20 χρόνια από τη μέρα που έφυγε ο Γιώργος Γράψας

Ο Γιώργος Γράψας γεννήθηκε το 1953 στο χωριό Εξάνθεια της Λευκάδας, Από τα μαθητικά του χρόνια εντάχθηκε στο αντιδικτατορικό κίνημα. Παιδί φτωχής αγροτικής οικογένειας, δούλευε από μικρός το πρωί στην οικοδομή, ενώ το βράδυ πήγαινε σε νυχτερινό σχολείο. Δραστηριοποιήθηκε στο κίνημα των εργαζόμενων νυχτερινών μαθητών. Συμμετείχε στο αντιδικτατορικό κίνημα και στους αγώνες της μεταπολίτευσης μέσα απ’ τις γραμμές της ΚΝΕ. Το 1986 ανέλαβε γραμματέας της.

Την εποχή εκείνη μέσα στις γραμμές της Οργάνωσης παρατηρείται δυσφορία για κάποιες από τις πολιτικές κινήσεις του ΚΚΕ. Σύμφωνα με κάποιους πρόκειται για «φράξια». Σήμερα, οι συμμετέχοντες τότε σε αυτές τις ζυμώσεις αποδέχονται τον χαρακτηρισμό αυτό, προσδίδοντάς του θετικό πρόσημο. Τον Ιούνη του ’88 το 4ο Συνέδριο της ΚΝΕ αποκρυσταλλώνει αυτές τις θέσεις στο «Ενιαίο Μέτωπο Πάλης της Νεολαίας».

Παράλληλα οι εξελίξεις τρέχουν. Στο ΚΚΕ είναι ισχυρή η δεξιά σοσιαλδημοκρατική ομάδα (Ανδρουλάκης, Λαφαζάνης, Δραγασάκης κ.α.) που σε ορισμένες περιπτώσεις καταφέρνει να περνάει τις θέσεις της. Στα τέλη του χρόνου μετά από συζητήσεις μηνών το ΚΚΕ (το οποίο εκπροσωπείται στις διαβουλεύσεις αποκλειστικά από μέλη της εν λόγω ομάδας) και ΕΑΡ (πρώην ΚΚΕ «Εσωτερικού») συμφωνούν στο απαράδεκτο «Κοινό Πόρισμα», που στην ουσία ήταν προγραμματική βάση συγκρότησης του «Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου». Την ίδια ώρα οι τριγμοί στην Ανατολική Ευρώπη αυξάνουν ενώ στην Ελλάδα μαίνεται η σκανδαλολογία που φτάνει μέχρι και τον πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου. Μέσα σε αυτό το τοπίο ο Συνασπισμός κατέρχεται στις εκλογές του Ιούνη του ’89 και αποσπά το, κατώτερο των προσδοκιών, 13.1%. Χάρις το αρκετά αναλογικό σύστημα δεν προκύπτει αυτοδυναμία για κανένα κόμμα. Μετά από γύρους διαβουλεύσεων και με κίνδυνο παραγραφής των πασοκικών σκανδάλων ΝΔ, Συνασπισμός και ΔΗΑΝΑ (Κ. Στεφανόπουλος) συμφωνούν σε κυβέρνηση μερικών μηνών με στόχο την παραπομπή των αξιωματούχων του ΠΑΣΟΚ σε δίκη.

Στις 15 Σεπτεμβρίου ξεκινούν οι κεντρικές εκδηλώσεις του 15ου Φεστιβάλ της ΚΝΕ στην Αθήνα. Στις 16, στην κεντρική του ομιλία ο Γραμματέας της ΚΝΕ σημειώνει ότι η κυβέρνηση Τζαννετάκη «δημιούργησε αντικειμενικά ένα σοκ όχι μόνο για τον κόσμο της Αριστεράς αλλά σχεδόν για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας» και συνεχίζει: «Δεν είναι μυστικό ότι στην ΚΝΕ υπάρχει πλούτος προβληματισμών και απόψεων ή και διαφωνίες για σοβαρά ζητήματα. Και λοιπόν; Τα πολιτικά νεκροταφεία είναι γεμάτα ομοφωνίες και ομοψυχίες. Η ΚΝΕ είναι μόλις 21 χρόνων, στα καλύτερα της χρόνια, και δεν σκοπεύει να συνταξιοδοτηθεί σύντομα». Μετά απ’ αυτή τη δημόσια διαφοροποίηση η ΚΕ του ΚΚΕ προχωρά στην καθαίρεση του ΚΣ της ΚΝΕ. Κατά την έξοδό του από τη συνεδρίαση ο Γ. Γράψας ρωτάται απ’ τους δημοσιογράφους: «Θα υπακούσετε στην απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής;» και απαντά: «Φυσικά και δεν θα υπακούσω». Τους επόμενους μήνες/χρόνια η ΚΝΕ επανασυγκροτείται αργά και βασανιστικά, και με μεγαλύτερη ενάργεια μετά το ’91 και τη φυγή και των «ανανεωτών».

Στις 5 Νοέμβρη διεξάγονται εκλογές που και πάλι δεν αναδεικνύουν νικητή. Συγκροτείται Οικουμενική Κυβέρνηση μέχρι τον Απρίλη του ‘90.

Στις 21 Νοέμβρη 1989, οχτώ μέλη της ΚΕ του ΚΚΕ παραιτούνται (Κ. Τζιαντζής, Άγγ. Χάγιος, Θ. Σκαμνάκης κα). Στις αρχές του 1990 ο Γ. Γράψας και άλλα πρώην στελέχη της ΚΝΕ και του ΚΚΕ (Δ. Δεσύλλας, Κ. Κάππος κ.α.) προχωρούν στην ίδρυση του Νέου Αριστερού Ρεύματος (ΝΑΡ). «Κακώς φύγαμε τότε», θα σημειώσει αργότερα κάποιος απ’ τους λιγότερο διάσημους αποχωρήσαντες σε κατ’ ιδίαν συζήτηση. Δε θα μάθουμε ποτέ τι θα γινόταν το ’91 στη μεγάλη διάσπαση με τον Συνασπισμό αν ακόμα υπήρχε συμπαγής ΚΝΕ.

Παρ’ όλα αυτά την άνοιξη του ‘90 «Το ΝΑΡ έχει ιδρυθεί με όλες τις αντιφάσεις του» όπως σημειώνεται στην ιστοσελίδα του. Και οι αντιφάσεις αυτές ήταν πολλές θα σημειώσουμε εμείς και θα διατρέξουν όλη την ιστορία του μέχρι σήμερα. Και κριτική προς τα καθεστώτα του «υπαρκτού σοσιαλισμού», και απόρριψη του «γραφειοκρατικού οργανωτικού μοντέλου», και διακηρύξεις για «επαναθεμελίωση» και αναζήτηση «νέων επαναστατικών υποκειμένων» και «νέα εργατική βάρδια» και θεωρητικές ακροβασίες και ανακαλύψεις νέων σταδίων «ολοκληρωτικού καπιταλισμού» και «ΑΕΜ» και «μεταβατικό πρόγραμμα» και «αντίστροφη ιεράρχηση».

Ο Γιώργος Γράψας ήταν πατέρας και παιδί όλων των παραπάνω.

Θα φύγει σαν σήμερα, 12 Γενάρη του 2000, μετά από μακρόχρονη ασθένεια.