Ελλάδα ή αλλιώς μια σύγχρονη Μήδεια
Οι άμορφες μάζες σιδερικών είναι ακριβώς η άμορφη σκέψη μας. Αποτελεί επιτακτική ανάγκη να της δώσουμε μορφή και να ταχθούμε τη σωστή πλευρά της ιστορίας και όχι με την λάθος πλευρά της διαχρονικής συμμορίας.
Θα ξεκινήσω με μία φράση ενός πατέρα που έχασε τον γιο του: «Σκοτώνουν τα παιδιά μας»
Στην Ελλάδα του σήμερα, δηλαδή στην Ελλάδα του 2023 συγκρούονται τρένα σε δρομολόγιο που συνδέει τις δύο μεγαλύτερες πόλεις της χώρας. Μιας χώρας η οποία τείνει να ιδιωτικοποιηθεί πλήρως με βάση ένα καλά οργανωμένο σχέδιο. Το σχέδιο της ιδιωτικοποίησης, ξεκίνησε πολλά χρόνια πριν και είναι ένα σχέδιο το οποίο ξεκινάει πάντα από την εξαθλίωση των εκάστοτε κρατικών δομών ή επιχειρήσεων, τη δημιουργία τεράστιων χρεών και ελλείψεων και εν τέλει την ιδιωτικοποίησή τους.
Αυτό που έγινε στα Τέμπη ήταν ένα καλά οργανωμένο έγκλημα το οποίο έχει συγκαλυφθεί εδώ και περίπου είκοσι χρόνια. Δεν ήταν ούτε η κακιά η ώρα ούτε η καταραμένη κοιλάδα των Τεμπών. Το έγκλημα αυτό ήταν δεδομένο ότι θα συνέβαινε, το μόνο που δεν γνώριζαν ήταν η ακριβής ημερομηνία.
Σε μία χώρα που μπορούμε να ελέγξουμε ακριβώς την πορεία του ντελιβερά ή του ταξί το οποίο έχουμε καλέσει. Σε μία χώρα που το προηγούμενο έτος έγιναν εννέα χιλιάδες ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί δε διαθέτουμε ηλεκτρονικά συστήματα για να μπορούμε να ελέγχουμε την πορεία και την ακριβή τοποθεσία των τρένων.
Τη στιγμή που σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη λειτουργούν άψογα τα συστήματα ασφαλείας και ελέγχεται πολύ μεγαλύτερος αριθμός τρένων εμείς λειτουργούμε με το μπακαλοτέφτερο. Μπακαλοτέφτερο σημαίνει πρόχειρο έγγραφο. Σε αυτό το πρόχειρο έγγραφο λοιπόν, εν έτη 2023, σε μια ευρωπαϊκή χώρα στηρίζεται η κίνηση πάνω στον σιδηρόδρομο. Αυτό το πρόχειρο δηλαδή, κι ένα ανθρώπινο χέρι ορίζει στο σήμερα τις πρόχειρες ανθρώπινες ζωές μας.
Η διαδρομή της τραγωδίας
Η είδηση της τραγωδίας στα Τέμπη, μπορεί να έσκασε σαν κεραυνός εν αιθρία, τα προβλήματα ωστόσο και οι μεθοδευμένες κινήσεις που επέφεραν αυτό το αποτέλεσμα ξεκινούν περίπου από το 2000. Από τότε είχαν τοποθετηθεί συστήματα ασφαλείας τα οποία αφού έμειναν για χρόνια με τη ζελατίνα χρησιμοποιήθηκαν για ορισμένο χρονικό διάστημα και μετά εγκαταλείφθηκαν. Ακόμα και το δευτεροβάθμιο σύστημα τηλεδιοίκησης το οποίο υπήρχε στην Αθήνα καταργήθηκε στα τέλη του 2020. Με άλλα λόγια, από το 2020 και έκτοτε η κυκλοφορία των τρένων οριζόταν αποκλειστικά και μόνο από τον εκάστοτε τοπικό σταθμάρχη.
