Παραλλαγή Όμικρον: ξεχωρίζοντας τα γεγονότα από το μύθο

Στις 19/01/2022 κυκλοφόρησε ομότιτλο άρθρο στην ιστοσελίδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας με σκοπό να διευκρινιστούν μια σειρά ζητήματα για τα οποία η επιστήμη έχει κατασταλάξει. Το άρθρο ενστερνίζεται τη λογική της ατομικής ευθύνης και την ατομική λήψη αποφάσεων, καθώς επίσης και εκθειάζει το ρόλο των εμβολίων τα οποία θεωρεί ως μοναδική λύση στην πανδημία (αφού δεν αναφέρεται σε τίποτε άλλο). Παρ’ όλ’ αυτά, είναι χρήσιμο στην κατανόηση του ιού και στην διάλυση παρανοήσεων που διασπείρονται από δόλο ή από άγνοια. Επίσης, αντανακλά την τρέχουσα κυρίαρχη άποψη στην επιστημονική κοινότητα σε ανώτατο επίπεδο.

Ακολουθεί η μετάφραση του άρθρου.

Από τότε που η παραλλαγή B.1.1.529 ανακηρύχθηκε Παραλλαγή Ανησυχίας και της ανατέθηκε το όνομα Omicron στις 26 Νοεμβρίου 2021, η κατανόησή μας για αυτή την παραλλαγή έχει αυξηθεί σημαντικά, χάρη στη συνεργατική παγκόσμια έρευνα και το πέρασμα του χρόνου, επιτρέποντάς μας να παρατηρήσουμε τη συμπεριφορά της και πώς επηρεάζει τα άτομα και τις κοινότητες για αρκετές εβδομάδες.

Δυστυχώς, καθώς υπάρχουν κενά γνώσης γύρω από την Omicron, έχουμε δει πολλές εικασίες, υποθέσεις και παραπληροφόρηση να κοινοποιούνται σχετικά με την παραλλαγή, καθιστώντας δύσκολο για τα άτομα και τις αρχές να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις για την προστασία της υγείας.

Τα τελευταία επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν ότι βλέπουμε τώρα μια ταχεία αύξηση του ποσοστού μόλυνσης από covid-19 στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ, κυρίως ως αποτέλεσμα της εξάπλωσης της νέας παραλλαγής Omicron. Για να το θέσουμε σε κλίμακα, τον Σεπτέμβριο του 2021, αντιμετωπίζαμε πάνω από 1 εκατομμύριο νέα κρούσματα COVID-19 την εβδομάδα, αλλά μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου 2022 αυτό είχε αυξηθεί σε περισσότερα από 7 εκατομμύρια αναφερόμενα κρούσματα σε μία μόνο εβδομάδα.

Μέσω της παρακολούθησης των μέσων ενημέρωσης, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των κοινών όρων αναζήτησης μηχανών αναζήτησης και της συνεργασίας με ελεγκτές γεγονότων, είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε μερικούς από τους μύθους γύρω από την Omicron και να δώσουμε περισσότερες εξηγήσεις για τα πραγματικά γεγονότα.

Γεγονός: Η Omicron φαίνεται να είναι λιγότερο σοβαρή από την παραλλαγή Delta, αλλά δεν πρέπει να θεωρείται ήπια.

Μύθος: Η Όμικρον προκαλεί μόνο ήπια ασθένεια.

Είναι σημαντικό να μην προτρέχουμε όσον αφορά την κρίση της σοβαρότητας και των πιθανών επιπτώσεων της Όμικρον.

