τα μικραίνει -όπως και στην πολιτική.

Είναι άδικο να μείνουμε στην αναπόφευκτη σύγκριση με τον Διαμαντίδη. Η βασική διαφορά είναι πως ο Σπανούλης έκανε το φινάλε του Μήτσου ιστορικό -και ας τον πλήγωσε δυο φορές μες στο σπίτι του. Ενώ αυτός δεν είχε κάτι να χρωματίσει τη δική του αυλαία και να κάνει το τέλος πιο ένδοξο. Ο τελευταίος χορός με την Εθνική μπορεί να έδινε μια τέτοια ιστορία, αλλά κόπηκε στο σενάριο της ζωής. Το μεν πνεύμα αλύγιστο, η δε σάρκα ακολουθεί τους φυσικούς νόμους και την προτεραιότητα της ύλης σε αυτόν τον κόσμο…

Κι όμως, το μπάσκετ είναι ίσως το δικαιότερο από όλα τα αθλήματα και σου δίνει πίσω όσα του προσφέρεις. Και αν μη τι άλλο αυτά δεν είναι λίγα στην περίπτωση του Σπανούλη.

Βασίλη, κοίτα τι έκανες, εντός και εκτός γηπέδου…

Οι δύο αιώνιοι σαλπίζουν προσωρινή ανακωχή προς τιμήν ενός παίκτη που είναι θρύλος από μόνος του. Τα μεγαλύτερα αστέρια του παγκόσμιου  μπάσκετ (από τον Γιουλ και τον Καμπάτσο ως τον Χεζόνια και τον Ντόνσιτς, που τον είχε ως είδωλο) του αποτίουν φόρο τιμής, με συγκινητική μηνύματα. Η αυλαία του κορυφαίου σκόρερ της Ευρωλίγκα απειλεί να επισκιάσει ακόμα και το επικείμενο αντίο του Πάου Γκασόλ, μετά το Τόκιο -εκεί που ήθελε να βρεθεί και ο ίδιος για μια τελευταία υπόκλιση. Τώρα του υποκλίνονται οι άλλοι και του βγάζουν το καπέλο.

Οι αριθμοί του μοιάζουν ασύγκριτοι: μετάλλια και διακρίσεις σε Ευρωμπάσκετ και Μουντομπάσκετ (μόνο το Ολυμπιακό ξέφυγε), 3 Ευρωλίγκες, ισάριθμα MVP Φάιναλ Φορ, Ρεκόρ ασίστ και πόντων στην Ευρωλίγκα, Πρωταθλήματα και Κύπελλα με τους δύο αιώνιους. Κι όμως, φαντάζουν φτωχοί για να περιγράψουν την μπασκετική του αξία.

Ο Σπανούλης ήταν ίσως το μοναδικό “γκαλόπαιδο” που βάδισε στα χνάρια του μέντορα εκείνης της γενιάς και ας πρόλαβε (;) οριακά ως παιδική ανάμνηση το Ευρωμπάσκετ του ’87. Παίκτης παλιάς κοπής, άφταστος μπουκαδόρος, επιθετικός, δημιουργός, και με άπειρα καλάθια στα κρίσιμα λεπτά που η μπάλα ζυγίζει τόνους και ο Σπανούλης το έπαιρνε προσωπικά -κι ας μην είχε το δικό του Last Dance.

Ο Αντετοκούμπο σε λίγα χρόνια μπορεί να τους περάσει όλους, αν και είναι ούτως ή άλλως είναι μια κατηγορία μόνος του. Ο μόνος που μπορεί να καυχηθεί όμως ότι απογείωσε το άθλημα στη στρατόσφαιρα είναι ο Γκάλης. Και ο Σπανούλης είναι ίσως ο μόνος που μπορεί να πει ότι η δική του μετακίνηση στον Πειραιά άλλαξε ως ένα βαθμό τον ρου της ιστορίας του αθλήματος…

Κάποιοι στέκονται στον εγωιστικό του χαρακτήρα. Λες και μπορεί να πετύχει κανείς χωρίς αθλητικό εγωισμό. Λες και μπορεί να θεωρηθεί ατομιστής ένας παίκτης με τέτοια δημιουργία που μοιράζει τόσες ασίστ -μόνο ο Καλάθης μπορεί να ξεπεράσει τους αριθμούς του.

Στον επαγγελματικό αθλητισμό της εποχής μας, μπορούμε να βρούμε διαφημιστικά πρότυπα και ίσως μερικούς καλούς οικογενειάρχες -και ο Σπανούλης είναι πιθανότατα από τους καλύτερους. Είναι μάταιο και ανόητο όμως να ψάχνουμε πρότυπα για τη ζωή μας ή παίκτες με ολοκληρωμένη προσωπικότητα που θα κάνουν τη διαφορά εκτός γηπέδων, με τη στάση τους, τις δηλώσεις και το θάρρος της γνώμης τους.

Ο Μπάρκλεϊ έλεγε κάποτε πως “δεν μπορεί να είμαι πρότυπο για τα παιδιά σας, επειδή μπορώ να καρφώνω μια μπάλα” και έχει δίκιο. Αλλά ο αθλητισμός μπορεί να μας διδάξει πολλά περί ηθικής -ακόμα και σε αυτή την επαγγελματική εκδοχή, που λερώνει τα ιδανικά με το χρήμα. Και αν κάποιος ψάχνει να βρει αθλητές-πρότυπα που είναι αγωνιστές και συνεχίζουν μέχρι τέλους, όταν όλοι οι άλλοι τα έχουν παρατήσει, το παράδειγμα του Σπανούλη είναι μια βασική υποψηφιότητα.