Αποθήκη της Ευρώπης
Η Ελλάδα, ανέκαθεν ήταν η αποθήκη των Ευρωπαίων, των Ευρωπαίων εκείνων που επέτρεψαν τις πωλήσεις των τρένων-νεκροταφείων, αλλά ύστερα μας παρέπεμψαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, έτσι και στον ελληνικό σιδηρόδρομο κυκλοφορούν απαρχαιωμένα τρένα. Απαρχαιωμένα τρένα σε ένα κακώς συντηρημένο δίκτυο. Τρένα τα οποία άλλες χώρες τα απέσυραν λόγω επικινδυνότητας και βλαβών, εμείς «τα αναστήσαμε», τους δώσαμε κι ένα εύηχο όνομα αποκαλώντας τα Λευκά Βέλη και τα παρουσιάσαμε ως κάτι εντελώς νέο και καινοτόμο. Τις τελευταίες μέρες, επανήρθαν στο προσκήνιο άρθρα τα οποία αναφερόταν στην αγορά των περίφημων Λευκών Βελών και τις συμβουλές των Ελβετών, οι οποίες μπορούν να συνοψιστούν εύκολα σε μία πρόταση: «Κάτω τα χέρια από αυτά τα τρένα». Σε αυτή την πρόταση περικλείεται όλη η αλήθεια για τα σημερινά υπερσύγχρονα τρένα του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου.
Το μεγάλο μας τσίρκο
Και τώρα που η επόμενη μέρα ξημέρωσε, θα ξεκινήσει η αντιπαράθεση ανάμεσα σε πολιτικά κόμματα τα οποία τόσα χρόνια εθελοτυφλούσαν και διαδοχικά το ένα έδινε στη σκυτάλη στο άλλο. Θα ξεκινήσουν πάλι να παριστάνουν τους εθνοσωτήρες ενός κράτους που διαλύουν μεθοδικά από όταν δημιουργήθηκε. Τσακωμοί, αντιπαραθέσεις και υποσχέσεις πάνω από τα κορμιά νέων ανθρώπων που δεν πρόλαβαν να ζήσουν. Πολιτικές φανφάρες τη στιγμή που οι γονείς δεν πρόλαβαν να κλάψουν ακόμα, δεν πρόλαβαν να συνειδητοποιήσουν ότι έχασαν τα παιδιά τους. Έτσι γίνεται σε αυτό το τριτοκοσμικό κράτος που ονομάζεται Ελλάδα. Τους θανάτους τους ονομάζουμε θυσίες για να δημιουργηθεί ένα καλύτερο σιδηροδρομικό δίκτυο. Τους θανάτους νέων. Τους θανάτους παιδιών. Και δεν ντρεπόμαστε να τα ακούμε. Και δεν ντρέπονται να τα λένε. Κι αυτό γιατί μας έχουν οδηγήσει σε ένα σημείο να ανεχόμαστε τη βαρβαρότητα. Να θεωρούμε ότι δε μπορούμε να αντιδράσουμε. Τείνουμε να ομαλοποιήσουμε και να μετατρέψουμε τους θανάτους σε θυσίες για να βελτιωθούν τα διάφορα υπό κατάρρευση συστήματα συμπεριλαμβανομένου και της υγείας και άλλων ώστε να μπορούν οι επόμενοι των θυσιασμένων να χαίρονται το αναφαίρετο δικαίωμα της ζωής.
