Πάολο Ντι Κάνιο – Ένας φασίστας που πέρασε -και δεν ακούμπησε- από τη Γουέστ Χαμ

Ο Πάολο Ντι Κάνιο κλείνει μισό αιώνα ζωής και υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσαμε να μιλάμε για την αξία ενός μεγάλου παίκτη και τα αθλητικά κατορθώματά του μες στο γήπεδο. Αυτά όμως δεν είναι το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή, ούτε καν στο ποδόσφαιρο…

Γεννήθηκε σαν σήμερα το 1968, σε μια φτωχογειτονιά της Ρώμης, χωρίς να γίνει ποτέ καρπός του πολιτικού ριζοσπαστισμού εκείνης της χρονιάς-εποχής στη χώρα του. Άρχισε να παίζει στη Λάτσιο, που ήταν το κατάλληλο περιβάλλον, για να καλλιεργηθούν οι πολιτικές του απόψεις, οι οποίες άργησαν πάντως να εκδηλωθούν. Πήρε μεταγραφή για τη Γιουβέντους, όπου βρήκε ισχυρό ανταγωνισμό κι ελάχιστο χρόνο συμμετοχής, και στη συνέχεια έπαιξε στη Νάπολι και στη Μίλαν, ενώ έγινε ένας από τους πρώτους Ιταλούς που αγωνίστηκαν στο βρετανικό νησί.

Έμεινε εκεί σχεδόν μια οκταετία, με πιο σημαντικούς σταθμούς το πέρασμά του από τη Σέλτικ και τη Γουέστ Χαμ, την εργατική ομάδα από το Ανατολικό Λονδίνο, με σήμα της το σφυρί -σύμβολο της εργατικής τάξης- που δε γνώριζε πιθανότατα τι φίδι έτρεφε στον κόρφο της. Ξεχώρισε για ένα σπουδαίο τέρμα που έβαλε -που ψηφίστηκε ως γκολ της χρονιάς- για τον τίτλο του καλύτερου σφυριού (παίκτη) της χρονιάς, και το fair-play που κράτησε, σε ένα ματς με την Έβερτον, επιλέγοντας να μη σκοράρει απέναντι στον αντίπαλο τερματοφύλακα που είχε τραυματιστεί -κάτι που δεν κολλάει πολύ με το προφίλ ενός φασίστα. Αλλά και για τον οξύθυμο χαρακτήρα του που προκάλεσε πολλά προβλήματα, σχεδόν σε όποια ομάδα κι αν πήγε -ακόμα και την αγαπημένη του Λάτσιο, καθώς λένε ότι δε μιλούσε στους έγχρωμους ποδοσφαιριστές.

Επέστρεψε στην Ιταλία και τη Λάτσιο, όπου και εκδηλώθηκε, χαιρετώντας φασιστικά τους πολιτικά σεσημασμένους οπαδούς της, σε διάφορες περιστάσεις. Και για να μη νομίσει κανείς πως όλα αυτά ήταν τυχαία, επέλεξε να το κάνει σε ένα ντέρμπι με τη συμπολίτισσα Ρόμα, που έχει κόντρα σε όλα τα επίπεδα με τη Λάτσιο, και σε έναν αγώνα με τη Λιβόρνο, οι οπαδοί της οποίας έχουν στην κερκίδα τους σφυροδρέπανα -τον καιρό που τα απαρνούνταν το Ιταλικό ΚΚ και το ευρωκομμουνιστικό ρεύμα.

Στη συνέχεια, ο Ντι Κάνιο άρχισε τις… γυριστές -όχι πασούλες- σα γνήσιος φασίστας. Είπε πως απεύθυνε ένα ρωμαϊκό χαιρετισμό στους συντρόφους του στο γήπεδο -μια προσχηματική δικαιολογία που μας είναι οικεία και στη χώρα μας κι αποτελεί προφανώς διεθνές επιχείρημα για τους εθνικιστές της Μεσογείου. Χτύπησε σε τατουάζ το DVX, που δεν είναι τυχαίοι ρωμαϊκοί αριθμοί, αλλά το σύμβολο του Ντούτσε -καθώς θεωρούσε το Μουσολίνι μεγάλο και παρεξηγημένο πολιτικό ηγέτη. Δήλωνε υπερήφανα φασίστας, αλλά όχι ρατσιστής (;!) κι αρνήθηκε πως το τεντωμένο του χέρι αποτελούσε προτροπή για ρατσιστική συμπεριφορά ή βία. Σα να λέμε δηλαδή “φασισμός με… ανθρώπινο πρόσωπο”, ή απλώς μια παραλλαγή του γνωστού κλισέ “εγώ δεν είμαι ρατσιστής αλλά…”

Ο Ντι Κάνιο τιμωρήθηκε από την Ομοσπονδία, αλλά αποθεώθηκε από τους οπαδούς της Λάτσιο και τους ομοϊδεάτες του. Ενώ πολλοί δημοσιολόγοι έμειναν στο ρηχό, υποκριτικό κι αφόρητο κλισέ για την πολιτική που δεν έχει θέση στον αθλητισμό, χωρίς να πουν πως είναι ο φασισμός -και όχι η πολιτική γενικά- που δεν πρέπει να έχει χώρο στο ποδόσφαιρο.

Μετά το τέλος της καριέρας του, ακολούθησε καριέρα προπονητή και ανέλαβε για ένα διάστημα την τεχνική ηγεσία της Σάντερλαντ, προκαλώντας την παραίτηση ενός διοικητικού στελέχους -που διαφωνούσε με τις απόψεις του και με την πρόσληψή του- αλλά και την απόφαση ενός σωματείου ανθρακωρύχων να αποσύρει σε ένδειξη διαμαρτυρίας το πανό που είχε σε περίοπτη θέση στο γήπεδο (το Στάδιο του Φωτός).

Στην Ελλάδα, αντίστοιχο περιστατικό είχαμε το 2013, με το ναζιστικό χαιρετισμό του Γ. Κατίδη στον αγώνα ΑΕΚ-Λεβαδειακός, που ήταν είτε ένοχος -φροντίζοντας να δηλώσει τη μεταμέλειά του για τα μάτια της κάμερας και για να σώσει την καριέρα του- είτε βλαξ, που δεν κατάλαβε τι ακριβώς έκανε και ποιο κοινό χαιρετούσε: το λαό μιας προσφυγικής ομάδας, που αντέδρασε άμεσα και τον αποδοκίμασε από την πρώτη στιγμή. Το πρόβλημα μπορεί να μη λύθηκε έτσι απλά, τουλάχιστον όμως λειτούργησαν άμεσα τα σωστά αντανακλαστικά, βάζοντας το φασίστα στη θέση του…