Πείρα και συμπεράσματα από την εργατική – λαϊκή πάλη της δεκαετίας του 1940 στους σύγχρονους αγώνες για την κοινωνική απελευθέρωση
Το ενοποιητικό στοιχείο των δύο γιγαντιαίων ηρωικών λαϊκών στρατευμάτων του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ υπήρξε το ΚΚΕ. Στο ΚΚΕ ανήκει η κυοφορία, η γέννηση, η μορφοποίηση, η ανάπτυξη, η στελέχωση και η ηρωική πορεία τους
Με μεγάλο ενδιαφέρον πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ την Κυριακή 31 Οκτώβρη με θέμα με θέμα «Πείρα και συμπεράσματα από την εργατική – λαϊκή πάλη της δεκαετίας του 1940 στους σύγχρονους αγώνες για την κοινωνική απελευθέρωση». Η εκδήλωση άνοιξε με χαιρετισμό από την Τούλα Μητσέα, γραμματέα του ΔΣ της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ. Στη συνέχεια ομιλήτρια ήταν η Φιλομένη (Φιλιώ) Τόλια, διδάκτορας Ιστορίας, μέλος του ΓΣ της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ, συνεργάτης του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ.
Η Φ. Τόλια ξεκίνησε την ομιλία της από τα βασικά χαρακτηριστικά βαρόμετρα των εξελίξεων του 20ού αιώνα, από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο έως και την έναρξη του Β’ ΠΠ, την όξυνση των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων, την άνοδο του φασισμού, αλλά και τη μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917: «Ο πόλεμος για τις νέες αγορές, για σφαίρες επιρροών, η υποδούλωση και εκμετάλλευση των λαών έκρυβε στα σπλάχνα του την απειλή νέου πολέμου. Η αύξηση της ανισόμετρης ανάπτυξης των κρατών όξυνε τις αντιθέσεις. Οι ηττημένες χώρες στον Α’ ΠΠ Γερμανία, Ιαπωνία, αλλά και η Ιταλία αξίωναν νέα μοιρασιά.
Επίσης σχεδόν αμέσως μετά τη λήξη του πολέμου εμφανίστηκε ως μορφή πολιτικής διαχείρισης στο καπιταλιστικό σύστημα ο φασισμός που αποτέλεσε τη μορφή πολιτικής διαχείρισης που επέλεξαν η ιταλική και η γερμανική αστική τάξη αντίστοιχα, επιδιώκοντας να συντρίψουν τον εσωτερικό ταξικό εχθρό και ταυτόχρονα να προωθήσουν με πολεμικά μέσα την αναβάθμισή τους στον διεθνή συσχετισμό δυνάμεων».
Ανυπότακτη η θέληση του ελληνικού λαού μέσα από το σάλπισμα του ΚΚΕ για αντίσταση
Στη συνέχεια η ομιλήτρια αναφέρθηκε στην επίθεση των δυνάμεων του Άξονα στην Ελλάδα, την τριπλή κατοχή, την ανυπότακτη θέληση του ελληνικού λαού που εκφράστηκε μέσα από το σάλπισμα για αντίσταση του ΚΚΕ. «Η Ελλάδα θα δεχθεί την επίθεση του φασισμού στις 28 Οκτώβρη 1940, όταν η Ιταλία θα εισβάλει από την Αλβανία στο ελληνικό έδαφος. Η εισβολή αυτή για την Ελλάδα σήμανε την έναρξη μιας ολόκληρης εμπόλεμης περιόδου, που τελείωσε με τη λήξη του εμφυλίου τον Αύγουστο του 1949.
Σε μεγάλο όμως τμήμα του ελληνικού λαού αμέσως μετά την εισβολή των φασιστικών δυνάμεων εκδηλώνεται η θέληση για ανυποταγή στον κατακτητή. Το ΚΚΕ γίνεται εκφραστής αυτής της θέλησης παρόλο που η κατοχή το βρίσκει διαλυμένο εξαιτίας πληγμάτων που έχει υποστεί από τη δικτατορία του Μεταξά, διασπασμένο εξαιτίας εσωτερικής κρίσης στις γραμμές του, διαβρωμένο εξαιτίας της παρείσφρησης στις Κομματικές Οργανώσεις πρακτόρων. Σε λίγους μόνο μήνες οργανωτικών προσπαθειών ανασυντάσσεται, ανασυγκροτείται. Η ανασύνταξη συντελείται με την αυταπάρνηση στελεχών του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ, μελών τους που πολέμησαν στο Αλβανικό Μέτωπο, κρατουμένων που με εντολή της ανασυγκροτημένης Κεντρικής Επιτροπής δραπέτευσαν από τους διάφορους τόπους εξορίας και πολλών σκόρπιων κομματικών δυνάμεων σε όλη την Ελλάδα.
