29 Οκτώβρη 1923: «Ιστορικό τέλος της παρουσίας και δράσης του Ελληνισμού στην ανατολή»

Σήμερα, 29 Οκτώβρη 2023, είναι μια σημαντική ιστορική μέρα. Για τη γειτονική χώρα  σηματοδοτεί τα 100 χρόνια ίδρυσης του τουρκικού κράτους από τον Μουσταφά Κεμάλ. Για τους Έλληνες της Μικράς Ασίας και του Πόντου η μέρα συνδέεται με την «δια της βίας» εγκατάλειψη της πατρίδας τους. Οι συνθήκες που γέννησαν το σύγχρονο τουρκικό κράτος ήταν αυτές που με τη σειρά τους απέκλειαν τους λαούς των μειονοτήτων (Μικρασιάτες, Πόντιους, Αρμένιους, Ασσύριους και Κούρδους) από μια προοπτική επιβίωσης στις πατρογονικές τους εστίες. 

Στους καθοριστικούς παράγοντες που οδήγησαν στην εξόντωση των λαών της Ανατολής σίγουρα ανήκουν ο Τουρκικός εθνικισμός και η απόφαση της ανερχόμενης τουρκικής αστικής τάξης να αναλάβει το κεφάλαιο και τις εμπορικές δραστηριότητες.  Σ´ αυτή τους την επιθυμία εμπόδιο ήταν κυρίως οι Έλληνες και οι Αρμένιοι.

Αλλά και τα συμφέροντα του γερμανικού ιμπεριαλισμού στις αγορές της Ανατολής, λόγω του ανταγωνισμού με την Αγγλία και τη Γαλλία, ταυτίζονταν  με εκείνα του τουρκικού εθνικισμού. Ο γερμανικός καπιταλισμός είχε διεισδύσει στη μικρασιατική ενδοχώρα, επιχειρώντας να εξαρτήσει την αγροτική οικονομία μέσω της Deutsche Bank. Παράλληλα, είχε αναλάβει τον έλεγχο του νεοτουρκικού στρατεύματος.

Με τόσο μεγάλα κέρδη οι Γερμανοί, προφανώς, εκχώρησαν στους Νεότουρκους την ελευθερία για τον «εκτουρκισμό» της Αυτοκρατορίας και επινόησαν έναν ανώδυνο και παραπλανητικό τίτλο για το θέμα των μειονοτήτων: «Λύσις του Εσωτερικού Προβλήματος της Τουρκίας, εξολόθρευση παντός μη Μωαμεθανού». Τον ίδιο τίτλο θα έδινε ο Αδόλφος Χίτλερ στο δικό του «εσωτερικό ζήτημα», για την εξολόθρευση παντός μη Αρείου.

Από την άλλη οι Άγγλοι και οι Γάλλοι, που δεν μπορούσαν να υστερήσουν στο ανήθικο παιχνίδι της εποπτείας του Μεσανατολικού χώρου, έκαναν το παν για να διατηρήσουν την εύνοια των Τούρκων, με αποτέλεσμα οι λαοί της Μικράς Ασίας να μην έχουν ένα μονάχα αφέντη αλλά πολλούς.

Ο Μουσταφά Κεμάλ υλοποιώντας την απόφαση των Τούρκων εθνικιστών, από τα μισά του 1916 έως το 1924, με την ένοχη ανοχή των ευρωπαϊκών κρατών και των Η.Π.Α., εξαφανίζει τις αλλόδοξες σε σχέση με τον μουσουλμανισμό γηγενείς εθνότητες, που ζούσαν πολλές χιλιετηρίδες – πριν από τους Τούρκους – στο έδαφος της Μικράς Ασίας. 

Οι Έλληνες της Ανατολικής Θράκης, της Μικράς Ασίας και του Πόντου, οι Ασσύριοι και οι Αρμένιοι εξοντώθηκαν ή εκδιώχθηκαν από τις προαιώνιες εστίες τους, για να γίνει η Τουρκία εθνικό κράτος. Άλλωστε η δημιουργία εθνικών κρατών επεκτείνεται στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, μετά τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων. 

