Συμβαίνουν και στη… Σκανδιναβία

Με νίκη των πιλότων, αφού εκπληρώθηκαν τα κύρια αιτήματά τους, έληξε τα μεσάνυχτα της Δευτέρας 18 Ιούλη η απεργία στις Σκανδιναβικές Αερογραμμές (SAS), μετά από δύο βδομάδες.

To δανέζικο και το σουηδικό κράτος κατέχουν από 21,8% των μετοχών της εταιρείας.

Ο λόγος για τον οποίο κηρύχτηκε η απεργία είναι η πολιτική των ραγδαίων περικοπών από πλευράς SAS, η μη τήρηση των υποσχέσεων από τη μεριά της εργοδοσίας, οι μαζικές απολύσεις, η άρνηση επαναπροσλήψεων των απολυμένων πιλότων κατά τη διάρκεια της πανδημίας και η εντατικοποίηση της εργασίας.

Γενικότερα η συνεχής και ύπουλη προσπάθεια από μεριάς της εργοδοσίας να απαλλαχθεί από τις εναπομείνασες συμβάσεις με συγκροτημένα εργασιακά δικαιώματα όχι μόνο των πιλότων αλλά και γενικότερα του προσωπικού και να μειώσει στο ελάχιστο το εργατικό κόστος, για να μπορεί να ανταγωνίζεται τις εταιρείες χαμηλού κόστους, που με κυβερνητικές άδειες ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια και απασχολούν προσωπικό με άθλιες συνθήκες, ελαστικά ωράρια, κατώτατο μισθό και χωρίς συλλογικές συμβάσεις.

Στην περίοδο της πανδημίας η SAS, για να αντιμετωπίσει τη δύσκολη οικονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει από τις επιλογές της διοίκησης και όχι των εργαζομένων, απέλυσε το 50% των πιλότων, με την υπόσχεση να τους επαναπροσλάβει όταν επανέλθει η κανονικότητα στις πτήσεις. Παράλληλα επιβλήθηκε στους πιλότους μείωση μέχρι 25% του μισθού τους.

Και να υπενθυμίσουμε ότι και τον περασμένο Μάρτη είχαν κατέβει σε απεργία οι 400 φορτωτές στο αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης, με αιτήματα καλύτερες συνθήκες εργασίας και μισθολογικές αυξήσεις.

Μετά τον περασμένο Φλεβάρη, που η κυβέρνηση της Δανίας αποχαρακτήρισε τον COVID-19 πανδημία και ήρε όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα που σχετίζονταν με αυτόν, άρχισαν να πυκνώνουν και πάλι οι πτήσεις και να ταξιδεύουν όλο και περισσότεροι επιβάτες.

Η SAS όμως όχι μόνο δεν προσέλαβε τους απολυμένους πιλότους, αλλά σύστησε και δύο θυγατρικές εταιρείες, την «SAS Connect» με έδρα την Ιρλανδία και την «SAS Link» με έδρα το Οσλο, οι οποίες άρχισαν να προσλαμβάνουν προσωπικό και πιλότους από άλλες χώρες μέσω γραφείων ενοικιάσεως προσωπικού με πολύ κατώτερους μισθούς και δικαιώματα.

Ετσι η κατάσταση με τις διαπραγματεύσεις έφτασε στο απροχώρητο και η εργοδοσία όχι μόνο δεν ήθελε να δεχτεί κάποιο αίτημα βασισμένο σε παλιότερες συμφωνίες και υποσχέσεις, αλλά απαιτούσε παραπέρα περικοπές σε μισθούς και δικαιώματα.

Στη δεύτερη βδομάδα κατέβηκαν σε απεργία και οι τεχνικοί της εταιρείας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους πιλότους και δυσκόλεψαν ακόμα περισσότερο τη διεξαγωγή πτήσεων.

Οι πιλότοι με μαζικές συνελεύσεις και ομόφωνη απόφαση κήρυξαν απεργία, μέσα στο φουλ της σεζόν, αφού οι καλοκαιρινές διακοπές αρχίζουν από 1η Ιούλη.