Τα ΜΜΕ της ντροπής
Η ανεξάρτητη δημοσιογραφία έχει πάει περίπατο εδώ και πολλά χρόνια. Σε κάθε δυστύχημα ή στις φυσικές καταστροφές όπως π.χ. στο Μάτι και τη Μάνδρα, οι δημοσιογράφοι ανακαλύπτουν ετεροχρονισμένα τον τροχό. Σε ένα ρόλο μεταξύ δημοσιογράφου, ηθοποιού και δικαστή δε διστάζουν να εμπορευματοποιούν στο έπακρο τον ανθρώπινο πόνο στο κυνήγι της τηλεθέασης. Πριν τη τραγωδία στα Τέμπη, τότε που τα εξώδικα στοιβαζόταν σε ντουλάπια πολιτικών και υπουργικών γραφείων, τότε που η εταιρεία έστελνε εξώδικα σε εργαζομένους επειδή απεργούσαν, τότε που ο υπεύθυνος ασφαλείας παραιτήθηκε κανένα κανάλι δεν ενδιαφέρθηκε να κάνει ένα εμπεριστατωμένο ρεπορτάζ. Αυτά εξάλλου, δεν πουλάνε τόσο όσο μια μητέρα που θα φωνάζει απεγνωσμένα που είναι το παιδί μου. Δεν έχει την ίδια τηλεθέαση μια πορεία ή μια απεργιακή κινητοποίηση όσο τα λευκά κλειστά φέρετρα τα οποία ίσως να μην έχουν και τίποτα στο εσωτερικό τους. Ξαφνικά, όλα τα κανάλια ασχολήθηκαν και ανέσυραν από το χρονοντούλαπο της ιστορίας όλους τους πρώην μηχανοδηγούς, τους πρώην σταθμάρχες, τους σιδηροδρομικούς και γενικά όσους έχουν εργαστεί τα τελευταία χρόνια στον ελληνικό σιδηρόδρομο. Όλοι καταλήγουν στο ότι δε λειτουργεί τίποτα στον ελληνικό σιδηρόδρομο. Ασφάλεια ανεπαρκής, προσωπικό μειωμένο και φαγοπότι στις πλάτες των απλών πολιτών. Μάλιστα, τονίζουν χαρακτηριστικά ότι στην περίοδο που μειώθηκε το προσωπικό ικανά στελέχη οδηγήθηκαν με μετάταξη σε άλλες υπηρεσίες. Έτσι, τόσο στον ΟΣΕ όσο και στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ, μετέπειτα Hellenic Train, οι εργαζόμενοι πλέον είναι με «μπλοκάκι». Πολλοί μάλιστα από αυτούς που επέστρεψαν δεν πληρούσαν τα κριτήρια και με ταχύρρυθμες εκπαιδεύσεις βρέθηκαν σε θέσεις τεράστιας ευθύνης.
Πέραν όλων των άλλων, κι ενώ είχε κηρυχθεί τριήμερο εθνικό πένθος, οι πολιτικοί δε δίστασαν να κάνουν πασαρέλα σε όλα τα κανάλια της παραπληροφόρησης και να κατηγορούν ο ένας τον άλλον για τα όσα συνέβησαν. Το δυστύχημα είναι ότι σε αυτή τη χώρα δε λειτουργεί απολύτως τίποτα και δεν υπάρχει σεβασμός σε κανέναν. Ούτε καν στους νεκρούς ενός δυστυχήματος.
Οι ευθύνες
Η ευθύνη, είναι μια λέξη άκρως δαιμονοποιημένη στην Ελλάδα. Εξάλλου πάντα ο ένας προσπαθεί να κατηγορήσει τον άλλον και στο τέλος πληρώνει τα σπασμένα κάποιος ή κάποια που αποτελεί τον τελευταίο τροχό της αμάξης. Για το συγκεκριμένο έγκλημα, είχε παραιτηθεί ο υπεύθυνος ασφαλείας, είχαν στείλει εξώδικα οι μηχανοδηγοί, είχαν προειδοποιήσει οι σιδηροδρομικοί, η Ε.Ε. μας είχε παραπέμψει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ωστόσο εμείς «κρεμάμε στα μανταλάκια» έναν σταθμάρχη που αποτελούσε πολιτικό ρουσφέτι της σημερινής κυβέρνησης. Ευθύνη δυστυχώς για την τραγική απώλεια έχουμε όλοι. Από τους ανωτέρους ως και τους απλούς πολίτες. Αυτή είναι δυστυχώς η πραγματικότητα. Το χέρι του σταθμάρχη το οπλίσαμε εμείς. Ο σταθμάρχης βρέθηκε εκεί επειδή κάποιο στέλεχος, το οποίο κρύβεται πίσω από τον σταθμάρχη τον «φύτεψε» σε έναν τόσο δύσκολο σταθμό για την εξυπηρέτηση μικροπολιτικών συμφερόντων. Το στέλεχος αυτό, αποτελεί μέλος της κυβέρνησης, εκλεγμένο με δημοκρατικές διαδικασίες. Για να εκλεγεί, κάποιοι τον στήριξαν με την ψήφο τους, άρα εντοπίζεται κι εδώ ένα ανθρώπινο λάθος.
