Λογοκρισία και φίμωση στον «θαυμαστό νέο κόσμο» των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης

Κανείς δεν πέφτει από τα σύννεφα με τη χτεσινή είδηση για την κατάρρευση μιας «πυραμίδας» που είχε στηθεί για να αυξάνει επί πληρωμή τα «likes» και τους «ακόλουθους» επιχειρήσεων και ιδιωτών στο Facebook και στο YouTube. Μόνο στην Ελλάδα, σ’ αυτήν την πλατφόρμα συμμετείχαν 10.000 άτομα!

Στον «μαγικό καθρέφτη» των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, πλάι στο επίσημο εμπόριο των προσωπικών δεδομένων των εκατομμυρίων χρηστών – δεδομένα που αποτελούν πολύτιμη πηγή κερδοφορίας και επιρροής για τους επιχειρηματικούς ομίλους – ανθεί και το κάθε είδους «παρεμπόριο», που ανεβοκατεβάζει με το αζημίωτο την «ακροαματικότητα» και την απήχηση, μεγαλώνει και μικραίνει κατά το δοκούν το «μεγάφωνο» που έχουν στα χέρια τους εταιρείες, αστικά επιτελεία και κάθε λογής «influencers».

Ολοι αυτοί άλλωστε δεν είναι τίποτα περισσότερο από «ψιλικατζήδες» μπροστά σε εκείνους που έχουν στα χέρια τους, πραγματικά ελέγχουν και καθορίζουν τι και πώς θα αναρτάται στο διαδίκτυο και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης: «Ανέκδοτο» έχουν γίνει ανάμεσα στους χρήστες οι αλγόριθμοι των μονοπωλιακών ομίλων Google, Facebook και Twitter, που «διαβάζουν» και κατευθύνουν σε πραγματικό χρόνο τη ροή της πληροφορίας, ανεβάζουν ή καταβαραθρώνουν το περιεχόμενο, σπεύδουν να λογοκρίνουν «πιο γρήγορα κι απ’ τη σκιά τους» οτιδήποτε παραπέμπει σε πραγματικό ριζοσπαστισμό.

Στα καθ’ ημάς, τελευταίο κρούσμα είναι η ωμή λογοκρισία της δημοσιογράφου Σεμίνας Διγενή, το κατέβασμα του καναλιού της από το YouTube, με το «καρμπόν» πρόσχημα περί… «επιβλαβούς και επικίνδυνου» περιεχομένου, που «έχει σκοπό να υποκινήσει τη βία ή να ενθαρρύνει επικίνδυνες, παράνομες δραστηριότητες»! Αυτά σου κάνουν οι συνεντεύξεις με σπουδαίες προσωπικότητες της Τέχνης και του Πολιτισμού, οι αναφορές στην Ιστορία, σε εξορίες, χούντες και βασανιστές, στην πάλη κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών.

Πρόκειται για τον τελευταίο κρίκο στη μακρά αλυσίδα από το κατέβασμα παρεμβάσεων μελών του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, που αναπαράγονται στο «902.gr», μέχρι τον αποκλεισμό αποκαλυπτικών βίντεο για τους φασίστες δολοφόνους χρυσαυγίτες. Και από το κατέβασμα τραγουδιών και σάτιρας που αναφέρονται στη φτώχεια και την εκμετάλλευση μέχρι τον αποκλεισμό της κόκκινης σημαίας με το σφυροδρέπανο στην καρδιά του Ράιχσταγκ.

«Ολα τα σφάζει, όλα τα μαχαιρώνει» η λογοκρισία, η φίμωση στον «θαυμαστό νέο κόσμο» των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης. Δεν αποτελούν βέβαια «κεραυνό εν αιθρία». Αντίθετα, τροφοδοτούνται από μια σειρά Οδηγίες της ΕΕ που έχουν ενσωματώσει στο ελληνικό Δίκαιο όλες διαχρονικά οι κυβερνήσεις και διαμορφώνουν ένα ασφυκτικό πλαίσιο παρακολούθησης και καταστολής κάθε διαφορετικής φωνής. Επιβάλλουν επί της ουσίας έναν πολιτικό και διαδικτυακό «τρομονόμο», που εμπλουτίζεται και στη χώρα μας από κυβέρνηση σε κυβέρνηση.

