Άρθρο των Financial Times: Ανησυχούν οι αστοί με τα καμώματά τους κι ετοιμάζονται για χειρότερα

Σημερινό άρθρο της Colby Smith στους Financial Times. Στο άρθρο φαίνεται διάχυτη η ανησυχία των αστών για τα αποτελέσματα της πολιτικής ενίσχυσης του μεγάλου κεφαλαίου, αλλά και η πρόθεσή τους για χειρότερα. Χρήσιμη προκαταβολική σημείωση για την κατανόηση του άρθρου είναι ότι στις ΗΠΑ η στατιστική υπηρεσία θεωρεί ως εργαζόμενο όποιον έκανε οποιαδήποτε εργασία επ’ αμοιβή την εβδομάδα της έρευνας, ακόμα και για μια ώρα, ενώ ως άνεργος θεωρείται όποιος δεν είχε καμιά τέτοια απασχόληση (ούτε μία ώρα) για 4 εβδομάδες κι επιπλέον έψαχνε ενεργά (δηλαδή με απόδειξη) για εργασία. Ακόμα και η φύλαξη ηλικιωμένων χωρίς αμοιβή κατατάσσει κάποιον στους εργαζόμενους!

Ακολουθεί μετάφραση του άρθρου

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ενδέχεται να χρειαστεί να αυξήσει τα επιτόκια “νωρίτερα ή με ταχύτερους ρυθμούς” από ό,τι είχαν αρχικά προβλέψει αξιωματούχοι, καθώς η κεντρική τράπεζα επιδιώκει να δαμάσει την εκτόξευση του πληθωρισμού, σύμφωνα με τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασής της. Τα πρακτικά που δημοσιεύθηκαν την Τετάρτη από τη συνεδρίαση της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς τον Δεκέμβριο έδειξαν ότι οι αξιωματούχοι ήταν πλήρως σύμφωνοι με τα σχέδια για επιτάχυνση της απόσυρσης του μαζικού προγράμματος αγοράς ομολόγων που υιοθετήθηκε κατά την έναρξη της πανδημίας. Κάτι τέτοιο θα δώσει στην κεντρική τράπεζα μεγαλύτερη ευελιξία για αύξηση των επιτοκίων αυτό το έτος.

Ο απολογισμός της συνεδρίασης παρείχε πρόσθετες λεπτομέρειες σχετικά με το γιατί η Fed στράφηκε απότομα στα τέλη του 2021 για να υιοθετήσει μια πιο επιθετική προσέγγιση για την απόσυρση της άνευ προηγουμένου στήριξής της προς τις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Το ξεπούλημα των αμερικανικών μετοχών ενισχύθηκε μετά την κυκλοφορία των πρακτικών, με τον S&P 500 να κλείνει σχεδόν 2% την Τετάρτη, ενώ ο τεχνολογικά βαρύς Nasdaq Composite ήταν 3,3% χαμηλότερος. Τα βραχυπρόθεσμα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ ξεπούλησαν επίσης, με τη διετή απόδοση στο 0,82 τοις εκατό, το υψηλότερο επίπεδό της από τον Μάρτιο του 2020.

Η Κάθι Μποστιάνσιτς, επικεφαλής οικονομολόγος οικονομικών των ΗΠΑ στην Oxford Economics, δήλωσε ότι τα πρακτικά έδειξαν “αυξανόμενη δυσφορία για τον αυξημένο πληθωρισμό” μεταξύ των αξιωματούχων της Fed, οι οποίοι φαίνεται να είναι βέβαιοι ότι η αμερικανική οικονομία θα ανακάμψει έντονα παρά τον κίνδυνο της παραλλαγής Omicron. Ο Τόμας Σάιμονς, οικονομολόγος στο Jefferies, περιέγραψε τα πρακτικά ως “μερικά από τα πιο γερακίσια [ΣτΜ. επιθετικά] στην πρόσφατη μνήμη”.

