Κωνσταντίνος Καραμανλής: Ο… “εθνάρχης” του έθνους των καταπιεστών

Ο Κ. Καραμανλής, που γεννήθηκε σαν σήμερα το 1907, στην Πρώτη Σερρών (που ήταν ακόμα τότε τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ονόματι Κιουπ-Κιόι), ήταν ένας από τους σημαντικότερους αστούς πολιτικούς ηγέτες του περασμένου αιώνα και βαφτίστηκε “εθνάρχης” από τους οπαδούς του και διάφορους αστούς δημοσιολόγους -της Δεξιάς και όχι μόνο. Μόνο που ο όρος χρειάζεται κάποιες διευκρινίσεις, όπως θα φανεί από τα παρακάτω σημεία.

-Ο Καραμανλής συνδέθηκε όσο λίγοι με την έννοια της εξουσίας, σε κάθε βαθμίδα της. Έγινε βουλευτής πριν συμπληρώσει τα 30 του, υπουργός προτού γίνει 40 χρονών -σε διάφορα κυβερνητικά σχήματα εν μέσω εμφυλίου πολέμου- και πρωθυπουργός στη μετεμφυλιακή Ελλάδα, προτού κλείσει 50 χρόνια ζωής. Διετέλεσε πρωθυπουργός σε δύο διαφορετικές περιόδους -πριν και μετά τη χούντα- συνολικά για 14 χρόνια, περισσότερα από οποιονδήποτε άλλο πολιτικό, και θήτευσε για άλλα δέκα χρόνια, σε δύο περιόδους και πάλι, ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Συνολικά δηλαδή 25 χρόνια σε ανώτατα αξιώματα, χώρια τα χρόνια που θήτευσε ως βουλευτής και υπουργός…

-Μολονότι βαφτίστηκε εθνάρχης, έλειπε από όλες τις σημαντικές μάχες, περιπέτειες κι αντιστασιακές στιγμές του λαού μας. Δεν πολέμησε τη δεκαετία του 40′, εξαιτίας της βαρηκοΐας του, και δεν πήρε μέρος στην αντίσταση, ενώ την περίοδο της χούντας βρισκόταν στο εξωτερικό και απείχε από κάθε αντιστασιακή, αντιδικτατορική δράση, περιμένοντας να τον προσκαλέσουν ως σωτήρα και “από μηχανής θεό” για να σώσει τη χώρα από το αδιέξοδο.

-Κατά τη διάρκεια της κατοχής απείχε γενικά από την πολιτική, αλλά συμμετείχε στην ομάδα πολιτικού προβληματισμού -sic- με την επωνυμία “Σοσιαλιστική Ένωση” (καμία σχέση με τη μετέπειτα “σοσιαλμανία” του). Αυτό που παραβλέπουν, όμως, οι επίσημοι βιογράφοι του είναι οι υποψίες για σύνδεσή του με το ναζί αξιωματικό Μέρτεν, που ήταν υπεύθυνος για την εξόντωση της εβραϊκής κοινότητας στη Θεσσαλονίκη και είχε επιβεβαιωμένες επαφές με άτομα από το περιβάλλον Καραμανλή, και συγκεκριμένα τον Δημήτρη Μακρή. Και προπαντός η ύποπτη συγκάλυψη που παρείχε αφειδώς η κυβέρνησή του, μιάμιση δεκαετία αργότερα, παραδίδοντας το συλληφθέντα και καταδικασθέντα Μέρτεν -που είχε επιστρέψει στον τόπο του εγκλήματος- στις γερμανικές αρχές, όπου ήταν εξασφαλισμένη η ατιμωρησία του -κάτι που ίσχυε για πάμπολλα στελέχη του ναζιστικού καθεστώτος, που βρήκαν άσυλο, και συχνά μια θέση στον κρατικό μηχανισμό, στη Δυτική Γερμανία. Η συγκάλυψη των εγκλημάτων Μέρτεν γινόταν κατόπιν συμφωνίας με τις δυτικογερμανικές αρχές για την ευνοϊκή συμπεριφορά προς εκείνον, με αντάλλαγμα τη σύναψη δανείου ύψους 200 εκατομμυρίων μάρκων το 1958.