Πιο πρόσφατος κρίκος αυτής της αντιδραστικής αλυσίδας είναι ο περιβόητος «νόμος Λιβάνιου», με βάση τον οποίο «με την απόφαση του υπουργού (…) δύναται να αποκλείεται, με ειδική αιτιολόγηση, ειδικής στόχευσης περιεχόμενο των προς χορήγηση αδειών μη ενημερωτικού περιεχομένου, ιδίως για λόγους προστασίας της εθνικής ασφάλειας, διαφύλαξης της δημόσιας τάξης και προστασίας της δημόσιας υγείας». Να απαγορεύεται δηλαδή ό,τι βλάπτει τα «εθνικά» συμφέροντα, έτσι όπως τα ορίζουν κάθε φορά η αστική τάξη, οι κυβερνήσεις και τα κόμματά της.

Πλάι στο υπόλοιπο πλέγμα καταστολής, χαφιεδισμού και φακελώματος, η ΕΕ και τα κράτη – μέλη διαμορφώνουν όλα αυτά τα χρόνια και κάθε είδους «αυτόματους» μηχανισμούς λογοκρισίας, όπως ο ENISA (μηχανισμός «για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών») με έδρα την Ελλάδα και η ειδική μονάδα παρακολούθησης του διαδικτύου (EUIRU) στο πλαίσιο της Europol, για την επισήμανση «τρομοκρατικού περιεχομένου».

Μάλιστα, τον Δεκέμβρη του 2018 το Ευρωκοινοβούλιο κάλεσε «να επιτευχθούν η αυτόματη ανίχνευση και η συστηματική, ταχεία, διαρκής και πλήρης αφαίρεση τρομοκρατικού περιεχομένου από το διαδίκτυο», όπου «τρομοκρατικό» περιεχόμενο – σύμφωνα με τους ορισμούς της ΕΕ – θεωρείται ξεκάθαρα και η πολιτική δράση «ενάντια στο πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό σύστημα».

Δύο χρόνια μετά, τον Δεκέμβρη του 2020, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο ανακοίνωσαν τη συμφωνία τους για «εντολές αφαίρεσης τρομοκρατικού περιεχομένου ή την απενεργοποίηση της πρόσβασης σε αυτό (…) εντός μίας ώρας». Ενώ στο πλαίσιο της «ψηφιοποίησης» – βασικού πυλώνα του Ταμείου Ανάκαμψης – τα σχέδια της ΕΕ προβλέπουν την αυτοματοποίηση με αλγόριθμους και τεχνητή νοημοσύνη του ελέγχου, της σήμανσης και του «κατεβάσματος» από το διαδίκτυο των «παραβατικών» έργων ή αναρτήσεων.

Σίγουρα πάντως ο εν λόγω κατάλογος δεν περιλαμβάνει τις δεκάδες αναρτήσεις παραχάραξης της Ιστορίας, ούτε τα ευρωατλαντικά fake news που έχουν κατακλύσει το διαδίκτυο από την έναρξη του ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία. Ούτε τις αναρτήσεις των influencers του Tik Tok, που όπως αποκάλυπτε προ ημερών ο «Ριζοσπάστης» καθοδηγούνται απευθείας από πρώην ΝΑΤΟικούς αξιωματούχους. Ούτε φυσικά τους ίδιους τους επιχειρηματικούς ομίλους που ελέγχουν τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, όπως το Facebook, που ανακοίνωσαν ότι στο πλαίσιο του αμφίπλευρου πολέμου της προπαγάνδας δεν θα διαγράφουν πλέον θετικά σχόλια για το νεοναζιστικό Τάγμα Αζόφ.

Υπάρχουν άλλωστε και «σταθερές αξίες» στην υποτιθέμενη «σφαίρα της ελευθερίας και της δημοκρατίας», όπου δεν θα μπορούσε παρά να αντανακλάται ο πραγματικός κόσμος της αστικής «δημοκρατίας», δηλαδή της δικτατορίας του κεφαλαίου: Το ψέμα, η παραχάραξη της Ιστορίας, το μίσος απέναντι σε καθετί προοδευτικό. Η καταστολή και η λογοκρισία σε ό,τι πηγαίνει κόντρα στο καπιταλιστικό σύστημα, πλάι στα αμέτρητα «likes» στην εκμετάλλευση και στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο.

Αναδημοσίευση από τον «Ριζοσπάστη», Πέμπτη 26 Μάη 2022