Η δύναμή μας βρίσκεται στην ενότητα και στα μεγάλα μας όχι!

Για χρόνια, πολλά χρόνια, τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών καλλιεργούν τη στείρα γνωσιοκεντρική μάθηση κρατώντας έξω την απόκτηση των δεξιοτήτων εκείνων που θα καταστήσουν τους μαθητές άτομα που θα διαθέτουν την κριτική σκέψη με την οποία θα αμφισβητούν και θα εναντιώνονται σε κάθε τι που παραβιάζει τα ατομικά και δημοκρατικά τους δικαιώματα. Δικαιώματα που με αγώνες έχουν κατακτηθεί και που παραβιάζονται διαρκώς και που οι ίδιοι οι μαθητές μπορεί λόγω του νεαρού της ηλικίας τους να μην αντιλαμβάνονται , αντιλαμβάνονται όμως τις συνέπειες της παραβίασης αυτών των δικαιωμάτων μέσα στις οικογένειές τους, μέσα στα σχολεία, μέσα στις κατάμεστες αίθουσες των 25 ατόμων. 

Για χρόνια ολόκληρα μέσα στα σχολεία παραβιάζονται τα δικαιώματα των ίδιων των μαθητών, όταν από τα αναγνωστικά τους λείπει η λογοτεχνία , όταν από το αναλυτικό τους πρόγραμμα λείπει η τέχνη, όταν καλλιεργείται ο ανταγωνισμός και η βαθμοθηρία , όταν όλα γίνονται για να πιάσει το παιδί μια καλή σχολή και μετά να κάνει ένα καλό μεταπτυχιακό και μετά ένα καλό διδακτορικό και μετά ένα καλό μεταδιδακτορικό. 

Για χρόνια ολόκληρα, τα παιδιά μέσα στα σχολεία δέχονται τη βία του συστήματος που δεν τα “κοιτάζει” που δεν αφουγκράζεται τις πραγματικές ανάγκες μάθησης, αυτές που αν ικανοποιούνταν θα τους έδιναν τη δυνατότητα της σωστής έκφρασης. Της έκφρασης εκείνης που θα περνούσε μέσα από τις ιδιαιτερότητες του κάθε μαθητή και θα αξιοποιούσε στο έπακρο τις κλίσεις και τα κρυφά ταλέντα που όλα τα παιδιά διαθέτουν, και αυτό το τελευταίο εμείς οι εκπαιδευτικοί το γνωρίζουμε πολύ καλά γιατί το ζούμε και το βλέπουμε καθημερινά. 

Για χρόνια ολόκληρα οι ανάγκες αυτές παραμελούνται με αποτέλεσμα να παρατηρούμε όλο και πιο συχνά μία ανορθολογική εκτόνωση αυτών των αναγκών, να παρατηρούμε εκρήξεις και βίαια ξεσπάσματα από τους μαθητές μας, να παρατηρούμε εναντιωματικές συμπεριφορές, κραυγές απόγνωσης που στην πραγματικότητα ζητούν βοήθεια και μας καλούν να βρούμε τους τρόπους εκείνους που θα τα βοηθήσουν να ικανοποιήσουν με έναν δικό τους δημιουργικό τρόπο, όλα όσα ένα παιδί θέλει. Που θέλει να μάθει- γιατί είναι πολύ περίεργο- ανακαλύπτοντας, που θέλει να διερευνήσει, που θέλει να νιώσει ότι είναι ισότιμο μέλος της ομάδας του, που θέλει να νιώθει ότι βαραίνει η γνώμη του και η άποψή του, που θέλει να νιώθει ότι αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι μιας μαθησιακής διαδικασίας που χωρίς αυτό χωρίς τη μοναδικότητά του, αυτή η μαθησιακή διαδικασία δεν μπορεί να προχωρήσει. 

Εμείς λοιπόν οι εκπαιδευτικοί της βάσης, οι εκπαιδευτικοί που δεν έχουμε λείψει ποτέ από την τάξη, που τα βλέπουμε όλα αυτά και προσπαθούμε με κάθε τρόπο να τα αναδείξουμε στοχεύοντας στη ρίζα των προβλημάτων που υπάρχουν στα σχολεία, δημόσια και ιδιωτικά (δεν εξαιρούνται τα ιδιωτικά από τα προβλήματα, απλά εκεί το χρήμα τα συγκαλύπτει) καλούμαστε να αξιολογηθούμε για τον αν παρέχουμε σωστά τις υπηρεσίες μας σε ένα λάθος από τη ρίζα του σύστημα. Και ποιος θα κριθεί σωστός εκπαιδευτικός; Αυτός που υπηρετεί σωστά αυτό το σύστημα; 

Το θέμα της αξιολόγησης είναι ένα βαθύτατο πολιτικό θέμα που έχει να κάνει με την πολιτική κατεύθυνση που θέλουμε να δώσουμε στην παιδεία. Τι επιθυμούμε; Δυστυχισμένα ρομποτάκια που θα κρύβουν τη δυστυχία τους στα γρανάζια μιας κοινωνίας όπου οι σχέσεις θα καθορίζονται από την παντοδυναμία του χρήματος; Και όσο πιο καλοκουρδισμένα έχουν εκπαιδευτεί να είναι τόσο πιο καλά θα την κρύβουν; Όπου η λέξη άνθρωπος και ό,τι χαρακτηρίζει εννοιολογικά τη λέξη αυτή θα έχει σβήσει από το λεξικό; Όπου από το λεξικό θα έχουν χαθεί επίσης οι λέξεις- φράσεις, ευαισθησία , καλλιέργεια, μουσική, ποίηση, τέχνη, αγάπη για μάθηση για ανακάλυψη για διεύρυνση του μυαλού και της σκέψης; 

Στην πολυαγαπημένη μου ιρανική ταινία «Δεν υπάρχει κακό» που τη θεωρώ από τις καλύτερες της τελευταίων χρόνων, προερχόμενη από μία πολύπαθη χώρα όπου οι άνθρωποι έχουν βιώσει στο πετσί τους τη μέγιστη πολιτική, κοινωνική και προσωπική καταπίεση υπάρχει μία σκηνή όπου η ηρωίδα συνομιλεί με τον ήρωα που φοβάται να πάει κόντρα στο σύστημα και υπηρετεί πιστά τα εγκλήματά του επικαλούμενος φτηνές δικαιολογίες του τύπου “αν δεν κάνω εγώ τη βρώμικη δουλειά του συστήματος θα βρεθεί κάποιος άλλος να την κάνει”. Εκεί λοιπόν, η γυναίκα του απαντά ορθά κοφτά και γενναία: “Η δύναμή μας βρίσκεται στα μεγάλα μας όχι”. Ένα από αυτά τα μεγάλα «όχι» λοιπόν, βροντοφώναξαν οι απλοί δάσκαλοι, οι καθηγητές, οι φοιτητές που οι φωνές τους ενώθηκαν με τις φωνές των ανθρώπων της τέχνης . Ενωμένοι, συλλογικά, αψηφώντας το κρύο, κλείνοντας τα σχολεία και κατεβαίνοντας στους δρόμους. Γιατί εκεί βρίσκεται η δύναμη. Στην ενότητα και στο μεγάλο «όχι» του μέλλοντος που επιφυλάσσουν στα παιδιά μας.