-Είναι ίσως ο βασικός πολιτικός υπεύθυνος-εμπνευστής για το “μοντέλο ανάπτυξης” της αντιπαροχής, με το εύκολο κέρδος για τους εργολάβους, και το τερατούργημα των άχαρων τσιμεντουπόλεων που λουζόμαστε ως και σήμερα. Ως υπουργός στον τομέα των δημόσιων έργων και πρωθυπουργός αργότερα, είχε ανάμιξη σε διάφορες υποθέσεις σκανδαλώδους πριμοδότησης εργολάβων, ιδιωτικών επιχειρήσεων, αποικιοκρατικών συμβάσεων (ΔΕΗ, Πεσινέ κτλ) που απασχόλησαν και το ελληνικό κοινοβούλιο.

-Το διάστημα της υποτιθέμενης “σοσιαλμανίας” του, τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, που οι ανάγκες της καπιταλιστικής ανάπτυξης και οι απαιτήσεις της συγκυρίας υπαγόρευαν κάποιες κινήσεις κρατικοποιήσεων, ήταν αυτό κατά το οποίο ο Υπουργός Εργασίας του, ο διαβόητος Λάσκαρης, διακήρυξε πομπωδώς την κατάργηση της πάλης των τάξεων… Τότε δρομολογήθηκε και η σύνδεση της Ελλάδας με την ΕΟΚ -που ήταν στόχος του Καραμανλή ήδη πριν από τη χούντα- η οποία είχε καταστροφικές συνέπειες για τα λαϊκά στρώματα και ασφαλώς δεν έχει καμία σχέση με τις… Ενωμένες Σοσιαλιστικές Πολιτείες της Ευρώπης!

-Το 74′ ήρθε στα πράγματα με το σύνθημα του Μίκη “Καραμανλής ή Τανκς”, που ως πόλοι, πάντως, δεν πήγαιναν απαραίτητα αντιπαραθετικά. Ο Καραμανλής κρατούσε ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με τους Συνταγματάρχες και βασικά με το ενδεχόμενο της φιλελευθεροποίησης της χούντας ή κάποιας άλλης “ομαλής εξέλιξης” που θα του επέτρεπε να επιστρέψει, καβάλα στο άλογο. Σαν “αντάλλαγμα”, ο Καραμανλής διασφάλισε μια σχετική επιείκεια για τους πρωτεργάτες του πραξικοπήματος ,αλλά και την ατιμωρησία πολλών βασικών στελεχών και πρωτοπαλίκαρων της χούντας. Εξάλλου, κατά την κρίση του, όλα οφείλονταν σε μερικούς… “άφρονες αξιωματικούς”.

-Τη δεκαετία του 60′ αναρωτιόταν ρητορικά “ποιος κυβερνάει αυτόν τον τόπο”, απηυδισμένος από τις συνεχείς παρεμβάσεις του παλατιού στο κυβερνητικό έργο. Δεν είχε δείξει, ωστόσο, την παραμικρή ενόχληση το 55′, όταν ήταν ο εκλεκτός του βασιλικού ζεύγους για τη διαδοχή του Παπάγου, παρακάμπτοντας την “επετηρίδα” και τους δύο αντιπροέδρους του Συναγερμού (Στεφανόπουλος, Κανελλόπουλος) που έμοιαζαν επικρατέστεροι (“Η χώρα ένιωσε σαν να είχε πιει σαμπάνια”, δήλωνε αργότερα, πάντα κοντά στις συνήθειες του λαού, η βασίλισσα Φρίκη). Παρεμπιπτόντως, ο Καραμανλής μιμήθηκε πιστά το παράδειγμα του Στρατάρχη και δε δίστασε να δημιουργήσει δύο φορές “από το μηδέν” καινούρια προσωποπαγή κόμματα της Δεξιάς, με την ΕΡΕ και τη Νέα Δημοκρατία, συμβάλλοντας εν μέρει και σε έναν κάποιο εκσυγχρονισμό του αστικού πολιτικού συστήματος.

