Ι.Β. Στάλιν – Χωρίς κολχόζ δε θα διεξήγαμε με επιτυχία τον πόλεμο

Αντιγράφουμε και δημοσιεύουμε (από τον 18ο τόμο των Απάντων του Στάλιν -εκδοτικό Σαγιούζ- όπως την βρήκαμε στο βιβλίο του Κ. Τάτση “ο Σοσιαλισμός που γνώρισα”) την πολύ ενδιαφέρουσα κριτική που ασκεί ο Στάλιν στο έργο του σοβιετικού σκηνοθέτη Ντοβζένκο για το έργο του “η Ουκρανία στη φωτιά”. Η κριτική αυτή γίνεται το Γενάρη του 44′, δηλαδή ενόσω ο πόλεμος ενάντια στους ναζί βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Ο Στάλιν αναφέρεται στη σημασία που είχε η κολεκτιβοποίηση και η εξάλειψη των κουλάκων ως τάξη στην ύπαιθρο, καθώς και στον καταλυτικό ρόλο που παίζει για την επικράτηση του Κόκκινου Σρατού στον πόλεμο. Ο Στάλιν εξηγεί πως χωρίς τα κολχόζ, οι πόλεις θα βρίσκονταν στο έλεος του κουλάκου και της κερδοσκοπίας του, πως το σοβιετικό κράτος δε θα μπορούσε να διεξάγει ίσως με επιτυχία τον πόλεμο, που είναι πόλεμος ταξικός γιατί οι αρπακτικοί ιμπεριαλιστές έπεσαν πάνω στην ΕΣΣΔ και το σοσιαλιστικό κράτος για να το καθυποτάξουν.

Ακολουθεί το κείμενο του λόγου του Στάλιν στην ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΣΕ και μια ενδιαφέρουσα υποσημείωση στο τέλος.

Ο σύντροφος Ντοβζένκο γύρισε ένα κινηματογραφικό σκηνοθετικό έργο με την ονομασία “Η Ουκρανία στη φωτιά”. Σ’ αυτό το κινηματογραφικό έργο, θέλοντας ήπια να εκφραστώ, αναθεωρείται ο λενινισμός, αναθεωρείται η πολιτική του Κόμματός μας στα βασικά, ριζικά ζητήματα. Το κινηματογραφικό διήγημα του Ντοβζένκο περιέχει χοντρά λάθη αντιλενινιστικού χαρακτήρα και αυτό είναι ξεκάθαρη επίθεση εναντίον της πολιτικής του Κόμματος. Δεν είναι τυχαίο το ότι ο Ντοβζένκο αναθεωρεί την πολιτική και κριτικάρει το έργο του Κόμματος που αφορά την εξόντωση των ταξικών εχθρών του σοβιετικού λαού. Ενώ, όπως είναι γνωστό, αυτό το έργο εκτελέστηκε από το Κόμμα στο πνεύμα του λενινισμού, σε απόλυτη αντιστοιχία με την αθάνατη διδασκαλία του Λένιν.

Και έτσι ο Ντοβζένκο εδώ παρεμβαίνει ενάντια στην ταξική πάλη. Αυτός προσπαθεί να δυσφημήσει (συκοφαντήσει) την πολιτική και όλη την πρακτική δράση του Κόμματος για την εξάλειψη των κουλάκων ως τάξη. Ο συγγραφέας επιτρέπει στον εαυτό το να εμπαίζει τα ιερά για κάθε κομμουνιστή και για κάθε πραγματικό Σοβιετικό άνθρωπο, τις έννοιες όπως η ταξική πάλη ενάντια στους εκμεταλλευτές και η καθαρή γραμμή του Κόμματος.

Του Ντοβζένκο δεν του πέρασε από το νου η απλή και προφανής για όλους τους Σοβιετικούς ανθρώπους αλήθεια ότι χωρίς την εξάλειψη των εκμεταλλευτριών τάξεων στη χώρα μας, ο δικός μας λαός, ο δικός μας στρατός, το δικό μας κράτος, δε θα ήταν τόσο ισχυροποιημένο με μαχητική ικανότητα και ενότητα, όπως αποδείχτηκαν αυτά σ’ αυτόν το σκληρό πόλεμο εναντίον των Γερμανών ιμπεριαλιστών. Ο Ντοβζένκο δεν καταλαβαίνει ότι ο τωρινός Παγκόσμιος Πόλεμος είναι επίσης πόλεμος ταξικός, διότι οι πιο ληστρικοί και αρπακτικοί ιμπεριαλιστές επιτέθηκαν στη δική μας σοσιαλιστική χώρα με στόχο την υποδούλωσή της και την καταστροφή του σοβιετικού συστήματος, φέρνοντας τη σκλαβιά και την εξόντωση του λαού μας.