Το κίνημα της ΕΑΜικής Αντίστασης αναπτύχθηκε, οργανώθηκε και σχηματοποιήθηκε διανύοντας μακρύ δρόμο. Κυριάρχησε σε πανελλαδική κλίμακα, αλλά και έξω από τα στενά ελλαδικά πλαίσια, όπως στον ελληνικό στρατό της Μέσης Ανατολής. Πέραν τούτου το ΕΑΜ ξεπέρασε τη δράση ενός απλού αντιστασιακού κινήματος. Οραματίστηκε και συνέβαλε στις γενικότερες κοινωνικές μεταβολές.
Η απάντηση του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ στους κατακτητές δόθηκε προς δύο κατευθύνσεις, την πολιτική και στρατιωτική και ο σωστός συνδυασμός αυτής της πάλης, του καθημερινού μαζικού αγώνα και του ένοπλου είχε αποτέλεσμα.
Με τους αγώνες του λαού που συσπειρώθηκε στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ δόθηκαν και κερδήθηκαν οι σκληρότερες μάχες της Κατοχής: Η μάχη για την επιβίωση, η μάχη κατά της τρομοκρατίας, κατά της πολιτικής επιστράτευσης».
Ο Δεκέμβρης του ’44 κατατάσσεται στις κορυφαίες στιγμές του λαϊκού κινήματος και της ταξικής πάλης στην Ελλάδα
Η Φ. Τόλια στη συνέχεια στάθηκε στην Απελευθέρωση και τον μεγάλο Δεκέμβρη του 1944 με την ιδιαίτερη σημασία του, έως και την περίοδο του ΔΣΕ.
«Το φθινόπωρο του 1944 η φασιστική Γερμανία πιεζόμενη από τη γενική επίθεση του Κόκκινου Στρατού στα Βαλκάνια και κινδυνεύοντας να παγιδευτεί στην Ελλάδα επιτάχυνε την αποχώρηση των στρατευμάτων της. Η αποχώρησή της πραγματοποιήθηκε με βαριές για αυτήν απώλειες κάτω από τις σφοδρές μάχες που διεξήγαγε ο ΕΛΑΣ.
Στο κατώφλι της απελευθέρωσης ο ΕΛΑΣ κατείχε δεσπόζουσα θέση σχεδόν σε όλη την ελληνική επικράτεια. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την ισχυρότατη επιρροή του ΚΚΕ αποτελούσε το μείζον πρόβλημα τόσο για την αστική τάξη της χώρας όσο και για τους Άγγλους συμμάχους τους. Ο κύριος στόχος των Βρετανών στις παραμονές της απελευθέρωσης ήταν να εμποδίσουν το ΕΑΜ – ΚΚΕ να καταλάβουν την εξουσία όταν οι Γερμανοί θα αποχωρούσαν από τη χώρα.
Ο Δεκέμβρης κατατάσσεται στις κορυφαίες στιγμές του λαϊκού μας κινήματος και της ταξικής πάλης στην Ελλάδα και το σύνθημα του μεγάλου Δεκέμβρη “όταν ο Λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας, διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα” θα μένει για το σήμερα, για το αύριο και για πάντα.
Στη χώρα μας όμως μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας και τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ οι Άγγλοι και το αστικό κράτος με κάθε λογής παρακρατικά στοιχεία από κράμα ακροδεξιών, δοσιλόγων, μαυραγοριτών και κακοποιών με πάνω από 200 ένοπλα παρακρατικά σχήματα και έχοντας εκ των πραγμάτων, το πάνω χέρι – στρατιωτικά και πολιτικά ξεκίνησαν ένα εκτεταμένο κύμα διώξεων και επιθέσεων και επιθέσεων εναντίον των οπαδών του ΕΑΜ που καταγράφεται στην ιστορία ως λευκή τρομοκρατία.
