Πότε Βούδας, πότε Μπάτζιο

“Μην αφήνεις ποτέ μια μικρή λεπτομέρεια να σου χαλάσει μια ωραία ιστορία”, λένε συχνά οι δημοσιογράφοι. “Ή ένα ωραίο σποτάκι” θα μπορούσαν να συμπληρώσουν οι διαφημιστές.

Η φιγούρα του Μπάτζιο με το κοτσιδάκι, σημα-κατατεθέν, και τα χέρια κρεμασμένα στη μέση μετά από το χαμένο πέναλτι, στον καυτό ήλιο της Πασαντένα -η ΦΙΦΑ είχε ορίσει το ματς καταμεσήμερο για τηλεοπτικούς λόγους- είναι ίσως το πιο διάσημο στιγμιότυπο από τη μεγάλη καριέρα του μικρού Βούδα. Ο Μπάτζιο είχε πάντα ως όνειρο να παίξει σε έναν τελικό Μουντιάλ εναντίον της Βραζιλίας, αλλά το είδε να γίνεται εφιάλτης: τραυματίστηκε στον ημιτελικό με τη Βουλγαρία κι αστόχησε στο κρίσιμο τελευταίο πέναλτι, αν και ως τότε είχε χάσει μόλις άλλο ένα στην καριέρα του. Τέσσερα χρόνια μετά, θα ερχόταν η νέμεσεις στο Μουντιάλ της Γαλλίας, και μια εύστοχη εκτέλεση με τη Χιλή, για να τον εξιλεώσει και να αποδείξει πως η ζωή προχωρά -χωρίς να κοιτά τη δική μας μελαγχολία- μαζί μας. Keep walking…

Μόνο που… Το πέναλτι με τη Χιλή έσωσε ένα βαθμό για τους ατζούρι, αλλά ήταν στους ομίλους και συνεπώς όχι αντίστοιχα κρίσιμο -χώρια που παραλίγο να το αποκρούσει ο τερματοφύλακας, οπότε δεν πήγε καρφωτά στα δίχτυα όπως στο σποτάκι. Και το 94′ ο Μπάτζιο δεν ήταν ακριβώς μοιραίος, για να εξιλεωθεί, αφού είχαν αστοχήσει πριν από αυτόν άλλοι δύο συμπαίκτες του. Ακόμα κι αν ευστοχούσε στο δικό του, η Βραζιλία είχε το προβάδισμα και το τελευταίο πέναλτι για να κάνει δικό της το Κύπελλο. Μικρές λεπτομέρειες…

Ο Ρομπέρτο Μπάτζιο (και όχι Μπάτζο, όπως τον έλεγε ο Μαυρομάτης, σαν το τυρί), που κλείνει σήμερα τα 51 του χρόνια και πήρε το προσωνύμιο μικρός Βούδας όταν άλλαξε το θρησκευτικό του προσανατολισμό, είναι μια σπουδαία ποδοσφαιρική φυσιογνωμία, και κατά πολλούς ο καλύτερος Ιταλός παίκτης όλων των εποχών.

Ξεκίνησε επαγγελματικά στη Βιτσέντσα και έκανε μια μεγάλη καριέρα, μολονότι έκανε έξι εγχειρίσεις στα γόνατά του και ήταν ιατρικά ξεγραμμένος.

Πήγε στη Φιορεντίνα και ξεσήκωσε ταραχές στη Φλωρεντία, όταν η διοίκηση των βιόλα έκλεισε τη μεταγραφή του στη Γιουβέντους, χωρίς τη δική του σύμφωνη γνώμη. Τον επόμενο χρόνο, στην επιστροφή του στο Αρτέμιο Φράνκι, με τη φανέλα της Γιούβε, ο Μπάτζιο αρνήθηκε να χτυπήσει πέναλτι ενάντια στην παλιά του ομάδα -κι αν το έκανε, μπορεί να το έστελνε στα περιστέρια, όπως το 94′, αλλά επίτηδες. Κι όταν έγινε αλλαγή, πήρε ένα κασκόλ των βιόλα που του πέταξαν από την κερκίδα και το κράτησε, γνωρίζοντας την αποθέωση.

Συνεργάστηκε με τους κορυφαίους Ιταλούς προπονητές (από τον Τραπατόνι και το Λίπι, μέχρι το Σάκι και τον Καπέλο), και ήρθε σε σύγκρουση με τους περισσότερους, θεωρώντας πως το ποδόσφαιρο είναι το άθλημα των ποδοσφαιριστών κι όχι των προπονητών και των συστημάτων. Του ξέφυγε μόνο ο Αντσελότι, που του έριξε πόρτα στη δική του Πάρμα, αλλά αργότερα ομολογούσε πως ήταν από τα μεγαλύτερα λάθη της θητείας του.

Έπαιξε και στις τρεις μεγάλες ομάδες της Ιταλίας: Γιουβέντους, Μίλαν και Ίντερ κατά σειρά, αλλά δύο φορές έμεινε στα αζήτητα και μεγαλούργησε με την ταπεινή Μπολόνια και την ακόμα πιο άσημη Μπρέσια, αποδεικνύοντας στους μεγάλους το λάθος τους. Το 2004, στα 37 του, έδωσε τον τελευταίο του αγώνα εναντίον της Μίλαν στο Σαν Σίρο, που τον χειροκροτούσε όρθιο όταν έγινε αλλαγή, ενώ ο Μαλτνίνι τον πήρε συγκινημένος στην αγκαλιά του.

Ο Μαλντίνι είχε κλέψει την παράσταση στο Μουντιάλ του 94′, μεταξύ άλλων και με την ομορφιά του, αλλά ο Μικρός Βούδας είχε κερδίσει το ενδιαφέρον της Μαντόνα, που “πήγε κόντρα στο ρεύμα” και δήλωνε γοητευμένη πως ήθελε να τον γνωρίσει.

Στην ίδια διοργάνωση, ο Μπάτζιο πέτυχε πέντε τέρματα, όλα στη φάση των νοκ-άουτ αγώνων, και πήρε από το χέρι την Ιταλία μέχρι τον τελικό, με τη γνωστή κατάληξη στα πέναλτι. Εκεί σκόνταψε η Σκουάντρα Ατζούρα τόσο το 90′, ως οικοδέσποινα στον ημιτελικό με την Αργεντινή του Μαραντόνα (όπου ο Μπάτζιο είχε πετύχει το καλύτερο γκολ), όσο και το 98′ με τους οικοδεσπότες Γάλλους, όπου το πρώτο θέμα της ημερήσιας διάταξης στη γείτονα χώρα για τη βασική ενδεκάδα ήταν το (ψευτο)δίλημμα “Ντελ Πιέρο ή Μπάτζιο”.

Το 93′ ο Μπάτζιο πήρε τη Χρυσή Μπάλα, προτού καν κερδίσει ένα πρωτάθλημα, ενώ το 2010 βραβεύτηκε από την εταιρία που απονέμει τα Νόμπελ Ειρήνης, για το φιλανθρωπικό του έργο. Παρόλα αυτά, οι τιμές ήταν το τελευταίο που τον απασχολούσαν, αφού η σχέση του με τους ισχυρούς εξακολουθεί να είναι αντιφατική. Και τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με το χειροκρότημα και την αποθέωση του κόσμου, που είναι ο καλύτερος κριτής του καλλιτέχνη…