«Από λόγια, άλλο τίποτα! Από πράξεις, ό,τι το αντιλαϊκότερο!» – Η Λαϊκή Συσπείρωση για τον κανονισμό καθαριότητας του Δήμου Αθηναίων 

Δελτίου Τύπου της Λαϊκής Συσπείρωσης Αθήνας:

Για τον κανονισμό καθαριότητας του Δήμου Αθηναίων 

Ο νέος κανονισμός καθαριότητας του Δήμου Αθηναίων ψηφίστηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο  της Αθήνας στη συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 13 Δεκέμβρη 2021.  Καταψήφισαν οι Δημοτικοί Σύμβουλοι της Λαϊκής Συσπείρωσης Αθήνας. 

Ο κανονισμός καθαριότητας χαρακτηρίζεται στο σύνολό του από μια βαθιά εισπρακτική  λογική, που σηματοδοτείται με 60 είδη προστίμων για 71 συνολικά παραβάσεις, όπως αυτές  περιγράφονται στις αντίστοιχες παραγράφους του.  

Στην εισαγωγή του κειμένου προαναγγέλλεται ότι «Ρόλος του Κανονισμού δεν είναι να  αποτελέσει αποκλειστικά ένα εργαλείο επιβολής κυρώσεων στους παραβάτες …» και για το  σκοπό αυτό επιστρατεύονται και πάλι οι αρχές «ο ρυπαίνων πληρώνει» και η «διευρυμένη  ευθύνη του παραγωγού [προϊόντων], στο συνολικότερο «οικονομικό σύστημα της κυκλικής  οικονομίας».  

Στα μέτρα των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων  

Την ίδια στιγμή, οι μεγάλοι ρυπαίνοντες, το βιομηχανικό κεφάλαιο και οι άλλοι μεγάλοι  επιχειρηματικοί όμιλοι, μένουν πρακτικά στο απυρόβλητο και το κύριο βάρος ρίχνεται στα  λαϊκά νοικοκυριά, στους μικρομαγαζάτορες, σε άλλες ομάδες αυτοαπασχολούμενων (λαϊκές  αγορές, συνεργεία κ.ά.), με ιδιαίτερο μένος, στη νεολαία των γκράφιτι με το πρόστιμο να  φτάνει εδώ μέχρι τα 8.000 € ανά παράβαση. Η «διευρυμένη ευθύνη» των κολοσσών, που  παράγουν τα κάθε είδους καταναλωτικά προϊόντα, για άλλη μια φορά μεταφέρεται αυτούσια  στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων καθώς ούτε μια διάταξη δεν αναφέρεται σε αυτούς.  

Στο πλαίσιο των παραπάνω, με το άρθρο 2 του Κανονισμού δίνεται στο Δήμαρχο η εξουσία να  μετατρέπει με αποφάσεις του «όλους τους δημοτικούς υπάλληλους» σε κυνηγούς παραβατών και καταλογιστές προστίμων και, αν αυτό δεν του φτάνει, «να ζητά την αρωγή» μέχρι και  «ιδιωτικών φορέων» «στην εφαρμογή και υλοποίηση του Κανονισμού»! Η ιδιωτικοποίηση στην  πιο ακραία εκδοχή της. Παραπονούμενοι δεν αφήνονται ούτε «οι εθελοντικές οργανώσεις και  μη κερδοσκοπικοί φορείς προστασίας περιβάλλοντος» καθώς ο Δήμος δεσμεύεται με το άρθρο  4 του Κανονισμού να τους «ενισχύει» και «να συνεργάζεται» μαζί τους. 

Στο κείμενο του Κανονισμού δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη σχετική με τους κανόνες για την  υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων του Δήμου. Αντίθετα, γίνεται αναφορά στους  εργαζόμενους όταν στο ίδιο άρθρο επισημαίνεται ότι «ο Δήμος φροντίζει» «… να πιστοποιεί τη  λειτουργία των υπηρεσιών Καθαριότητας μέσω συγκεκριμένων δεικτών  αποτελεσματικότητας». Έτσι βαφτίζονται τα εργοδοτικά εργαλεία για το ξεζούμισμα των  εργαζόμενων και μάλιστα σε ένα κλάδο, όπου τα εργατικά δυστυχήματα («ατυχήματα» κατά τη  ρητορική της εργοδοσίας) βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη.  

Στον Κανονισμό αφιερώνεται ξεχωριστό Κεφάλαιο Ε’ στην εναλλακτική διαχείριση αποβλήτων με επίκεντρο την «ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή». Υπενθυμίζει τις σχετικές «Υποχρεώσεις  του Δήμου», χωρίς ίχνος αυτοκριτικής για την άθλια κατάσταση την οποία η παρούσα δημοτική  Αρχή έχει επιδεινώσει και καθηλώσει στο 5%, καθ’ ομολογία της, μέσω του προτεινόμενου  Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων.  

Καταιγισμός προστίμων σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων  

Η δημοτική Αρχή εξαπολύει καταιγισμό προστίμων σε βάρος των λαϊκών νοικοκυριών,  μικροεμπόρων και βιοτεχνών. Για παράδειγμα στις «υποχρεώσεις πολιτών και επιχειρήσεων»  προβλέπονται 7 είδη προστίμων για 8 παραβάσεις, τα οποία «διπλασιάζονται σε περίπτωση  υποτροπής». Με την ίδια λογική, στις «υποχρεώσεις των πωλητών στις λαϊκές αγορές»  προβλέπονται εξοντωτικά πρόστιμα μέχρι 200 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο κατάληψης με  υπολείμματα προϊόντων και απορρίμματα συσκευασίας, τη στιγμή που στις «υποχρεώσεις του  Δήμου» ρητά ορίζεται ότι ο δήμος «αναλαμβάνει τον καθαρισμό των λαϊκών αγορών μετά το  πέρας της λειτουργίας τους» με χρηματοδότηση που λαμβάνει από την Περιφέρεια. Και ο  κατάλογος συνεχίζεται με συνολικά 60 πρόστιμα και 71 παραβάσεις.  