Ορισμένες χώρες έχουν δείξει ότι η σοβαρότητα των λοιμώξεων από την Omicron στους πληθυσμούς τους ήταν χαμηλότερη σε σύγκριση με τη Δέλτα. Ωστόσο, αυτές οι επιπτώσεις της Omicron έχουν παρατηρηθεί κυρίως σε χώρες με υψηλά ποσοστά εμβολιασμού στην Περιοχή: το συγκριτικά χαμηλότερο ποσοστό νοσηλειών και θανάτων μέχρι στιγμής οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον εμβολιασμό, ιδιαίτερα των ευάλωτων ομάδων. Χωρίς τα εμβόλια, πολύ περισσότεροι άνθρωποι θα ήταν πιθανότατα στο νοσοκομείο. Είναι πολύ νωρίς για να πούμε τι αντίκτυπο θα έχει η Omicron στις χώρες με χαμηλότερη πρόσληψη εμβολιασμού και στις πιο ευάλωτες ομάδες.

Γεγονός: Η Omicron εξακολουθεί να παρουσιάζει υψηλό κίνδυνο για τα συστήματα υγείας μας.

Μύθος: Καθώς η Omicron είναι λιγότερο σοβαρή, θα δούμε λιγότερες νοσηλείες και τα συστήματα υγείας μας θα είναι σε θέση να τις αντιμετωπίσουν.

Ο συνολικός κίνδυνος που σχετίζεται με την Omicron παραμένει πολύ υψηλός για διάφορους λόγους. Τα τρέχοντα δεδομένα δείχνουν ότι η Omicron έχει ακόμη υψηλότερο πλεονέκτημα ανάπτυξης σε σύγκριση με τη Delta. Ακόμη και αν μια λοίμωξη Omicron ήταν λιγότερο σοβαρή σε σύγκριση με τη Delta, η ταχεία αύξηση των κρουσμάτων θα οδηγήσει σε αύξηση των νοσηλειών, ασκώντας πιέσεις στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης για τη θεραπεία ασθενών με COVID-19 και άλλους τύπους ασθενειών.

Γεγονός: Τα εμβόλια προσφέρουν την καλύτερη διαθέσιμη προστασία από την Omicron.

Μύθος: Τα εμβόλια δεν λειτουργούν κατά της Όμικρον.

Ο εμβολιασμός αναμένεται να παρέχει σημαντική προστασία από σοβαρές ασθένειες και θανάτους που προκαλούνται από την Omicron, όπως συμβαίνει με τις άλλες παραλλαγές που εξακολουθούν να κυκλοφορούν. Μέχρι στιγμής, το συγκριτικά χαμηλότερο ποσοστό νοσηλειών και θανάτων από Όμικρον οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε τόσους πολλούς ανθρώπους στην Περιφέρειά μας που έχουν ήδη εμβολιαστεί. Ο εμβολιασμός προκαλεί την ανοσολογική απόκριση του οργανισμού στον ιό, ο οποίος όχι μόνο μας προστατεύει από τις παραλλαγές που κυκλοφορούν επί του παρόντος – συμπεριλαμβανομένης της Omicron – αλλά είναι επίσης πιθανό να παρέχει προστασία από σοβαρές ασθένειες λόγω μελλοντικών μεταλλάξεων του COVID-19.

Γεγονός: Οι μη εμβολιασμένοι άνθρωποι διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο από την Omicron.

Μύθος: Οι ανεμβολίαστοι άνθρωποι δεν θα αρρωστήσουν σοβαρά από Omicron.

Δεν είναι πραγματικά σοφό να σταυρώνετε τα δάχτυλά σας και να ελπίζετε για το καλύτερο με την Omicron, επειδή η παραλλαγή θα βρει εκείνους τους ανθρώπους που παραμένουν ανεμβολίαστοι. Ο τεράστιος όγκος των νέων λοιμώξεων COVID-19 οδηγεί ήδη σε περισσότερες νοσηλείες σε χώρες όπου η Omicron έχει γίνει η κυρίαρχη παραλλαγή, με τους περισσότερους από εκείνους που χρειάζονται νοσοκομειακή περίθαλψη να είναι ανεμβολίαστοι άνθρωποι. Όπου απουσιάζουν τα μέτρα για τη διακοπή της μετάδοσης του COVID-19, η παραλλαγή Omicron θα εξαπλωθεί με πρωτοφανή ταχύτητα και όπως και στο κύμα Δέλτα, οι ανεμβολίαστοι θα πληγούν περισσότερο. Η κορυφαία σύστασή μας εξακολουθεί να είναι: Πάρτε τον εμβολιασμό όταν είναι η σειρά σας, συμπεριλαμβανομένης μιας αναμνηστικής δόσης εάν προσφέρεται.