Κυβέρνηση, εργοδοσία και τα παπαγαλάκια τους προσπάθησαν να εγείρουν τον κοινωνικό αυτοματισμό, καθώς ακύρωναν την πτήση μόνο αφού δόλια υποχρέωναν τους επιβάτες να μεταβούν πρώτα στο αεροδρόμιο και να ταλαιπωρηθούν, παρότι η απεργία των εργαζομένων ήταν γνωστή και έγκαιρα ανακοινωμένη. Η επιχείρησή τους αυτή ωστόσο έπεσε στο κενό.

Ο κόσμος, παρά τα προβλήματα που αντιμετώπισε εξαιτίας της εργοδοσίας, έδειξε κατανόηση για τους πιλότους. Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι στο διάστημα των δύο βδομάδων η SAS είχε οικονομικές ζημιές που ξεπέρασαν το 1 δισ. κορόνες, πολύ περισσότερα δηλαδή από τα χρήματα που ζητούσαν οι πιλότοι. Μπροστά στην αποφασιστικότητα των πιλότων μετά τις δύο βδομάδες, η διοίκηση υποχώρησε και υποσχέθηκε νέα συλλογική σύμβαση που θα καλύπτει τις απαιτήσεις τους.

Πρόκειται για μια σημαντική νίκη των εργαζομένων, πλήγμα στον σχεδιασμό ΕΕ, κυβέρνησης και ομίλων για γενίκευση της ελαστικής εργασίας με ατομικές συμβάσεις και άθλιους μισθούς.

Γιατί απέδειξε ότι όταν οι εργαζόμενοι είναι ενωμένοι και αποφασισμένοι νικούν. Εγινε σε μια στιγμή που υπάρχει γενικότερος αναβρασμός σε όλα τα αεροδρόμια για τις άθλιες συνθήκες των εργαζομένων στον κλάδο. Παράλληλα η συγκεκριμένη απεργία ήταν ένα χαστούκι στον σοσιαλδημοκρατικό εργοδοτικό συνδικαλισμό και το δανέζικο μοντέλο που προβάλλουν ως δήθεν διέξοδο τους κοινωνικούς διαλόγους για να διαπραγματεύονται αποκλειστικά το πόσα θα χάσουν οι εργαζόμενοι. Εχουν ευθύνες οι εργατοπατέρες για την κατάσταση που έχει παγιωθεί, αφού για χρόνια «δηλητηριάζουν» με τη λογική του μικρότερου κακού και πάντα με κριτήριο να αυγαταίνουν τα κέρδη των ομίλων.

Πριν δύο βδομάδες, είχαμε άλλη μια μεγάλη νίκη των οικοδόμων στο μεγαλύτερο εργοτάξιο της χώρας, όπου 300 μετανάστες από Πολωνία και Λιθουανία κατέβηκαν σε απεργία διεκδικώντας το αυτονόητο: Να αμείβονται όπως και οι συνάδελφοί τους Δανοί οικοδόμοι. Σε ένδειξη αλληλεγγύης απέργησαν και οι 500 Δανοί που δουλεύουν στο ίδιο μέρος.

Μπροστά στην αποφασιστικότητα των απεργών και κάτω από το τεράστιο κύμα αλληλεγγύης, που μέσα σε δύο μέρες συγκέντρωσε 200.000 κορόνες Δανίας για να καλυφθεί το πρόστιμο, η εργοδοσία αναγκάστηκε να αποδεχθεί τα βασικά αιτήματα των απεργών.

Εκτιμώντας τις παραπάνω νίκες μπορεί να βγουν σημαντικά συμπεράσματα για το δυνάμωμα της ταξικής πάλης και στη , που το εργατικό κίνημα για δεκαετίες ποδηγετείται από τον σοσιαλδημοκρατικό εργοδοτικό συνδικαλισμό που πάει κόντρα στις απεργίες και καίγεται για να ικανοποιήσει τα αιτήματα της εργοδοσίας, με στόχο τη χειραγώγηση των εργαζομένων.

Η απεργία και ο ταξικός προσανατολισμός της, ο συντονισμός και η αλληλεγγύη των εργαζομένων του κλάδου και συνολικά της εργατικής τάξης φέρνει αποτελέσματα και ανοίγει ελπιδοφόρους δρόμους.