Για να μην ασχολούμαστε ωστόσο αποκλειστικά και μόνο με τη σημερινή κυβέρνηση, ας ανατρέξουμε λίγο στο παρελθόν και το 2011. Στο μακρινό 2011, τα ηνία της χώρας κατείχε το ΠΑΣΟΚ ή αλλιώς Κίνημα Αλλαγής όπως ονομάζεται σήμερα. Οι αλλαγές που έκανε τότε το ΠΑΣΟΚ ήταν να διασπάσει τον τότε ΟΣΕ σε επιμέρους εταιρείες και στα πλαίσια της « εξυγίανσης» να γίνουν περικοπές σε προσωπικό ή μετατάξεις, οπότε οι εργαζόμενοι μετακινήθηκαν σε υπουργεία, νοσοκομεία κ.α. Σειρά παίρνει η ΝΔ η οποία σαν στρατιώτης του κέρδους καταβάλει τεράστια προσπάθεια να πουλήσει την τότε ΤΡΑΙΝΟΣΕ έναντι 300 εκατομμυρίων. Για ορισμένους λόγους, η συμφωνία δεν επιτευχθεί, οπότε ακολουθεί ο ανατρεπτικός όπως πάντα ΣΥΡΙΖΑ και «δωρίζει» την ΤΡΑΙΝΟΣΕ η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε Hellenic Train, έναντι μόλις 45 εκατομμυρίων. Από εκεί και πέρα ξεκίνησε, όπως σε όλα τα σοβαρά ζητήματα εξάλλου, μία αντιπαράθεση μεταξύ των κομμάτων που τασσόταν όλα στην ίδια πλευρά και οι διαφορές τους ήταν οριακά ορατές. Οι αντιπαραθέσεις λάμβαναν χώρα στη Βουλή και φυσικά συνεχιζόταν στο «εξοχικό της Βουλής» δηλαδή στα ΜΜΕ. Από επίσημα χείλη ωστόσο δεν ακούστηκε ποτέ η αλήθεια. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα μετά τα μέτρα που είχαν ληφθεί και την μετατροπή της προβληματικής επιχείρησης του ΟΣΕ σε κερδοφόρα, όπως υποστήριζε ο κ. Χατζηδάκης «ο ελληνικός σιδηρόδρομος δεν θα είχε να ζηλέψει τίποτα από το σιδηρόδρομο των άλλων ευρωπαϊκών κρατών». «Πολιτική με έργα και αποτελέσματα» είναι σίγουρα μία φράση που αποτελεί καραμέλα πολλών πολιτικών διαφορετικών παρατάξεων. Η αλήθεια είναι ότι τα αποτελέσματα είναι παραπάνω από ορατά και πολύ παραπάνω από τραγικά, τα έργα αγνοούνται σε γενικότερο πλαίσιο και σε πολλούς τομείς. «Το κερασάκι στην τούρτα των τριών χρωμάτων» μπήκε από τον κ. Καραμανλή, ο οποίος μοίρασε ακόμα 50 εκατομμύρια ετησίως στη σημερινή Hellenic Train. Όλα αυτά τα χρήματα, μαζί με τα κονδύλια που χορηγήθηκαν και μαζί με χρήματα που απλού λαού έγιναν χρυσά κουτάλια σε πλουσιοπάροχα τραπέζια, υπερπολυτελείς αυθαίρετες ή όχι οικείες, πήγαν τέλος πάντων σε τσέπες ορισμένων, πολλών ή λίγων που ήταν και θα παραμείνουν γεμάτες.
