Γυναίκες στην Κούβα: Μια επανάσταση μέσα στην Επανάσταση (Φωτογραφίες)

Είναι σχεδόν αδύνατο να μιλήσει κάποιος για το έργο που έχει γίνει όλα αυτά τα χρόνια στην Κούβα για την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας χωρίς να αναφερθεί στο ρόλο και τη συμβολή των γυναικών σε αυτό, από την πρώτη κιόλας ημέρα της επανάστασης.

Οι γυναίκες αποτελούν το 48% του εργατικού δυναμικού του κρατικού τομέα, με παρόμοιο ποσοστό να κατέχει διευθυντικές θέσεις. Έχουν ίσες ευκαιρίες απασχόλησης και  συμμετοχής για όλες τις θέσεις εργασίας.

Η σημαντική συμβολή τους στη διαμόρφωση της πολιτικής και στην οικοδόμηση του σοσιαλιστικού συστήματος του νησιού, καταδεικνύεται από την εκπροσώπησή τους στο Κουβανέζικο Κοινοβούλιο στο οποίο οι γυναίκες αποτελούν το 48,86% των βουλευτών.

Το 78,5% των επαγγελματιών υγείας είναι γυναίκες και αποτελούν σχεδόν το μισό των επιστημονικών ερευνητών. Οι γυναίκες αποτελούν επίσης το 66% των ιδιαίτερα καταρτισμένων τεχνικών και επαγγελματιών της χώρας, οι οποίοι λαμβάνουν τον ίδιο μισθό με τους άντρες για το ίδιο έργο.

Έχουν πρόσβαση στην ελεύθερη και καθολική εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη και αντιπροσωπεύουν το 60% των πτυχιούχων πανεπιστημίων.

«Μια επανάσταση μέσα στην Επανάσταση» είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Φιντέλ  περιέγραφε τη συμμετοχή των γυναικών στην οικοδόμηση της νέας κοινωνίας. Ήταν το ίδιο πνεύμα που οδήγησε τον Αύγουστο του 1960 στην ίδρυση της Ομοσπονδίας Γυναικών Κούβας (FMC) με στόχο την προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών. Σήμερα πάνω από το 90% των γυναικών ηλικίας άνω των 14 ετών, είναι μέλη της FMC.

Όλα αυτά τα χρόνια η FMC, δημιούργησε ιδρύματα με επίκεντρο την παροχή βοήθειας σε οικογένειες, όπως τα Κοινοτικά Κέντρα Προσανατολισμού Γυναικών και Οικογένειας, τα οποία αναλαμβάνουν εκπαιδευτικό και προληπτικό έργο και διασφαλίζουν ότι οι κουβανοί λαμβάνουν εξατομικευμένη φροντίδα και συμβουλευτική.

Επιπλέον, η κυβέρνηση εξασφαλίζει ολοκληρωμένη υγειονομική περίθαλψη στις γυναίκες, με την εφαρμογή καθολικών προγραμμάτων που σχεδιάζονται γύρω από την οικογένεια. Σε αυτά περιλαμβάνονται το πρόγραμμα για την υγεία των μητέρων και βρεφών, η πρόληψη μορφών καρκίνου (τραχήλου της μήτρας και μαστού) καθώς και ένα σχέδιο υποστήριξης ηλικιωμένων ενηλίκων με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για γυναίκες και τέλος ένα πρόγραμμα για την πρόληψη των σεξουαλικά μεταδιδόμενων λοιμώξεων (STIs), του HIV και του AIDS.

Το πρόγραμμα υγείας για τη μητέρα – βρέφος αποτελεί προτεραιότητα για το Υπουργείο Δημόσιας Υγείας στην προσπάθειά του να μειώσει το ποσοστό βρεφικής θνησιμότητας της χώρας – επιτυγχάνοντας το 2017 το χαμηλότερο ποσοστό βρεφικής θνησιμότητας στην ιστορία της, τέσσερεις θάνατοι ανά 1.000 γεννήσεις – και τους μητρικούς θανάτους. Περιλαμβάνει επίσης μέτρα για τη μείωση του ποσοστού θνησιμότητας μεταξύ των παιδιών σχολικής ηλικίας.

Ομοίως, το πρόγραμμα διασφαλίζει την αυστηρή παρακολούθηση των εγκύων γυναικών, με περισσότερες από 12 εξετάσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους. Τα βρέφη κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών της ζωής τους, εξετάζονται κάθε επτά έως 15 ημέρες και λαμβάνουν όλα τα εμβόλια. Επιπλέον, η Κούβα ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο που έλαβε πιστοποίηση από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ότι απέκλεισε τη μετάδοση από μητέρα σε παιδί του HIV και της σύφιλης.

Η εγκυμοσύνη, η μητρότητα αλλά και ασθένειες των γυναικών αποτελούν μέρος του ελεύθερου και καθολικού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης της Κούβας, προσφέροντας ευρεία κάλυψη και ποιότητα θεραπείας στις ασθενείς.

Η φροντίδα των ηλικιωμένων προωθείται μέσα από την οικογένεια, με ένα κρατικό πρόγραμμα που δίνει προτεραιότητα στις πρωτοβουλίες για όσους συνταξιοδοτούνται, κυρίως γυναίκες, αλλά  και στα κέντρα ημερήσιας φροντίδας που προσφέρουν μερική απασχόληση σε οικογένειες που δεν μπορούν να φροντίσουν τα ηλικιωμένα μέλη κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Πολλά έχουν επιτευχθεί ως σήμερα και πολλά πρέπει ακόμη να γίνουν, ως μέρος των προσπαθειών για τη συνέχιση της οικοδόμησης μιας πιο δίκαιης και ισότιμης κοινωνίας, στην οποία οι γυναίκες θα συνεχίζουν να οδηγούν «μια επανάσταση μέσα στην Επανάσταση».

Από την Granma
Επιμέλεια: Ίρις Αμάραντου