Ισίδωρος Καρδερίνης: Ωδή στον Μανώλη Γλέζο

Ω ήρωα της Αντίστασης Γλέζο Μανώλη
Στην Απείρανθο η πρώτη σου γλυκιά λαλιά
Τριαντάφυλλα ανθισμένα στης Νάξου την πόλη
Και μες στον ήλιο δυό πάλλευκα πουλιά.

Ανήσυχο κι επαναστατικό παιδί
Που μέσα σου φώλιαζε το δίκιο κι η πάλη
Απ’ τα θρανία ήσουν στην πρώτη γραμμή
Φτιαγμένος απ’ το πιο ισχυρό ατσάλι.

Ζήτησες να ενταχθείς στον Ελληνικό Στρατό
Για να πολεμήσεις στο μέτωπο τ’ αλβανικό
Μα δεν επέτρεψε της ηλικίας σου το νεαρό
Αυτός ήσουν εσύ παλικάρι δυναμικό.

Τέλη Απρίλη ήταν που οι Γερμανοί
Μπήκαν στην ερημωμένη σιωπηλή Αθήνα
Ο Παρθενώνας δακρυρροούσε με ορμή
Και στους κήπους είχαν μαραθεί τα κρίνα.

Η φωνή του ραδιοφωνικού εκφωνητή
Στην τελευταία ελεύθερή του εκπομπή
Συγκλόνιζε και δονούσε κάθε ελληνική ψυχή
Ανατάραζε εκείνη την πικραμένη αυγή.

Το σκοτάδι είχε τυλίξει πια τη χώρα
Κι η σβάστικα στην Ακρόπολη κυμάτιζε ψηλά
Οι Έλληνες κατάμαυρη καρδιά είχαν τώρα
Και στον ουρανό γιγαντιαία σύννεφα πυκνά.

Τότε εσύ κι ο Λάκης Σάντας φοιτητές μαχητικοί
Όταν ήσασταν στο Ζάππειο ένα δειλινό
Είδατε στον βράχο την απεχθή σημαία των Ναζί
Κι αποφασίσατε να την κατεβάσετε οι δυό.

Στα μάτια σας της λευτεριάς η φλόγα ζωηρή
Και στ’ αυτιά σας της πατρίδας η φωνή
Στις φλέβες σας των ηρώων μας η αιμάτινη ροή
Και στα στήθη σας καρδιά σθεναρή.

Ήταν 30η προς 31η του Μάη νύχτα βαθιά
Κι η άνοιξη δεν είχε έρθει αυτή τη φορά
Μα μήτε τα χελιδονάκια από μέρη μακρινά
Μήτε τ’ ανθοβόλο κύμα από θάλασσα πλατιά.

Εσείς αρχίσατε ν’ αναρριχιόσαστε μ’ αφοβιά
Στης Ακρόπολης τον βράχο τον σκυθρωπό
Περνώντας μέσα από μια σκοτεινή σπηλιά
Κι η δόξα φτερούγιζε με δυνατό αχό.

Δεν είχατε πιστόλια και σφαίρες μαζί σας
Μόνο ένα κλεφτοφάναρο κι ένα μικρό μαχαίρι
Μα είχατε την τόλμη στην ψυχή σας
Και σας έσπρωχνε ένα περήφανο αγέρι.

Μετά από κάμποση ώρα βγήκατε στο φως
Πατώντας σ’ ένα βάθρο χορταριασμένο
Μ’ ένα μικρό φεγγάρι να ’ναι πια ο οδηγός
Για της σημαίας τον τόπο τον θλιμμένο.

Περπατώντας μέσα από μάρμαρα σπασμένα
Των αρχαίων Ελλήνων δημιούργημα τρανό
Με τα μάτια σας να ’ναι πολύ συγκινημένα
Φτάσατε κοντά στης σημαίας τον ιστό.

Δεν ξέρατε αν υπάρχει εκειδά φρουρός
Και πετάξατε προς αλλού πετραδάκια λιγοστά
Όταν διαπιστώσατε ότι ο χώρος είναι κενός
Βγήκατε έξω με βήματα θαρρετά.

Λύσατε το συρματόσχοινο με κίνηση γοργή
Και την τραβάγατε με δύναμη προς τα κάτω
Μετά από αδιάκοπη προσπάθεια πολλή
Έπεσε σαν κουρελόπανο στον πάτο.

Αγκαλιαστήκατε και φιληθήκατε με χαρά
Και ρίξατε πάνω της μια χορού στροφή
Κόψατε ένα κομμάτι με τα χέρια σας τα στιβαρά
Και την πετάξατε σ’ ένα ξεροπήγαδο βαθύ.

Την 1η Ιούνη το Φρουραρχείο το γερμανικό
Ανακοίνωσε στον τύπο της σημαίας την κλοπή
Και σας καταδίκασαν σε θάνατο φρικτό
Ερήμην και χωρίς να ξέρουν ποιοι είστε αυτοί.

Ήταν η πρώτη ηρωική πράξη αντιστασιακή
Σ’ όλη την Ευρώπη υπό τη γερμανική κατοχή
Κι έδειξε ξανά του λαού μας την ψυχή
Σ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη, σ’ όλη τη γη.

Ένα χρόνο μετά σε συνέλαβαν οι Γερμανοί
Σε φυλάκισαν και σε βασάνιζαν καθημερινά
Έπαθε φυματίωση το πληγωμένο σου κορμί
Κι έτσι σ’ ελευθέρωσαν ως άρρωστο βαριά.

Σε συνέλαβαν ξανά, οι Ιταλοί αυτή τη φορά
Και παρέμεινες τρεις μήνες στη φυλακή
Μετά οι δοσίλογοι σου έκλεψαν τη λευτεριά
Μέχρι που δραπέτευσες μια μέρα φωτερή.

