«Ταξίδι στ’…Αντικύθηρα» – Χρονογράφημα του Κώστα Βάρναλη

Στις 22 του Απρίλη 1955, ο κομμουνιστής γιατρός και συγγραφέας Αντώνης Φλούντζης μαζί με τη γυναίκα του Κατερίνα Φλούντζη, αφού πιάστηκαν και κρατήθηκαν επί 11 μέρες σε διάφορα Μεταγωγών, στέλνονται εξόριστοι στ’ Αντικύθηρα.

«Το νησί αυτό μ’ αυτές τις συνθήκες  διάλεξαν για να το μετατρέψουν σε “Στρατόπεδο Πειθαρχημένης Διαβίωσης Υγειονομικών”. Κι έστειλαν εκεί στην αρχή εμένα και τη γυναίκα μου, έπειτα εμένα μόνο μου και στο τέλος άλλους τρεις φοιτητές της Ιατρικής και τον αρχινοσοκόμο τ’ Άη Στράτη (γεωπόνο).

Το αμάρτημά μας ήταν ότι προσφέραμε τις υπηρεσίες μας στους εκεί συνεξορίστους μας. Και η τιμωρία μας μια καλομελετημένη και σταδιακά, συστηματικά κι αμείλικτα εφαρμοζόμενη μέθοδος ψυχικής εξουθένωσης και σωματικής εξόντωσης.

Αυτό είναι εκείνο που το ξεχωρίζει απ’ τα άλλα στρατόπεδα. Ακριβώς εδώ βρίσκεται και η εξαιρετική ιδιαιτερότητα της περίπτωσης. Δεν πρόκειται μονάχα για την ίδρυση ενός στρατοπέδου υγειονομικών, έστω και στ’ Αντικύθηρα. Πρόκειται και για τα απάνθρωπα καταπιεστικά μέτρα που παίρνονταν εναντίον μας. Μέτρα απροκάλυπτα εξοντωτικά, που δεν μπορούν να δικαιολογηθούν με κανένα τρόπο. Μέτρα που δεν οφείλονται σε πρωτοβουλία αστοιχείωτων και εμπαθών κατώτερων οργάνων, αλλά βασίζονται σε σχέδια που καταστρώνονταν πολύ ψηλά, απ’ το Υφυπουργείο Ασφαλείας και την Κυβέρνηση! Τα κατώτερα όργανα ήταν απλοί εκτελεστές τους. Ακόμα και στο βαπόρι που μας μετέφεραν, σιδεροδέσμιους, στο νοσοκομείο, μας κακοποίησαν» γράφει ο Αντώνης Φλούντζης στο βιβλίο του «Στο Στρατόπεδο Υγειονομικών Αντικυθήρων και στην Τρίπολη, 1955 – 1962» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Φιλιππότη το 1988.

Δείτε περισσότερα εδώ:

«Μα εμάς μας έλεγαν ότι οι κομμουνιστές είναι κακοί και μοχθηροί άνθρωποι, εγκληματίες και δολοφόνοι…» – Στρατόπεδο Υγειονομικών Αντικυθήρων • Σελίδες απ’ την Εθνική Αντίσταση και τον ΔΣΕ

Ανάμεσα στις επιστολές, υπομνήματα και άρθρα που δημοσιεύει ο Φλούντζης στην προσπάθεια του να τον αφήσουν ελεύθερο, και περιλαμβάνονται στο βιβλίο, βρίσκεται το ακόλουθο χρονογράφημα του μεγάλου μας ποιητή Κώστα Βάρναλη, που είχε δημοσιευτεί στην ΑΥΓΗ το καλοκαίρι του 1955.

Το χρονογράφημα είναι στηριγμένο στα κείμενα του Φλούντζη και σχολιάζει την πολύ σκληρή πραγματικότητα που τον ανάγκαζαν να βιώνει πιέζοντας για την απελευθέρωσή του.

«Ταξίδι στ’…Αντικύθηρα»

Το χρονογράφημα του Κ. Βάρναλη

«Το καΐκι, με τα κόκκινα πανιά, περιμένει στον κόρφο κι ο ήλιος, κόκκινος κι αυτός, βιάζεται να τους πάρει. Τα ερωτευμένα νιάτα, ζευγάρια ζευγάρια, δεν μπορούνε να δώσουνε τέλος στα φιλιά και στ’ αγκαλιάσματα. Και σηκώνονται ράθυμα, σα να λένε: «Μας φτάνει τούτη η ευτυχία! Δε θέλουμε περισσότερη!»