Οι μέθοδοι απαλλαγής από τον πληθυσμό αυτό περιλάμβαναν έναν συνδυασμό «εργαλείων» από την εθνοκάθαρση και τις βίαιες εκτοπίσεις ή τον εξαναγκασμό των ταγμάτων εργασίας, όπως στην περίπτωση των Ποντίων, μέχρι γενοκτονικές μεθόδους. Ειδικά στην περίπτωση των Αρμενίων, που θεωρούνταν ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τους Νεότουρκους, η μέθοδος που θα εφαρμοζόταν ήταν η μαζική γενοκτονία μέχρι την πλήρη εξαφάνισή τους από την αυτοκρατορία. Καθώς οι Αρμένιοι δεν διέθεταν ανεξάρτητο εθνικό κράτος, όπως οι Οθωμανοί Έλληνες, για να μπορούν να διαφύγουν εκεί, η μοίρα τους ήταν προδικασμένη.

Οι ανηλεείς διώξεις και σφαγές που εξακολούθησαν κατά παράβαση των όρων της  Συμφωνίας Ανταλλαγής των πληθυσμών ( 1923 – 1924 ) – που προέβλεπε η Συνθήκη της Λωζάνης, 24 Ιουλίου 1923 – σήμανε το τέλος της ύπαρξης και δράσης του ελληνισμού της Μικράς Ασίας και του Πόντου. 

Το έγκλημα που τελέστηκε εναντίον όλων των χριστιανικών πληθυσμών της Ανατολίας, Ελλήνων, Αρμενίων, Κούρδων και Ασσυρίων, ήταν η πρώτη γενοκτονία της ανθρωπότητας στη σύγχρονη Ιστορία. Ο αλυτρωτισμός υπήρξε η δικαιολογία ή η πρόφαση που χρησιμοποίησε και χρησιμοποιεί μέχρι σήμερα ο τουρκικός εθνικισμός για να συσκοτίσει, να καλύψει ή να δικαιολογήσει τον ολοφάνερα επεκτατικό, υπεροπτικό και αλαζονικό του χαρακτήρα. Η πραγματική αιτία όμως είναι ο παν-τουρκισμός, που στηρίζεται στην εξάλειψη των «ενοχλητικών» λαών, για να γίνει πράξη.

Ο Μουσταφά Κεμάλ για την επίτευξη του οράματος των Νεοτούρκων, μια και δεν τιμωρήθηκε και δεν πλήρωσε για τα μέχρι τότε εγκλήματά του, συνέχισε να εξαφανίζει τους λαούς των μειονοτήτων. Ενδεικτικά να αναφέρουμε μερικές ακραίες περιπτώσεις της τουρκικής εγκληματικής συμπεριφοράς. Το Μάρτη του 1937 εισέβαλε στην κουρδική περιοχή  και, αφού έκανε παντός είδους καταστροφές σε υποδομές και σφαγές ενόπλων και πολιτών, κατέστειλε την εξέγερση του Dersim μετά από αεροπορικούς βομβαρδισμούς με δηλητηριώδη /χημικά αέρια, οδηγώντας στον αφανισμό 45.000 Κούρδους. Επίσης, το 1939 μπήκε στη Συρία, κατέλαβε την Αλεξανδρέττα και την προσάρτησε στο τουρκικό κράτος με αμφισβητούμενο δημοψήφισμα και την ανοχή της Γαλλίας. 

Όταν ο Κεμάλ θα ολοκλήρωνε το σχέδιο αποχριστιανοποίησης της Τουρκίας, οι χριστιανικοί πληθυσμοί, από 20% επί του συνόλου που ήταν προηγουμένως, θα βρίσκονταν σε ποσοστό όχι μεγαλύτερο του 2,5%.

Οι Τούρκοι, διερμηνεύοντας μεταγενέστερα τους όρους της Συνθήκης της Λωζάνης, επικαλούμενοι την ύπαρξη ομόφυλων/ομογενών και ομοδόξων σε περιοχές εκτός των ορίων του τουρκικού κράτους, αναβιώνουν τα  αναθεωρητικά εθνικιστικά τους σχέδια και επιχειρούν την επέκταση των συνόρων τους με τη μέθοδο της πληθυσμιακής εισβολής. Η κατεχόμενη – από το 1974 – Κύπρος όπως και εδάφη ξένων και κυρίαρχων κρατών στα οποία επιχειρεί σήμερα η Τουρκία χωρίς τη συγκατάθεση τους (Ιράκ, Συρία) ευρίσκονται εντός των ορίων του τουρκικού εθνικού όρκου, όπως διατυπώθηκε στο τελευταίο οθωμανικό κοινοβούλιο (28 Ιανουαρίου 1920).

