Τζότο, ο εισηγητής της προοπτικής στη ζωγραφική
Ο Τζότο ως μαθητευόμενος (σύμφωνα με το θρύλο) του επίσης σημαντικού ζωγράφου Τσιμαμπούε σχεδίασε μαι μέρα μια μύγα, η οποία ήταν τόσο ρεαλιστική, που ο δάσκαλος προσπαθούσε με κάθε τρόπο να την πιάσει. Όταν κατάλαβε πως ήταν έργο του μαθητή του, τερμάτισε την περίοδο μαθητείας του Τζότο.
Σαν σήμερα έφυγε από τη ζωή μια εμβληματική μορφή της ιταλικής ζωγραφικής, ο Τζότο ντι Μπονόνε. Προς τιμήν του δημοσιεύουμε ένα σύντομο σημείωμα για τις σπουδαιότερες καινοτομίες του έργου του καθώς και χαριτωμένους θρύλους γύρω από τη ζωή του.
Το καμπαναριό του καθεδρικού της Φλωρεντίας
Ο Τζότο (1267-1337) είναι καλλιτέχνης σύμβολο της μεσαιωνικής καλλιτεχνικής παράδοσης της Ιταλίας, χάρη σε καινοτομίες όπως η εισαγωγή της προοπτικής, η οποία έδωσε στα έργα του ρεαλισμό κι ένα δεσμό με τη φύση άγνωστο ως τότε. Ήταν ο πρώτος ζωγράφος της εποχής του που αναπαρέστησε την ανερχόμενη αστική τάξη των Ιταλικών πόλεων, ενώ είχε την τύχη να χαίρει φήμης και αναγνώρισης ήδη κατά τα τη διάρκεια της ζωής του.
Παρεκκλήσι Περούτσι
Εκτός από σπουδαίος ζωγράφος, υπήρξε επίσης σημαντικός αρχιτέκτονας, στον οποίο αποδίδεται μεταξύ άλλων των καμπαναριό του καθεδρικού ναού της Φλωρεντίας. Υπάρχουν αρκετοί θρύλοι γύρω από το ταλέντο του καλλιτέχνη: Ο πρώτος αφηγείται πως ο Τζότο, για να δείξει στον πάπα Βενέδικτο ΙΑ’ την ικανότητα του, σχεδίασε με μια μόνο κίνηση μια τέλεια περίμετρο, δίχως να χρησιμοποιήσει διαβήτη ή άλλα μέσα. Ο δεύτερος πως ο Τζότο ως μαθητευόμενος (σύμφωνα με το θρύλο) του επίσης σημαντικού ζωγράφου Τσιμαμπούε σχεδίασε μαι μέρα μια μύγα, η οποία ήταν τόσο ρεαλιστική, που ο δάσκαλος προσπαθούσε με κάθε τρόπο να την πιάσει. Όταν κατάλαβε πως ήταν έργο του μαθητή του, τερμάτισε την περίοδο μαθητείας του Τζότο.
Η προοπτική που εισήγαγε ως πρωτοπόρος ο Τζότο στους πίνακες του ονομάζεται προοπτική “ψαροκόκκαλου”, γιατί οι νοητές γραμμές που σχηματίζει δεν συμπίπτουν σε κανένα σημείο, αλλά σε πολλά και διαφορετικά κατά μήκος ενός νοητού άξονα. Η χρήση προοπτικής επέτρεψε στα έργα του Τζότο να υπερβούν τη δισδιάστατη βυζαντινή τέχνη, η οποία ως τότε ασκούσε ηγεμονική επίδραση στην ιταλική τέχνη, και παράλληλα έδωσε μια πιο φυσιοκρατική διάσταση στις εικονιζόμενες μορφές.
Μαεστά του Ονισάντι, μουσείο Ουφίτσι, Φλωρεντία
Μεταξύ των αριστουργημάτων του συγκαταλέγονται η Σταύρωση στη Σάντα Μαρία Νοβέλα της Φλωρεντίας και ο κύκλος νωπογραφιών στο Παρεκκλήσι των Σκροβένι στην Πάδουα, όπου απεικονίζεται επίσης το πρώτο φιλί στην ιστορία της ιταλικής τέχνης: Είναι το φιλί ανάμεσα στον Ιωακείμ και την Άννα, των γονέων της Παναγίας που απεικονίζονται σε σκηνή συνάντησης. Υπάρχουν και άλλα περίφημα έργα του, όπως ο “Κύκλος ιστοριών του Αγίου Φραγκίσκου” στη βασιλική της Ασσίζης, τα οποία ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν που δεν ανήκουν, τουλάχιστον εξ ολοκλήρου, στον τοσκανό καλλιτέχνη. Αξίζει να σημειωθεί πως η φήμη του Τζότο έχει ξεπεράσει τα…γήινα σύνορα, καθώς προς τιμήν του έχει ονομαστεί ένας κρατήρας του πλανήτη Ερμή, με τον τίτλο “7367 Τζότο”
Τρίπτυχο Στεφανέσκι
