ΔΕΘ: Θ’ ανέβουν και θα τραγουδήσουν στο πιο ψηλότερο λεφτοβουνό

Ενόψει της ΔΕΘ και της παπάτζας που θα διακινηθεί από τους γνωστούς πλασιέδες ελπίδων, τον πρωθυπουργό και τον αριστερό συνεργάτη του, αξίζει να ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά σ’ αυτό το 16% ανάπτυξη και τα πανηγύρια που το συνόδεψαν και θα το συνοδέψουν. Το κόλπο με τα ποσοστά έχει ήδη καταδειχθεί από πολλούς και όλοι μπορούν να καταλάβουν ότι αν κάτι πέσει 10% και μετά ανέβει 10%, το τελικό αποτέλεσμα θα είναι μικρότερο από το αρχικό κατά 1%. Το ΑΕΠ της χώρας το 2ο τρίμηνο του 2019 ήταν 46 δις, έπεσε στα 38,1 δις το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020 και ξανανέβηκε στα 44,3 δις το 2ο τρίμηνο του 2021. Επανήλθαμε δηλαδή, όχι στα προ-covid επίπεδα, αλλά στο επίπεδο του 2017. Για να πάρετε μια εικόνα γι’ αυτό τρίμηνο, τα χρόνια της κρίσης του 2008 ήταν πάνω από 45 δις. Το πανηγύρι λοιπόν αφορά την επιστροφή σε υφεσιακά αποτελέσματα χρήσης. Όμως το θέμα μας δεν είναι αυτό. Όπως έλεγε κι ο Μαυρογυαλούρος: «Εντάξει, ρε παιδιά, φάγανε. Το δέχομαι. Αλλά το μαιευτήριο φτιάχτηκε, έτσι δεν είναι;» Με άλλα λόγια, όπως κι αν έγινε η άνοδος και σε όποιο επίπεδο και αν έφτασε, έγινε μια άνοδος. Ή μήπως όχι;

Σε αυτό το σημείο, θα φύγουμε από το ΑΕΠ και θα (ξανα)ρίξουμε μια ματιά στον ισολογισμό της Κεντρικής Τράπεζας (Τράπεζα της Ελλάδας, ΤτΕ). Τα δύο ολοκληρωμένα βουναλάκια που βλέπετε στο πρώτο διάγραμμα, το πρώτο με πιο υψηλή κορυφή το 2ο τρίμηνο του 2012 και το άλλο με πιο υψηλή κορυφή το 3ο τρίμηνο του 2015 αντιστοιχούν στις δύο προηγούμενες μεγάλες κρίσεις που βίωσε η ελληνική οικονομία και πλήρωσε εξολοκλήρου ο ελληνικός λαός, δηλαδή την κρίση του 2008 και την (τραπεζική) κρίση του 2015. Τα δύο αυτά βουναλάκια από δισεκατομμύρια ευρώ αντιστοιχούν στην παρέμβαση της ΤτΕ για τη διαχείριση της κρίσης, στη χρηματοδότηση των μηχανισμών διαχείρισης της κρίσης και εν τέλει στην αποζημίωση του μεγάλου κεφαλαίου. Με λίγα και απλά λόγια, η λογική λέει ότι η ΤτΕ βάζει κάποια λεφτά μπροστά, εδώ και τώρα, και μετά τα μαζεύει κάπως πίσω. Όπως και με τον Μενένιο Αγρίππα βέβαια, άλλος εισπράττει στην αρχή κι άλλος πληρώνει στο τέλος. 

Διάγραμμα 1 Πηγή: ΤτΕ

Με αυτούς τους όρους και με αυτόν το δείκτη, μια στιγμή κράτησε η «κανονικότητα» των σαμαροβενιζελικών το 2ο τρίμηνο του 2014, όταν έπεσε ο ισολογισμός στα 84 δις, έπειτα από 5 χρόνια. Έπεσε από τα 168,5 δις που είχε φτάσει το 2012. Εξακολουθούσε να είναι σε τριπλάσιο επίπεδο από τα προ-κρίσης επίπεδα. Το δεύτερο βουνό ξεκίνησε ευθύς αμέσως και για να μη σκάσει κι αυτό στα χέρια τους, το πασάρανε στο λαίμαργο (ή λιγούρη) καλοθελητή. Η κορυφή έφτασε τα 175,5 δις σε ένα σπριντ μερικών μηνών που αντανακλούσε αφενός την εμπειρία της προηγούμενης διαχείρισης και αφετέρου το γεγονός ότι τώρα ήταν οι τράπεζες ο άμεσος ωφελούμενος.

