Η ανακήρυξη της Λαϊκής Δημοκρατίας της Αλβανίας

Στις 11 του Γενάρη 1946 η Συνταχτική Συνέλευση, εκφράζοντας τη θέληση του λαού, ανακήρυξε ομόφωνα την Αλβανία Λαϊκή Δημοκρατία και σχημάτισε τη νέα κυβέρνηση με επικεφαλής το σύντροφο Ενβέρ Χότζα.

Το Κόμμα υπέβαλε στην κρίση του λαού το σχέδιο Συντάγματος που επεξεργάστηκε η κυβέρνηση. Η συζήτηση αυτού του σχεδίου κράτησε δύο μήνες. Οι προτάσεις που έγιναν από τις λαϊκές μάζες ήταν μια πολύτιμη συμβολή στην ενίσχυση του επαναστατικού περιεχομένου του Συντάγματος. Στις 14 του Μάρτη 1946, η Συνέλευση ενέκρινε το Σύνταγμα. Μετά απ’ αυτό, η Συνταχτική Συνέλευση μετατράπηκε σε Λαϊκή Βουλή, σαν ανώτατο όργανο της κρατικής εξουσίας της ΛΔΑ (Λαϊκής Δημοκρατίας Αλβανίας).

Το νέο δημοκρατικό Σύνταγμα επικύρωνε τις ιστορικές νίκες που είχαν επιτευχθεί και έκφραζε τις αλλαγές που είχαν σημειωθεί στο πολιτικό και οικονομικό σύστημα της χώρας μετά την εγκαθίδρυση της λαϊκής εξουσίας. Το Σύνταγμα απεικόνιζε το αρχινημένο προτσές ανάπτυξης της χώρας στο δρόμο του σοσιαλισμού και άνοιγε προοπτικές για καινούργιες οικονομικο – κοινωνικές αλλαγές.

Πάνω απ’ όλα, το Σύνταγμα καθόρισε τη θεμελιώδη αρχή της δομής και της δράσης της λαϊκής εξουσίας: η εξουσία πηγάζει από το λαό και ανήκει στο λαό.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα, τα κύρια μέσα της κοινωνικής παραγωγής αποτελούνταν από την κοινή περιουσία του λαού, από τη συνεταιριστική περιουσία, και από την ιδιωτική περιουσία. Ο ιδιωτικός τομέας ήταν κάτω από τον έλεγχο του κράτους.

Σαν βάση του κοινωνικό – οικονομικού συστήματος καθορίζονταν η κοινωνική ιδιοχτησία (οι σοσιαλιστικοί τομείς της οικονομίας -κρατικός και συνεταιριστικός). Με σκοπό η σοσιαλιστική οικονομία να αναπτύσσεται και να ενισχύεται σταθερά, το Σύνταγμα προέβλεπε το δικαίωμα του κράτους να περιορίζει και να απαλλοτριώνει την ιδιωτική περιουσία, όταν αυτό το απαιτούσε το γενικό συμφέρο της κοινωνίας. Πάνω σ’ αυτή τη βάση ήταν δυνατό να κρατικοποιηθούν ολόκληροι κλάδοι της οικονομίας ή ξέχωρες οικονομικές επιχειρήσεις. Απαγορεύονταν η δημιουργία μονοπωλίων, τραστ και καρτέλ.

Για να υπερασπίζονται τα ζωτικά συμφέροντα του λαού και να ανεβαίνει το βιοτικό επίπεδό του, το κράτος ανέλαβε να διευθύνει τη ζωή και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας σύμφωνα μ’ ένα γενικό σχέδιο, για την πραγματοποίηση του οποίου το κράτος στηρίζονταν στην άμεση συμμετοχή των εργαζόμενων μαζών.

Το Σύνταγμα θεωρούσε την εργασία τιμή και καθήκον για όλους. Διακήρυττε την αρχή: ο καθένας να αμείβεται σύμφωνα με την εργασία και τις ικανότητές του.

Στο Σύνταγμα διατυπώνονταν η αρχή ελεύθερων εκλογών, με άμεση, καθολική, ίση και μυστική ψηφοφορία. Αυτό εξασφάλιζε στους εκλογείς το δικαίωμα να ζητήσουν την ανάκληση των αντιπροσώπων τους από τα διάφορα όργανα της εξουσίας, εγγυόταν την ελευθερία συγκέντρωσης, λόγου, οργάνωσης, πίστης, και τις απαραίτητες συνθήκες για την διαφύλαξη και την εφαρμογή τους.