Οι ομάδες καταδιωκόμενων (ΟΔΕΚ) ήταν ομάδες αγωνιστών του ΕΑΜ που διέφυγαν στην ορεινή Ελλάδα. Αποτελούνταν από ΕΑΜίτες αντάρτες, καπεταναίους, αξιωματικούς που δεν παρέδωσαν τα όπλα μετά την Βάρκιζα και ήταν προγεγραμμένοι και επικηρυγμένοι για μεγάλα χρηματικά ποσά από την κυβέρνηση για δήθεν εγκλήματα που διέπραξαν. Στα τέλη του Σεπτεμβρίου 1946 οι ομάδες καταδιωκόμενων διπλασιάστηκαν αριθμώντας ήδη 7.010 μαχητές.
Στην έναρξη της δράσης ο σκοπός τους ήταν να απαντήσουν “με τα ίδια μέσα” στις εγκληματικές πράξεις των τρομοκρατικών οργανώσεων.
Στις 12-15 Σεπτέμβρη 1947 συγκαλείται η 3η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ όπου αποφασίζεται τελικά η μεταφορά του κέντρου βάρους στον ένοπλο αγώνα. Στην ανακοίνωση του προεδρείου της 3ης Ολομέλειας του ΚΚΕ υπογραμμιζόταν “…ο ένοπλος αγώνας του ΔΣΕ αποτελεί τη μοναδική επιβεβλημένη απάντηση που ο λαός και η Ελλάδα έχουν να δώσουν στους ξένους κατακτητές και τους ντόπιους υποτακτικούς των… Έξω από τον αγώνα αυτόν δεν υπάρχει ζωή και τιμή για την Ελλάδα και τον λαό».
Το ενοποιητικό στοιχείο των δύο γιγαντιαίων ηρωικών λαϊκών στρατευμάτων του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ υπήρξε το ΚΚΕ. Στο ΚΚΕ ανήκει η κυοφορία, η γέννηση, η μορφοποίηση, η ανάπτυξη, η στελέχωση και η ηρωική πορεία τους».
Η Φιλώ Τόλια ολοκλήρωσε την ομιλία της με την ανάγκη υπεράσπισης και διάδοσης της ιστορικής αλήθειας ως πολύτιμο εφοδίου των εργατικών – λαϊκών αγώνων σήμερα και αύριο.
«Πέρασαν σχεδόν 77 χρόνια από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και 72 από τη λήξη του Εμφυλίου. Πολλές γενιές έχουν μεγαλώσει με τα χρόνια.
Ο πολιτικός χάρτης του πλανήτη έχει αλλάξει. Δεν υπάρχει η Σοβιετική Ένωση, που κέρδισε μια μεγαλειώδη, συντριπτική νίκη επί του ναζισμού, έσωσε ολόκληρο τον κόσμο. Δεν υπάρχει σοσιαλιστικό στρατόπεδο όπως είχε διαμορφωθεί στο τέλος του πολέμου.
Στη σημερινή δύσκολη διεθνή κατάσταση, που χαρακτηρίζεται από αυξανόμενες κρίσεις του καπιταλιστικού συστήματος, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διδαχθούμε από το παρελθόν. Είμαστε μάρτυρες ότι η ιστορία σήμερα γίνεται όλο και περισσότερο ένα είδος “θεάτρου” πολέμου. Οι απόπειρες παραποίησης της ιστορίας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και του σοσιαλισμού όπως τον γνωρίσαμε είναι αυξανόμενες και σημειώνονται όχι μόνο από μεμονωμένους ιστορικούς και σε μεμονωμένες χώρες, αλλά συντονισμένα από ιμπεριαλιστικά κέντρα, χώρες, διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς.
Είναι απαραίτητο να ενωθούν οι προσπάθειές μας για να αντιταχθούμε στην εξύμνηση του ναζισμού και τις εκδηλώσεις του νεοναζισμού, για να αποτραπεί η παραχάραξη της Ιστορίας και η αναθεώρηση των αποτελεσμάτων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Μην ξεχνάμε πως πάντα οι ιστορικές παραποιήσεις του παρελθόντος συνδέονται με την πολιτική των ιμπεριαλιστικών κέντρων που φοβούνται τις ταξικές εξεγέρσεις του μέλλοντος».
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με συζήτηση και τις απαντήσεις της ομιλήτριας στις ερωτήσεις των παρευρισκομένων.