“Ταξίδι στα Κύθηρα” του Βαττώ! Λάθος! Το πραγματικό ταξίδι στης χαράς το νησί είναι το “Ταξίδι στ’ …Αντικύθηρα”.

Ο γιατρός Α. Φλούντζης αφέθηκε άρρωστος απ’ τον Άη Στράτη. Μα γρήγορα μπήκε η Άνοιξη. Η μητέρα, η μεγαλόχαρη, έπρεπε να φροντίσει για την υγεία του. Τον έστειλε στα τριαντάφυλλα, στα γαρύφαλλα, στις καμέλιες, στα παραδείσια πτηνά, στους ζεφύρους, στ’ άυλα πνεύματα…Στ’ Αντικύθηρα. Α! δεν υπάρχει πιο σίγουρος τρόπος να ξαλαφρώνονται λίγο από το βάρος της ευτυχίας τους οι θεοί, παρά να ξεχνούνε πως είναι θεοί. Εκεί στο ξεχασμένο νησί ξεχνούνε κι άνθρωποι πως είναι άνθρωποι!…Λήθη, λήθη του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος! “Άδυτα της θεϊκής ανυπαρξίας”, όπως έλεγε ο Μαβίλης.

Και να το γράφει ο φιλόσοφος γιατρός από της Χαράς το Νησί! ξηρά και δίχως…πάθος. “Είμαστε καλά. (Σημ. Έτσι αρχίζουν όλα τα γράμματα!). Μα η ζωή εδώ είναι στενόχωρη… Γυμνοί βράχοι και ξεραΐλα παντού. Μέρος κατάλληλο για να μείνουμε δεν υπάρχει. Μας έδωσαν προσωρινά ένα καλυβάκι 4Χ4 και φοβόμαστε μη μας το πάρουνε κι αυτό, γιατί θα το χρειαστούν.

Τρόφιμα βρίσκουμε πολύ δύσκολα. Κυρίως κανένα αυγό, γάλα γίδινο και κάπου κάπου λίγο γίδινο κρέας. Το περίεργο είναι πως ψάρια βρίσκουμε πολύ δυσκολότερα. Φρούτα καθόλου! Λαχανικά κάπου κάπου. Επίδομα δε μας δίνουν. Έκαμα μιαν αίτηση στις 21 Απριλίου, αλλά δεν πήρα καμιάν απάντηση. Αυτά είναι τα νέα μας”. Πολύ ευχάριστα για ένα γιατρό. Αλλ’ αν είσαι στενόχωρος, μην ξεχνάς, πως υπάρχουν άλλα χειρότερα. Βάζε με το νου σου ό,τι κακό μπορείς και τότε δε θα νιώθεις το λιγότερο κακό. Κι άμα θα έρθ’ η ώρα να πάθεις τα χειρότερα, τότε, πρώτα δε θα ξαφνιαστείς κι ύστερα θα βάλεις στο νου σου άλλα πιο…χειρότερα!

Αλλά η ανάποδη μέθοδο φέρνει το ίδιο αποτέλεσμα. Να φαντάζεσαι την ευτυχία των άλλων, για να ξεχνάς τη δικιά σου δυστυχία. Σου στέλνω την “Ευτυχέστερη γυναίκα του κόσμου” και τον “Ευτυχέστερο άνδρα του κόσμου”! Θα δροσολογηθείς και θα σου περάσει η ξεραΐλα σου.

Μην ξεχνάς ακόμα, πως μια από τις καλύτερες συνταγές του στωϊκισμού (ύστερ’ από την “απάθεια”) είναι “ομολογουμένως τη φύσει ζην”. Προσπάθησε να της μοιάσεις. Να γίνεις και συ ξερός και…γυμνός!

Και να βλέπεις κάθε Κυριακή το βενζινόπλοιο να φεύγει από το νησί σου και να πηγαίνει στα Κύθηρα…Και να ζωγραφίζεις αυτό το…Ταξίδι του έρωτα καλύτερ’ από το Βαττώ!…Και μη σε νιάζει, αν δεν φεύγεις ο ίδιος. Ξέρεις, πως είσαι αγαθός, – κι ανδρών αγαθών πάσα γη τάφος!»

Εφημερίδα «ΑΥΓΗ» 5 Ιούνη 1955