Κυριακή πρωί μ’ ένα ποίημα: «Βαλκανική θέα» του Jean-Raymond Tschumi

«Είναι γνωστό πως η Ελβετική Συνομοσπονδία, η Ελβετία, έχει τέσσερις εντελώς διαφορετικούς πολιτισμούς. Στη χώρα αυτή οι συγγραφείς γράφουν στη γερμανική, στη γαλλική, στην ιταλική ή στη ρωμανική. Η εκλογή ποιημάτων που παρουσιάζουμε εδώ προέρχεται από την περιοχή όπου εκφράζονται στη γαλλική γλώσσα. Επιμένουμε στη λέξη «εκλογή» γιατί δεν πρόκειται καθόλου για μια ανθολογία ούτε για ένα πλήρες πανόραμα της σύγχρονης ποίησης της γαλλικής Ελβετίας ή, ακριβέστερα, της ρωμανικής Ελβετίας».

Με την παραπάνω επισήμανση ξεκινά η ηθοποιός, ποιήτρια και διηγηματογράφος, Mousse Boulanger, τον πρόλογό της στο βιβλίο «Σύγχρονοι Ποιητές της Γαλλόφωνης Ελβετίας», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Νεφέλη» το 1999, σε μετάφραση Βικτωρίας Θεοδώρου και επιμέλεια Ειρήνης Σπανουδάκη. Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα συλλογή, από την οποία επιλέξαμε το ποίημα που φιλοξενεί σήμερα η στήλη.

«Σε μερικά ποιητικά κείμενα μάς αιφνιδιάζει η παρουσία παγκόσμιων γεγονότων, η ανησυχία για το χαοτικό μέλλον, η εξέγερση για τις σφαγές που γίνονται τώρα ή που έγιναν στο παρελθόν» σημειώνεται σε άλλο σημείο του προλόγου. Διαπίστωση που αποτυπώνεται στο ποίημα «Βαλκανική θέα» του Jean-Raymond Tschumi, δάσκαλου ποιητή και συγγραφέα.

Στα λιγοστά βιογραφικά στοιχεία του βιβλίου διαβάζουμε: «Ο Jean-Raymond Tschumi γεννήθηκε στη Βέρνη το 1953. Σπούδασε στη Λοζάνη. Είναι καθηγητής της γερμανικής λογοτεχνίας. Λυρικός ποιητής ευαίσθητος στα μηνύματα της εποχής του. Βραβείο Claude Sernet 1991 για την πρώτη του συλλογή, με τίτλο Resurgences». Στην fr.wikipedia διαβάζουμε ακόμα ότι η μητέρα του ήταν Ισπανίδα, και ότι έφυγε από τη ζωή στις 29 του Ιούλη 2014, νικημένος από τον καρκίνο.

Ο τίτλος του ποιήματος, «Βαλκανική θέα», καθώς και η χρονιά έκδοσης της ποιητικής συλλογής, οδηγούν τον αναγνώστη, που δεν γνωρίζει περισσότερα στοιχεία για τον ποιητή και το έργο του, να οδηγηθεί στο συμπέρασμα πως πηγή έμπνευσης (για το συγκεκριμένο τουλάχιστον ποίημα) αποτέλεσε η πιο ταραγμένη ίσως εποχή των Βαλκανίων, που σημαδεύτηκε από την επέμβαση ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΟΚ, οδήγησε στην αποσταθεροποίηση, την έξαρση του εθνικισμού και τον διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας στα 1992, και τη φρίκη του πολέμου με τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ ενάντια στους Σερβοβόσνιους, τον Απρίλη του 1994, και, μερικά χρόνια αργότερα τους επίσης ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς στη Γιουγκοσλαβία…

Βαλκανική θέα

Σα μια εικόνα-έκρηξη ενός τοπίου
όπου αγωνίζονται ακόμα και τα δέντρα
είναι ο άνθρωπος που τραβάει το βλέμμα μου
στα τέσσερα σημεία του εξαρθρωμένου σταυρού του.

Το φορείο θα τον έχει, φαντάζομαι, συναρμολογήσει
Τυλίγοντάς τον μ’ ένα σάβανο κοσμιότητας.

Όμως ανάμεσα στο αίμα και στις στάχτες
θα υπάρχει στο εξής μια οθόνη
μια εικόνα μια λάμψη
κι ένα ολόκληρο τοπίο δολοφονημένο.

Από τη συλλογή L ‘été disloqué, Εκδόσεις Eliane Vernay, Γενεύη 1994

“Κυριακή πρωί μ’ ένα ποίημα”: Δείτε όλα τα ποιήματα εδώ.