Κάπως έτσι φτάσαμε στις αρχές του 2019 να συζητάμε ποιος θα ήταν ο καλύτερος εγγυητής για την επιστροφή στην κανονικότητα, σ’ εκείνη την παρατεταμένη εκλογική περίοδο. Μια κανονικότητα που για την ΤτΕ αντιστοιχούσε σε 103 δις! Το τι έγινε μετά το ξέρουμε όλοι, το βλέπουμε όμως να εξελίσσεται και στο τρίτο βουνό που ακόμα δεν μας έχει χαρίσει καμία κορυφή. Σε ιστορικό υψηλό όλων των εποχών, η ΤτΕ διόγκωσε το παθητικό της στα 196 δις (πάνω από ΑΕΠ της χώρας δηλαδή) στο τέλος του 1ου τριμήνου του 2021. 

Θα πρέπει να δούμε την αύξηση του παθητικού της ΤτΕ σε σχέση με την αύξηση του ΑΕΠ. Επειδή όμως το ΑΕΠ φτάνει μέχρι το 2ο τρίμηνο του 2021, θα ήταν καλό να έχουμε στοιχεία και για την ΤτΕ για το ίδιο διάστημα. Μια λύση που έχει δουλέψει στο παρελθόν είναι να ψάξει κανείς στην ΕΚΤ και γενικά στους διεθνείς οργανισμούς που παίρνουν στοιχεία από την ΤτΕ. Εκεί, η ΤτΕ σπεύδει να δώσει τα στοιχεία πολύ πιο γρήγορα καθώς οι ξένοι πρέπει να τα ξέρουν αυτά. Έτσι, όχι μόνο βρήκαμε στοιχεία για την ΤτΕ για το 2ο τρίμηνο στην επίσημη βάση δεδομένων της ΕΚΤ, αλλά τα βρήκαμε σε μηνιαία βάση και μέχρι τον Ιούλη. Τέσσερεις μήνες πίσω είναι η εγχώρια ενημέρωση! Κρίμα, γιατί θα μπορούσε κάποιος να πανηγυρίσει, εκτός από την μεγάλη επιτυχία του 16% αύξησης του ΑΕΠ, και για την ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία του 30% (!!!) αύξησης του ισολογισμού της ΤτΕ για το ίδιο διάστημα. 48 δις ευρώ αυξήθηκε το παθητικό της τράπεζας, ποσό μεγαλύτερο από όλο το ΑΕΠ του τριμήνου και πολλαπλάσιο της αύξησης που αντιστοιχεί στο 16% (6 δις). Με άλλα λόγια, με τόση πιστωτική επέκταση η άνοδος του ΑΕΠ μάλλον αντιστοιχεί σε πτώση…

Στον πίνακα που ακολουθεί, η πρώτη γραμμή αντιστοιχεί στο ΑΕΠ ανά τρίμηνο, η δεύτερη γραμμή στις ροές του παθητικού και η τρίτη στο απόθεμα του παθητικού. Το ΑΕΠ θα έπρεπε να εξεταστεί εδώ σαν ροή, αφού δεν κουβαλάει μαζί του όλο το ιστορικό απόθεμα (μείον τις αποσβέσεις) και με αυτήν την έννοια είναι συγκρίσιμο με τις ροές του παθητικού (ή τη διαφορά των αποθεμάτων του παθητικού από τρίμηνο σε τρίμηνο). Η σωστή (αυστηρή) διατύπωση είναι ότι το 2ο τρίμηνο του 2019 πραγματοποιήθηκε ΑΕΠ ύψους 46 δις με μείωση του παθητικού της ΤτΕ κατά 668 εκατομμύρια, ενώ το 2ο τρίμηνο του 2020 πραγματοποιήθηκε ΑΕΠ ύψους 38 δις με αύξηση του παθητικού της ΤτΕ κατά 40 σχεδόν δις. Δηλαδή, εκείνο το τρίμηνο του πλήρους πρώτου lockdown το ΑΕΠ ήταν λιγότερο από την πιστωτική επέκταση της Κεντρικής Τράπεζας. Έκτοτε, η επέκταση αυτή κυμαίνεται στα 12 δις μέσο όρο για κάθε τρίμηνο.