-Είχε το παράπονο πως η Αριστερά δεν του αναγνώρισε ότι επί κυβερνήσεών του απελευθερώθηκαν περισσότεροι πολιτικοί κρατούμενοι, με τα μέτρα επιείκειας, από ό,τι επί Ένωσης Κέντρου. Ωστόσο, αρνούνταν κατηγορηματικά να αναγνωρίσει το ΚΚΕ που είχε τεθεί εκτός νόμου, να καταργήσει τα ξερονήσια, τους τόπους εξορίας και το σκληρό μετεμφυλιακό νομικό πλαίσιο. Και δεν έβαλε ποτέ ουσιαστικούς φραγμούς στη δράση του παρακράτους, κάτι που εν μέρει του γύρισε μπούμερανγκ, μετά τη στυγερή δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, που σηματοδότησε το τέλος της κυβέρνησής του και της πρώτης οκταετίας του. Η νομιμοποίηση του ΚΚΕ στα χρόνια της μεταπολίτευσης έγινε κατά βάση de facto κι από την ίδια τη δυναμική των εξελίξεων, συνεπώς δεν μπορεί να θεωρηθεί δικό του επίτευγμα-πρωτοβουλία, όπως συχνά του πιστώνεται από τους υποστηρικτές του.

-Μπορεί να θεωρήθηκαν ιστορικά τα αναφιλητά του μπροστά στις κάμερες, κατά τη διάρκεια δηλώσεών του στο αεροδρόμιο, για την ελληνικότητα της Μακεδονίας, την περίοδο των εθνικιστικών συλλαλητηρίων, αποσιωπάται βολικά όμως πως η δική του κυβέρνηση είχε υπογράψει συμφωνίες με τον Τίτο -που τότε θεωρούνταν σύμμαχος του δυτικού κόσμου- στις οποίες αναγνωριζόταν η ομόσπονδη δημοκρατία με το όνομα “Μακεδονία”.

-Θεωρήθηκε ως ο Έλληνας Ντε Γκολ, γιατί υποτίθεται πως έδειξε κάποιο πνεύμα ανεξαρτησίας απέναντι στις ΗΠΑ, με τη σταθερή φιλο-ευρωπαϊκή του στάση και την προσωρινή αποχώρηση της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, μετά τα γεγονότα της Κύπρου και τη διχοτόμηση του νησιού. Πρέσβευε, ωστόσο, σταθερά το δόγμα του “ανήκομεν εις τη Δύση”, υπέγραψε πειθήνια τις συμφωνίες για το Κυπριακό και αργότερα φυσικά τη συμφωνία της σύνδεσης με την ΕΟΚ -που με τη σειρά της συνδεόταν στενά με το ΝΑΤΟ και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό.

-Κέρδισε μετά θάνατον τα εύσημα του Τσίπρα για τις δημοκρατικές του ευαισθησίες, ενώ άλλα αναθεωρητικά στελέχη (του λεγόμενου ΚΚΕ εσ.) διέκριναν δύο διαφορετικά πρόσωπα στον Καραμανλή, πριν και μετά τη χούντα. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να λησμονούμε πως το 56′ αναδείχτηκε πρωθυπουργός, χάρη στο καλπονοθευτικό, πλειοψηφικό σύστημα, μολονότι η ΕΡΕ είχε συγκεντρώσει λιγότερες ψήφους από τον αντίπαλο συνασπισμό -με τη συμμετοχή των κομμουνιστών. Το 58′ έκοψε και έραψε στα μέτρα του νέο εκλογικό νόμο που πετσόκοβε ψήφους κι έδρες από το τρίτο κόμμα -που αναμενόταν να είναι η ΕΔΑ- αλλά αυτό γύρισε τελικά εις βάρος της Ένωσης Κέντρου -που συναίνεσε στο νόμο αυτό. Το 61′ τέλος είχαμε την εφαρμογή του σχεδίου “Περικλής” -όπου είχε ενεργό ρόλο κι ο μετέπειτα δικτάτορας Γ. Παπαδόπουλος, κατόπιν επιλογής του Καραμανλή, τοποθετώντας τον σε ειδική συμβουλευτική επιτροπή της ΚΥΠ- με την εκτεταμένη βία και νοθεία (όπου ψήφισαν και τα δέντρα σε κάποιες περιοχές) και το κλίμα τρομοκρατίας εναντίον της ΕΔΑ πρωτίστως, αλλά και της Ένωσης Κέντρου, δευτερευόντως.

Τα παραπάνω αποτελούν απλώς έναν ενδεικτικό κατάλογο -με κίνδυνο να παραλείπουμε κάτι σημαντικό. Είναι όμως αρκετά για να αποδείξουν πως αν ο Καραμανλής βαφτίστηκε εθνάρχης, είναι γιατί πρόσφερε τις πολύτιμες υπηρεσίες του στην άρχουσα τάξη της χώρας μας -και όχι μόνο- και ηγήθηκε του έθνους των καταπιεστών…