Γεγονός: Η Όμικρον είναι πολύ πιο επικίνδυνη από ένα κοινό κρυολόγημα.

Μύθος: Η Όμικρον είναι σαν ένα κοινό κρυολόγημα.

Η Omicron δεν είναι σαν ένα κοινό κρυολόγημα, επειδή είναι πιο πιθανό από ένα κρυολόγημα να σας φέρει στο νοσοκομείο. Έχουμε δει ότι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από την παραλλαγή Omicron νοσηλεύονται και ορισμένοι άνθρωποι έχουν ήδη πεθάνει ως αποτέλεσμα αυτού. Αναμένεται επίσης ότι τα άτομα που έχουν μολυνθεί από Omicron και αναρρώνουν διατρέχουν επίσης τον κίνδυνο να αναπτύξουν τις λεγόμενες μακροχρόνιες συνθήκες COVID.

Γεγονός: Η Omicron μπορεί να επαναμολύνει άτομα που είχαν προηγουμένως COVID-19.

Μύθος: Η προηγούμενη λοίμωξη παρέχει ανοσία από Omicron.

Εάν είχατε COVID-19 προηγουμένως, θα πρέπει ακόμα να εμβολιαστείτε, καθώς η επαναμόλυνση από την Omicron εξακολουθεί να είναι δυνατή, με τον κίνδυνο να αρρωστήσετε σοβαρά, να μεταδώσετε τον ιό σε άλλους ή να αναπτύξετε μακροχρόνιο COVID. Ο πλήρης εμβολιασμός, είτε είχατε COVID-19 είτε όχι, είναι ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσετε τον εαυτό σας και τους άλλους από σοβαρή ασθένεια, νόσηση,  και ενδεχομένως θάνατο από τον ιό.

Γεγονός: Οι αναμνηστικές δόσεις είναι αποτελεσματικές στην αύξηση της προστασίας από σοβαρή ασθένεια από την Omicron και όλες τις άλλες παραλλαγές covid-19.

Μύθος: Οι αναμνηστικές δόσεις είναι αναποτελεσματικές κατά της σοβαρής ασθένειας από την Omicron.

Η αποτελεσματικότητα των εμβολίων COVID-19, όπως και με πολλά άλλα εμβόλια, όπως αυτό για τη γρίπη, μειώνεται με την πάροδο του χρόνου, οπότε αν σας προσφερθεί μια αναμνηστική δόση, πάρτε την. Αυτό κυριολεκτικά θα ενισχύσει την προστασία σας από σοβαρή ασθένεια από την Omicron και άλλες παραλλαγές του COVID-19. Αυτή η συμβουλή είναι ιδιαίτερα σημαντική για άτομα που ανήκουν σε ομάδες κινδύνου, όπως άτομα άνω των 60 ετών και άτομα με υποκείμενες παθήσεις, τα οποία διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο να αρρωστήσουν σοβαρά από λοίμωξη. Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης θα πρέπει επίσης να λάβουν μια αναμνηστική δόση λόγω του υψηλού κινδύνου έκθεσής τους στον ιό και του κινδύνου διάδοσής του στα ευάλωτα άτομα που φροντίζουν.

Γεγονός: Η χρήση μάσκας είναι ένα αποτελεσματικό μέτρο προστασίας για τη μείωση της λοίμωξης και της εξάπλωσης της Omicron.

Μύθος: Οι μάσκες προσώπου είναι άχρηστες κατά της Omicron, καθώς τα κενά σε αυτές είναι μεγαλύτερα από τον ιό.

