Το Handmaid’s Tale του μέλλοντος μας – Τι τρέχει με την απαγόρευση εκτρώσεων στο Τέξας;
Στην καλύτερη αστική δημοκρατία του κόσμου δεν υπάρχουν αδιέξοδα…
Tην ώρα που τόνοι μελάνης και κροκοδείλιων – ως επί το πλείστον – δακρύων, ρίχνονται για τα δικαιώματα των γυναικών στο Αφγανιστάν μετά την οριστική κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, ο νόμος – καρμανιόλα για τα δικαιώματα των γυναικών στο Τέξας σχετικά με τις αμβλώσεις κινείται γύρω από ένα γνώριμο μοτίβο: Κακοί ρεπουμπλικανοί σε redneck πολιτείες εναντίον φιλελεύθερων δημοκρατικών με προεξάρχοντα τον καλοκάγαθο πρόεδρο Μπάιντεν, που όμως έχουν δεμένα τα χέρια τους μετά το διορισμό της υπερσυντηρητικής Έιμι Κόνεϊ Μπάρετ στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ. Όπως συμβαίνει κάποιες φορές με τα στερεότυπα, έτσι και το παραπάνω εμπεριέχει έναν πυρήνα αλήθειας χαμένα μέσα σε αλλεπάλληλα επίπεδα απλουστεύσεων, γενικεύσεων και διαστρεβλώσεων.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, με οριακή πλειοψηφία 5-4, ήταν να μην αμφισβητηθεί ο νόμος που υπέγραψε τον περασμένο Μάη ο ρεπουμπλικανός κυβερνήτης του Τέξας, Γκρεγκ Άμποτ, σύμφωνα με τον οποίο απαγορεύονται στα όρια της πολιτείας οι αμβλώσεις μετά την έκτη εβδομάδα της κύησης, όταν και ανιχνεύεται καρδιακή δραστηριότητα στο έμβρυο. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για ένα διάστημα στο οποίο πολλές γυναίκες δεν έχουν καν ακόμα μάθει ότι είναι έγκυες, ενώ δεν υπάρχουν εξαιρέσεις ούτε για τις περιπτώσεις βιασμού και ενδοοικογενειακής σεξουαλικής βίας, με μοναδικό επιτρεπόμενο λόγο άμβλωσης τον κίνδυνο για τη ζωή της μητέρας σε περίπτωση συνέχισης της κύησης.
Το Τέξας φυσικά δεν είναι η πρώτη, ούτε η μόνη πολιτεία που προσπαθεί να παρακάμψει την ιστορική απόφαση Roe v. Wade του 1973, σύμφωνα με την οποία κρινόταν ως συνταγματικό δικαίωμα των γυναικών η διακοπή κύησης ως την 23η εβδομάδα της κύησης. Η προηγούμενη απόπειρα απαγόρευσης πρακτικά όλων των αβλώσεων ήταν το 2013, η οποία όμως τότε είχε μπλοκαριστεί από το Ανώτατο Δικαστήριο, όχι όμως πριν να κλείσουν οι περισσότερες κλινικές αμβλώσεων της πολιτείας. Είναι χαρακτηριστικό πως η τωρινή πλειοψηφία του Ανώτατου Δικαστηρίου ρητά απέφυγε να πάρει θέση για τη συνταγματικότητα του νέου νόμου, απέρριψε όμως την προσφυγή παρόχων αμβλώσεων (δηλ. των κλινικών άμβλωσης του Τέξας), μετακυλίοντας το δικαίωμα τους να αντιδράσουν μόνο αφού δεχτούν μηνύσεις για τις υπηρεσίες τους.
Κι εδώ ακριβώς έγκειται η “πρωτοτυπία” του τεξανικού νόμου, ο οποίος απαγορεύει στις έννομες αρχές να κυνηγήσουν τους παραβάτες, επιτρέποντας όμως σε πολίτες να μηνύσουν οποιονδήποτε “διευκολύνει” μια άμβλωση, περιλαμβανομένων και των ατόμων που οδηγούν την έγκυο στην κλινική για την επέμβαση, με τα πρόστιμα που επισείονται να φτάνουν τις 10.000 δολάρια.
