Γιώργης Μωραΐτης: «Να σκέφτεσαι μόνο το Λαό και το Κόμμα» (1)

ΓΙΩΡΓΗΣ ΜΩΡΑΪΤΗΣ (3 Μάρτη 1927 – 24 Σεπτέμβρη 2018)

Πέντε σκληρά χρόνια από την αδόκητη εκδημία του

Ο μαχητής του ΔΣΕ, ο δάσκαλος της προσφυγιάς, ο αγωνιστής δημοσιογράφος – πρωτοστάτης στην επανέκδοση του «Ριζοσπάστη»

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

Ορισμένες απ’ αυτές στέκονται στο ύψος του φωτεινού παραδείγματος, άσβεστου, που κοιτάζουν στο μέλλον, γιατί η ανασκαφή του παρελθόντος δεν αποτελεί παρελθοντολογία.

Κάθε άλλο, αυτή η αρχαιολογία της συνείδησης σε μαθαίνει ν’ αντέχεις και ν’ αγωνίζεσαι, όταν αναδύεται μπροστά σου η ζωντανή μορφή του Γιώργη Μωραΐτη, του μαχητή του ΔΣΕ, του φωτισμένου της προσφυγιάς, του αγωνιστή της δημοσιογραφίας.

Ο χαμηλών τόνων κομμουνιστής Γιώργης Μωραΐτης, με τους πολυετείς κι αταλάντευτους αγώνες του, αποτελεί φωτεινό παράδειγμα για τις νεότερες γενιές

Δευτέρα ήταν της 24ης Σεπτέμβρη, πριν ακριβώς 5 χρόνια, όταν σταμάτησε να χτυπά η καρδιά αυτού του γλυκού ανθρώπου. Οι εξορίες και οι φυλακίσεις, επί δεκαεπτά χρόνια, δεν τον χάλασαν, δεν εξάντλησαν το ψυχικό του σθένος, τουναντίον τον έκαναν έναν δίκαιο κομμουνιστή, ο οποίος γνώριζε ότι όλα προέρχονται από τον εργαζόμενο λαό κι όλα καταλήγουν σ’ αυτόν τον μεγάλο παραγωγό.

Σαν να είναι ζωντανός, μας απευθύνει τον λόγο ο Γιώργης Μωραΐτης, γιατί η οδυνηρή στιγμή του χαμού του δεν αντέχεται, όσο κι αν βάλεις τον ορθό λόγο ως άμυνα στην επίθεση του συναισθήματος.

Δεν έβγαλε ποτέ από τον χάρτη της πολυκύμαντης ζωής του το ΚΚΕ. Οργανώνεται στο κόμμα του λαού, από το 1943, και παραμένει σ’ αυτό πιστός. Διατελεί μέλος της Κεντρικής Επιτροπής από το 9ο έως το 13ο Συνέδριο, ενώ από τις 25 Σεπτέμβρη του 1974, οπότε επιστρέφει ο «Ριζοσπάστης» στη νομιμότητα, αποτελεί δραστήριο μέλος της διεύθυνσης και της αρχισυνταξίας της εφημερίδας.

Βλέπει το φως της ζωής, στις 3 Μάρτη 1927, στη Βοδονίτσα (Μενδενίτσα). Παιδί αγροτικής – εργατικής οικογένειας γίνεται αυτόπτης μάρτυρας των περιπλανήσεων των δικών του, που δεν είναι η εξαίρεση, αλλά ο κανόνας στην εξοβελισμένη από το κέντρο περιφέρεια. Αφηγείται ο ίδιος:

«(…) Εντελώς συναισθηματικά και αυθόρμητα, από μικρός, βλέποντας τον πατέρα μου με τη φόρμα της δουλειάς, ακούγοντας συζητήσεις, πηγαίνοντας στο εργοτάξιο και γνωρίζοντας εργάτες, είχα μια αγάπη και συμπάθεια στην εργατική τάξη, που μαζί με την αγάπη στην αγροτιά από τις εμπειρίες του χωριού, την αγάπη στους εργαζόμενους, θα ολοκληρωθεί με τον καιρό και θα γίνει συνείδηση».

Με τη στολή του μαχητή του ΔΣΕ, σε βουνοπλαγιές και κορφοβούνια, έδωσε μάχες σώμα με σώμα, με τους φασίστες και τον αστικό στρατό

Αυτή η πρόωρη συνείδηση δεν εξαντλείται σε άκαιρες υπαρξιακές ενδοσκοπήσεις. Σε ηλικία δεκαπέντε ετών, το 1942, οργανώνεται στην Ενωση Νέων Αγωνιστών Ρούμελης κι έναν χρόνο μετά, σαν έτοιμος από καιρό, εντάσσεται στην ΕΠΟΝ, τον προθάλαμο του ΕΛΑΣ, με τον οποίο θα δώσει μάχες, με το τάγμα του Λοκρού, κατά τον σκληρό Δεκέμβρη του 1944.

