Τι γυρεύει ο Ερντογάν στο Αφρίν;
Το Αφρίν είναι το διαπραγματευτικό τραπέζι του Ερντογάν. Το γεγονός πως είναι γεμάτο αβεβαιότητες και εκτείνεται για κάποια χρονική περίοδο, είναι άμεσο αποτέλεσμα της διαπραγματευτικής πτυχής των πολιτικών του στοχεύσεων.
Ο Τουρκικός στρατός εξήγγειλε επίσημα στις 20 Γενάρη την ότι εξαπολύει επίθεση με στόχο τις θέσεις του Κόμματος Δημοκρατικής Ένωσης (PYD) και των Μονάδων Λαϊκής Προστασίας (YPG) στην περιοχή του Αφρίν της βορειοδυτικής Συρίας. Η δικαιολογία της τουρκικής κυβέρνησης του ΑΚΡ ήταν η απειλή κατά των εθνικών συμφερόντων και της ασφάλειας των συνόρων, θέση που βρήκε την αμέριστη συμπαράσταση μεταξύ άλλων και του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η επιχείρηση διεξάγεται από κοινού με την τρομοκρατική ομάδα Ελεύθερος Συριακός Στρατός (FSA). Αναδημοσιεύουμε μεταφρασμένη την παρέμβαση του αρθρογράφου της κομματικής εφημερίδας soL του Τουρκικού Κομμουνιστικού Κόμματος Αλπέρ Μπιρντάλ, που δημοσιεύτηκε στις 8 Φλεβάρη και αναδημοσιεύτηκε στο κομματικό πόρταλ χθες. Σε αυτό προσπαθεί να ρίξει φως στα κίνητρα αυτής της επέμβασης και τις αντιφάσεις μεταξύ των διακηρυγμένων και των πραγματικών στόχων της επιχείρησης, που σε σημαντικό βαθμό εμπεριέχουν ασάφειες. Είναι χρήσιμο να διαβαστεί συνδυαστικά με τη συνέντευξη του γ.γ του ΤΚΡ, Κεμάλ Οκουγιάν, δέκα μέρες μετά την έναρξη της επιχείρησης, στην οποία υπογραμμίζει την προσπάθεια του Ερντογάν να ξανακερδίσει τη θέση του προνομιακού τοποτηρητή των νατοϊκών και αμερικανικών συμφερόντων στην περιοχή, σε συνδυασμό με βλέψεις ενίσχυσης της θέσης του στο εσωτερικό σε εθνικιστική βάση:
Έχουν περάσει 20 μέρες από τότε που ο Ερντογάν ξεκίνησε την επιχείρηση στο Αφρίν. Ο αριθμός των στρατιωτών που πέθαναν σε 20 μέρες είναι 17. Δεν γνωρίζουμε πόσοι πέθαναν από τις μισθοφορικές δυνάμεις που λέγονται FSA. Διαβάζοντας ανακοινώσεις των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι η επιχείρηση προχωρά πολύ αργά. Δεν υπάρχει δήλωση για το πότε και πώς θα γίνει εισβολή στο Αφρίν. Πέραν αυτού, υπάρχουν κάποιες ειδήσεις ότι η Τουρκία είχε απώλειες στο νότο, στην ύπαιθρο του Ιντλίπ, που δε σχετίζεται άμεσα με την περιοχή των επιχιερήσεων. Υπάρχουν ισχυρισμοί ότι η Αλ-Νούσρα που πολιορκεί την Αλ-Φουάχ και την Καφρίγια έχει αποσυρθεί στην περιοχή που βρίσκεται υπό τουρκικό έλεγχο καθώς ο συριακός στρατός προελαύνει.
Υπάρχει λοιπόν μια στρατιωτική επιχείρηση που κινείται αρκετά αργά για τον ένα ή άλλο λόγο, που καταλήγει σε σημαντικό αριθμό θανάτων, παρότι ακόμα δεν έχει κινηθεί προς το κέντρο της πόλης, και που είναι άγνωστο πότε και πώς θα τελειώσει.
Μπορεί να ειπωθεί ότι αυτού του είδους η αβεβαιότητα είναι φυσιολογική για κάθε στρατιωτική επιχείρηση. Ωστόσο, είναι σαφές ότι γι’ αυτή την επιχείρηση οι επιδόσεις και η αβεβαιότητα είναι αποτέλεσμα των αμφίσημων πολιτικών στόχων που συνδέονται με την επιχείρηση.
Είναι αδύνατον να σκεφτεί κανείς έναν πόλεμο δίχως τους πολιτικούς του στόχους. Όταν οι πολιτικοί στόχοι δεν είναι σαφείς, δεν υπάρχει τρόπος να “κερδηθεί” ο πόλεμος.