Έτσι, λοιπόν, εννοεί η δημοτική Αρχή «την εμφύσηση περιβαλλοντικής συνείδησης σε όλους  τους εμπλεκόμενους στα πλαίσια των αρχών της κυκλικής οικονομίας και της βιώσιμης πόλης»,  και «την αρμονική συνεργασία μεταξύ των υπευθύνων του Δήμου, των πολιτών και των παντός  τύπου επιχειρήσεων». Από λόγια, άλλο τίποτα! Από πράξεις, ότι το αντιλαϊκότερο!  

Επιπρόσθετα τέλη για τα λαϊκά νοικοκυριά  

Στον Κανονισμό ορίζεται ότι ο Δήμος υποχρεούται «… να προβαίνει στην εναλλακτική  διαχείριση των χρησιμοποιημένων ελαστικών οχημάτων, των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων,  των οχημάτων τέλους κύκλου ζωής, των χρησιμοποιημένων ηλεκτρικών στηλών και  συσσωρευτών και των αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού». Αυτό δεν ισχύει,  αποτελεί βασική υποχρέωση των μονοπωλίων – παραγωγών των αντίστοιχων προϊόντων μέσω  των οικείων ΣΣΕΔ (Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης). Άλλη μια περίπτωση όπου (προσχηματικά) θεσμοθετημένες κοστοβόρες ευθύνες του κεφαλαίου φορτώνονται στις  πλάτες των λαϊκών νοικοκυριών.  

Επίσης, ο Κανονισμός τιμολογεί επιπρόσθετα σε βάρος λαϊκών στρωμάτων μερικές υπηρεσίες  καθαριότητας, που εντάσσονται στις βασικές υποχρεώσεις του δήμου και η δαπάνη των  οποίων έχει ήδη προϋπολογιστεί και ενσωματωθεί στα ανταποδοτικά τέλη. Έτσι:  

(α) Προβάλλεται ο εξωφρενικός ισχυρισμός ότι τα «ογκώδη δημοτικά (αστικά) απόβλητα» «δεν ανήκουν στην κατηγορία των ‘’οικιακών’’ αποβλήτων. Παραλαμβάνονται από το Δήμο,  μόνον εφ’ όσον διαθέτει τα μέσα και έχει τη δυνατότητα αποκομιδής τους»! Οπότε, σε αυτή  την περίπτωση τιμολογείται επιπρόσθετα η αποκομιδή των οικιακών ογκωδών απορριμμάτων,  και μάλιστα με την υποχρέωση του εκάστοτε νοικοκυριού να προπληρώνει το σχετικό τέλος!  

(β) Από τα «απορρίμματα κήπων», τα λεγόμενα «πράσινα απόβλητα» μόνο τα μικρού  μεγέθους στοιχεία («φύλλα, ξερά άνθη, υπόλοιπα καθαρισμού κήπων, γκαζόν, κλπ.,»)  επιτρέπεται να τοποθετούνται στον καφέ κάδο των βιοαποβλήτων. Τα υπόλοιπα λογίζονται ως  «ογκώδη» και υπόκεινται σε πρόσθετο τέλος που οφείλει να προκαταβάλλεται!  

Διασφάλιση της κερδοφορίας των επιχειρήσεις επεξεργασίας αποβλήτων  

Στις «υποχρεώσεις υπευθύνων ειδικών αποβλήτων» του άρθρου 10 γίνεται λόγος για κάποιου  αγνώστου είδους «υπόλοιπα απόβλητα νοσοκομείων και θεραπευτηρίων», τα οποία  επισημαίνονται ως «απόβλητα νοσοκομειακά, μη επικίνδυνα, μη τοξικά», και  «απομακρύνονται από εξειδικευμένα ιδιωτικά συνεργεία επεξεργασίας ειδικών αποβλήτων».  Δεδομένου ότι ούτε τα «μολυσματικά» υπάγονται στα υπόψη «υπόλοιπα ειδικά απόβλητα»  πρέπει να διευκρινιστεί περί τίνων αποβλήτων εντέλει πρόκειται.  

Επίσης, στο άρθρο 3 για τον «προσδιορισμό και ταξινόμηση των αποβλήτων» ορίζεται ότι τα  απόβλητα αυτά «οδηγούνται υποχρεωτικά προς καύση σε ειδικούς κλιβάνους». Στην  πραγματικότητα όμως προωθούνται μόνο στον εξής ένα κλίβανο, αυτόν της Ολοκληρωμένης  Εγκατάστασης Διάθεσης Απορριμμάτων ΟΕΔΑ Φυλής, προς μεγάλη τέρψη των γνωστών  ομίλων, που χρόνια τον εκμεταλλεύονται και όχι μόνο αυτόν. Σε κάθε περίπτωση τέτοια νομική  υποχρέωση δεν υφίσταται για τα αμιγώς μολυσματικά απόβλητα, για τα οποία είναι αξιόπιστη  κατά πολύ οικονομικότερη η αποστείρωση (και όχι η περιβόητη «αδρανοποίηση») σε πάγια  εγκατάσταση.  

Φυσικά, σε ένα τέτοιο αντιλαϊκό, αντεργατικό δημοτικό ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ μόνο  αρνητική ψήφος ταιριάζει.