«Για ένα κόσμο που θα ανέβαζε τον άνθρωπο στο ύψος του προορισμού του…» – Έφυγε από τη ζωή η Κατίνα Λατίφη – Τέντα
Έφυγε σήμερα, από τη ζωή πλήρης ημερών η Κατίνα Τέντα – Λατίφη, συγγραφέας, αντιστασιακή, μαχήτρια του ΕΛΑΣ και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.
«Αλήθεια, πώς θα φτάσει στο σήμερα το μεγαλείο αυτών των ανθρώπων; Πώς θα μάθουν οι γενιές που ’ρχονται ότι υπήρξαν τέτοιοι άνθρωποι, που – ανεξάρτητα απ’ τη ροή της ιστορίας – βάδισαν στη ζωή τους με όραμα για ένα κόσμο που θα ανέβαζε τον άνθρωπο στο ύψος του προορισμού του; Να ζήσει με δικαιοσύνη, με αδελφοσύνη, με ανθρωπιά μέσα σε μια πανανθρώπινη ειρήνη; Και αφιέρωσαν τη ζωή τους στο όραμα αυτό; Αλήθεια πώς;»
Κατίνα Λατίφη («Τα απόπαιδα», εκδ. Εξάντας)
***
Έφυγε σήμερα, από τη ζωή πλήρης ημερών η Κατίνα Τέντα – Λατίφη, συγγραφέας, αντιστασιακή, μαχήτρια του ΕΛΑΣ και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Γεννήθηκε στον Αλμυρό Βόλου το 1927. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, σε ηλικία 16 ετών εντάχθηκε στην ΕΠΟΝ και μετά στον Εφεδρικό ΕΛΑΣ ως καπετάνισσα λόχου γυναικών, ενώ στη συνέχεια έγινε μέλος του ΚΚΕ.
Μετά τη Βάρκιζα, όπως και άλλοι αγωνιστές διώχθηκε, χτυπήθηκε από την περιβόητη συμμορία των Σούρληδων στη Θεσσαλία, φυλακίστηκε και εξορίστηκε στην Ικαρία. Μετά την αποφυλάκισή της έζησε σε σκληρή παρανομία ως καταδιωκόμενη ξέφυγε απο τους διώκτες της και εντάχθηκε στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, στην αρχή στον Ορθρυ στη συνέχεια στα Αγραφα και μετέπειτα ως υπεύθυνη γυναικών της Υγειονομικής Υπηρεσίας στο Βίτσι, ενώ συμμετείχε και σε μάχες. Εγινε υπεύθυνη γυναικών σε επίπεδο τάγματος και στη συνέχεια Ταξιαρχίας και ονομάστηκε Υπολοχαγός Πολιτικός Επίτροπος.
Με την υποχώρηση του ΔΣΕ στις Λαϊκές Δημοκρατίες η Κατίνα Τέντα επελέγη μαζί με άλλους αγωνιστές να παρακολουθήσει σχολή για τη δουλειά στην Ελλάδα, ενώ το ΚΚΕ ήταν εκτός νόμου και συνεχίζονταν οι διώξεις, τα βασανιστήρια και οι εκτελέσεις κομμουνιστών. Μετά την εκτέλεση του Ν. Μπελογιάννη, η σχολή στην Μπριάζα της Ρουμανίας μετονομάστηκε σε Σχολή Νίκου Μπελογιάννη και η Κατίνα Τέντα στάλθηκε μαζί με άλλους αγωνιστές στην Ελλάδα, όπου δούλεψε στην παρανομία από το καλοκαίρι του 1952 μέχρι το καλοκαίρι του 1954.
Αρχική αποστολή της ήταν να βρει ασφαλή σπίτια για τα στελέχη που θα έρχονταν. Ομως μετά από κάποιες συγκυρίες, όταν χτυπήθηκε το παράνομο τυπογραφείο του Κόμματος στον Κολωνό και πιάστηκε ο Γ. Γεωργίου, υπεύθυνος του τυπογραφείου, η Κατίνα μπήκε στη δουλειά του παράνομου Τύπου.
Με την επιστροφή της στη Ρουμανία, στο πανεπιστήμιο γνώρισε τον αγωνιστή Κώστα Λατίφη, οικονομολόγο, με τον οποίο παντρεύτηκαν, μετεγκαταστάθηκαν στο Παρίσι και απέκτησαν μία κόρη. Η ίδια σπούδασε Οικονομικά με ειδίκευση στο εξωτερικό εμπόριο. Επέστρεψε στην Ελλάδα τον Αύγουστο του 1974, μετά την πτώση της χούντας, και εργάστηκε ως διευθύντρια εξαγωγών σε διάφορες εταιρείες, κυρίως σε αμπελοοινικούς συνεταιρισμούς.
Η Κατίνα Τέντα – Λατίφη συνεργάστηκε τα τελευταία χρόνια με τον Ριζοσπάστη, όπου δημοσιεύτηκαν γραπτά της για τον παράνομο Τύπο, με τίτλο «Η ιστορία της έκδοσης ενός φύλλου του “Ριζοσπάστη”», σε δύο μέρη, στις 26/2/2022 και 5/3/2022. Επίσης έδωσε συνέντευξη για τη δράση της και χάρισε στην εφημερίδα μας το διήγημά της «Οπη η Μπουμπουλινίτσα», για την γυναίκα του θρυλικού υποστράτηγου του ΔΣΕ Νίκου Θεοχαρόπουλου (Σκοτίδα), το οποίο δημοσιεύτηκε σε δύο μέρη, στις 23/4/2022 και 29/4/2022. Ακόμα, έγραψε τη βιογραφία του κομμουνιστή γιατρού Πέτρου Κόκκαλη.