Με βάση τα στοιχεία που έχουμε μέχρι στιγμής, όλα τα προληπτικά μέτρα που λειτουργούν κατά της παραλλαγής Δέλτα εξακολουθούν να είναι αποτελεσματικά κατά της Omicron – και αυτό περιλαμβάνει τη χρήση μάσκας. Η Omicron κινείται τόσο γρήγορα που, εκτός από τον εμβολιασμό, όλα τα άλλα προληπτικά μέτρα – η χρήση μάσκας, η καθαριότητα των χεριών, η φυσική απόσταση, η αποφυγή κλειστών, περιορισμένων ή πολυσύχναστων χώρων, βήχας ή φτέρνισμα σε λυγισμένο αγκώνα ή χαρτομάντιλο, και η εξασφάλιση καλού αερισμού – είναι απαραίτητα για την ανάσχεση του κύματος μόλυνσης και την προστασία των εργαζομένων στον τομέα της υγείας και των συστημάτων.

Γεγονός: Το τέλος της πανδημίας δεν διαφαίνεται ακόμη.

Μύθος: Με την Όμικρον λιγότερο σοβαρή, πλησιάζουμε στο τέλος της πανδημίας.

Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι έχουμε ακόμη δρόμο να κάνουμε για τον τερματισμό της πανδημίας. Αν και αυτή τη στιγμή αναφέρουμε λιγότερες νοσηλείες και θανάτους σε ολόκληρη την Περιφέρεια συνολικά, αντιμετωπίζουμε, ωστόσο, μια τεράστια αύξηση των κρουσμάτων COVID-19. Και παρόλο που η Omicron κερδίζει γρήγορα έδαφος στην Περιοχή, η πλειοψηφία των σημερινών κρουσμάτων COVID-19 εξακολουθεί να προκαλείται από την παραλλαγή Delta, η οποία είναι γνωστό ότι προκαλεί σοβαρή ασθένεια και θάνατο.

Σε εκείνες τις χώρες όπου η Omicron γίνεται ή έχει γίνει η κυρίαρχη παραλλαγή, βλέπουμε επίσης τα κρούσματα COVID-19 να διπλασιάζονται κάθε 1,5 έως 3 ημέρες – με τις νοσηλείες να αυξάνονται ραγδαία ως αποτέλεσμα.

Ως εκ τούτου, δεν έχουμε την πολυτέλεια να ρίξουμε την άμυνά μας. Ανεξάρτητα από το πού ζείτε ή την ηλικία σας, πρέπει ακόμα να εμβολιαστείτε όταν έρθει η σειρά σας, με πλήρη πορεία και αναμνηστική δόση εάν σας προσφερθεί, και να συνεχίσετε να παίρνετε όλα τα άλλα προληπτικά μέτρα, τόσο για να προστατεύσετε τον εαυτό σας όσο και τους άλλους.

Ο τερματισμός της πανδημίας απαιτεί από εμάς να φτάσουμε σε πολύ υψηλότερα επίπεδα εμβολιασμού σε βασικές ομάδες-στόχους στην Περιοχή και πέραν αυτής. Αυτό έχει να κάνει τόσο με την ισότητα των εμβολίων μεταξύ των χωρών όσο και εντός των χωρών, και πρέπει να περιλαμβάνει τον εμβολιασμό όλων των ευάλωτων ατόμων και των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης κατά προτεραιότητα.

Επιπλέον, η παραπληροφόρηση και η εσκεμμένα κακή πληροφόρηση τροφοδοτούν τη δυσπιστία. Αυτό θέτει σε κίνδυνο την υγεία και τη ζωή· υπονομεύει την εμπιστοσύνη στην επιστήμη, τους θεσμούς και τα συστήματα υγείας· και παρεμποδίζει την αντιμετώπιση της πανδημίας. Κάθε φορά που η παραπληροφόρηση και η εσκεμμένα κακή πληροφόρηση συγκρούονται με τεκμηριωμένη επιστήμη, ένα άλλο άτομο εμποδίζεται από το να λάβει τις σωστές αποφάσεις για την προστασία της υγείας του.