Και μόνο αυτό κι όχι οποιοδήποτε άλλο περιστατικό έφερε τα υπολείμματα της τσακισμένης εκμεταλλεύτριας τάξης, τους εχθρούς των εργατών και αγροτών, στο ίδιο στρατόπεδο με τους απάνθρωπους Γερμανούς κατακτητές. Στον Ντοβζένκο πρέπει να είναι γνωστά τα όσα έκαναν οι “πετλιούροι” και άλλοι Ουκρανοί εθνικιστές στο πλευρό των κατακτητών εναντίον του ουκρανικού και όλου του σοβιετικού λαού. Αυτοί οι παλιάνθρωποι προδότες της πατρίδας, προδότες του σοβιετικού λαού, δεν υστερούν από τους χιτλερικούς, σκοτώνοντας δικά μας παιδιά, γυναίκες, γέροντες, λεηλατώντας τις δικές μας πόλεις και χωριά. Αυτοί ολοκληρωτικά πέρασαν στο πλευρό των Γερμανών κακούργων, έγιναν δήμιοι του ουκρανικού λαού και δραστήρια παλεύουν ενάντια στη σοβιετική εξουσία, ενάντια στο δικό μας Κόκκινο Στρατό.

Και όμως, το σοβιετικό κράτος δε βρέθηκε καθόλου απροετοίμαστο και άοπλο μπροστά στην απρόσμενη και ύπουλη επίθεση της χιτλερικής Γερμανίας.

Στο κινηματογραφικό του έργο κάνει κριτική στην πολιτική του Κόμματος στον τομέα της οικοδόμησης των κολχόζ. Παρουσιάζοντας το έργο έτσι, ότι δήθεν η οικοδόμηση των κολχόζ εξάλειψε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια από τους πολίτες και το αίσθημα εθνικής περηφάνιας, μείωσε τη δύναμη και τη σταθερότητα του σοβιετικού λαού.

Εδώ ο Ντοβζένκο απορρίπτει αυτήν την απλή και προφανή αλήθεια, ότι το σύστημα των κολχόζ δυνάμωσε το σοβιετικό κράτος και οικονομικά και στον ηθικοπολιτικό τομέα. Χωρίς τα κολχόζ ίσως εμείς δε θα μπορούσαμε με επιτυχία να διεξάγουμε τον πόλεμο. Αν υποθέσουμε ότι στο χωριό παρέμεινε ο κουλάκος, ενώ τα κολχόζ απουσίαζαν, γίνεται κατανοητό στον καθένα ότι ψωμί και αγροτικά εφόδια για τη βιομηχανία σε σημαντικό βαθμό θα βρίσκονταν στον κουλάκο. Αυτός θα απαιτούσε ίσως από εμάς διάφορες κερδοσκοπικές τιμές στα προϊόντα και στα εφόδια και ίσως να άφηνε το στρατό και τα εργατικά κέντρα χωρίς ψωμί, χωρίς τρόφιμα. Ο κουλάκος θα προσπαθούσε να πνίξει το λαό με την πείνα και θα χτυπούσε τη σοβιετική εξουσία πισώπλατα. Και αν αυτό δεν έγινε, οφείλεται μόνο στο ότι τους κουλάκους, για τους οποίους όπως φαίνεται ο Ντοβζένκο τρέφει μεγάλη εκτίμηση, εμείς τους εξαλείψαμε σαν τάξη και με επιτυχία οικοδομήσαμε τα κολχόζ.

Ενδιαφέρον έχει κι η υποσημείωση του συγγραφέα, Κ. Τάτση, που παραθέτει στο βιβλίο του τον παραπάνω λόγο και δείχνει τα αποτελέσματα αυτής της κριτικής -σε αντίθεση με το κλασικό στερεότυπο της Δύσης που αντιλαμβάνεται αυτήν τη διαδικασία ως λογοκρισία.

Η κριτική του κόμματος στην Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΣΕ έγινε δεκτή από το συγγραφέα, συνεχίζοντας το έργο του με νέα πετυχημένα έργα, με πολλά βραβεία και διακρίσεις.