Αυτή η λογική χαφιεδισμού και αυτοδικίας, αλλά και οι εύλογες αντιδράσεις εναντίον της, αποτυπώνονται ξεκάθαρα στην περίπτωση του σάιτ prolifewhistleblower.com, το οποίο ξεκίνησε τη λειτουργία του λίγο καιρό μετά την ψήφιση του επίμαχου νόμου, με στόχο να συλλέγει καταγγελίας για τη διενέργεια εκτρώσεων στο Τέξας. Χιλιάδες χρήστες αποφάσισαν να σταματήσουν τη δράση του σάιτ, βομβαρδίζοντάς το με ψευδείς καταγγελίες, memes με ήρωες κινουμένων σχεδίων, ακόμα και πορνογραφικές εικόνες.
Αυτό δεν εμποδίζει βέβαια μια σειρά από πολιτείες που επί χρόνια προσπαθούν να περιορίσουν ως και να απαγορεύσουν τις αμβλώσεις, να ανακοινώνουν πως προτίθενται να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Τέξας και της ανάθεσης της απαγόρευσης στην “ιδιωτική πρωτοβουλία”
Kαι ο Τζο Μπάιντεν κύριε; Ο Αμερικανός πρόεδρος, που βλέπει τη δημοφιλία του να πέφτει αισθητά μετά τη χαώδη εκκένωση του Αφγανιστάν από τις αμερικανικές δυνάμεις κατοχής, από τη μια έσπευσε να δηλώσει τη στήριξή του στην υπάρχουσα ομοσπονδιακή νομοθεσία για τις αμβλώσεις και να χαρακτηρίσει “σχεδόν αντιαμερικανικό” τον τεξανικό νόμο, διαβεβαιώνοντας πως θα ξεκινήσει “προσπάθεια όλης της κυβέρνησης να απαντήσει σε αυτή την απόφαση” και να πάρει τα απαραίτητα μέτρα για τη διασφάλιση των νόμιμων αμβλώσεων στο Τέξας.
Από την άλλη, μιλώντας χθες στο Λευκό Οίκο, ο Μπάιντεν δήλωσε πως “δεν είναι σίγουρος” για το τι ενέργειες μπορεί να λάβει η κεντρική κυβέρνηση ώστε να σταματήσει τη δράση ιδιωτών μέσω ομοσπονδιακών νόμων, παραπέμποντας το θέμα στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και ομολογώντας πως “Δεν γνωρίζει αρκετά ακόμα για να δώσει μια απάντηση”(!). Στην καλύτερη αστική δημοκρατία του κόσμου δεν υπάρχουν αδιέξοδα…
Στην ίδια εμφάνισή του, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε, πως αν και ο ίδιος διαφωνεί, “σέβεται όσους πιστεύουν ότι η ζωή ξεκινάει με τη σύλληψη”. Σέβεται δηλαδή τον ακρογωνιαίο ιδεολογικό λίθο των απανταχού pro-lifers, καθώς αν η ζωή ξεκινάει με τη σύλληψη, κάθε διακοπή κύησης – ακόμα και το χάπι της επόμενης μέρας – αποτελεί δολοφονία. Είναι ολοφάνερη η προσπάθεια του Μπάιντεν να κρατήσει τις απαραίτητες ισορροπίες ανάμεσα στο παραδοσιακό εκλογικό του ακροατήριο, προσπαθώντας παράλληλα να μην αποκόψει εντελώς τον πιο συντηρητικό πυρήνα των ψηφοφόρων.
To σίγουρο είναι πως τα δικαιώματα των γυναικών δεν μπορούν να τα προασπίσουν ούτε “μετριοπαθείς” πρόεδροι, ούτε οι πολυδιαφημισμένοι θεσμοί των ΗΠΑ. Εξάλλου το ζήτημα δεν είναι στενά τοπικό ή εθνικό, αλλά εντάσσεται στο γενικό κύμα οπισθοδρόμησης και σκοταδισμού που εξελίσσεται εδώ και χρόνια από την Καμπούλ ως το Ώστιν κι από το Νέο Δελχί ως τη Βαρσοβία, γέννημα – θρέμμα μιας κοινωνίας βασισμένης στην εκμετάλλευση, που δε θέλει να ελέγχει μόνο την αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης, αλλά και την αναπαραγωγική δύναμη της ίδιας της εργατικής τάξης.