Φρίντα Κάλο: Ζήστε τη ζωή!
«Πόδια, γιατί σας χρειάζομαι, αφού έχω φτερά να πετάω;»
Η Φρίντα Κάλο η επαναστάτρια Μεξικανή καλλιτέχνιδα, γεννήθηκε στις 6 Ιούλη 1907.
Η Κάλο πέρα απ’ τη βιογραφία της
Οι πίνακές της τα λένε όλα: ζωντανή ζωή στο έπακρο. Απεικονίζει τα πάντα μέσα σε αυτούς ως μέρος ενός συνόλου. Τα θέματα και τα μοτίβα της είτε προσωπικά είτε πολιτικά στους περισσότερους πίνακές της είναι συνυφασμένα.
Το έργο της είναι καθαρά πολιτικό. Κάθε πίνακας ακόμη κι ο πιο απλός, τα ρούχα, τα ζώα, τα κοσμήματα, οι μυθικές αναφορές, τα στοιχεία από τη λαϊκή τέχνη, ο αντι-αμερικανισμός και η δέσμευσή της στην ιστορία και τα προϊόντα της χώρας της, αλλά και οι πεποιθήσεις της, το επιβεβαιώνουν.
Αυτοδίδακτη και με όπλο το δώρο της μητέρας της, χρώματα και έναν καθρέφτη πάνω από το κρεβάτι της όταν ανάρρωνε από το ατύχημα με το λεωφορείο, ξεκίνησε να ζωγραφίζει.
Το ενδιαφέρον για την ιστορία της τέχνης και η αναγνώριση του φυσικού της ταλέντου απ’ τον Ντιέγκο Ριβέρα αλλά και οι πρώτες πωλήσεις έργων της, της έδωσαν την αυτοπεποίθηση να αναπτύξει την τέχνη που τόσο θαυμάζεται σήμερα.
Η απεικόνιση του εαυτού της ως μωρό που τρέφεται στο στήθος μιας γυναίκας που φορά ταφική μάσκα, οδήγησε τον Αντρέ Μπρετόν πατέρα του σουρεαλισμού, να την εντάξει στους σουρεαλιστές ζωγράφους. Η ίδια ωστόσο, απέρριπτε τους ισχυρισμούς αυτούς κι έλεγε: «Νόμιζαν ότι ήμουν σουρεαλίστρια, αλλά δεν ήμουν, ποτέ δεν ζωγράφισα τα όνειρα. Ζωγράφισα τη δική μου πραγματικότητα»
Η Κάλο είναι μια καλλιτέχνης που έβαλε τον εαυτό της στην τέχνη της. Όχι μόνο την παρουσία της, αλλά την αγάπη της για τον Ριβέρα, τον πόνο της, την πίστη της ότι ρέει Μεξικάνικο αίμα στις φλέβες της.
Η Κάλο κι η πολιτική
Το 1915, όταν τα στρατεύματα του Εμιλιάνο Ζαπάτα περιπολούσαν στην Coyoacan η Κάλο είδε πολλές συγκρούσεις ανάμεσα στους «Ζαπατίστας» και τους «Καρανσίστας». Η ίδια αργότερα θυμόταν και περιέγραφε: «Η μητέρα μου, άνοιξε τα παράθυρα στο σπίτι για να αφήσει τους Ζαπατίστας να μπουν. Εξασφάλισε ότι όλοι τραυματίες και πεινασμένοι πέρασαν στο σαλόνι του σπιτιού και μετά τους έδωσε να φάνε τορτίγιες καλαμποκιού, το μόνο πράγμα που υπήρχε τότε για φαγητό…».
Αργότερα οι σκέψεις της και οι ιδέες της για τον κόσμο επηρεάστηκαν από την σοσιαλιστική ιδεολογία που κέρδιζε έδαφος στις αρχές της δεκαετίας του 1920, μετά και το θρίαμβο της Ρώσικης Επανάστασης το 1917.
Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε και η ίδρυση του Κομμουνιστικού Κόμματος στο Μεξικό το 1919 καθώς και η σχέση της με τον κομμουνιστή ζωγράφο Ριβέρα.
Στην κηδεία της το 1954, στο Diego de Bellas Aries, ο Ριβέρα σκέπασε με τη σημαία του Κομμουνιστικού Κόμματος το φέρετρο.
Το ημερολόγιο της Κάλο
Στο ημερολόγιό της, τα δέκα τελευταία χρόνια της ζωής της, δεν γράφει απλά, ζωγραφίζει και σχεδιάζει, συνδυάζοντας διαφορετικά θέματα.
Όπως στην παραπάνω σελίδα. Ξεκινά με την καταγραφή της ημερομηνίας της επετείου της επανάστασης των Μπολσεβίκων στη Ρωσία, συνεχίζει με τη φράση: «Δέντρο της ελπίδας, στέκεστε γρήγορα» και στη συνέχεια φαίνεται να αφιερώνει ένα μυστικό μήνυμα στον Ντιέγκο Ριβέρα.
Η συμπαράταξή της με τα πολιτικά και κοινωνικά κινήματα φαίνεται και στις σελίδες του ημερολογίου της, με συχνές αναφορές στα ονόματα των: Λένιν, Στάλιν και Μαρξ.
Το 1953, ένα χρόνο πριν το θάνατό της και μετά τον ακρωτηριασμό του δεξιού ποδιού της, έγραψε στο ημερολόγιό της μια απ’ τις γνωστότερες φράσεις της: «Πόδια, γιατί σας χρειάζομαι, αφού έχω φτερά να πετάω;»
Ζήστε τη Ζωή!
Αυτό που προσπαθούσε να δείξει μέσα από τους πίνακές της, το αποτύπωσε σε ένα από τα τελευταία έργα της. Παρά την επιδείνωση της υγείας της, ο τίτλος του έργου είναι ένας ύμνος στη ζωή.