Ποιος είναι ο στόχος του Ερντογάν στην Επιχείρηση του Αφρίν;
Σύμφωνα με επίσημες δηλώσεις, γίνεται για να εκκαθαριστούν οι δυνάμεις του YPG από τα σύνορα. Ακόμα και πριν ξεκινήσει η επιχείρηση ωστόσο, οποιοσδήποτε μπορούσε να δει τι συνέβαινε, πως αυτός ο στόχος, ανεξαρτήτως του πόσο θεμιτός είναι, δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί στοχεύοντας το Αφρίν, αλλά στοχεύοντας τα ανατολικά του Ευφράτη, όπου βρίσκονται οι δυνάμεις των ΗΠΑ. Κι όμως η επιχείρηση στόχευσε το Αφρίν. Επιπλέον, προσπάθησαν να προελάσουν κατά στόχων όπως η ύπαιθρος του Ιντλίπ, που μοιάζει εκ πρώτης όψεως άσχετη με τα γεγονότα.
Οι επίσημες δηλώσεις λένε τώρα ότι οι Τουρκικές Δυνάμεις τώρα θα κινηθούν προς το Μεμπίζ, στα ανατολικά του Ευφράτη, από το Αφρίν. Δε δίδεται καμία εξήγηση ωστόσο στο γιατί έπρεπε να ξεκινήσουν από το Αφρίν εφόσον κύριος στόχος ήταν το Μεμπίζ και πέρα.
Ποια είναι η στρατηγική σημασία του Αφρίν; Άγνωστη.
Το Αφρίν είναι το διαπραγματευτικό τραπέζι του Ερντογάν. Το γεγονός πως είναι γεμάτο αβεβαιότητες και εκτείνεται για κάποια χρονική περίοδο, είναι άμεσο αποτέλεσμα της διαπραγματευτικής πτυχής των πολιτικών του στοχεύσεων.
Τότε με ποιον διαπραγματεύεται; Με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Ερντογάν ρίχνει διάφορα χαρτιά στο τραπέζι με αυτή την εκστρατεία. Πρώτον, προσπαθεί να δείξει ότι είναι ικανός να ελέγξει τις μισθοφορικές δυνάμειες, που είχαν ενσωματωθεί στο TSK, και τι μπορούν να κάνουν αυτές οι δυνάμεις. Δεύτερον, προσπαθεί να πάρει τον έλεγχο της Βόρειας Συρίας εμποδίζονταν το Συριακό στρατό να προελάσει στο Ιντλίπ. Τρίτον, παρά τη συνεργασία του με τη Ρωσία, προσφέρει στις ΗΠΑ μια “ασφαλή ζώνη” διαμέσου όλης της βόρειας Συρίας, χρησιμοποιώντας τον Υπουργό Εξωτερικών του. Με άλλα λόγια, το να πετάξει τους Ρώσους από το τραπέζι είναι ένα από τα διαπραγματευτικά χαρτιά του Ερντογάν.
Η τρέχουσα στρατηγική των ΗΠΑ στη Συρία είναι να διαιρέσουν τη χώρα, να δημιουργήσουν ένα Κουρδικό προτεκτοράτο στο Βορρά και να αφήσουν τις περισσότερες πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας υπό τον έλεγχο αυτού του προτεκτοράτου.
Τα διαπραγματευτικά χαρτιά του Ερντογάν δε συμβαδίζουν ακριβώς με αυτή τη στρατηγική. Επιπλέον, είναι στην πραγματικότητα πιθανό τα χαρτιά του Ερντογάν να στραφούν εναντίον του. Για παράδειγμα, ο ισχυρισμός του ότι μπορεί να ελέγξει τις μισθοφορικές δυνάμεις έχει αποτυχεί στην περίπτωση του Ιντλίπ.
Ωστόσο δεν υπάρχει ασυμβατότητα στη διαίρεση της Συρίας. Ο Ερντογάν αντιτάσσεται στο πώς η Συρία θα διαιρεθεί παρά στη διαίρεση αυτή καθαυτή. Προσφέρει μια εναλλακτική στις ΗΠΑ. Στοχεύει στο να δημιουργήσει μια περιοχή όπου θα τοποθετήσει τις μισθοφορικές δυνάμεις στο Βορρά υπό τουρκικό έλεγχο. Αυτό είναι στην πραγματικότητα αρκετά παρόμοιο με την εναλλακτική που πήρε το όνομά της από τον Νταβούτογλου. Ο Ερντογάν θέλει να τα ξεκινήσει όλα από την αρχή εντός της νέας κατάστασης. Σήμερα, δεν είναι δυνατόν να ξέρουμε αν αυτή η συναλλαγή θα τελειώσει όπως το επιθυμεί ο Ερντογάν.
Είναι ωστόσο σαφές ότι η εκστρατεία του Ερντογάν στοχεύει σε διαπραγμάτευση με τις ΗΠΑ και οι πολιτικοί της στόχοι δεν είναι ξεκάθαροι.
Αυτό σημαίνει πως το στρατιωτικό παιχνίδι στο Αφρίν θα συνεχιστεί. Για το λόγο αυτό, μερικά ακόμα “στρατηγικά” υψώματα θα καταληφθούν για κάποιο καιρό.