Αυτές ήταν μερικές από τις θεμελιώδεις αρχές του πρώτου Συντάγματος της Λαϊκής Δημοκρατίας Αλβανίας. Με την ψήφιση του Συντάγματος τελειοποιήθηκε το προτσές της πολιτικής οργάνωσης του καθεστώτος της λαϊκής δημοκρατίας σαν κράτος της δικτατορίας του προλεταριάτου.

Η δικτατορία του προλεταριάτου, όπως την προσδιορίζει η μαρξιστική – λενινιστική θεωρία, αποτελεί μια γενική νομοτέλεια, μια ιστορική αναγκαιότητα για τη μετάβαση από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό. Και στην Αλβανία, αυτή θα χρησίμευε σαν κύριο όπλο για τη συντριβή του παλιού εκμεταλλευτικού αστικό – τσιφλικάδικου καθεστώτος και για την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας, χωρίς εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο, καθώς και για την προώθηση αυτής της κοινωνίας προς τον κομμουνισμό, όπου εξαλείφονται οριστικά οι τάξεις.

Χαρακτηριστικό γνώρισμα της δικτατορίας του προλεταριάτου εδώ είναι ότι αυτή γεννήθηκε και αναπτύχθηκε στη μορφή του κράτους λαϊκής δημοκρατίας.

Η μορφή αυτή υπαγορεύονταν από τις ιστορικές συνθήκες της επανάστασης, η οποία προσέλαβε ένα πλατύ και βαθύ λαϊκό χαρακτήρα, σαν δημοκρατική αντιιμπεριαλιστική επανάσταση στο πρώτο της στάδιο και πού, στην αδιάκοπη ανάπτυξής της, τράνεψε και πέρασε αμέσως μετά την εθνική απελευθέρωση της χώρας σε σοσιαλιστική επανάσταση. Η δικτατορία του προλεταριάτου στη μορφή της λαϊκής δημοκρατίας ήταν γέννημα αυτής της αδιάκοπης λαϊκής επανάστασης, ήταν συνέχιση της λαϊκής εξουσίας που δημιουργήθηκε στον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα, μετά την εκ θεμελίων συντριβή του κρατικού μηχανισμού των καταχτητών και των κυριότερων αστοτσιφλικάδικων αντιδραστικών τάξεων.

Πολιτική βάση της δικτατορίας του προλεταριάτου έγιναν τα λαϊκά συμβούλια, που ήταν άμεσα συνεχιστές των εθνικοαπελευθερωτικών συμβουλίων.

Η συμμαχία της εργατικής τάξης με την αγροτιά, που αποτελεί τη σπουδαιότερη αρχή της δικτατορίας του προλεταριάτου, υλοποιήθηκε στο Δημοκρατικό Μέτωπο, άμεσος συνεχιστής του Εθνικοαπελευθερωτικού Μετώπου.

Η δημοκρατική αντιιμπεριαλιστική επανάσταση και η σοσιαλιστική επανάσταση στην Αλβανία είναι, δηλαδή, κρίκοι μιας και μόνο επανάστασης, που έγινε κάτω από τη μοναδική και αδιαίρετη καθοδήγηση του μαρξιστικού – λενινιστικού κόμματος της εργατικής τάξης. Η κατάχτηση της πλέριας εθνικής ανεξαρτησίας και η εγκαθίδρυση της δημοκρατικής εξουσίας, που ήταν ο στρατηγικός σκοπός της δημοκρατικής αντιιμπεριαλιστικής επανάστασης, έβαλαν τα θεμέλια και δημιούργησαν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για το άμεσο πέρασμα στη σοσιαλιστική επανάσταση. Στο νέο στάδιο της επανάστασης, το Κόμμα σαν στρατηγικό του σκοπό καθόρισε την εξάλειψη της οικονομικής βάσης του καπιταλισμού και την οικοδόμηση των βάσεων του σοσιαλισμού μέσω της δικτατορίας του προλεταριάτου.

*Απόσπασμα από την Ιστορία του Κόμματος Εργασίας Αλβανίας, εκδ. Πλανήτης (2η), χ.χ.