Ανοσίες και αγέλες (Πόσο ακίνδυνη είναι η Ο;)

Ανοσία αγέλης (που ονομάζεται επίσης φαινόμενο αγέλης, ανοσία κοινότητας, ανοσία πληθυσμού ή κοινωνική ανοσία): μορφή έμμεσης προστασίας από μολυσματικές ασθένειες που συμβαίνει όταν ένα μεγάλο ποσοστό ενός πληθυσμού έχει γίνει άνοσο σε μια μόλυνση, είτε μέσω προηγούμενων μολύνσεων είτε μέσω εμβολιασμού, παρέχοντας έτσι έναν βαθμό προστασίας σε άτομα που δεν είναι άνοσα.

Αυτός είναι ο ορισμός της ανοσίας της αγέλης. Όμως η ιατρική και η πολιτική υγείας δεν είναι SOS σε διαγώνισμα. Τις τελευταίες δεκαετίες έχει αναγνωριστεί ότι το κυρίαρχο στέλεχος ενός κυκλοφορούντος μικροοργανισμού μπορεί να μεταβληθεί λόγω της ανοσίας αγέλης είτε επειδή ενεργεί ως εξελικτική πίεση είτε επειδή η ανοσία αγέλης έναντι ενός στελέχους επιτρέπει την εξάπλωση ενός άλλου ήδη υπάρχοντος στελέχους. Αυτό σημαίνει πως αν η ανοσία δεν επιβοηθηθεί πλέον από εμβολιαστικά προγράμματα (τα οποία θα αφορούν όλες τις χώρες καθώς είναι εμφανές πως οι μεταλλάξεις προέρχονται από την Αφρική που έχει αφεθεί στην τύχη της λόγω απουσίας δυνατότητας κέρδους), τότε δίνεται ο χρόνος για το παραπάνω γεγονός. 

Παρ’ όλ’ αυτά η (νέα) ρητορική εφησυχασμού των νεοφιλελεύθερων πολιτικών είναι πως δε χρειάζεται αυξημένα μέτρα και κυρίως προσλήψεις ενόψει του νέου στελέχους του sars cov 2, καθώς η νόσος είναι πιο ήπια. Ο καθημερινός αριθμός και η ποσοστιαία άνοδος σε νοσηλείες καταρρίπτει το επιχείρημα των δεξιών σανοπωλητών ΜΜΕ και κυβέρνησης περί ακίνδυνης μετάλλαξης Ο, γιατί δυστυχώς όσο ήπια και αν είναι μια νόσος, αυτό που μετράει δεν είναι τόσο το ποσοστό νόσησης, αλλά κυρίως ο απόλυτος αριθμός των νοσούντων, ο οποίος σε περίπτωση μιας πολύ μεταδοτικής νόσου καταλήγει στο τέλος της ημέρας σε περισσότερες νοσηλείες. 

Για παράδειγμα αν ένα στέλεχος έχει χαμηλό R (αριθμός κρουσμάτων που μπορεί να προκύψουν από ένα κρούσμα) και υψηλό δείκτη νοσηρότητας και θνητότητας στο σύνολο ενός πληθυσμού θα έχει λιγότερο αριθμό νοσηλειών και θανάτων από ότι ένα στέλεχος με τετραπλάσια R και χαμηλότερο δείκτη νοσηρότητας και θνητότητας, καθώς ο απόλυτος αριθμός θα είναι μεγαλύτερος. Αυτό ουσιαστικά είναι κατά παραβολή της μετάλαξης όμικρον σε σχέση με τις προηγούμενες μεταλλάξεις. 

Αυτό είναι επιδημιολογία. Αυτό που ακούμε στα συστημικά ΜΜΕ και στη Βουλή, είναι προπαγάνδα. Από την αρχή της πανδημίας φάνηκε πως είναι άσχετοι και επικίνδυνοι. Το να τους αφήνουμε να συνεχίζουν μας κάνει συνένοχους. 

Ήδη τα στοιχεία που παρουσιάζονται από τους New York Times (με βάση επίσημα στοιχεία από Νέα Υόρκη, Σικάγο, Ουάσιγκτον και Βοστώνη) αναφέρουν πως σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρσι υπάρχει 150% αύξηση στις νοσηλίες, 105% αύξηση στις νοσηλείες σε εντατική και  70% στους θανάτους, ενώ τα ποσοστά αυτά παρουσιάζονται με 70% αυξημένη συχνότητα στους ανεμβολίαστους. 

Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν την επιδημιολογική υπόθεση που αναφέρθηκε πριν και καταρρίπτουν την αποτυχημένη αφήγηση των τοπικών παρατρεχάμενων της κυβέρνησης που αντιμετωπίζουν ως αγέλη και με την επιστημονική και με τη μεταφορική έννοια τον λαό. Αυτό σημαίνει πως το βάρος της συλλογικής προστασίας πέφτει στον ίδιο: εμβολιασμός, τήρηση των μέτρων προστασίας καθώς κάθε κρούσμα ακόμα και αν οδηγεί σε ήπια νόσηση μπορεί να πολλαπλασιάσει το πρόβλημα και τη διασπορά, και προπάντων ανατροπή της κυβέρνησης και της πολιτικής που ακολουθεί. 

Βιβλιογραφία 

Fine, P.; Eames, K.; Heymann, D. L. (1 Απριλίου 2011). «’Herd immunity’: A rough guide». Clinical Infectious Diseases 52 (7): 911–16. doi:10.1093/cid/cir007

Gordis, L. (2013). Epidemiology. Elsevier Health Sciences. σελίδες 26–27. ISBN 978-1455742516. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2015.

Weinberger, D. M.; Malley, R; Lipsitch, M (2011). «Serotype replacement in disease after pneumococcal vaccination». The Lancet 378 (9807): 1962–73. doi:10.1016/S0140-6736(10)62225-8. PMID 21492929.

McEllistrem, M. C.; Nahm, M. H. (2012). «Novel pneumococcal serotypes 6C and 6D: Anomaly or harbinger». Clinical Infectious Diseases 55 (10): 1379–86. doi:10.1093/cid/cis691. PMID 22903767.

Lauren Leatherby and Eleanor Lutz, Early Data Hints at Omicron’s Potential Toll Across America,  New York Times Jan. 9, 2022

Πάνος Χριστοδούλου, Βιοπαθολόγος / Εργαστηριακός Ιατρός, MSc Διοίκησης Μονάδων Υγείας, Υποψήφιος Διδάκτορας Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών, PGCert Διαχείρισης κρίσεων στη δημόσια υγεία και ανθρωπιστικής απάντησης, Μεταπτυχιακός φοιτητής στο ΠΜΣ Τρόφιμα, Διατροφή και Μικροβίωμα της ιατρικής του ΔΠΘ