Η συνεδρίαση του Δεκεμβρίου παρουσίασε επίσης την πρώτη ουσιαστική συζήτηση σχετικά με τον ισολογισμό της Fed, ο οποίος έχει υπερδιπλασιαστεί σε μέγεθος από τις αρχές του 2020 και τώρα κυμαίνεται λίγο κάτω από τα 9 τρις δολάρια. Τα πρακτικά υποδηλώνουν ευρεία στήριξη προς τη Fed ώστε να αρχίσει να μειώνει το μέγεθος του ισολογισμού της μετά την πρώτη αύξηση των επιτοκίων. Κάποιοι είπαν ότι μια κίνηση θα μπορούσε να συμβεί “σχετικά σύντομα” αργότερα.

“Κάποιοι συμμετέχοντες έκριναν ότι ενδέχεται να δικαιολογείται μια λιγότερο διευκολυντική μελλοντική στάση πολιτικής και ότι η επιτροπή θα πρέπει να μεταφέρει ισχυρή δέσμευση για αντιμετώπιση των αυξημένων πιέσεων πληθωρισμού”, ανέφεραν τα πρακτικά. Σύμφωνα με το λεγόμενο dot plot των επιμέρους προβλέψεων επιτοκίων που δημοσίευσε η Fed μετά τη συνεδρίασή της τον Δεκέμβριο, οι αξιωματούχοι αναμένουν να αυξήσουν τα επιτόκια τρεις φορές το επόμενο έτος, ενώ άλλες τρεις κινήσεις αναμένεται να καταγραφούν το 2023 και άλλες δύο το 2024.

Τον Σεπτέμβριο, οι αξιωματούχοι της Fed είχαν χωριστεί ομοιόμορφα στις προοπτικές άρσης του επιτοκίου πολιτικής φέτος από το σημερινό σχεδόν μηδενικό επίπεδο. Ο Κρίστοφερ Γουόλερ, διοικητής της κεντρικής τράπεζας, ανέφερε το Δεκέμβρη ότι η πρώτη αύξηση των επιτοκίων ενδέχεται να έρθει το Μάρτιο, οπότε και πρόκειται να λήξει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων. Σύμφωνα με τα πρακτικά, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής τόνισαν τη σημασία της ευελιξίας όσον αφορά την αύξηση των επιτοκίων, ειδικά δεδομένης της ταχύτητας της οικονομικής ανάκαμψης. “Οι συμμετέχοντες σημείωσαν γενικά ότι, δεδομένων των ατομικών προοπτικών τους για την οικονομία, την αγορά εργασίας και τον πληθωρισμό, ενδέχεται να καταστεί δικαιολογημένο να αυξηθεί το ποσοστό ομοσπονδιακών κεφαλαίων νωρίτερα ή με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι είχαν προβλέψει νωρίτερα οι συμμετέχοντες”, ανέφεραν τα πρακτικά.

Ο πληθωρισμός ήταν πολύ υψηλότερος από ό,τι ανέμεναν οι αξιωματούχοι της Fed τις πρώτες ημέρες της ανάκαμψης από την πανδημία, με πρόσφατα στοιχεία να δείχνουν ότι οι αυξημένες τιμές καταναλωτή θα μπορούσαν να εδραιωθούν. Τα πρακτικά τόνισαν ανησυχίες ότι τα σημεία συμφόρησης της εφοδιαστικής αλυσίδας και οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού που έχουν συμβάλει στην αύξηση των τιμών είναι πιθανό να “διαρκέσουν περισσότερο και να είναι πιο διαδεδομένα από ό,τι είχε αρχικά θεωρηθεί”.

