Τζένη Καρέζη – Ερωτική συμφωνία

“Ερωτική συμφωνία” σκην. Κώστας Καζάκος 

(Τιμής ένεκεν για μια μεγάλη ηθοποιό που σαν σήμερα, στις 12 Ιανουαρίου 1932, ήρθε στη ζωή)

Σε έναν διάλογο, διάρκειας λίγο παραπάνω από ένα λεπτό, συμπυκνώνεται το απόσταγμα μιας τεράστιας υποκριτικής τέχνης, και ταυτόχρονα αναδύονται σε ένα οντολογικό επίπεδο οι υπαρξιακές αγωνίες και οι προσωπικοί δαίμονες που όλοι μας κουβαλάμε, δαίμονες που μετουσιώνονται σε τύψεις, σε ενοχές απότοκα μιας ανηλεούς μάχης με τα «πρέπει» και με τα εμμονικά «θέλω».

Τα εμμονικά «θέλω» που δεν προκύπτουν από ένστικτα αλλά από την αιώνια αναζήτηση μιας προσωπικής απελευθέρωσης που ψάχνει τους δικούς της τρόπους έκφρασης, τα δικά της καταφύγια. Μπορεί να είναι ο έρωτας το καταφύγιο, μπορεί να είναι η μουσική μπορεί να είναι η τέχνη σε μία άλλη έκφανσή της.

«Τί έκανες κυρά μου; Πρέπει να πας στον πατέρα σου σε ζητά… Λυπήσου μας κυρά μου» της λέει ο εξαιρετικός Λαυρέντης Διανέλλος,και όλες αυτές οι μεταθέσεις απαντώνται με έξι λέξεις υπό τους ήχους της εξαιρετικής μουσικής του Γιάννη Σπανού.

«Εμένα ποιος με λυπήθηκε; Εμένα ποιος θα με λυπηθεί;»

Και τις απαντήσεις τις ακολουθεί ένα βλέμμα στραμμένο προς τον ουρανό, που προσδίδει τη μεταφυσική διάσταση στην οποία καταφεύγουμε ή με την οποία πλαισιώνουμε ο καθένας μας τις κοσμοθεωρίες μας, όταν οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά δεν βρίσκονται σε αυτές.

Στην «ερωτική συμφωνία» που τη σκηνοθεσία την είχε κάνει ο Κώστας Καζάκος, η Τζένη Καρέζη υποδύονταν δύο ρόλους που βρίσκονταν σε αντίστιξη. Δύο αντίθετους χαρακτήρες που ο ένας συμπλήρωνε τον άλλον, εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο μία εσωτερική διαπάλη που μόνο το «είναι» μπορεί να καταλάβει που ποτέ δεν παύει να υφίσταται και που μεγαλώνοντας μαθαίνουμε σιγά σιγά να παύουμε να ασχολούμαστε μαζί της, να καταφεύγουμε στα πλαίσια που οι άλλοι ορίζουν για εμάς και μέσα σε αυτά, σαν “άλλοι” να παρακολουθούμε αυτή τη μάχη ως θεατές που αρνούνται πεισματικά να λάβουν μέρος σε αυτή.

Η Τζένη Καρέζη δεν υποδύεται απλά σε αυτή τη σκηνή. Καταφέρνει να μας κάνει να θέσουμε οι ίδιοι το ερώτημα στους εαυτούς μας και να αναζητήσουμε την απάντηση πάλι μέσα μας θέτοντας και εμείς με τη σειρά μας το ρητορικό ερώτημα:

«Και γιατί θα πρέπει επιτέλους κάποιος να μας λυπηθεί;»

Και καταλήγουμε σε αυτό το ερώτημα γιατί δεν την συμπονούμε απλώς, αλλά την κατανοούμε και έτσι για μια στιγμή βγαίνουμε έξω από όλα τα επιβαλλόμενα «πρέπει» και αποδεσμευόμαστε από όλα τα στερεότυπα και ό,τι μας επιβάλλεται έξωθεν και ξεχνάμε ό,τι μας έμαθαν στην ηθική μας διαπαιδαγώγηση και για μια στιγμή νιώθουμε ελεύθεροι.

Όλα αυτά μέσα σε ένα λεπτό. Δεν ήταν μόνο το ταλέντο. Ήταν και ο Άνθρωπος.

Τζένη Καρέζη. Σαν σήμερα το 1932 ήρθε στη ζωή.