Πένθος και οργή
Στην Ελλάδα, φαίνεται να αρχίζουμε να συμφιλιωνόμαστε με την ιδέα του θανάτου και του πένθους εν συνεχεία. Ελπίζω να μην ισχύει και να είναι απλά μια λανθασμένη διαπίστωση. Το τριήμερο πένθος θα έπρεπε να συνοδεύεται από σιωπή. Έτσι θα αποδίδαμε φόρο τιμής στα θύματα. Το τριήμερο πένθος κάποιοι το χρησιμοποίησαν για να στηθούν για ακόμα μία φορά λαϊκά δικαστήρια και να φτάσουμε σε σημείο να κατηγορούμε ακόμα και τον εκλιπόντα μηχανοδηγό! Χρησιμοποιήθηκε για να χυθούν δάκρια μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες. Χρησιμοποιήθηκε για να ακούσουμε κι άλλες υποσχέσεις από πολιτικούς που παρελαύναν δίπλα στα «ματωμένα» βαγόνια.
Δε σταματάει όμως εκεί η κατρακύλα. Μετά τις δημόσιες συγνώμες, τις παραιτήσεις, τις βαρύγδουπες εκφράσεις και τα θα κάνουμε και θα διερευνήσουμε ορίστηκε η τριμελής επιτροπή που θα αναζητούσε και θα έριχνε φως στα αίτια της τραγωδίας. Η πληροφορία στη σημερινή εποχή ταξιδεύει απίστευτα γρήγορα οπότε σίγουρα θα ξέρετε ότι ο κ. Ζηλιασκόπουλος την περίοδο 2010-2015 έχει διατελέσει Διευθύνων Σύμβουλος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ο κ. Προφυλλίδης έχει διατελέσει συνεργάτης του Υπουργείου μεταφορών, του Υπουργείου Δημοσίων Έργων του ΟΣΕ του Δήμου Θεσσαλονίκης. Ο πρώτος, μετά τον καταιγισμό των δημοσιευμάτων, παραιτήθηκε. Με γνώμονα τη διαχρονικότητα των προβλημάτων, δεν θα έπρεπε να τοποθετηθούν σε μία τόσο σημαντική τριμελή επιτροπή «παλιοί γνώριμοι». Η αναζήτηση των αιτιών, πρέπει να γίνει αμερόληπτα και κατά τον ίδιο τρόπο έχει χρέος να λειτουργήσει και η Ελληνική Δικαιοσύνη. Αν τα λάθη εντοπιστούν κατά τη θητεία του ανωτέρω, ορισμένου από τον κ. Γεραπετρίτη, θα καταδικάσει τις πράξεις του; Ή μήπως θα συναινέσει να καταδικαστεί και να έρθουν στην επιφάνεια λάθη τα οποία ο ίδιος είχε διαπράξει; Αναμένεται να δούμε αν και κατά πόσο θα μπορέσουν να καλύψουν και αυτό το έγκλημα. Θα μπορέσουν να κατευνάσουν την αγανάκτηση και την οργή των γονιών, των συγγενών, των οικογενειών, των απλών πολίτων; Ελπίζουμε σε αυτή τη λίστα στην οποία βρίσκονται και τα ονόματα των καμένων και των πνιγμένων να μην χρειαστεί να προστεθούν άλλα ονόματα. Είναι αναγκαίο να πούμε το «φτάνει ως εδώ» και να το εννοήσουμε για να του δώσουμε τη βαρύτητα που του αναλογεί. Μόνο εμείς θα μπορέσουν να σταματήσουμε τις θυσίες στο βωμό της ψηφοθηρίας. Σε ένα καπιταλιστικό σύστημα αλλά και στα πλαίσια της διαφθοράς και της εκμετάλλευσης, το πιο φθηνό πράγμα στον κόσμο, τείνει να γίνει η ανθρώπινη ζωή. Οι άμορφες μάζες σιδερικών είναι ακριβώς η άμορφη σκέψη μας. Αποτελεί επιτακτική ανάγκη να της δώσουμε μορφή και να ταχθούμε με τη σωστή πλευρά της ιστορίας και όχι με την λάθος πλευρά της διαχρονικής συμμορίας.
Σταματία Κύρλα