Σε ό,τι αφορά στα ελληνικά εδάφη, η Δυτική Θράκη, τα Δωδεκάνησα και ολόκληρη η Κύπρος περιλαμβάνονται στα όρια του αναβιούμενου τουρκικού εθνικού όρκου.

Η Τουρκία πολύ συχνά δείχνει ότι έχει μείζον πρόβλημα κατανόησης των γραπτών και άγραφων νόμων, που διέπουν τη ζωή στην πολιτισμένη ανθρωπότητα. Οι βεβηλώσεις μη ισλαμικών ιερών ναών, κυρίως ορθόδοξων χριστιανικών, βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη της τουρκικής πρακτικής. Ουδείς έχει λησμονήσει τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης σε τζαμί ή τις καταστροφές, τους εμπρησμούς, τις λεηλασίες εκκλησιών και προσκυνημάτων απ’ όπου έχει περάσει η ισλαμική λαίλαπα – όπως στην Πόλη, στον Πόντο, στα μικρασιατικά παράλια, στα Βαλκάνια και οπουδήποτε αλλού εκδηλώθηκε εμπράκτως «η ιδέα του παντουρκισμού».

Στις μέρες μας ανοίγονται εστίες πολέμων παντού. Επιβάλλεται, όσο ποτέ άλλοτε  όπου επιχειρείται από το τουρκικό κράτος να παραχαραχτεί η ιστορία αυτής της περιόδου με ψευτοσεμινάρια, να συγκροτηθεί Ανακριτική Επιτροπή από το Ανώτατο Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και να φέρει στο φως, μέσα από τα υπάρχοντα ντοκουμέντα, τα δραματικά γεγονότα της εποχής εκείνης.

Το σύγχρονο πρόσωπο τηςΤουρκίας διαμορφώνεται σήμερα από το κόμμα του Ερντογάν και όχι από τους κεμαλιστές. Ένα πρόσωπο που στοχεύει στην ανάληψη ρυθμιστικού/ ηγετικού ρόλου και τη γεωστρατηγική/ γεωπολιτική αναβάθμισή της σε όλο τον ισλαμικό κόσμο.

Σύγχρονο πρόσωπο με τις ίδιες μεθόδους… Τις εφαρμόζει ο Ερντογάν στην Πύλα της Κύπρου για την καταπάτηση εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη δημιουργία νέων τετελεσμένων…. Επιπλέον, μέσω του Αζερμπαϊτζάν, 100 χρόνια μετά την πρώτη γενοκτονία των Αρμενίων, προβαίνουν σε νέες διώξεις, διενεργώντας μια νέα εθνοκάθαρση και προκαλώντας καραβάνια προσφύγων. 

Γιορτάζοντας σήμερα τα 100 χρόνια από την ίδρυση του κράτους της Τουρκίας, η Άγκυρα και η κυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν, παρά τα τεράστια οικονομικά  προβλήματα, δεν παύει να εργάζεται σταθερά και μεθοδικά πάνω στο στόχο της  αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάνης  και της υλοποίησης της «Γαλάζιας Πατρίδας».

Και παρόλα αυτά οι πολιτικές δυνάμεις του σύγχρονου ελληνικού κράτους θωπεύουν, ξεπλένουν τη γενοκτονία, υποστηρίζουν την τουρκική επιθετική πολιτική στην περιοχή μας κι έτσι νομιμοποιούν το έγκλημα της Τουρκίας που παραμένει ζωντανό.

Δεν μπορούμε να ξεχνάμε πως το τουρκικό κράτος χτίστηκε πάνω στις στάχτες και το αίμα των πολύπαθων λαών της Ανατολής. Δεν μπορούμε να μην αντιδρούμε στο πρόσφατο Τουρκοαζερικό δράμα. Η απειλή δεν αφορά μόνο στην Αρμενία του Αρτσάχ. Γενικότερα θα την αντιμετωπίσουν οι λαοί της Μέσης Ανατολής, της Μεσοποταμίας, της Ανατολικής Μεσογείου και φυσικά οι Έλληνες, οι Κύπριοι και η υπόλοιπη Αρμενία.

                                                                                    Ιωάννα ΚΩΤΣΙΑΒΡΑ