Η προσφορά στον αγώνα ήταν στον υπέρτατο βαθμό
Στη συνέντευξή της στον «Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου» 28-29/5/2022 αναφερόμενη στην δουλειά με τον παράνομο Τύπο, ανέφερε: «Αναρωτιέμαι πώς μπόρεσα να κουβαλήσω, εγώ η μικρή, 48 κιλά που ήμουνα τότε, 80 οκάδες στην πλάτη σε απόσταση 4 – 5 χιλιόμετρα μέσα από χωράφια και να την πάω στο σπίτι στην Κασσιανή (σπίτι στο Πολύδροσο όπου εκδόθηκε το φύλλο). Πώς τα κατάφερα, δεν ξέρω. Τώρα που το σκέφτομαι, παίρναμε δύναμη από τις εμπειρίες. Θυμάμαι μια συναγωνίστρια στον ΔΣΕ από τη Ρούμελη – το γράφω και στα “Απόπαιδα” – που χτυπήθηκε στο κεφάλι και είχε βγει το μυαλό της σαν φελλός, στον Αη-Λιά της Φούρκας στον Γράμμο, όπου έγινε η κόλαση της κόλασης, αστραπές, βροχές, κανόνια όλων των ειδών, ορειβατικά, πεδινά κ.λπ., και ακούω τη νύχτα “ποιος είναι κοντά; Κατίνα, γρήγορα μαζέψτε τη να την πάτε στο Ταμπούρι”, όπου ήταν ο σταθμός επίδεσης, και την παίρνουμε τέσσερις, και εκείνη με το μυαλό έξω τραγουδάει “απόψε θα πλαγιάσουμε σε μαλακό χορτάρι…” και “εμπρός αδελφούλες μου…”. Αυτό δεν μπορεί να εξηγηθεί βιολογικά, επιστημονικά. Γι’ αυτό λέω, η πίστη, η προσφορά ήταν στο υπέρ. Πώς εγώ, ένα μοναχοπαίδι, ορφανό από πατέρα, που με υπεραγαπούσε, να μη σκεφτώ κανέναν κίνδυνο. Αυτή ήταν η εποχή, και δεν είναι η μόνη, ηρωική. Οι χειρότερες στιγμές στον Γράμμο και στο Βίτσι ήταν στη Φούρκα, ήταν σε μια πλαγιά με τους τραυματίες όταν έσπασε το μέτωπο, όπου περνούσες και έβλεπες κομμένα πόδια, χέρια, να φωνάζουν οι τραυματίες “λίγο νερό” και επίσης στο Μπέλλες, που πέσαμε σε ενέδρα του στρατού και με σκυλιά και συρθήκαμε μέσα στη λάσπη σε μια φοβερή κακοκαιρία, πάνω σε αγκάθια και πέτρες και έπρεπε να κρυφτούμε την άλλη μέρα στον ήλιο μέσα στη λάσπη. Εκεί ήταν νεκρή ζώνη, δεν είχε αλτ, είχε μπαμ και κάτω. Επίσης, θυμάμαι το ναρκοπέδιο όταν φτάσαμε νύχτα στα σύνορα και το σύρμα από τις νάρκες ήταν στους 10 πόντους. Αυτά περάσαμε. Τι πέρασε αυτός ο λαός! Τι πέρασαν οι άλλοι στη Μακρόνησο! Αυτά δεν ξεχνιούνται. Τα βασανιστήρια, οι Σούρληδες, οι κακουχίες, οι παρακρατικοί. Παρότι άλλαξαν τα χρόνια, το μίσος για αυτούς τους βασανιστές δεν σβήνει. Εγώ στα 22 μου τα πέρασα όλα αυτά, κοιμήθηκα σε νεκροκρέβατο, σε νεκροταφείο, με πήγαν φυλακή, εξορία, στη Γαύδο, στην Ικαρία, δραπέτευσα δύο φορές, βγήκα στο αντάρτικο, στην παρανομία. Τα έκανα γιατί πίστεψα στον αγώνα. Οταν με ρώτησαν από ένα ραδιόφωνο στον Βόλο, γιατί γράφω για αυτόν τον αγώνα, ποιο είναι το έναυσμά μου, τους είπα: “Δεν έχω έναυσμα. Ούτε με ενδιαφέρει το όνομά μου, τα βιβλία, σκέφτομαι τους χιλιάδες συναγωνιστές μου. Είναι σαν να μου λένε: Κατίνα επέζησες; Γράψε αυτά που δεν μπορούμε εμείς γιατί είμαστε στο χώμα. Αυτήν την παραγγελία έχω”».
Στο βιβλίο της «Τα Απόπαιδα» αναφέρεται αναλυτικά στις μνήμες της καθ’ όλη την περίοδο συμμετοχής της στους λαϊκούς αγώνες.
Ο «Ριζοσπάστης» αποχαιρετά την Κατίνα Τέντα – Λατίφη και εκφράζει τα συλλυπητήρια στους οικείους της.