Ανεβαίνει στα ελεύθερα βουνά, τον Μάρτη του 1947, όπου «φωλιάζει» το Αρχηγείο Παρνασσίδας, πλέον εικοσάχρονος, μέλος ώριμο του ΔΣΕ, με επικεφαλής τον Καπετάν Διαμαντή (αγωνιστικό ψευδώνυμο του Γιάννη Αλεξάνδρου, 1914 – 1949). Τον βιογραφεί, πενήντα δύο χρόνια μετά, χωρίς να «στεγνώσει» τη ματιά του τότε νέου αντάρτη («Ριζοσπάστης», 27 Ιούνη 1999):

Ο καπετάν Διαμαντής, ο επικεφαλής του Αρχηγείου Παρνασσίδας, στο οποίο εντάχθηκε ο πρόωρα ταξικά συνειδητοποιημένος εικοσάχρονος Γ. Μωραΐτης

«Αντάρτης! Με όλη τη σημασία της λέξης. Στο νου, στην ψυχή, στη λεβεντιά! Κι ακόμα στην πίστη, στην αντοχή, στην ανθρωπιά. Απλός, σαν χωριάτης, σεμνός, σαν άγιος, αθόρυβος και αφανής, σαν ήρωας. Ενας από μια πλειάδα ανώτερων στελεχών μας – με τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά – που πέρασαν στο Πάνθεο των ηρώων του ΚΚΕ και του Λαού μας. Από αυτούς, που και νεκροί παραμένουν ζωντανοί και καθοδηγούν και σήμερα και αύριο τον αγώνα μας. Για ένα λαμπρό και ελπιδοφόρο μέλλον…

»Ο Διαμαντής! Ο καπετάνιος της Ρούμελης! Διαμάντι, “όνομα και πράμα”. Επαναστατικό όνομα, αγωνιστικό ψευδώνυμο».

Δεν διστάζει, ρίχνεται με πάθος στις μάχες (σε Κρόκι, Πέτρα, Αράχωβα, Μώλο – Μενδενίτσα, Αμφισσα), υπηρετώντας ως ελεύθερος σκοπευτής και ασυρματιστής.

Πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Λαϊκός Αγώνας», με τον υπότιτλο «Οργανο των προσφύγων της Ελλάδας στη Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας» (Σάββατο, 5 Μάρτη 1955)

Μετά την ήττα του αντιιμπεριαλιστικού και διεθνιστικού αγώνα του ΔΣΕ, καταφεύγει μαζί με άλλους αγωνιστές και άλλες αγωνίστριες στην πολιτική προσφυγιά. Η Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας ανοίγει την αγκαλιά της και δέχεται τον Γιώργη Μωραΐτη, έτοιμο για να ενταχθεί στο σοσιαλιστικό σύστημα της χώρας.

Συμμετέχει στη δημιουργία εκ του μηδενός του ελληνόφωνου χωριού Νίκος Μπελογιάννης και καθώς η μόρφωση που λαμβάνει του δίνει επάρκεια – φοιτά τρεις μήνες στη Σχολή «Νίκος Μπελογιάννης» στη Ρουμανία -, εργάζεται για μια χρονιά στον παιδικό σταθμό του Ντιγκ, ενώ δεν θ’ αργήσει ν’ αναλάβει διευθυντική θέση στο κολέγιο «Παπαρήγας».

Ακριβώς δέκα χρόνια μετά τη Μάχη της Αθήνας του 1944, ο αείμνηστος σύντροφος εθελούσια υποβάλλει αίτημα προς την ΚΕ του ΚΚΕ (Δεκέμβρης 1954) για να επιστρέψει στην Ελλάδα, με αποστολή να δουλέψει στον παράνομο μηχανισμό του Κόμματος.

Το τολμηρό διάβημά του γίνεται αποδεκτό κι έτσι αναλαμβάνει τη λειτουργία ασύρματου, ώστε να έρχεται σε επαφή το κλιμάκιο της ΚΕ στην Ελλάδα με την καθοδήγηση στο εξωτερικό. Στο τέλος του 1955, συλλαμβάνεται πάνω από το μηχάνημα μετάδοσης πληροφοριών, και με βάση τον Α.Ν. 375, καταδικάζεται δις εις θάνατον (1957).

Ο τρίτος τόμος που κυκλοφορεί «Αναμνήσεις ενός αντάρτη» (εκδόσεις «Καστανιώτη») – οι άλλοι δύο είναι εξαντλημένοι. Παρουσιάζει την τριετία της ένοπλης πάλης με τον Δημοκρατικό Στρατό, μέχρι τον Μάη του 1950, οπότε διέφυγε προς Αλβανία

Μέχρι το 1966, οπότε και θ’ αποφυλακιστεί, θα περάσει απ’ όλα τα σκοτεινά μπουντρούμια κι όλες τις «σκληρές» φυλακές: Ιτζεδίν, Αλικαρνασσού, Κέρκυρας, Αβέρωφ, Χαλκίδας.

Μάλιστα, στους τοίχους της Γενικής Ασφάλειας της οδού Μπουμπουλίνας, όπου γνωρίζει την άφωτη απομόνωση, σκαλίζει την ακόλουθη συμβουλή, εγχάρακτη, για να ενθαρρύνει τους αγωνιστές, που θα υποστούν τα ίδια βασανιστήρια, αλλά και για να μην μπορέσουν να την εξαφανίσουν οι ασφαλίτες:

«Οταν μπαίνεις εδώ μέσα ξέχασέ τα όλα. Και να σκέφτεσαι μόνο το Λαό και το Κόμμα».

(Συνεχίζεται)

ΥΓ: Μία βδομάδα πριν από τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές, αγωνιζόμαστε πόρτα πόρτα, για να φτάσουν τα ψηφοδέλτια της «Λαϊκής Συσπείρωσης» σ’ όλα τα λαϊκά σπιτικά. Το ανεβασμένο ποσοστό του ΚΚΕ στις πρόσφατες εθνικές εκλογές να είναι μόνη η αρχή. Να δημιουργήσουμε τείχος αντίστασης κι ανατροπής στις κεντρικές αποφάσεις της αντεργατικής κυβέρνησης.

 

Αναδημοσιεύεται από την εξαιρετική στήλη “Δαχτυλικά Αποτυπώματα” του Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου (Σάββατο 30 Σεπτέμβρη 2023 – Κυριακή 1 Οχτώβρη 2023) που επιμελείται και υπογράφει ο Βασίλης Καλαμαράς, δημοσιογράφος, συγγραφέας, κριτικός βιβλίου