Πίνακας 1 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, ΕΚΤ, ΤτΕ

Όταν λοιπόν θα μας μιλήσετε κύριε Μητσοτάκη στη ΔΕΘ για την επιστροφή στην ανάπτυξη και τη δυνατότητα που αυτή δίνει για νέα ψίχουλα δειγματοληπτικά σε κάποιους τυχερούς που πληρούν καμιά δεκαριά προϋποθέσεις, μιλήστε μας και για το μπαλόνι αυτό που κοντεύει να φτάσει σε διαστάσεις τον Όλυμπο. Επίσης, να μας πείτε με τι μέγεθος καρφίτσας σκάει και σε τι εκβιασμούς έχει ενδώσει η ελληνική κυβέρνηση ώστε να βάζει πλάτη η ΕΚΤ. Και τέλος, και σημαντικότερο, όταν θα έρθει η συρρίκνωση αυτής της τεράστιας επέκτασης, ακόμα κι αν γυρίσετε στα επίπεδα του 2019 ή και λίγο υψηλότερα, τι είδους κούρεμα σκοπεύετε να κάνετε και σε τι; Καλά, σε ποιον δεν ρωτάω, γιατί όλοι ξέρουμε.

Αλλά, κι εσείς κύριε Τσίπρα, μπορείτε να ξεπεράσετε το γεγονός ότι η ΝΔ υλοποιεί το πρόγραμμά σας για το νομισματοκοπείο και να αξιοποιήσετε και αυτό το επιχείρημα στην συνεχή προσπάθειά σας για συγκυβέρνηση. Εξάλλου, θα ήταν άκομψο, ακόμα και για τα έμπειρα πλέον μάτια των πολλάκις (με τη διπλή έννοια!) εξαπατημένων ψηφοφόρων του κέντρου να σας δουν αγκαλιά με τον Βελόπουλο. Καλύτερα με το πρώην ΛΑΟΣ, οπότε θα μπορέσετε να κάνετε παραπομπή στον Λένιν για «συμμαχία με τον διάολο». Δείξτε λοιπόν το μεγαλείο του διαθέσιμου και μιλήστε για τις δυνατότητες που δίνει η συναίνεση και ο συμβιβασμός ώστε να γίνει πράξη η ρήση του προηγούμενου «λεφτά υπάρχουν». Ανεβάστε τους τόνους για να δείξετε ότι η παράταξη του κέντρου, της οποίας είστε ο συνεχιστής, είχε πρώτη διαβλέψει αυτή τη λύση για το μεγάλο κεφάλαιο, με εκείνα τα 28 δις που είχε τάξει ο Παπανδρέου και που πέσανε όλοι να τον φάνε, λες και θα έδινε τίποτα από αυτά στο λαό. 28 δις που σήμερα μοιάζουν με πασατέμπο, η πιστωτική επέκταση λίγων μηνών.

Αλλά μιλήστε μας και η δύο για το ταμείο ανάκαμψης και για τις επενδύσεις που θα γίνουν στη χώρα, και πώς θα φάει ο λαός με χρυσά κουτάλια. 

Εμείς δεν έχουμε τελειώσει με το θέμα. Θα πρέπει να γυρίσουμε το νόμισμα για να δούμε και την άλλη όψη του, το ενεργητικό της ΤτΕ. Να δούμε δηλαδή, από πού αντισταθμίζεται αυτή η ασύλληπτη επέκταση. Και ταυτόχρονα, να προετοιμάσουμε όλες τις κινητοποιήσεις που αρμόζουν στους καιρούς. Ξέρουμε ότι δεν το χωνεύετε (και δεν χωνεύεται, εδώ που τα λέμε) ότι υπάρχει μια κρίσιμη λαϊκή μάζα κι ένας μεγάλος 100χρονος οργανωμένος πολιτικός φορέας που μάχεται τόσο ενάντια στο γιουρούσι του κεφαλαίου στην τσέπη και τα δικαιώματα του λαού, όσο και ενάντια στο ψέμα και την κοροϊδία του αστικού επιτελείου. Στον ίδιο προσωπικό τόνο λοιπόν, σας αφιερώνουμε ένα τετράστιχο από τη φαρέτρα που μας χάρισε αυτός που σας γλέντησε πρόσφατα:

Χτύπα, χτύπα το στήθος π’ ανάβει
χτύπα, χτύπα το νου που φωτά
στα χτυπήματα θεριεύουν οι σκλάβοι
κάτω μας σπρώχνεις μα πάμε ψηλά.