Μετά το τέλος της τριπλής Κατοχής
Έγινε γνωστό ότι εσείς κατεβάσατε τη σημαία
Με δημοσίευμα τη μέρα της εθνικής εορτής
Στον Ριζοσπάστη κι ήταν άνοιξη ωραία.

Ο Σαρλ Ντε Γκωλ σε αποκάλεσε τότε σωστά
«Της Ευρώπης τον πρώτο παρτιζάνο»
Για τη γενναιότητά σου μα και τη λεβεντιά
Που περπατούσε στα βράχια απάνω.

Εργάσθηκες στον Ριζοσπάστη και την Αυγή
Ως Αρχισυντάκτης κι ως Διευθυντής
Κι οι διώξεις δεν έπαυσαν ούτε μια στιγμή
Πάντα στο στόχαστρο της καθεστωτικής οργής.

Καταδικάστηκες σε θάνατο δυο φορές
Για τις κομμουνιστικές σου πεποιθήσεις
Αλλά ισχυρές ντόπιες και διεθνείς φωνές
Δεν άφησαν στ’ απόσπασμα να μαρτυρήσεις.

Ο Πικάσο, ο Ζαν Πωλ Σαρτρ, ο Αλμπέρ Καμύ
Που έστειλε στον πρωθυπουργό επιστολή
Εκτιμώντας βαθιά την ηρωική σου τη μορφή
Κινητοποιήθηκαν άμεσα και με ζέση πολλή.

Συνοδοιπόρος με τον Γρηγόρη Λαμπράκη εκεί
Στη μεγάλη Πορεία Ειρήνης στο Λονδίνο
Διαμαρτυρόμενοι για την πυρηνική απειλή
Με μπροστάρηδες απ’ της Χιροσίμας τον θρήνο.

Με το Βραβείο Ειρήνης Λένιν τιμημένος
Η προσωπογραφία σου σε γραμματόσημο
Στην τότε Σοβιετική Ένωση δοξασμένος
Οι αγώνες σου όλων των λαών ορόσημο.

Εκλέχθηκες βουλευτής επανειλημμένα
Και μάλιστα όταν ήσουν φυλακισμένος
Η Χούντα σ’ εξόρισε σε μέρη απομονωμένα
Μα εσύ ακαταπόνητος φάρος υψωμένος.

16 χρόνια συνολικά σε φυλακές κι εξορίες
Κι εναντίον σου 9 απόπειρες δολοφονίας
Για τον λαό και την πατρίδα μας θυσίες
Η ζωή σου έπλεε πάντα εν μέσω τρικυμίας.

Υπήρξες πρόεδρος της ιστορικής ΕΔΑ
Κι ασχολήθηκες με τις γερμανικές οφειλές
Προς την Ελλάδα απ’ της Κατοχής τα δεινά
Επισταμένα και μ’ ενέργειες ζωηρές.

Διανοούμενος με πνεύμα βαθύτατο κι οξύ
Έγραψες άρθρα, δοκίμια και βιβλία
Απόκτησες τον τίτλο του επίτιμου καθηγητή
Κι έλαβες σπουδαία διεθνή βραβεία.

Εν μέσω ανελέητων βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ
Μαζί με την ιστορική της ΑΕΚ αποστολή
Πήγες σ’ ένα Βελιγράδι με θλίψη γεμάτο
Διαμαρτυρόμενος για την επιδρομή αυτή.

Ενενηντάχρονος ευάλωτος γέροντας πια
Εκεί στο Σύνταγμα στα μέσα Φεβρουαρίου
Δέχθηκες με δακρυγόνα επίθεση σκαιά
Διαδηλώνοντας κατά του μνημονίου.

Αγωνιστής μέχρι την τελευταία ώρα
Στο Πολυτεχνείο με υψωμένη τη γροθιά
Δεν λογάριασες ποτέ την αγριεμένη μπόρα
Με το μπαστούνι και τ’ άσπρα σου μαλλιά.

Αγέρωχος μπροστά στο μνημείο-κεφαλή
Με τη νεανική σου, ωστόσο, την καρδιά
Εκεί στην ποτισμένη μ’ άλικο αίμα αυλή
Για τη Δημοκρατία και τη λευτεριά.

Μ’ ένα κόκκινο γαρύφαλλο φλογισμένο
Βγαλμένο μέσα απ’ την αλύγιστή σου ψυχή
Μ’ ένα ρέον δάκρυ στο μάγουλο λυπημένο
Τιμούσες πάντα την ιστορική επέτειο αυτή.

Κι όταν πέθανες εκείνο τον μουντό Μάρτη
Ίδια μέρα που εκτέλεσαν τον Μπελογιάννη
Σύννεφα πονεμένα στ’ ουρανού τον χάρτη
Και στα μάτια του λαού δάκρυα σιντριβάνι.

Ω αιωνόβιε αγωνιστή Γλέζο Μανώλη
Της Δημοκρατίας και της ελευθερίας μαχητή
Ο τάφος σου με λουλούδια σαν περιβόλι
Και στην Ιστορία η ηρωική σου η ζωή.

Ισίδωρος Καρδερίνης 

Φωτογραφία: Χίος, Απρίλιος 1967. Από το κέντρο και προς τα δεξιά: Μανώλης Γλέζος, Θεόφραστος Παππάς, Γιάννης Κατσόγιαννος, Δημήτρης Αιγινήτης, Γιάννης Καρδερίνης και δίπλα Νίκος Θεοτοκάς. (Αρχείο Βύρωνα Κατσόγιαννου).