Στη συνέντευξη Τύπου μετά τη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου, ο Τζέι Πάουελ, πρόεδρος της Fed, δήλωσε ότι το επίπεδο πληθωρισμού «δεν ήταν καθόλου» αυτό που αναζητούσε η κεντρική τράπεζα όταν ανακοίνωσε τον Αύγουστο του 2020 ότι θα ανεχόταν υψηλότερες τιμές προκειμένου να αναπληρώσει προηγούμενες περιόδους, όταν η κεντρική τράπεζα απέτυχε να πιάσει τον μακροχρόνιο στόχο του 2%. Ένας από τους αγαπημένους δείκτες της Fed, ο δείκτης τιμών των προσωπικών καταναλωτικών δαπανών, κατέγραψε ετήσια αύξηση 5,7 τοις εκατό το Νοέμβρη, το υψηλότερο άλμα των τελευταίας περίπου τεσσάρων δεκαετιών. Οι αξιωματούχοι της Fed αύξησαν αναλόγως τις προβλέψεις τους για τον πληθωρισμό, με το βασικό μέτρο — το οποίο αφαιρεί ευμετάβλητα στοιχεία όπως τα τρόφιμα και η ενέργεια — να αναμένεται τώρα να σταθεροποιηθεί στο 4,4% το 2021 προτού μειωθεί περαιτέρω στο 2,7% στο τέλος του 2022.

Τα μέλη της FOMC και άλλοι πρόεδροι περιφερειακών κλάδων μείωσαν επίσης τους στόχους τους για το ποσοστό ανεργίας, το οποίο ανέρχεται σε 4, 2 τοις εκατό. Μέχρι το τέλος του 2022, αναμένεται να μειωθεί στο 3,5 τοις εκατό. Η κεντρική τράπεζα έχει δεσμευθεί να διατηρήσει τα επιτόκια κοντά στο μηδέν μέχρι να επιτύχει πληθωρισμό ο οποίος είναι κατά μέσο όρο 2 τοις εκατό με την πάροδο του χρόνου και μέγιστη απασχόληση. Το πρώτο όριο ήταν “περισσότερο από εκπληρωμένο”, ανέφεραν τα πρακτικά, με “αρκετούς” συμμετέχοντες να βλέπουν τις συνθήκες της αγοράς εργασίας ήδη “σε μεγάλο βαθμό συνεπείς” με το δεύτερο στόχο. Ορισμένοι συμμετέχοντες ανέφεραν ακόμη ότι η Fed θα μπορούσε να αυξήσει τα επιτόκια προτού επιτευχθεί πλήρως η μέγιστη απασχόληση, ειδικά εάν οι πληθωρικές πιέσεις συνεχίσουν να αυξάνονται.

Οι επενδυτές αύξησαν τα στοιχήματά τους για αύξηση των επιτοκίων το Μάρτιο την Τετάρτη, καθώς αφομοιώνουν την γερακίσια τάση. Μια ανησυχία που επισημάνθηκε κατά τη συζήτηση των σχεδίων τους για μείωση του μεγέθους του ισολογισμού της Fed ήταν η ανθεκτικότητα της αγοράς [των ομολόγων] του Δημοσίου, με “αρκετούς” συμμετέχοντες να παρατηρούν “τρωτά σημεία” που ενδέχεται να περιορίσουν το πόσο γρήγορα η κεντρική τράπεζα μπορεί να ρίξει περιουσιακά στοιχεία. Ο Ίαν Σέπερντσον, επικεφαλής οικονομολόγος της Pantheon Macroeconomics, αναμένει από τη Fed να προχωρήσει προσεκτικά σε τυχόν προσαρμογές του ισολογισμού. “Οι αυξήσεις των επιτοκίων στέλνουν ένα σαφέστερο μήνυμα στο κοινό, και δεν βλέπουμε καμία πιεστική ανάγκη να αναλάβουμε τους κινδύνους που σχετίζονται με τη συρρίκνωση του ισολογισμού εάν ο πληθωρισμός μειωθεί με τον τρόπο που αναμένουμε την άνοιξη”, ανέφερε.